६ भदौ, काठमाडौं । यस वर्षको बी.पी.साहित्य सम्मान पुरस्कार साहित्यकार बैरागी काइँला (तीलबिक्रम नेम्वाङ)लाई प्रदान गर्ने निर्णय गरिएको छ । जननायक बी.पी. कोइराला स्मृति ट्रष्टले गठन गरेको समितिले बैरागी काइँलालाई प्रदान गर्ने निर्णय गरेको हो । यो पुरस्कारको राशी एक लाख एक हजार नगद रहेको छ । यस्तै ट्रष्टले प्रदान गर्ने सेनानी पुरस्कार मधुकान्त सिंह […]

२०३९ सालको कुरा, महिनाचाहिँ उति याद छैन । म चितवनबाट कलेज अध्ययनका लागि भर्खरै काठमाडौं आएको थिएँ । प्राविधिक विषयका मोटा–मोटा पुस्तक, त्यो पनि अंग्रेजी भाषामा पढ्दा हामीलाई बेला–बेलामा अल्छी लाग्थ्यो । यस्तै बेला कतैबाट त्यो बेलाको चर्चित साप्ताहिक पत्रिका ‘समीक्षा‘ मेरो हात परेको थियो । त्यसमा भएको मदनमणि दीक्षितको ‘मेरो देश मेरो संसार नामक’ […]

४ भदौ, काठमाडौं । यस वर्षको युवा वर्ष मोती पुरस्कार धनकुटे कान्छो र फुलमान बलले प्राप्त गरेका छन् । पुरस्कारको राशी ५० हजार रुपैयाँ र स्वर्ण पदक रहेको छ । बल कान्तिपुर पब्लिकेसन्समा साहित्य विभाग प्रमुख हुन् भने दमकका स्थायी बासिन्दा धनकुटे कान्छो शिक्षक हुन् । फुलमान बलले अघिल्लो वर्ष राष्ट्रिय कविता प्रतियोगितामा प्रथम पुरस्कार […]

२ भदौ, काठमाडौं । सबै अनुमानलाई चिर्दै इतिहासकार योगेश राजको उपन्यास ‘रणहार‘ ले २०७५ सालको मदन पुरस्कार प्राप्त गरेको छ । मदन पुरस्कारको उत्कृष्ट सुचीमा परेका ७ पुस्तकमध्ये धेरैजसो समीक्षकले भारतीय गोर्खाहरुको आन्दोलनको कथा भन्ने ‘फातसुङ् र मोटर न्युरोन रोगका कारण एक औंलाले लेखिएको ‘मरिचिका’ पक्षमा पत्रपत्रिकामा समीक्षात्मक टिप्पणीहरु लेखेका थिए । लगातार यी पुस्तकको […]

१ भदौ, काठमाडौं । यस वर्षको मदन पुरस्कार रणहार उपन्यासका लागि योगेश राजलाई दिइएको छ । मदन पुरस्कार गुठीको आइतबार बसेको साधारणसभाले रणहारलाई मदन पुरस्कार दिने निर्णय गरेको हो । त्यस्तै यस वर्षको जगदम्बाश्री पुरस्कार साहित्यकार बैरागी काइँलालाई दिने निर्णय पनि गरेको मदन पुरस्कार गुठीका अध्यक्ष कुन्द दीक्षितले अनलाइनखबरलाई जानकारी दिए । काइँला तेस्रो आयाम […]

३२ साउन, काठमाडौं । ९३ वर्षसम्मको आफ्नो आयुको अधिकांश समय नेपाली वाङ्मयलाई समर्पण गर्ने वरिष्ठ विद्वान साहित्यकार मदनमणि दीक्षितको अवसानसँगै एउटा युगको अवसान भएको छ, मदनमणि युगको । कुनै एउटा व्यक्तिले आफ्नो योग्यता र योगदानले युगको निर्माण गर्नु चानचुने कुरा होइन । समीक्षा पत्रिकाको माध्यमले वनेको एउटा युग, वैदिक साहित्यको अध्ययन र तत्सम्वन्धी लेखनले बनेको […]

सत्य र मिथ्या फरक ठाउँबाट आएका दुई युवती सत्य र मिथ्याको भेट सहर नजिकैको जंगलमा भयो । उनीहरुले एकअर्कामा परिचय गरे । दुवै जवान थिए । दुबै आफ्नै खालका सौन्दर्यले भरिपूर्ण थिए । उनीहरु खुबै मिले । एकअर्काका कुरा सुने । सत्य केही लजालु थिई, मिथ्यालाई त्यही कुरा मनपर्‍यो । मिथ्या खुब बोलिरहने स्वभावकी थिई, […]

