८ जेठ, काठमाडौं । यो महिनाको सांगीतिक कार्यक्रम ‘पलेँटी श्रृङ्खला’का लागि दार्जिलिङबाट संगीतकार शान्ति ठटाल आफ्नो टीमका साथ काठमाडौ आइपुगेकी छिन् । उनले गान्तोकका आफ्ना दुई गायिका बिमला सेन्चुरी प्रधान र अञ्जली प्रधानलाई साथमा ल्याएकी छिन् । शान्ति ठटाल नेपाली संगीतका सबै विधामा क्रियाशील सफल संगीतकार हुन् । उनले फुटकर गीत बाहेक काव्य(संगीत अथवा क्यान्टटा, […]

६ जेठ, काठमाडौं । राजदरबार हत्याकाण्डका प्रत्यक्षदर्शी सैन्य अधिकारीको पुस्तक ‘दरबारको दुखान्त’ बजारमा आएको छ । पुस्तक २०५८ जेठ १९ गते राती नारायणहिटी दरबारमा गोली चल्दाचल्दै भित्र छिरेका तत्कालिन राजा वीरेन्द्रका प्रमुख शाही पाश्र्ववर्ती (एडिसी) सुन्दरप्रताप रानाले लेखेका हुन । १९ अध्यायमा बाँडिएको यो पुस्तकमा रानाले आफूले आँखै अगाडि देखेको जेठ १९ को घट्ना र […]

पाठकले श्रष्टाको शरीर हेर्दैन, केवल उसको सिर्जना हेर्छ । तर, जसरी झमक घिमिरेको ‘जीवन काँडा कि फूल’ पढ्दा आँखाअघि उनको अप्ठ्यारो जीवनशैलीको दृष्यले हाहाकार मच्चाउँछ, ठीक त्यस्तै दशा हुँदो रहेछ फरक क्षमताका अन्य श्रष्टाहरुको कृति पढ्दा पनि । महेश थापाको कथा कृति ‘मरीचिका’ पढ्दा मैले जति पटक उनको मोटर न्युरोन रोगले ग्रस्त भएको शरीर बिर्सन […]

काठमाडौं । स्वास्थ्यलाई विज्ञानको चेतसहित छेउछाउका परिवेशसँग जोड्दै आएका लेखक जीवन प्रसाईको तेश्रो पुस्तक ‘वरिपरि नै सर्वोपरि’ को विमोचन भएको छ । पब्लिकेशन्स नेपालयको आर शालामा लेखक प्रसाईले आफ्नो पुस्तक पर्यावरण र संस्कृतिका प्रखर विद्वान डा. तीर्थबहादुर श्रेष्ठलाई हस्तान्तरण गरेर विधिवत् सार्वजनिक भएको घोषणा गरेका थिए । श्रेष्ठले जीवन, जगत र पाइतालाको संसारसँग यसको सम्वन्ध रहेको […]

४ जेठ, काठमाडौं । साहित्य बजारमा प्रत्येक दिन एउटा पुस्तक प्रकाशन हुने गरेको अनुमान गरिन्छ । तीमध्ये केही विमोचन भएर बजारमा आउँछन्, केही भने प्रकाशन भएर व्यक्ति व्यक्तिमा सीमित रहन्छन् । यो साता पनि नेपाली बजारमा यस्तै किसिमको ट्रेन्ड रह्यो । यो साता निबन्ध र कथाका पुस्तकहरुको बढी चर्चा भयो । केही समयदेखि उपन्यास र […]

मानवीय संवेदना संसारका कुनै पनि मुलुकहरुमा एउटै हुँदो रहेछ । पीर व्यथाप्रतिको मान्छेको अभिव्यक्ति पनि उस्तै हुँदा रहेछन् । मान्छेका हाँसो र रोदनको भाषा पनि एउटै हुँदो रहेछ । संवेदनहीन मान्छे यस धर्तीमा हुनु र नहुनुको कुनै अर्थ राख्दैन । हामी युरोपलाई विकसित रुपमा लिन्छौँ । सुनेको छु,  विकसित मुलुकहरुमा विकास वजेटनै हुँदैन अरे, कति […]

काठमाडौं/शताब्दी पुरुष सत्यमोहन जोशीको एक सय जन्मोत्सवको पूर्वसन्ध्यामा संसारभर छरिएर रहेका नेपाली भाषीहरु मध्ये नेपाली भाषा, साहित्य र संस्कृतिमा काम गरिरहेका २० जना श्रष्टालाई नइ प्रकाशनले सम्मान गरेको छ । श्रष्टालाई सम्मान गर्न जोशी आफै उपस्थित थिए । समारोहमा दुई लाख रुपैयाँ राशि र ताम्रपत्रसहित ‘नइ देरुनीख अन्तर्राष्ट्रिय पुरस्कार’ सुप्रसिद्ध साहित्यकारद्वय भारतका १०१ वर्षीय हाइमनदास […]

