८ भदौ , काठमाडाैं । यो महिनाको सांगीतिक कार्यक्रम ‘पलेँटी शृङ्खला’मा सांगीतिक समूह लेकाली-परिवारको प्रस्तुति हुने भएको छ । कार्यक्रमका लागि लामो समयदेखि सामूहिक प्रस्तुतिबाट टाढा रहेका लेकालीका तीन सदस्यहरू नेपालयको ‘आर’शालामा जुटेका छन् । झण्डै आधा शताब्दी पहिलेका दिनहरू सम्झँदै गणेश रसिक, हिरण्य भोजपुरे रउर्मिला श्रेष्ठ एक-अर्काको स्वरमा स्वर मिलाइरहेका छन् ।
२०२४ मा स्थापना भएको लेकाली-परिवारले २०२५ सालको अन्तिमतिर महेन्द्र पुलिस क्लबमा ‘छहाराको गीत’ शीर्षक दिएर आफ्नो औपचारिक शुरुवात गरेको थियो । कार्यक्रममा गाइएका‘लहरा पहरा’, ‘ट्याम्के डाँडा’ ‘ए है है’, ‘काफल पाक्यो’, गीतहरूले निक्कै चर्चा कमाएका थिए । त्यही कार्यक्रमबाट लेकालीले आफ्नो छुट्टै पहिचान स्थापना गर्न थालेको हो।
लेकालीले पूर्वी पहाडको लोक शैलीलाई आधार बनाएर बनाएका गीतहरू झण्डै लोकगीतकै रुपमा स्थापित छन् । गणेश रसिकले बनाएको ‘रातो भाले’ र हिरण्य भोजपुरेले बनाएको ‘झाँक्री गीत’लाई कतिपयले अहिले पनि लोकगीत नै सम्झन्छन् तर त्यस्ता गीतहरू लोकशैलीमा सिर्जना भएका मौलिक गीत नै थिए ।
विगतको सिर्जनाकर्मको दिनहरू सम्झाउँदा गणेश रसिक भन्छन्- ‘हामी गोठाले जीवन बिताएका मान्छे; राजधानी टेकेपछि तिनै गोठाले शब्दहरूलाई भाकामा गाइयो;सुन्नेले लोकगीतकै दर्जा दिए ।’
लामो समयपछि लेकालीको नाममा फेरि मञ्चमा उपस्थित हुन पाउँदा उत्साहित बनेकी उर्मिला श्रेष्ठ भोजपुरे र रसिकतर्फ इसारा गर्दै थप्छिन्- ‘उहाँहरूले बनाएकागीतहरूले लोकगीतकै स्तरमा लोकप्रियता हासिल गर्नुमा ती गीतभित्र रहेको सामाजिक यथार्थताको चित्रणले गर्दा हो जस्तो लाग्छ ।’
परिचित हाँस्यशैलीमा हिरण्य भोजपुरे थप्छन्- ‘यो उमेरमा आएर हामीले रचेका गीतको चर्चा गर्नुभन्दा पनि पलेँटीमा गाउने बेलामा तिनका हरफ सम्झनै मुस्किल होलाजस्तो भइसक्यो याहाँ ! कागज नै हेर्नु पर्ने अवस्थामा पुगिसक्यो हाम्रो सम्झना शक्ति ! तर हामीलाई नाम र पहिचान भने यिनै गीतले दिएका हुन् है !’
उबेला लेकालीमा संलग्न रहेका कति जना कलाकारले संसारबाट बिदा लिइसके । कति विदेशमा छन् । कति वृद्ध र अशक्त भइसके ।
आउँदो पलेँटीमा भोजपुरे, रसिक रउर्मिलाले विगतका तिनै सहयात्रीहरू सँगको संगतलाई सम्झना गर्नेछन् । गीत गुञ्जाउने छन् ।
‘हामीसँग कुनै बेला सहयात्री कलाकारहरूको लामो लस्कर हुने गर्थ्यो तर समयले धेरै कोल्टे फेरिसक्यो अहिले हामी तीनजनामात्र स्टेजमा निस्कँदै छौं । सांगीतिक कार्यक्रम हुनेबेला त उहिले पनि उत्साह हुन्थ्यो अहिले पनि छ । पलेँटीको माहोलसँग परिचित भएकोले झन् उत्साह थपिएको छ ,’ भोजपुरे भन्दै थिए ।
‘लेकाली हाम्रो आरम्भ थियो । यात्रामा कति काम गर्न छुटेका हुन्छन्; कति बिटमार्न । अब हामी हाम्रा सिर्जनात्मक कर्महरूलाई बिटमार्दै छौं कि जस्तो लाग्छ । योकार्यक्रम पनि त्यही क्रमको थालनी हो कि ?’ रसिक भावुक हुँदै भन्छन् ।
‘हामी सामुहिक गायनमा अभ्यस्त, यत्रो वर्षपछि स्टेजमा आउँदैछौं । कस्तो हुने भन्ने डर पनि छ । पलेँटीको माया लाग्दो प्रस्तावले राम्रै हुन्छ भन्ने पनि लाग्छ,’ आउँदो कार्यक्रमबारे उर्मिलाले टिप्पणी गरिन् ।
लेकाली-परिवारको पलेँटीमा चर्चित गायिका मीना निरौलाले पनि गायनमा साथ दिनेछिन् । मीना पलेँटीसँग लामो समयदेखि संलग्न रहेकी गायिका हुन् ।
‘पलेँटी मार्फत् लेकाली-परिवारलाई वर्तमान समयमा सुन्न र सुनाउन पाउनु एउटा ऐतिहासिक सांगीतिक घटना हो। लेकालीले अंगालेको सांगीतिक बाटो नेपाली संगीतसंसारको पृथक् बाटो थियो । यसपालीको पलेँटीको अनुभव लिन पाउनु भनेको संगीतको माध्यमबाट नेपाली समाजको अध्ययन गर्न पाउनु पनि हो भन्ठान्छु,’ पलेँटी संयोजक आभासले भने ।
यही महिनाको १३ गते शुरु हुने लेकालीसँगको पलेँटी ३ दिनसम्म चल्ने छ ।
कार्यक्रमलाई पलेँटीको शुरुवातदेखि नै संचालन गर्दै आएका संगीतकर्मी आभासले लेकालीको सांगीतिक यात्राको सेरोफेरोमा रहेर लेकालीसँग संवाद पनि गर्नेछन् ।
कालीकास्थानस्थित ‘आर’शालामा आयोजना हुने पलेँटीमा लेकालीलाई वाद्यवादनतर्फ किबोर्डमा दिनेश रेग्मी, तबलामा सन्देश महर्जन, गिटारमा सुरज प्रधान, प्रकसनमासुन्दर महर्जन र बाँसुरीमा बलराम समालले साथ दिनेछन् ।
शुरुमा अँग्रेजी महिनाको अन्तिम शुक्रवार एक दिन मात्र हुने गरेको पलेँटी कार्यक्रम केही महिनादेखि महिनाको अन्तिम सप्तान्त- शुक्रवार, शनिवार र आइतबार गरी तीनदिन संचालन हुँदै आएको छ ।
