१८ फागुन, सुर्खेत । गत कात्तिक ८ गते कर्णाली प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्री महेन्द्रबहादुर शाही राउटे बस्ती पुगेर दशैं मनाए । दुई मन्त्रीसहित चिंगाड-४, देउरालीस्थित राउटे बस्ती पुगेका मुख्यमन्त्री शाहीले प्रदेश सरकारकातर्फबाट मासिक दुई हजार भत्ता दिने घोषणा गरे ।
‘आजकै दिनदेखि लागू हुने गरी प्रदेश सरकारको तर्फबाट तपाईहरुलाई मासिक थप २ हजार भत्ता दिने घोषणा गर्दछु,’ उनले भने, ‘राउटे समुदाय कर्णालीको गहना हो, यो समुदायको संरक्षणका लागि सरकारले छुट्टै प्रतिष्ठान नै बनाएर काम गर्छ ।’
तर, चार महिना बित्यो प्रदेश सरकारले न त भत्ता दियो, न त प्रतिष्ठान नै बनायो । सोमबार दिलबहादुर शाहीसहितको टोलीले मुख्यमन्त्री शाहीलाई भेटेर भत्ता नपाउँदा जनता भोकै रहेको गुनासो सुनाए । ‘चार महिना भयो भत्ता पाएनौं, सरकार भत्ता दिनुप¥यो, जनता भोकै छन्,’ मुख्यमन्त्रीसँग दिलबहादुर भने ।
जवाफमा मुख्यमन्त्री शाहीले, ‘राउटे समुदायको संरक्षण गर्ने दायित्व राज्यको हो । हामी छिट्टै समिति नै गठन गछौं, र समितिमार्फत तपाईंहरुका सबै समस्या समाधान गर्छौं’ भन्दै अर्को आश्वासन दिए ।
समिति गठन गरेर राउटे समुदायको खाना, नाना, छाना र सुरक्षाको प्रत्याभूति दिलाउने मुख्यमन्त्रीको आश्वासनपछि राउटेहरु फर्किए ।
मुख्यमन्त्री स्वयंले पटकपटक बोलेका कुरासमेत लागू हुन नसक्नु दुर्भाग्य भएको गुराँस गाउँपालिका दैलेखका अध्यक्ष खेमराज वलीले बताए । नेपाली नागरिकताविहीन राउटे समुदायलाई गुराँस गाउँपालिकाले नै ‘परिचय पत्र’ दिएको छ ।
यता, मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयका सचिव आनन्द सारुले भने दुई महिना अगाडि नै राउटे समुदायलाई भत्ता दिने निर्णय गरेर अर्थ मन्त्रालय पठाएको बताए ।
‘गुराँस गाउँपालिकामार्फत भत्ता वितरण गर्ने निर्णय दुई महिना अगाडि नै गरेर अर्थ मन्त्रालयमा पठाइ सकिएको छ,’ सचिव सारुले भने, ‘अर्थ मन्त्रालयले गाउँपालिकाको खातामा रकम हाले नहालेकोबारे ठ्याक्कै थाहा भएन, बुझनुपर्छ ।’
उता, गाउँपालिकाका अध्यक्ष खेमराज वलीले भने हालसम्म खातामा रकम नआएको बताए । उनका अनुसार केन्द्र सरकारले दिँदै आएको मासिक तीन हजार रुपैयाँ भने पाउँदै आएका छन् ।
एक महिनामा १० जना राउटेको निधन
पछिल्लो समय अत्याधिक मदिरा सेवनका कारण राउटे समुदायमा मुत्यु दर बढ्दो छ । एक महिना यता मात्रै १० जना राउटेको मृत्यु भएको छ । अघिल्लो महिना १५६ जनाको संख्यामा रहेको राउटे समुदाय अहिले घटेर १४६ पुगेको छ ।
जनसंख्या घट्दै गएकाले मदिरा सेवन नियन्त्रण गर्ने र बस्तीको सुरक्षा गर्न प्रदेश सरकारले प्रहरी परिचालन गर्ने बताएको छ । ‘राउटे समुदायलाई मदिरा बिक्री गर्नेलाई कारबाही गर्छौँ । र, मदिरा नियन्त्रणसँगै उनीहरुको सुरक्षाको लागि प्रहरी परिचालन पनि गर्छाैँ,’ मख्यमन्त्री महेन्द्रबहादुर शाहीले भने ।
राउटे समुदायमा मदिरा नियन्त्रण गर्नु चुनौती रहेको उनले बताए ।
