राजेन्द्र आचार्य

२२ असार, चितवन । गत वैशाख १२ को भूकम्पले चितवनका अति विपन्न चेपाङ समुदाय पनि नराम्रोसँग प्रभावित भए । जेतनेत दुःख गरेर बनाएको घर भत्कियो भने कतिपयले परिवारका सदस्य गुमाए । बित्ने त बितिहाले तर त्यसमा पनि अर्को चिन्ता थपियो चेपाङ समुदायमा- भविष्यका कर्णाधार स-साना बालबालिकाले पढ्ने विद्यालय नै भत्किएपछि कहाँ पढ्ने ?

पीडितलाई सरकार र अरु संघसंस्थाले सहयोग नगरेका होइनन् तर, त्यो पर्याप्त थिएन । पूर्वी सौराहाको सामाजिक संस्था सपना भिलेजले जेनतेन आँधी-पानी थेग्ने घर र बालबालिकाले पढ्ने विद्यालय बनाइदिएपछि अहिले स्थानीय चेपाङ समुदायले सन्तोषको सास फेर्न पाएका छन् ।

सिद्धि गाविस ८ का रामबहादुर चेपाङले भने, ‘भूकम्पले भत्काइदिएपछि ओत लाग्ने ठाउँ पाउनु सपना जस्तै लाग्थ्यो, अहिले सपना भिलेजले पूरा गरिदिएपछि आनन्द भा’को छ ।’

सपना भिलेज सोसल इम्प्याक्टले सिद्धी ८ नान्दरस्थित नान्दर-वाक्टाल प्राविको ३ कोठे भवन बनाइदिएको छ । जिल्लाको विकट क्षेत्रमा चेपाङ समुदायका बालबालिका भूकम्पपछि त्रिपाल मुनि बसेर पढ्दै आएका थिए ।

‘विद्यालय भवन नहुँदा विद्यार्थीहरुले समस्या भोगेको थाहा पायौं, सपना भिलेज सौराहाका म्यानेजर सुजन बस्नेतले भने, ‘कुनै पनि बालबालिका शिक्षाको उज्यालोबाट बन्चित नहोउन् भनेर विद्यालय बनाएका हौं ।’

कक्षा ३ सम्म सञ्चालन हुने सो विद्यालयमा ४७ बालबालिका अध्ययनरत छन् । ‘भवन भत्किएपछि विद्यार्थीको संख्यासमेत घटेको थियो, अब विस्तारै विद्यार्थीहरु बढ्दैछन्,’ स्थानीय खुमराज भट्टले भने, ‘त्रिपाल मुनि बस्ने बाध्यता हटेपछि विद्यार्थी र अभिभावक खुसी भएका छन् ।’

सिद्धि गाविसका स्कुले बालकहरुको कपाल समेत सपना भिलेजका स्वयमसेवकहरुले काटिदिएर व्यक्तिगत सरसफाइमा ध्यान दिन आग्रह गरेका थिए । यस्तै खानेपानीको पाइप विछ्याएर पानीको व्यवस्था समेत गरिएको छ ।

सपना भिलेजले स्थानीय प्रशासनसँग समन्वय गरेर हाल भूकम्प प्रभावित जिल्लाहरुमा दोस्रो चरणको सहयोग अन्तर्गत पुनर्निर्माणको काम गर्दै आएको छ ।

‘विद्यालयले भवन बनाउन काठ दिएको थियो । हामीले जस्तापाता, काँटी, स्वयमसेवक, श्रमदान गर्नेहरुका लागि खाना, खाजाको व्यवस्था गर्‍यौं,’ सपना भिलेजका ध्रुव गिरीले भने, ‘स्थानीयको समेत सहयोगमा चार दिनमा तीनकोठे विद्यालय तयार भयो ।’

जिल्ला विपद व्यवस्थापन समिति र जिल्ला शिक्षा कार्यालयसँग समन्वय गरी अन्य क्षेत्रमा समेत भत्किएका विद्यालय पुनर्निर्माण अभियान जारी राख्ने उनले बताए ।

सपना भिलेजले भूकम्पले क्षतिग्रस्त सिद्धी ९ स्थित छेरवाङ प्रावि, सिद्धी ६ स्थित मझवाङ प्रावि, सिद्धी ४ स्थित दक्षिणकाली प्रावि, सिद्धी ३ स्थित दौतेस प्राविको भवन निर्माण गर्ने जनाएको छ ।

यसअघि सपना भिलेजले पहिलो चरणको कार्यक्रममा भूकम्प प्रभावित चितवनको पहाडी गाविससहित गोर्खा, धादिङ, तनहुँ, नुवाकोट, रसुवा, दोलखा, सिन्धुली, काभ्रे, सिन्धुपाल्चोकलगायतका जिल्लामा ४ हजार घर परिवारलाई ४० लाख रुपैयाँ बढीको राहत बाँडेको थियो । राहत वितरण गर्दा चर्चित गायकद्वय पशुपति शर्मा र रमेशराज भटराईलगायतलाई पनि सामेल गराइएको थियो ।