(२०७२ साल फागुन २ गते अनलाइनखबरमा मदनमणि दीक्षितको दाम्पत्य जीवनसम्बन्धी सामग्री प्रकाशित भएको थियो । आज उनको निधनका दिन सान्दर्भिक हुने ठानेर सो सामग्रीलाई अर्काइभबाट पुनः प्रकाशित गरिएको छ- सं.) काठमाडौं । ७८ वर्षदेखि एउटै डुंगामा सवार छ, मदनमणि दीक्षित र रीता दीक्षितको दाम्पत्य जोडी । मानिसको औसत आयु ७० वर्ष आसपास रहेको यो धर्तीमा […]

२६ साउन, काठमाडौं । आइएमई नेपाल लिटरचेर फेस्टिभल (साहित्य महोत्सव) को आठौँ संस्करण आउँदो मङ्सिर २७ गतेदेखि ३० गतेसम्म पोखरामा हुने भएको छ । आयोजक बुकवर्म फाउन्डेसनले आइतबार पत्रकार सम्मेलन गरी फेस्‍टिभलबारे जानकारी गराएको हो । फेस्टिभलमा एक सयभन्दा बढी स्वदेशी, विदेशी लेखक, तीन दर्जनभन्दा बढी छलफलका सत्र रहने पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी दिइयो । साहित्य […]

२५ साउन, काठमाडौं । यो साता नेपाली साहित्यकारहरुले बेलायत घुमघाम गरेका तस्वीरहरु सामाजिक सञ्जालमा प्रशस्तै देख्न पाइयो । यसको कारण थियो, लण्डनमा गत शनिबारदेखि सोमबारसम्म चलेको ‘अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज’ को छैठौं अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन । अमेरिकामा २९ वर्षअघि स्थापना भएको अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाजको अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन ६ बुँदे घोषणापत्र जारी गर्दै सोमबार सकिएको छ । […]

दशैं नजिकिँदै जाँदा बजारमा उपभोग्य बस्तुको उत्पादनजस्तै नेपाली पुस्तकको पनि बजार बढ्ने गर्छ । यो साता पनि बजारमा दर्जन बढी पुस्तकहरु बजारमा आएका छन् । दशैंको मौका छोपेर प्रकाशकहरु नयाँ शैली र शिल्पका पुस्तक छाप्नेदेखि पुराना पाण्डुलिपि एवं अप्राप्य  पुस्तकहरु उधिन्नतिर लाग्छन् । प्रवासबाट दशैं  मान्न नेपाल आउनेहरु नै यसका प्रमुख ग्राहक हुन् । यद्यपि […]

धेरै दिन भयो, नयनको फोन कुरिरहेकी थिई उसले । यही फोनले उनीहरुको एकल जीवन दोकलमा परिणत हुनु थियो । ऊ राम्री थिई । त्यसमाथि बेहुलीबन्दा उसको सुन्दरताले आकाश छोइरहेको थियो । मसहित उसका साथीहरुले कहिले जिस्क्याउँदै त कहिले नोस्टाल्जिक बन्दै उसलाई विदा गर्‍यौं । हाम्रो सर्कलबाट ऊ हराई । थाहा थिएन, ऊ हराउनु हाम्रो सम्बन्ध […]

झट्ट हेर्दा यो शीर्षक असान्दर्भिक, अतिरञ्जित र अर्थहीन देखिन्छ । तर, बास्तविकता अलिक भिन्न छ । नेपाली गजलले सवा सय वर्ष लामो अग्निपरीक्षा दिइसकेपछिको अवस्थामा पनि प्राज्ञिक र पूर्ण साहित्यिक अनुमोदन हासिल गर्न नसक्नुमा खासगरी दुई थान अतिवादहरूले बन्धनको काम गरेका छन् र आजको गजल तिनबाट मुक्ति चाहन्छ । सर्जकदेखि समीक्षकसम्म गहिरो जरो गाडेका ती दुई […]

एक ‘राजकुमारी’ भव्य र ऐयास जीवन बाँचेकी छे । उसका इच्छा-चाहना, रुचि-सोख र आवश्यकताको पूर्ति गर्न परिवारका सदस्य उसको अगलबगलमा बसेका छन् । उसको कुनै पनि इच्छा र सो बमोजिमको आदेश भुइँमा खस्न पाउँदैन, सबै पूरा हुन्छन् । उसलाई माया र सम्मानको कुनै कमी हुँदैन । यो दृश्य हो- काठमाडौं, बत्तीसपुतलीस्थित शिल्पी थियटरमा मञ्चन भइरहेको […]

