मनाङ भन्नेवित्तिकै तपाईंको दिमागमा के आउँछ ? प्राकृतिक सुन्दरता ! अवश्य पनि मनाङको प्राकृतिक सुन्दरता अवर्णनीय छ । तर, हिमाली जिल्लाको पहिचान यसमा मात्रै सिमित छैन । अन्नपुर्ण शृंखलाको उत्तरी काखमा रहेको मनाङमा प्रकृति र संस्कृतिको कलात्मक सम्मिश्रण देख्न पाइन्छ । अग्ला सुन्दर हिमालहरु, गड्गडाएर बग्ने नदी, शान्त ताल, हरिया वनपाखा, विभिन्न प्रजातिका फूलहरु, लोपोन्मुख […]

पहिले गाडी नपुगेको जिल्ला भनेर चिनिन्थ्यो डोल्पालाई, तर नेपाली सेनाले बाटो खोलिदिएपछि यो परिचय अब पुरानो भएको छ । यसै वर्षदेखि डोल्पा सदरमुकाम दुनै सडक सन्जालमा जोडिएको छ । यसपटक डोल्पाको दुनैसम्म जसरी पनि जाने योजना बनाएँ मैले । दुनै नजिकका गाउँमा त पहिले पनि पटकपटक पुगेर फर्किएको थिएँ । यसपटक भने दाङबाट मोटरसाइकल चढेर […]

८ वैशाख, बारपाक । गोरखाको रमणीय हिमाली गाउँ बारपाकले २०७२ वैशाख १२ गतेको विनाशकारी भूकम्पपछि अर्को परिचय पायो, भूकम्पको केन्द्रविन्दु । भूकम्पबाट ७२ जनाको ज्यान गुमाएको बारपाक गाउँ त्यो पीडाबाट करिब उठिसकेको छ । भूकम्पमा भत्किएका १ हजार ३ सय भन्दा बढी घरमध्ये अधिकांश नयाँ बनेका छन् । भूकम्पको केन्द्रविन्दु हेर्न आउने पर्यटक, राहत र […]

बिदा मनाउनका लागि परिवारसहित घुमघामको योजना बनाइरहनुभएको छ भने राजधानी नजिकैको नमोबुद्ध एउटा विकल्प हुन सक्छ । बौद्ध धर्मालम्बिका लागि पवित्र तिर्थस्थल नमोबुद्ध प्राकृतिक पनि रुपमा निकै सुन्दर छ । यहाँबाट बिहान-बेलुका आकर्षक सूर्योदय र सूर्यास्त हेर्न सकिन्छ । नमोबुद्धमा पर्यटकीय संरचना निर्माण तिव्ररुपमा निर्माण भइरहेको छ । स्तरीय होटलहरु खुल्ने क्रममा छन् । पदयात्राका लागि […]

मध्यपहाडी क्षेत्रदेखि उत्तरी हिमाली क्षेत्रसम्म फैलिएको लमजुङ जिल्लाले  ४ सय वर्ष पहिले साह वंशीय राजाको शासनदेखि लिएर आजसम्म पनि आफ्नो ऐतिहासिक, धार्मिक तथा सांस्कृतिक महत्व जोगाइराखेकै छ । गुरुङ तथा घले जातिको बाहुल्य रहेको यस जिल्लालाई साहसी, वीर तथा वीरङ्गनाहरूको राज्यका रूपमा पनि चिनिन्छ । यहाँको समुदायहरु हिमाली दृश्यको काखमा, घाटु नाचको तालमा आफ्नो कला […]

एरिक भ्यालीको फिल्म ‘क्याराभान’ हेरेदेखि पंक्तिकारको मनभित्र फोक्सुन्डो ताल पुग्ने लालसाले बास गरेको थियो । सोचेको धेरै भए पनि हालै मात्र नेपालको सबैभन्दा गहिरो ताल प्रत्यक्ष अवलोकन गर्ने अवसर मिल्यो । नेपालको सबैभन्दा ठूलो जिल्ला डोल्पा । हालै सडक सञ्जालले छोए पनि यहाँ जान भरपर्दो विकल्प भनेको हवाईजहाज नै हो । नेपालगञ्जदेखि जुफालसम्म हवाईजहाजको यात्रापश्चात […]

१ मंसिर, काठमाडौं । नेपालको सबैभन्दा अग्लो स्थानमा रहेको तिलिचो ताल समुद्री सतहदेखि चार हजार नौ सय १९ मिटर उचाइमा अवस्थित छ । ताल वरिपरि मुक्तिनाथ, तिलिचो हिमाल, नीलगिरि हिमशृंखलाले ताललाई मनमोहक र आकर्षक बनाएको छ । तिलिचो ताल माथिल्लो मनाङबाट करिब ४५ किमी दूरीमा पर्छ । काठमाण्डौबाट लमजुङको बेँसीशहर हुँदै मनाङको खाङसारसम्म गाडीमा जान […]

