७ असोज, मोरङ । आरोहण गुरुकुल विराटनगरमा चर्चित उपन्यास ‘एक चिहान’मा आधारित नाटक ‘एक चिहान मञ्चन सुरु भएको छ । हामी युवाको अयोजनामा स्वर्गीय उपन्यासकार हृदयचन्द्र सिंह प्रधानद्वारा लिखित उपन्यास एक चिहानको नाट्य रुपान्तर गरी मञ्चन सुरु गरिएको हो । शनिवारबाट सुरु भएको नाटक १६ गतेसम्म प्रत्येक दिन मञ्चन गरिने निर्देशक मुकेश कर्णले जानकारी दिए […]

स्थानः लैनचौर । समयः साँझ । यस्तो लाग्छ, मौसमले घुम्टो ओढ्दैछ । धर्तीमा अध्याँरो पोखिँदैछ । पश्चिमी आकाशबाट घाम अलप भइसकेको छ । बाहिर सिमसिम पानी परिरहेको छ । आँप, धुपी, अम्बाका बुट्यानले घेरिएको बगैंचामा रंगविरंगी फूलहरु हावाको झोंकासँगै बयेली खेलिरहेका छन् । घरआँगनमा उत्सव छ । टेन्ट टाँगिएको छ । चहलपहल छ । अघिल्तिर […]

यी बादलका अनेक चित्रहरूले कोरेका सुन्दर कोलाजमाथि सन्देह गर पानीका सुन्दर तालमा देखिने विविध रङको अस्तित्व र बादलका टुक्राझैँ तिम्रा हातमा पर्न आएको हिउँको सौन्दर्यमाथि सन्देह गर। अखबार र टेलिभिजनका सनसनीपूर्ण समाचार कविका फूलबुट्टे सुकिला कविता मनको एक कुनालाई धक्का दिने बुद्धिजीवीको विचार र, देशवासीका नाममा प्रधानमन्त्रीको सम्बोधनमाथि सन्देह गर। तिम्रा सम्मानित गुरूले मिठो भाषामा सुनाएका […]

साथी, तीस वर्ष लामो सरकारी जागिरबाट, मैले अवकाश पाएको छु, अवकाश सँगै, मेरो पेशा र कार्यक्षेत्र बदलिएको छ, जिम्मेवारी फेरिएको छ, जीवनको नयाँ चरण प्रवेश गरेको छु, श्रीमती जागिर खान कलेज जान्छिन्, मैले घर सम्हाल्ने गरेको छु साथी, आजकल म, हाउस हस्बेण्ड बनेको छु । बिहानको हिडाइबाट हतार हतार फर्की, चिया बनाउँछु, चिया पिउँदै बैठकमा, […]

कला यथार्थको प्रतिच्छायाँ देखाउने ऐना होइन, यो त यथार्थलाई आकार दिने टुकटुके होः ब्रतोल्त ब्रेख्त साहित्य समाजको प्रतिबिम्ब मात्रै होइन, यो नयाँ समाज र सभ्यता निर्माणको समानान्तर दुनियाँ हो । यसले यथार्थको छायाँरूप मात्रै देखाउँदैन, संस्कृतिको अभिन्न अङ्गका रूपमा इतिहासको ज्यानलाई मुहार दिन्छ, व्यवस्थाको लम्बाइलाई गति दिन्छ । साहित्य आफैमा इतिहास त होइन, तर इतिहासको […]

‘के छ बैनी हालखबर ?’ मैले पहिलोपटक च्याटमा सोधेको थिएँ । उसैले च्याटमा ‘वेब’ गरेर बोलाएपछि बोल्नै पर्‍याे । नत्र सुरुमा आफैँले बोलाउन त अप्ठ्यारै थियो नि ! नाताले साथीकी बैनी । यसर्थ मनले पनि ‘बैनी’ सम्बोधन नै ठीक मानेको थियो । ‘बैनी ?’ उसले प्रश्नवाचक चिन्ह पनि चारपाँचओटा ठड्याइदिएकी थिई । म आश्चर्यचकित भएको […]

कुनैबेला नेपाली विद्यार्थीले आफ्नो माध्यमिक शिक्षा पूरा गर्न रामकुमार पाँडेको रचना पढ्नैपर्ने बाध्यता थियो । हास्यव्यङ्ग्यमा लाग्नेहरूका लागि त रामकुमार पाँडे सम्पूर्ण कोर्स बुक नै हुन् भन्दा फरक पर्दैन । शिक्षा संकायतर्फ पाँडे भूगोलका प्रथम प्राध्यापक पनि हुन् । उनैले विश्वलाई पहिलोपटक ‘उचाइ भूगोल’को विषय दिए । नेपाली भूगोलका विज्ञ टोनी हेगेनले उनलाई नेपाली भूगोलका […]

