पोम्पेई, इटाली (सन् ७९ ए.डी. )
पोम्पेई एउटा समृद्ध रोमन शहर थियो, जहाँ भव्य भित्तिचित्र, विस्तृत घर र हल्का सडकमार्गहरू थिए, मानिसहरूले व्यापार, मनोरञ्जन र सामाजिक जीवनको आनन्द लिइरहेका थिए । तर भुल्केनो विस्फोटको आगोले अचानक यस शहरलाई राखमा परिणत गर्यो ।
हेरापोलिस, टर्की (ईसा पूर्व २०० वर्ष)
हेरापोलिस प्राकृतिक तातो पानीको स्रोतको कारण प्रख्यात शहर थियो, जहाँ स्वास्थ्य र धार्मिक केन्द्रहरू थिए र मानिसहरू शान्ति खोज्न यहाँ आउँथे । तर समयक्रमसँगै भूकम्पले यो शहरलाई खण्डहरमा परिणत गर्यो ।
माचु पिच्चू, पेरू (सन् १४५०-१५३२ एडी)
माचु पिच्चू इन्काहरूको पहाडी राजधानी थियो, जहाँ स्तरीय मार्ग, सुन्दर मन्दिरहरू र कृषि प्रणालीले शहरलाई जीवन्त बनाएको थियो; तर जंगलले यसलाई ढाक्यो र स्पेनीहरूले पत्ता लगाउने अघि नै यो शहर मानव आँखाबाट हरायो ।
अँगकोर, कम्बोडिया (९ देखि १५ सेन्चुरी
अँगकोर खमेर साम्राज्यको केन्द्र शहर थियो, विशाल मन्दिरहरू, जलाशय र किल्लाले भरिएको, जहाँ राजा र जनता सांस्कृतिक, धार्मिक र सामाजिक जीवनमा सक्रिय थिए । तर समयक्रम र जंगलले शहरलाई कब्जा गर्दै हजारौं वर्षसम्म लोप जस्तै बनायो ।
ताल्ला, अफगानिस्तान (१२देखि १४सेन्चुरी एडी)
ताल्ला एउटा व्यापारिक र रणनीतिक शहर थियो, जहाँ किल्ला, बजार र घरहरू सुन्दर ढाँचामा बनेका थिए । तर लगातारको युद्ध र प्राकृतिक प्रकोपले गर्दा यहाँका मानिसहरू बसाइँसराइ गर्न बाध्य भए र शहर सुनसान भयो ।
लीजिङ, चीन (सन् ७-१० सेन्चुरी)
लीजिङ पुरानो चीनको एउटा सांस्कृतिक र व्यापारिक केन्द्र थियो, जहाँ भव्य संरचना, स्तरीय सडक र पुरातात्विक सम्पदाहरूले शहरलाई जीवन्त बनाएको थियो । तर पटक पटक आउने प्राकृतिक प्रकोप र विस्थापनले यस शहरलाई खण्डहरमा परिणत गर्यो।