शहरको भिडभाड, कोलाहाल, धूँवा-धुलो, धपेडी पन्छाएर सितल र स्वच्छ वायुमा रमाउनेहरुका लागि उपयुक्त गन्तव्य हो, नुवाकोट । काठमाडौंसँगै जोडिएको यो जिल्लाले शहरवासीलाई शीतलता मात्र प्रदान गर्दैन, सदियौं पुरानो शिल्पकलाको नजिक पनि पुर्‍याउँछ । त्यसका लागि पुग्नुपर्छ, साततले दरबार । इतिहासले भन्छ, कुनैबखत काठमाडौंभन्दा शक्तिशाली थियो नुवाकोट । यो पृथ्वीनारायणले बाइसे-चौबिसे राज्यलाई एकिकरण गर्नुअघिको कुरा हो […]

काठमाडौं । सिन्धुपाल्चोक पुगेपछि एकपटक पाँचपोखरी ताल पुग्ने रहर धेरैको हुन्छ । प्रकृतिको अनुपम उपहार पाँचपोखरी ताल पुगेपछि जो कोही मोहित नहुने कुरै हुँदैन । हरियो दुबोले घेरिएको चौरको बीचमा रहेको निलो तालले लठ्ठै बनाउँछ । त्यहाँ एउटा मात्रै ताल छैन । एउटा ठूलो र बाँकी स-साना तालहरुको संगम हो पाँचपोखरी । सिन्धुपाल्चोक भोटाङमा अवस्थित […]

भनिन्छ, गन्तव्य होइन, यात्रामा रमाइलो गर्नुपर्छ । तर, माथिल्लो मुस्ताङलाई गन्तव्य बनाएर भिरालो बाटोमा यात्रा गरिरहँदा कुनै ‘एडेभेन्चर गेम’ खेलेजस्तै हुने । तल हेर्दा अत्यासलाग्दो भीर, माथि उस्तै मुटु कमाउने पखेरा । त्यसैलाई मध्यबाट काटेर बनाइएको साँघुरो बाटो । बाटोको चौडाई पनि कस्तो भने, मुस्किलले जीप अटाउने । चट्टानलाई चिरेको बाटोबाट यात्रा गरिरहँदा स–सना खोल्सा, […]

खप्तड, नयाँ नाम होइन । नौलो गन्तव्य पनि होइन । तर पुग्नैपर्ने गन्तव्य हो । किन पुग्नैपर्ने त ? किनभने यो प्रकृतिले सित्तैमा सजाएको अनुपम भू–सौन्दर्य हो, जसलाई जति हेरे पनि तपाईंको मन अघाउने छैन । यसको भौगोलिक बान्की, त्यससँगै लय मिलाइरहेको खोला, पृष्ठभूमिमा चाँदी झैं हिमाल, विशाल घाँसे मैदान, त्यहाँ फूलेका रंगबिरंगी वनफूल । […]

केही शिकारीहरू माहुरी भगाउन भिरको फेंदमा आगो बाल्न थाल्छन् । हेर्दाहेर्दै धुवाँको मुस्लो माथि माहुरीको घारसम्म पुग्छ । केही शिकारी भिरको माथिपट्ट िडोरी र सिँडी कस्न थाल्छन् ।  त्यसपछि मह काढ्ने शिकारी त्यही डोरी र सिँडी प्रयोग गरेर माहुरीको घार भएको ठाउँसम्म पुग्छन् । अब सुरु हुन्छ हनी हन्टिङ अर्थात भिर माहुरीको महको शिकार । […]

मानसरोवर अर्थात कैलाश मानसरोवर । नामजस्तै कति मनमोहक गन्तव्य ! मानसरोवरको सुन्दरताको वयान गरेर साध्य छैन । कैलाश पर्वत वा मानसरोवरलाई धर्तीको केन्द्र मानिन्छ । यो हिमालयको केन्द्रमा छ । कैलाश, जसलाई हिन्दू धर्मावलम्बीहरुले भगवान शिवको वासस्थानको रुपमा मानेका छौं । के पनि विश्वास गरिन्छ भने, कैलाश दर्शन गरेपछि स्वर्ग गइन्छ । यहाँको मनमोहक दृश्यका […]

विशाल जलासयमा खुला निलो आकासको प्रतिविम्ब कस्तो देखिएला ? वा सूर्यास्तको बेला पोतिने सुन्तले रंगको प्रतिछायाँ कस्तो देखिएला ? दृश्यावलोकनको लागि अन्त जानुपर्दैन, आफ्नै मुलुक चहारे पुग्छ । भनिन्छ, पानीको रंग हुँदैन । रुप हुँदैन । तर, ठाउँ–ठाउँमा भेटिने जलाशय हेर्दा भन्न करै लाग्छ, पानीको पनि रंग हुन्छ । पानीको पनि रुप हुन्छ । वास्तवमै […]

