१४ माघ, काठमाडौं । टोखाको न्हुजः खलः पुस्तकालयले ‘राष्ट्रिय यूवा कविता प्रतियोगिता तथा राष्ट्रिय युवा कार्यशाला – २०७६’ आयोजना गर्ने भएको छ । यसमा ७७ जिल्लाबाट छानिएका एक सय जना युवा कविले प्रतिस्पर्धा गर्नेछन । युवा पुस्तामा ब्याप्त नकारात्मक धारणा र निराशालाई चिर्न जागरण युवा कविता महोत्सव आयोजना गरिएको आयोजकको भनाइ छ । कविता प्रतियोगितामा […]

१२ माघ, काठमाडौं । पूर्वमन्त्री श्रीप्रसाद जबेगूको कथा संग्रह ‘साप्थबा’ विमोचन भएको छ । शनिबार सातदोबाटो स्थित चुम्लुङ हिममा पूर्वकुलपति बैराँगी काइला, पूर्वसञ्चारमन्त्री राम कार्की र डा. देवी क्षेत्री दुलाललगायतले कथा संग्रह विमोचन गरेका हुन् । विमोचन कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै पूर्वकुलपति काइलाले नेपाली साहित्यमा मातृभाषाबाट कृतिको नामाकरणले नयाँ आयाम थपिएको बताए । उनले भने ‘जबेगूको […]

चुलबुले, चञ्चले, अस्थिर छ मन हिजो अन्तै थियो आज कवितामा छ मन नाप्न नसकिने, जोख्न नमिल्ने कतै नरोकिने, कवै नथाक्ने बिजुलीभन्दा द्रुत गतिको बेग कसैले थाम्न नसक्ने भण्डारण क्षमता असीमित भएको एउटा बृहद् सन्दुक हो मन ।   दशौँ इन्द्रियहरूमा नपर्ने एघारौँमा परेर के भो ? सबै इन्द्रियहरूको सारथी हो मन प्राणी जगतको राजा हो […]

११ माघ, काठमाडौं । इतिहासकार इमानसिंह चेम्जोङको जीवनी तथा योगदानमा आधारित वृत्तचित्र ‘इमानसिंह चेम्जोङ’को विशेष प्रदर्शनी सम्पन्न भएको भएको छ । ‘इमानसिंह चेम्जोङ मेमोरियल फाउण्डेसन’ले निर्माण गरेको वृत्तचित्र नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) संसदीय दलका उपनेता तथा पूर्वसभामुख सुवासचन्द्र नेम्वाङको प्रमुख आतिथ्यतामा शनिबार काठमाडौंमा विशेष प्रदर्शन गरिएको हो । वृत्तचित्रमा चेम्जोङले आफ्नो समुदाय तथा राष्ट्रलाई पुर्‍याएको […]

नेपाली साहित्यमा ऐतिहासिक उपन्यास भन्नेवित्तिकै पहिलो नम्बरमा आउँछ–सेतो बाघ । ऐतिहासिक उपन्यासकार भन्ने वित्तिकै पहिलो नम्वरमा नाम आउँछ– डायमन शम्शेर राणाको । डायमन त्यस्ता लेखक थिए, जो भन्दथे म लेखेरै बाँचेको छु । उनी सगर्व भन्थे, सार्वजनिकरुपमै भन्थे । तर कताकता मलाई चाहीं शंका लाग्थ्यो । साँच्चै होला त ? लेखेर उनलाई खान पुग्छ होला […]

स्वागतमा हात मिलाउनु्भन्दा बिदाईको अँगालो बढी गह्रुङ्गो हुन्छ, सायद । साथी तिनै थिए, एयरपोर्ट त्यही थियो, आत्मीयता उस्तै थियो । अभियान, उद्देश्य र समर्पणमा पनि परिवर्तन भएको थिएन । फरक थियो, हात मिलाउने काइदा र अँगालो मार्ने शैली । त्यही व्यक्तिलाई एयरपोर्टमा स्वागत गर्दा हात उत्साहित भएर अघि बढ्छ । हात मिलाउँदा दुवै हातले आत्मीयताको […]

काठमाडौं । पत्रकार डम्बरकृष्ण श्रेष्ठको पुस्तक ‘नेपाल आप्रवासन’ लोकार्पण गरिएको छ । सोसल साइन्स बहाः का लागि हिमाल किताबद्वारा प्रकाशित पुस्तक शुक्रबार ललितपुरमा सार्वजनिक गरिएको हो । वैदेशिक रोजगार अनुसन्धाता डा.गणेश गुरुङ, शिक्षक मासिकका सम्पादक राजेन्द्र दाहाल, हिमाल खबरपत्रिकाका सम्पादक किरण नेपाल, प्रवासन विज्ञ सरु जोशी श्रेष्ठ र लेखक श्रेष्ठले संयुक्त रुपमा पुस्तक लोकार्पण गरेका […]