मानव मनको सुन्दर अभिव्यक्ति हो कविता । मौलिक बिम्बहरूको उचित प्रयोग भएका कविताहरू सुन्दर हुन्छन् । कविताको चेतना वृहत्तर हुन्छ । साथै भाव, विचार र घट्नाको सही सम्मिश्रणद्वारा अभिव्यक्त गरिएका कविताहरू पनि उच्च कोटीका हुन्छन् । यस दुनियाँका सबैभन्दा सामान्य चीजबीज, वस्तुहरूदेखि बृहत्तम विषयहरूमा कविता लेख्न सकिन्छ र यही नै कवि चेतनाको उत्कृष्टतम पक्ष मान्न […]

६ असोज, काठमाडौं । लोकपि्रय लेखक सुविन भट्टराईको पाँचौं कृति ‘पि्रय सुफी’ विमोचन गरिएको छ । काठमाडौंस्थित प्रज्ञा प्रतिष्ठानको डबलीमा शनिबार आयोजित कार्यक्रममा लेखक भट्टराईसहित अभिनेत्री आँचल शर्मा, गायिकाहरु शीतल मोक्तान र शिवानी मोक्तानले पुस्तक विमोचन गरे । कार्यक्रममा मोटिभेसनल स्पिकर गणेश अगम ढंुगानाले आफूले उक्त पुस्तक एकै बसाइमा सकेको प्रतिक्रिया दिए । साथै पुस्तकले […]

काठमाडौं । नेपाल स्रष्टा समाजले शनिबार राजधानीमा ३ जना स्रष्टालाई सम्मानित गरेको छ । सोही अवसरमा दुईवटा कृतिहरुको लोकार्पण गरिएको छ । सम्मान समारोहमा मन्तव्य राख्दै प्रमुख अतिथि शताब्दी पुरुष सत्यमोहन जोशीले साहित्यकारले आफ्नो आनन्दका लागि मात्रै साहित्य सिर्जना नगरी समाज परिवर्तनका लागि गर्नुपर्ने बताए । प्रमुख अतिथि जोशीले शंकरकुमार राईको कविताकृति ‘हामी केही होइनौँ […]

काठमाडौं । नेपाल स्रष्टा समाजको ११ औँ साधारण सभाले कवि विधान आचार्यको अध्यक्षतामा ११ सदस्यीय नयाँ कार्यसमिति चयन गरेको छ । कार्य समितिको उपाध्यक्षमा प्रा.डा. गोविन्दमानसिंह कार्की, महासचिवमा पुष्पा खनाल, कोषाध्यक्ष नवराज तिमल्सिना अवदोषी र सचिवमा जानु धिताल निर्वाचित भएका छन् । कार्यसमितिका सदस्यहरूमा डा. विष्णु राई, डा. पुष्करराज भट्ट, नवराज पुडासैनी ज्योत्स्ना, तर्कना शर्मा, […]

५ असोज, काठमाडौं । कवि आलोक खनालको ‘म देश भएको छैन’ नामक कविता संग्रह लोकार्पण गरिएको छ । शुक्रबार राजधानीमा आयोजिक एक कार्यक्रमकाबीच वरिष्ठ नियात्राकार दामोदर पुडासैनीले उक्त पुस्तकको लोकार्पण गरेका हुन् । दामोदर पुडासैनी प्रतिभा पुरस्कार कोषले प्रकाशन गरेको उक्त पुस्तकमा ४० वटा कविताहरु समावेश गरिएका छन् । संग्रहमा अधिकांशजसो कविताहरुमा देशप्रेमका भावनाहरु समेटिएका […]

गत साउन ५ गतेको एक दैनिक पत्रिकामा कसैले मलाई खिसिटिउँरी गर्दै पहिचानको ‘दाबी’ गरेर मजाक गरेको ‘दाबी’ दार लेख पढ्न पाएँ । महाशयको लेखाइ ‘उग्रा चण्डा’ थियो । परिश्रम थियो । ब्यङ्ग्य थियो । तर्क जुटाउन न्वारनदेखिको बल निकालेर प्रयास गरेका थिए । म सपरिवार हङकङ बाहिर भारत, नेपाल भएकाले पढ्न पाएको थिइनँ । पछि […]

साँझपख आँखा खुले । टाउको गह्रौँ भएको आभास भयो । उठ्न खोजेँ । तर, सकिनँ । आकाशले सुनाएको प्रसूनाको बिहे हुने कुरा मन–मस्तिष्कमा सलबलाउन थाल्यो । शरीरमा कम्पन महसुस भयो । आँखाबाट आँसुका धारा बगे । एनआरएनका लागि उसले मेरो प्रेमको बलि दिएकी थिर्इ । जुन कुरा मेरा लागि असह्य थियो, पीडादायी थियो । मलाई […]