२१ साउन, काठमाडौं । सत्ताको स्वाद कस्तो हुन्छ ? मदन पुरस्कार बिजेता राजन मुकारुङलाई अहिलेसम्म थाहा छैन । जुन दिन उनी सत्ताको ललिपपमा लिप्त हुन्छन्, त्यतिबेला लेखक राजन मुकारुङको पहिचान सकिन्छ । किनकि, अहिलेसम्मको उनको मानक हो – ‘एन्टी गभर्मेन्ट’ । राजन सत्ताको आलोचना गर्दै हुर्किए । सत्ताको खेदो खन्दै शिक्षकबाट लेखक बने । दरबारमाथि […]

२० साउन, पोखरा । वरिपरि साउने झरीले रुझाएका हरिया डाँडा । हरियै छ, खेतबारी र वन । वनको बीचमा पुराना शैलीका घर । ढुंगाले छाएको घर र ढुंगै बिछ्याइएका आकर्षक सिँढी र बाटो । होमस्टे चलाएर गाउँ पुग्ने पाहुनालाई गाउँलेको न्यानो स्वागत । कुहिरो छल्दै झल्किएको बिहानी घाम । त्यसैमा टिलिक्क टल्किएको हिमाल । गर्मी […]

ज्ञानको दायरा फरलाकिलो बनाउन आख्यानभन्दा गैर आख्यानका पुस्तक महत्वपूर्ण मानिन्छन् । यद्यपि पठनको सुरुवात भने संसारका जुनसुकै कुनामा पनि आख्यानबाटै गरिएको पाइन्छ । नेपालमा पनि आख्यान पुस्तकहरुकै माग बढी छ । केही समययता भने गैरआख्यानका पुस्तकहरुले पनि बजारमा राम्रै उपस्थिति जनाउन थालेका छन् । राजनीतिक, प्रशासनिक एवं पत्रकारिता क्षेत्रका अनुभवी व्यक्तिहरुमा पुस्तक लेखनको मोहका कारण […]

सन् २०१५ अप्रिलको पहिलो हप्ता । गर्वले शीर ठड्याएँ मैले त्यो बिहान । खुसीको सीमै रहेन । सगरमाथाझैँ अटल भएर उभिइरहेँ म निकैबेर । पहाड आफैँमा सुन्दर हुन्छ, अवलोकनकनका निम्ति । तर त्यसैले जीवनलाई कठिन बनाइदिएको हुन्छ । पहाडसँग सङ्घर्र्ष गर्ने जीवनको दैनन्दिनी थियो त्यो । आफ्नो गरिबीको पहाडलाई मुठार्न सुदूरपूर्वदेखि नाम्चेको पहाड चढ्दै थिए […]

१८ साउन, काठमाडौं । गएको साता अनलाइनखबरले पुस्तकको बजार खस्किरहेको रिपोर्ट बनाइरहँदा दुई पुस्तक भने पुस्तक विक्रीको सामान्य मानक पार गरिरहेका थिए । जनस्वास्थ्यविज्ञ डा. रवीन्द्र समीर र दृष्टविहीन डा. कमल लामिछानेका पुस्तकहरुले घटेको भनिएको बजारमा अहिले पनि लगातार आफ्नो पकड कायम राखेका छन् । ‘अन्र्तदृष्टि’ जन्मजात दृष्टिविहीन लामिछानेको आत्मकथा हो । जहाँ उनले नेपाली […]

करिब एक लाखको हाराहारीमा भुटानी शरणार्थीहरु नेपालको पूर्वी भागमा अलपत्र परेको धेरै भएको थियो । उनीहरु नब्बे दशकको सुरुदेखि नै आफ्नो देशबाट लखेटिएका थिए । नेपाल, भुटान र भारतबीच त्रिपक्षिय छलफल भयो । निकै वार्ता चल्यो तर टुंगो लाग्न सकेन । भुटान फिर्ता लिन नमान्ने, भारत दबाब नदिने, नेपालसँग क्षमता नहुने । धेरैवर्ष नै उनीहरुले […]

१५ साउन, काठमाडौं । बबरमहलस्थित नेपाल आर्ट काउन्सिलमा मंगलबारदेखि ‘बंगलादेश-नेपाल मित्रता कला प्रदर्शनी’ सुरु भएको छ । चार दिनसम्म चल्ने प्रदर्शनीको उदघाटन नेपालका लागि बंगलादेशकी राजदुत माश्फी बिन्ते शाम्सले गरेकी हुन् । राजदूत शाम्सले यस प्रदर्शनीले नेपाल र बंगलादेशबीचको मित्रता अझ प्रगाढ र दरिलो बनाउने विश्वास व्यक्त गर्दै उनले दुई मुलुकबीचको सांस्कृतिक र सामाजिक सम्बन्ध […]