अध्ययनले देखाएको छ, मुटु सम्बन्धि रोगकै कारण २५ वर्ष नपुग्दै महिलाहरुको मृत्यु हुने गर्छ । क्यान्सरको कारणले जति महिलाको मृत्यु हुन्छ, त्यो भन्दा दुई गुणा वढी मृत्यु हृदय रोगको कारणले हुनेगर्छ ।
खासगरी रजोनिवृत्ति अर्थात मासिक श्राव रोकिए पश्चात्त यो रोगको जोखिम महिलाहरुलाई धेरै हुने गर्छ ।
महिलाहरुमा हृदयाघातको लक्षण र प्रारम्भिक हृदय रोगको संकेत कसरी थाहा हुन्छ त ?
महिलाहरुलाई हृदयाघातको लक्षण एक हप्ता तथा एक वर्ष अगाडि नै देखिन सक्छ । तर, उक्त लक्षण पहिचान गर्न नसक्दा उनीहरु अप्रत्यासित रुपमा यसको मारमा पर्छन् ।
अझ अहिले धुमपान तथा अत्याधिक मदिाराको सेवनका कारण पनि महिलाहरुमा हृदयाघातको जोखिम बढ्दो क्रममा छ ।
उनीहरुमा देखिने लक्षण पनि पूरुष सरह नै हुन्छ । पुरुषमा हृदयाघातको संकेत क्लासिक हुने गर्छ । क्लासिक लक्षण सहितको हृदयाघात भएमा छाती कडा हुने, हातमा पिडा हुने, सास लिनमा कठिनाई हुने, अत्याधिक पसिना आउने गर्छ ।
जबकी महिलाहरुमा वाकवाकी लाग्ने, थकान महसुस हुने, अपच हुने, चिन्ता हुने चक्कर आउने जस्ता थप लक्षण देखिन सक्छ ।
समयमा ध्यान दिने की ?
हृदयाघातको लक्षण समयमै पहिचान गरेर तथा तुरुन्तै उपचार सुरु गरेर ज्यान जानबाट बचाउन सकिन्छ । जबकी हृदयाघात भएका व्यक्ति केही समय कुरेर मात्र चिकित्सक पुग्ने गर्छन् ।
जोखिम कारक पत्ता लगाउने की ?
हृदयाघातको जोखिम कारक पत्ता लगाएर पनि हृदयाघात हुनबाट बचाउन सकिन्छ । अन्य कारकमा वंशाणुगत कारण हुनसक्छ जसलाई चाहेर पनि हामी परिवर्तन गर्न सक्दैनौ ।
-यसको लागि सबैभन्दा पहिले महिलाहरुले चिकित्सकसित परामर्श गरी जोखिम कारक पत्ता लगाउनु पर्छ ।
-उच्च कोलेस्ट्रोललाई नियन्त्रण राख्न जीवनशैली सुधार्नुपर्छ ।
-उच्च रक्तचापलाई नियन्त्रण गरेर पनि हृदयघातको जोखिमलाई कम गर्न सकिन्छ ।
-एस्ट्रोजनको प्रयोगले वृद्ध महिलामा हृदयाघातको जोखिम बढाउन सक्छ ।
जबकी एस्पिरिनको सेवनले कयौ महिलाहरुमा हृदयाघात तथा स्ट्रोकको जोखिम कम गर्न सकिन्छ ।
स्वस्थ जीवनको लागि राम्रो दिनचर्या अपनाउने
-मदिरापान तथा धुमपान नगर्ने
-नियमित व्यायाम गर्ने
-तौल नियन्त्रण गर्ने
-कोलेस्ट्रोल नियन्त्रण गर्ने । यसको लागि महिलाहरुले ओमेगा-३ फ्याटी एसिड सेवन गर्न सक्दछन् ।
मुटुलाई स्वस्थ राम्रो पोषणयुक्त आहार पनि महत्वपूर्ण मानिन्छ । यस्ता आहारको सेवनले हृदयाघातको जोखिम कम हुन्छ ।
मुटु रोगको जोखिम कम गर्ने आहार
-पर्याप्त मात्रामा फलफूल तथा हरिया सागसब्जीको सेवन ।
-माछामासुको सेवन
-भुटेको, तारेको तथा मसलेदार खानेकुरा कम खाने
-नुनको सेवन कम गर्ने
-वोसोयुक्त खानेकुरा खानबाट बच्ने ।
-पर्याप्त मात्रामा पनीर, क्रिम , अण्डा तथा पशु उत्पादनको सेवन गर्ने
-खाना पकाउँदा भेजिटेवल आयल तथा ओलिभ आयलको प्रयोग गर्ने ।