युरोप यात्राको क्रममा २०७१ कात्तिकको एक साँझ अस्टि्रयाको इन्सबर्ग ट्रेन स्टेशनमा म स्विट्जरल्यान्ड जानलाई रेल कुरिरहेको थिएँ । एकजना २७ वर्षका र अर्का ४० वर्ष जतिका दुई नेपाली तन्नेरी हातमा एउटा कागजको चिर्कटो बोकेर यता-उता दौडिरहेका देखें । नेपाली अनुहार देखेर एक्कासी उनीहरुको सामुन्ने पुगेर मैले बोलाउँदा दुवै छक्क परे । हातमा अष्ट्रियाको राजधानी भियना […]

नेपालीहरूको प्रवासिने क्रमसँगै विविध प्रतिभा पनि विदेशमा पुगेका छन् । कतिले कामको चापसँगै प्रतिभालाई अघि बढाउन नसकी थाती राख्न बाध्य भएका छन् भने कति निरन्तर सक्रिय छन् । साहित्यको क्षेत्रमा पनि त्यही हो । अहिले उत्तर अमेरिकामा रहेर त्यहीँको भावभूमिमा लेखिएका २४ कथाकारका २४ कथाहरुको संकलन ‘परदेशका कथा’ हालै प्रकाशन भएर सार्वजनिक भएको छ । […]

४ माघ, काठमाडौं । प्रकाश तिवारीले साढे दुई वर्षअघि किताब लेख्न बस्दा मानिसहरु भन्थे, ‘दलितको विषयमा चाहिँ नलेख्नु है, यो मुद्दा निकै पुरानो भैसक्यो ।’ तर, तिवारीले दलितकै मुद्दामा पुस्तक लेखे । र, केही प्रकाशककहाँ धाए । उही जवाफ आयो– ‘दलितका विषयमा लेखिएका पुस्तक बिक्दैनन् ।’ हाम्रा प्रकाशकलाई मुद्दासँग होइन, व्यापारसँग सरोकार छ । तैपनि […]

लेखेर नथाक्ने, गतिविधिहरुबाट नथाक्ने एक खम्बा हुन् आख्यानकार परशु प्रधान । तर, केही समययता उनको कलम सुस्ताएको छ, गतिविधिमा शून्यता छाएको छ । उनका रचनाहरु पत्रपत्रिकामा खासै देखिँदैनन् । अन्तरवार्ताहरु पनि खासै आउँदैनन् । साहित्यिक सभा समारोहमा उनको उपस्थिति शून्यप्रायः छ । प्रातः भ्रमणका दौंतरीहरुको जमातमा पनि सामेल नभएको बर्षाैं भैसक्यो । विशेषतः उनको प्रोष्टेटको […]

अँधेरीे रातमा कञ्चनपुरमा एउटी आमालाई बेथाले च्यापिरहेको थियो । उनी प्रसव पीडाले छट्पटाउँदै र चिच्याउँदै थिइन् । निकैपछि भर्खर जन्मेको बच्चाको आवाज आयो । छोरी जन्म भयो । खुसीले मगमगाउँदै थिए बुवाआमा । नयाँ जामाले भन्दै थिए, घरमा छोरीको आगमन भएको छ । देवीको आगमन भएको छ, अब घरका सबै दुःख कष्ट हराउने छन् । […]

३ माघ, काठमाडौं । नेपाल–प्रज्ञा प्रतिष्ठान र युवा परिषद्को आयोजनामा माघ १५ र १६ गते राष्ट्रिय गजल महोत्सव हुने भएको छ । महोत्सवमा सातै प्रदेशबाट युवा गजलकारहरूको सहभागिता रहने छ । अग्रज गजलकार अतिथिका रूपमा सहभागी हुने छन् । उद्घाटन सत्रमा करीब एक हजार ४ सय जना गजलप्रेमीको र गोष्ठी सत्रमा ३ सय गजलकार, गजलविज्ञ […]

२ माघ, काठमाडौं । मानवशास्त्री प्राध्यापक डा. डोरबहादुर विष्टको चर्चित पुस्तक ‘फेटालिज्म एण्ड डेभलप्मेन्ट’ नेपाली भाषामा पढ्न पाइने भएको छ । पुस्तकको नेपाली अनुवाद ‘भाग्यवाद र विकास’ आगामी शनिबार ललितपुरमा विमोचन हुँदैछ । पहिलो पटक सन् १९९१ मा प्रकाशित यो पुस्तकको नेपाली अनुवाद कर्णाली इन्स्टिच्युट र त्रिभुवन विश्वविद्यालय केन्द्रीय मानवशास्त्र विभागले विष्टको ९३ औं जन्म […]