२८ वैशाख, पोखरा । कुनैबेला नेपाली हास्यव्यङ्ग्य साहित्यमा तीनजनाको बोलावाला थियो- भैरव अर्याल, रामकुमार पाँडे र विश्व शाक्य । यी तीनमध्ये भैरव अर्यालले धेरैअघि आत्महत्या गरे । अहिले पनि अर्यालका कृतिहरु सदावहार रुचाइन्छन् । रामकुमार पाँडेले हाँसने घर खोलेर हाँस्यव्यङ्ग्यलाई निरन्तरता दिइरहेका छन् । तर, विश्व शाक्यको नाम लगभग ओझेल परिसकेको छ । कुनैबेला झापाको […]

२८ वैशाख, पोखरा । पोखरा, नेपाली साहित्यलाई एकसाथ अंग्रेजी, हिन्दी र चिनियाँ भाषामा अनुवाद नगरेसम्म नेपाली साहित्यकारको स्तर बृद्धि हुन नसक्ने निष्कर्ष पोखरामा भएको तीनदिने विचार गोष्ठीमा निकालिएको छ । नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठान र अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाजको संयुक्त आयोजनामा भएको कार्यक्रममा उक्त निष्कर्ष निकालिएको हो । काठमाडौंबाट गएका झण्डै ५० श्रष्टा र पोखरेली श्रष्टाहरुको […]

म बस्ने सोमजी स्टेट र आश्रमको दूरी एक किलोमिटर टाढा थियो । पुनामा लामो समय बस्ने प्रायः सबै सन्यासीको आˆनै सवारीसाधन थियो । सक्नेले मोटरसाइकल किनेका थिए भने धेरैजसोको साइकल थियो । मैले पनि एक सवारी साधन किन्ने विचार गरें । घर फर्किने सन्यासीहरूले जाने बेलामा आˆना सामान बेच्ने परिपाटी थियो । मेरो डोरमेटरीमा बस्ने […]

त्यो समय । जति बेला यस्तो थियो की, त्यसको बारेमा मान्छेले अहिले कल्पनासम्म गर्न सक्दैनन् । एउटा यस्तो समय थियो, यसरी बोल्नलाई त के सोच्न पनि गाह्रो थियो । त्यो दिन… । ऊ अहिले पनि सम्झन्छ । ट्याक्सीको हुटमा चढेर भेट्न गएको । ऊ त्यस दिन पसलमै रहिछ । उफ्… अहिले जस्तो भएको भए… त्यो […]

२६ वैशाख, काठमाडौं । पुस्तकमार्फत जीवन जिउने कला सिकाउँदै आएका लेखक जीवन प्रसाईं नयाँ पुस्तक लिएर आउन लागेका छन् । उनको नयाँ पुस्तक वरिपरि नै सर्वोपरि पब्लिकेशन्स नेपालयबाट छिट्टै सार्वजनिक हुन लागेको हो । संयुक्त राज्य अमेरिकाको बर्मिङ्घमस्थित युनिभर्सिटी अफ अल्बामामा कार्यरत लेखक प्रसाईले यसअघि ‘जीवन जिउने काइदा’ र ‘सधैं तन्नेरी’ पुस्तक लेखेका छन् । […]

२१ वैशाख, काठमाडौं । बिरामी भएर ओच्छ्यान परेको तीन वर्ष, तीन महिना र तीन दिनको दिन नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य नरहरि आचार्यले आफूद्वारा लिखित पुस्तक ‘गणतन्त्रको यात्रा’ विमोचन गरे । तत्कालीन प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाको मृत्युपछि श्रद्धाञ्जली दिन पुगेका आचार्य हृदयघात भएर शोकसभामै ढलेका थिए । त्यसको तेस्रो वर्ष, तेस्रो महिना र तेस्रो दिन बुधवार पुस्तक […]

म कथाकार होइन, पाठक मात्र हुँ । तर, परिस्थितिले मलाई कथाकार बनाउन खोजिरहेको  छ । जब आँखाअघि यथार्थ घटनाहरु कथा जस्तै अविश्वसनीय रुपले अघि बढ्न थाल्छ, मानिसलाई कुन यथार्थ हो र कुन कथा हो, भ्रम पर्न थाल्छ । म यही भ्रम लेखिरहेकी छु । जस्तो-केही मिनेटअघि मेरो घरको बार्दलीबाट एकजना व्यक्ति रोड पार गर्दै अघि […]