३१ भदौ, बुटवल । कवि एवं गीतकार बसन्त चौधरीले रुपन्देहीको देवदहमा एकल कविता वाचन गरेका छन् । उद्योगपतिसमेत रहेका चौधरीले बुद्धको मावली देवदहमा दुई घण्टा आफ्ना कविता वाचन गरे । अनुराग साहित्य समाज नेपालले चौधरीलाई बुद्ध मावलीमा एकल कविता वाचनको बन्दोबस्त मिलाएको हो । आयोजक संस्थाका अध्यक्ष निर्मल ढुंगानाले ‘कविता र बसन्त’ नामक ४१ औं […]

३० भदौ, काठमाडौं । शुक्रबार बागबजारमा आयोजित एक समारोहमा आधुनिक नेपाली कविता क्षेत्रका पाँच विशिष्ट काव्य साधकहरू सम्मानित भए । नेपाली वाङ्गमय परिषद्, नेपाली प्रतिभा प्रतिष्ठान बेलायत र जसराज किराती प्रतिभा प्रतिष्ठानद्वारा आयोजित ‘विशिष्ट साधक सम्मान तथा साधक सत्सङ्ग’ कार्यक्रममा विशिष्ट काव्य साधक बैरागी काइँला, तुलसी दिवस, जसराज किराती, मञ्जुल र तोया गुरुङ सम्मानित भएका […]

म सानै छँदा बुवाको मृत्यु भयो । आमा पनि मलाई छाडेर अर्कैसँग बिहे गरेर जानुभयो । म मामाघरमा हुर्कें । घाँस दाउरा लिन वन र बारीहरु जान्थें । घरमा मात्र होइन, मामाघरमा पनि म गरिब परिवारकी सदस्य थिएँ । सदस्य थिएँ पनि के भन्नु ? बाध्यताले म मामाघरमा पालिएकी थिएँ । सौभाग्य नै मान्नुपर्छ, दुखसुखले […]

आठ दशक लामो आफ्नै जिन्दगीको विश्वविद्यालयमा बाले परिश्रम र परिश्रम लेख्नुभयो उति लामो अध्ययन कालभरि उहाँले मेहनत र  मेहनत पढ्नुभो   ठूलो मान्छे होइन जीवनमा असल बन्नुपर्छ भन्नकै लागि कहिल्यै भन्नुभएन बरु त्यसरी नै बाँच्नुभयो आफ्नो सिङ्गो जीवन   इमान जति ठूलो सम्पत्ति जीवनमा अर्को केही हुँदैन यत्ति हो उहाँको जीवन दर्शन   हरेस र […]

नेपाली समाजमा स्कुल-कलेजमा उच्च अंक प्राप्त गर्ने विद्यार्थीले डाक्टर इन्जिनियर पढ्नुपर्ने मान्यता छ । कथंकदाचित कसैले यस्ता प्राविधिक विषय लिएनन् भने लोकसेवा आयोगमार्फत परराष्ट्र मन्त्रालयमा जागीर खाने लक्ष्य बनाउँछन् । राम्रो पढ्न सक्ने मानिस बैंक वित्तीय संस्थामा जाने अथवा विदेशमा गएर कुनै प्राविधिक विषयमा काम गरेर राम्रो आम्दानी गर्नुपर्छ भन्ने मान्यता पनि नेपाली समाजमा बढ्दै […]

जेठको उखर्माउलो घाम । घाम झुपडीबाट परपर सर्दै छ त छाया पिँढीबाट तल झरिसकेको छ । उसले अनुमान लगाई, एक त पक्कै बजिसक्यो, चिर्बिरेका बाउ अघि नै आइसक्नुपर्ने हो । नदीको किनारसँगै पूर्वपश्चिम तन्किएको यो सुकुम्बासी टोल भोक, रोग र शोकमा लम्पसार परेको छ । यी बामपुड्के छाप्राभित्र गुम्सिएर बाँच्ने थुप्रै चिर्बिरेका आमाहरू तालु तताएर […]

काठमाडाैं ।/ नियात्रा साहित्यमा भिन्न उपस्थिति देखाएका दामोदर पुडासैनी ‘किशोर’ले ‘सहर बिनाको सहर’ कविता संग्रह बजारमा ल्याएका छन् । तराई मधेस केन्द्रित विषयवस्तु समेटिएको यो कृतिमा ५२ कविता समेटिएका छन् । पुडासैनीको यो सातौं कविता कृति हो । सामान्यतया हिमाल र पहाडको विषयमा नियात्रा लेख्न रुचाउने पुडासैनीले आफ्नो नविनतम कृति ‘सहर बिनाको सहर’लाई भने तरार्इ […]