लहडै लहडमा एउटा अकाउन्ट खोले पनि फेसबुक चलाउन उतिसारो रुचि लिँदैनथे हरिहरजी । अलिअलि चलाउन थालेपछि पनि न फ्रेन्ड रिक्वेष्ट पठाउँथे, न आएका रिक्वेष्टलाई एक्सेप्ट गर्थे । न केही पोष्ट गर्थे, न कुनै अन्य गतिविधि नै । खाली कहिलेकाहीँ खोल्यो, हेर्‍यो, बस् । दुईचार महिना यत्तिकै बिते । घर-स्कूल, अनि स्कूल-घर गर्दैमा जीवन चलिरहेको थियो […]

बुटवल । प्राज्ञ बुँद राना न्यू होराइजन श्रष्टा सम्मान २०७६ का लागि छनोट भएका छन् । बुटवलको न्यू होराइजन मावि बुटवल अन्तर्गतको न्यू होराइजन साहित्य परिषदले २०७४ सालदेखि साहित्य क्षेत्रमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्‍याएका श्रष्टाहरु मध्येबाट हरेक वर्ष एकजनालाई सम्मान गर्दै आएको छ । जस अनुसार २०७६ मा प्राज्ञ राना सम्मानका लागि छनोट भएका घोषणा गरिएको […]

फ्रान्सको औद्योगिक क्रान्ति र रुसी क्रान्तिको पृष्ठभूमि सुरु भइरहेको थियो । साहित्यमा आलोचनात्मक यथार्थवादको क्रान्तिकारी राप र व्यापकता अब मुख्यतः स्थानान्तरित भएर रुस पुग्दै थियो । त्यही रापले रापिएका एक चिकित्सकमा साहित्यको मुल फुट्यो । जो चिकित्सकका रुपमा नभएर साहित्यकारका रुपमा संसारभरि चर्चित भए । आफ्नो जीवनको अन्तिम समयसम्म पनि रुसी साहित्यकार आन्टोन चेखवले आफ्नो […]

पछिल्लो समय यात्रा साहित्यसँग सम्बन्धित पुस्तक प्रकाशन हुने क्रम तीब्र छ । लाखौँ मानिस देश-विदेशको यात्रामा गतिशील भइरहेका छन् । यात्राका पनि विभिन्न उद्देश्य हुन्छन् । कुन उद्देश्यले प्रेरित भएर यात्रा गरिएको हो, त्यसमा भर पर्ने भएकाले चाहे जति यात्रा निवन्ध लेखिएका छैनन् । यात्रा गर्नेजति सबै मानिसले आफ्ना अनुभव र अनुभूतिलाई लिपिवद्ध भने गर्दैनन् […]

सम्पन्न हुने मात्र मानिसको चाहना होइन, सम्पन्नता संगै आत्मसम्मान चाहन्छ मानिस । आध्यात्मिक विकास विना आत्मसम्मान कसरी मिल्ला र ? आध्यात्मिकतालाई शब्दमा ब्याख्या गर्न कठिन त छँदैछ । किनकि अध्यात्म भौतिक जगतभन्दा माथिको अनुभूति हो । हामीले बाहिर देखिने, भोगिने र अर्थ लगाईने विषय नभएर भित्रबाट जान्नु र बोध गर्नु नै अध्यात्म हो । यो […]

२० पुस, काठमाडौं । पूर्वप्रधानन्यायाधीश सुशीला कार्कीले लेखेको आख्यान कृति ‘कारा’माथि काठमाडौंमा अन्तरसंवाद कार्यक्रम सम्पन्न भयो । उपन्यासमाथि सर्वोच्च अदालतकी न्यायाधीश सपना प्रधान मल्ल र पूर्वप्रहरी नायब महानिरीक्षक रमेश खरेलले टिप्पणी गरे । ‘कारा एउटा उपन्यासमात्र होइन, यो सुशीला कार्कीले देख्नुभएको नेपाली जनजीवनको यथार्थ पनि हो’, कार्यक्रममा बोल्दै न्यायाधीश मल्लले भनिन्, ‘उहाँले आफूले देखे–भोगेका घटनालाई […]

कतिपय कवि लेखकले युगको निर्माण गर्ने क्षमता राख्छन् । त्यस्तो युग उनीहरुको जीवनकालभरि रहन्छ र उनीहरुको देहावसानसँगै त्यस्तो युगको पनि अवसान हुन्छ । तर, कतिपय कवि लेखकले सिर्जना गरेको युग उनीहरुको देहावसान पछि पनि निरन्तर रहिरहन्छ । भूपी शेरचन नेपाली साहित्यमा काव्य युग निर्माण गर्ने कवि हुन् । कतिपय विद्वान, अध्येता र समालोचकहरु भूपी युग […]