फोनमा कुरा भएको भोलिपल्ट फ्रेडि मेरो निवासमा आए । आजको यात्रामा हामी तीनजना थियौं -फ्रेडि, म र मेरी श्रीमती ‘भगवती’ । हाम्रो यात्रा थियो दास-दासीको खरीद-बिक्री केन्द्र, अमेरिकाको साउथ क्यारोलाइना राज्यको चाल्सटन शहर । अश्वेत जातिको मुक्तिका लागि खोलिएका विभिन्न संघ, संस्था र संगठनमा फ्रेडिले सदस्यता लिएको मलाई पहिल्यै थाहा थियो । उनैले मलाई केही […]

कविता भावनाको सङ्गीत हो जसलाई भाषाको सुमधुरताले हाम्रो हृदयसम्म पुर्‍याउँछ । कविताका माध्यमबाट कविले आफ्ना विचार, विवेक र चेतनालाई पाठकसमक्ष पुर्‍याउँछन् । कवितामा माधुर्य, विचारको गहकिलो बान्की र सम्पे्रषणात्मक भाषा भयो भने मात्र पाठकले आफूलाई कवितामा भेट्न सक्छन् । कवितासम्बन्धी हरेक व्यक्तिका आफ्ना आफ्नै धारणा हुन सक्छन्  । कविता  प्रतीकमय, लाक्षणिक र खँदिलो हुनुपर्छ भन्नेहरू पनि छन् […]

छोटो मिनीस्कर्टमा ट्याक–ट्याक पेन्सिल हिलको आवाज पड्काउँदै निक्कै स्मार्ट सुन्दरी रेस्टुरेन्टको प्रांगणमा देखिइन् । हेर्दा लाग्छ, धनाढ्य घरानकी छोरी हुन् । उनको नजर यताउता घुम्दै थियो । शायद उनी ब्वायफ्रेन्डको खोजीमा छिन् । पर्सबाट आइफोन निकाल्छिन् । डायल गर्छिन् । आफ्नै अगाडि बसेको एक बुढो मान्छेको फोनमा घन्टी बज्छ । हजुरबुवाको उमेरको बुढाले हर्षित मुडमा […]

१८ वैशाख, काठमाडौँ । बाल साहित्यकार विनयकुमार कसजुलाई रु एक लाख राशिको राष्ट्रिय बाल साहित्य पुरस्कार प्रदान गरिएको छ । नूर–गङ्गा प्रतिभा पुरस्कार गुठीले उनलाई पुरस्कारसहित सम्मान गरेको हो । राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रमका बीच शताब्दी पुरुष सत्यमोहन जोशीले दोसल्ला ओढाएर उनलाई पुरस्कार प्रदान गरे । कार्यक्रममा १०० वर्ष प्रवेश गर्न लागेका अवसरमा शताब्दी पुरुष जोशीलाई […]

पोखरा / कवि धमेन्द्र नेम्वाङको कवितासंग्रह ‘मैले बोल्दा देशको नक्सा हल्लिन्छ’ विमोचन भएको छ । मण्डला थियटरमा आयोजित एक कार्यक्रममा उनको किताब सार्वजनिक गरिएको हो । रंगवादी साहित्य अभियानका एक अभियनता नेम्वाङको उक्त कविता संग्रहमा ३९ कविता संग्रहित छन् । कवि बैरागी काइँला, प्राज्ञ कवि श्रवण मुकारुङ, सिर्जनशील अराजकताका अभियन्ता कवि हाङ्युग अज्ञातलगायतले सार्वजनिक गरेका […]

जब-जब किताब फिँजाएर केही पढ्न वा लेख्न खोज्छु, बसेको केही मिनेटमै काम विशेषले उठिहाल्नुपर्छ । किताब समेटेर उठयो, फेरि काम सकाएर बल्ल-बल्ल किताब झिक्यो, केही पाना पल्टाउन नपाउँदै अर्को कामले उठाउँछ । सारा किताब कापी समेट्यो, थन्कायो, उठयो, अनि कामतिर दौडियो, तब-तब लाग्छ, बीसौं शताब्दीकी महान लेखिका भर्जिनिया वुल्फले त्यसै ‘अ रुम अफ वन्स ओन’ […]

१५ वैशाख, काठमाडौं । इतिहास अध्येता सुजित मैनाली आफ्नो नयाँ गैरआख्यान पुस्तक शिलान्यासः नेपाल निर्माणको नालीबेली लिएर पाठकमाझ आएका छन् । सो पुस्तकको शनिबार राजधानीमा एक कार्यक्रमबीच लोकार्पण गरिएको थियो । बुक हिलले प्रकाशन गरेको पुस्तकमा नेपाल निर्माणको जग कसरी बस्यो र देशलाई विदेशी उपनिवेश बन्नबाट तत्कालिन भारदारहरुले कसरी जोगाए भन्ने वर्णन गरिएको छ । […]