मनास्लु, जसलाई चिनाउने केही साझा विशेषण छन् । जस्तो कि, किलर माउन्टेन । पदयात्राका लागि नेपाल आउने पर्यटकको पाँचौ रोज्जा गन्तव्य । विश्वको आठौं अग्लो हिमाल । आठ हजार एक सय ६३ मिटर अग्लो टाकुरामा पहिलोपटक जापानका टी इमानिस र ग्लसेन नोर्बुले पाइला राखेका थिए । त्यसको करिब ५५ बर्षपछि हामी पनि मनास्लुलाई गन्तव्य बनाएर […]

दिन १: आकाशमा तारासमेत दंग !    सर एडमन्ड हिलारीको देश न्युजिल्यान्डबाट आएका ल्यारी र डेभिडलाई लिएर म लाङटाङ जाँदै थिएँ । राम्चे पुग्दा एकै छिन हामीले ‘ब्रेक’ लियौं । जीपको पाँग्राको नट लुज भएको थियो । त्यसलाई कस्न ड्राइभरले जीप रोकेको थियो । जीपको साइडमा हामीले स्थानीय महिलाको एक हुल देख्यौं । उनीहरु बालुवा भरिएको […]

८ वैशाख, काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले राराबाट देशबासीका नाममा सम्वोधन गर्ने तयारी भइरहँदा पत्रकारसहितको हाम्रो एक टोली सडकमार्ग प्रयोग गरेर रारा तालसम्म पुग्यो । आखिर कसरी पुग्न सकिन्छ रारा ? यसको जानकारी लिन चाहने मित्रहरुलाई हाम्रो अनुभव काम लाग्न सक्छ । तल हेर्‍यो छाँगेभिर, माथि अग्लो पहाड ! भिरको वीचमा खोपिएको सडके । […]

हिम टाकुरा टेक्नका लागि मृत्युलाई जित्नुपर्छ । सबै हिमाल आफैमा कठिन हुन्छन् । त्यसमध्ये पनि केही यस्ता हिमाल छन्, जहाँ ज्यानलाई दाउमा राख्नुपर्छ । मनास्लु् त्यस्तै हिमाल हो । त्यसैले त यसलाई उपमा दिइएको छ, किलर माउन्टेनको । आरोहीहरु भन्छन्, ‘अरु हिमालभन्दा निकै जोखिमपूर्ण छ ।’ मनास्लुको कठोरतासँग जुध्ने सहास जो कोहिसँग छैन । त्यसैले […]

साहित्यकार तारानाथ शर्माले लेखेजस्तै, ‘हिमाली मुलुकमा जन्मे/हुर्केपनि हामीले मनलाग्दी हिउँ खेल्न पाएका छैनौं ।’ कपास जस्तै फुसफुसाउने हिउँ र त्यसको सेताम्मे धरातलमा धीतमर्ने गरी रमाउने मौका नै कहिले आउँछ ? फुल्चोकीको डाँडा वा ककनीतिर हिउँ खेल्न मध्य हिउँद कुर्नुपर्छ । दोलखा हुँदै कालिञ्चोक पुग्ने अनुकुलता सधै जुर्दैन । हिउँसँग लुकामारी खेल्ने कुरा थाँती राखौं । […]

१२ हजार फिट उचाइबाट देखिने थुम्काथुम्की पहाड, हिमशृङ्खला वास्तवमै मन लोभ्याउने खालका थिए । सेतो च्यादर बिच्छ्याएझै भु-सतहमा हिउँको थुप्रो थियो । सिरसिर चिसो हावाको झोक्काले पुसको कठ्यांग्रिदो चिसोलाई बिर्साइदिन्थ्यो । पूर्वको पवित्र तीर्थस्थल पाथिभरा जाने तीर्थालुको लस्करमा मिसिएर हामी उच्च पहाडी हावापानी साक्षातकार गरिरहेका थियौं । ठाडो उकालो बाटोमा दर्शनार्थीहरु उक्लदै-ओलर्दै थिए । मस्त […]

यस वर्ष बाघ गणनाका लागि शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्ज जाँदा चितुवाको तस्वीर खिच्ने दुर्लभ अवसर मिल्यो । शुक्लाफाँटामा चितुवा धेरै देखिने गरेको सुनेको थिएँ, जसलाई प्राविधिक भाषामा साइटिङ भनिन्छ । तर, तस्वीर खिच्न पाइने हो कि नपाइने हो भने भन्ने कौतुहलता थियो । र, खुला ठाउँमा चितुवासँग जम्काभेट नभएको पनि दुई वर्ष बितिसकेको थियो । आखिर […]