२ माघ, गुल्मी । रोमनाथ अर्याल पेसाले शिक्षक हुन् । तर, रेसुंगा-१० सिमीचौरका उनी अहिले मौरीपालक किसानका रुपमा ज्यादा चिनिन्छन् ।
२०६३ सालमा ५५ सय रुपैयाँबाट उनले मौरी पालन थालेका थिए । अहिले ४५ वटा घारका मालिक हुन्, अर्याल । र, यसबाट मनग्य आम्दानी गर्ने कृषकका रुपमा चिनिन्छन् ।
अध्यापनबाट बाँकी बसेको समय सदुपयोग गर्ने इच्छाले उनी जिल्ला कृषि विकास कार्यालय पुगेका थिए । प्राविधिकहरुसँग उनले आफ्नो जमिनको भौगोलिक अवस्था वर्णन गरे ।
प्राविधिकहरुको एक टोली उनको आँगनमा पुग्यो । र, मौरी पालनका लागि उपयुक्त रहेको सुझाव दियो । त्यसपछि ०५८ सालमा उनले सातदिने तालिम लिए । त्यसयताका केही वर्ष सामान्य ढंगले मौरी पालन गरे । ‘व्यवस्थित रुपमै पाल्न थालेको करिब १० वर्ष भयो,’ अर्याल भन्छन् ।
उमेरले उनी ३४ वर्ष लागे । र, स्थानीय भगवती माविमा अस्थायी शिक्षक छन् । बीएड उत्तीर्ण गरेका छन् । मौरी पालनलाई जीवन्त बनाउने उद्देश्यले आफ्नो फार्मलाई नाम दिएका छन्, भगवती मौरी पालन विकास स्रोतकेन्द्र ।
महसँगै उनको प्राथमिकतामा मौरीको गोलो उत्पादन पनि छ । वर्षमा दुई वटा सिजनमा रानी मौरीसहितको गोलो उत्पादन गर्छन् । बर्सेनि तीन सयभन्दा बढी नयाँ मौरीको गोलो उत्पादन गर्छन् ।
एक घार मौरीको नयाँ गोलोको मूल्य ७५ सय रुपैयाँ लिने गरेका छन् ।
वर्षमा करिब दुई क्विन्टल मह उत्पादन गर्छन् । ‘महभन्दा गोलो उत्पादनमा जोड दिएको छु,’ उनी भन्छन् । खर्च कटाएर वर्षमा करिब पाँच लाख रुपैयाँ आम्दानी लिन्छन् ।
अहिले उनको परिचय मौरी पालक कृषकको मात्र छैन । विभिन्न ठाउँमा पुगेर यससम्बन्धि तालिम पनि दिने गरेका छन् ।
उनको घर बगैंचाले ढाकिएको छ । लिची, कटहर, आँप, मेवा लगाएका छन् । र, पोखरी खनेर माछा पालन पनि गरेका छन् । अहिले उनको पोखरीमा करिब दुई हजार माछा छन् ।
‘जसले धैर्यपूर्वक काम गर्छ, एक दिन सफल भएरै छाड्छ,’ उनी भन्छन्, ‘अरुको देखेरभन्दा आफूमै केही गर्नुपर्छ भन्ने इच्छाशक्ति मनैबाट भए कुनै पनि पेसामा सफल हुन सकिन्छ ।’
