काठमाडौं । विश्वप्रसिद्ध भारतीय दार्शनिक एवं लेखक राहुल सांस्कृत्यानको ‘बौद्ध दर्शन’ नामक पुस्तकको नेपाली अनुवाद बजारमा आएको छ । बौद्ध दर्शनका सिद्धान्त र मान्यतामाथि केन्द्रीत रहेको पुस्तकलाई लेखक ललिजन रावलले नेपाली भाषामा अनुवाद गरेका हुन् । पुस्तकमा ‘गौतम बुद्धका मूल सिद्धान्त’, ‘गौतम बुद्ध’, ‘बौद्ध सम्प्रदाय’ र ‘बौद्ध दर्शनको चरम विकास’ गरी पाँच अध्याय छन् । […]

२० फागुन, काठमाडौं । निकारागुवाका कवि एवं धार्मिक गुरु अर्नेष्टो कार्डानेल (फादर अर्नेष्टो कार्डानेल)को निधन भएको छ । ९५ वर्षीय कवि कार्डानेलको राजधानी मानागुवामा आइतबार निधन भएको हो । कार्डानेलको सहयोगी लुज मारिआना अकोस्टाले एसोसिएट प्रेसलाई दिएको जानकारी अनुसार उनमा केही सातादेखि श्वासप्रश्वासमा समस्या थियो । कार्डानेल दक्षिण अमेरिकी साहित्यमा लोकप्रिय कवि मानिन्छन् । सन् […]

२० फागुन, काठमाडौं । निमेषराज सापकोटाको पहिलो कविता संग्रह ‘खोज्दै हिँड्दा आफैंलाई’ बजारमा आएको छ । युवा पुस्तामाझ रुचाइएका कवि सापकोटा फुटकर कविता र अखबारी लेखनमा सक्रिय छन् । पाँच भागमा बाँडिएको कविता संग्रहमा कूल ३५ वटा कविता समेटिएका छन् । सापकोटाका अधिकांश कविता प्रेम, जीवन र मानविय सम्बन्धमाथि केन्द्रीत रहेका छन् । ‘इन्डिगो इन्क […]

१८ फागुन, पोखरा । अक्षरयात्रा अभियानमा उत्साहजनक सहभागिता जनाउँदै साहित्यिक उन्नयन र विकासमा विशेष योगदान दिने अक्षरयात्रीलाई हंशपुरमा सम्मान गरिएको छ । प्रत्येक २ वर्षमा प्रदान गरिने ‘अक्षरयात्रा प्रतिभा पुरस्कार’ यसपटक अक्षरयात्री सञ्जीव पौडेललाई प्रदान गरिएको हो । पाँच हजार ५५५ रुपैयाँ, दोसल्लार सम्मानपत्रसहित कवि तीर्थ श्रेष्ठले पौडेललाई पुरस्कार हस्तान्तरण गरे । पौडेलले अक्षरयात्राको सुरुदेखि […]

मातृत्व गुमाएको एक बच्चाले बाबुलाई सोध्यो, दूध त डेरीले दियो आमा कुन दोकानले दिन्छ ? पोखरा उद्योग वाणिज्य संघको अमृत कक्षको मञ्चमा उभिएर जब गजलकार अमृत सुवेदीले गजलीय शेर भन्न थाले मञ्ज विमुख बसेका दर्शक स्रोता ध्यानमग्न भएर सुन्न थाले । बेलाबेला मौनताको बाँध भत्काउँदै उनीहरु भन्थे, ‘वाह ! वान्समोर…।’ १७ वर्षदेखि पोखरामा गजलका विभिन्न […]

सीडीओ साप आज तनावमा हुनुहुन्छ । त्यसैले अनिन्द्रामा हुनुहुन्छ । यता कोल्टे फेर्नुहुन्छ, उता कोल्टे फेर्नुहुन्छ । अहँ निन्द्रा पटक्कै लाग्दैन । अनेकतिर मन डाइभर्ट गर्न खोज्नुहुन्छ । अहँ कतैतिर मन जानै मान्दैन । उल्टै भूमरी झैं केन्द्रीकृत हुन खोज्छ मन । यो तनाव जिल्लाको तनाव पटक्कै होइन । न शान्ति सुरक्षाकै तनाव हो । […]

बीसौं शताब्दीका सर्वाधिक मनपराइएका नाटककार हुन्, जर्ज बनार्ड शा । ओठे जवाफका उस्ताद एवं पाटे अल्छि । उनकै भाषामा कुरा गर्दा ‘एकदमै निकम्मा’ साहित्यकार हुन् शा । चिकित्सकले औषधि खान आग्रह गर्दा आफ्नो मर्ने स्वतन्त्रताको वकालत गर्ने, भ्रष्टाचार देखेर उछितो काड्नको लागि साहित्यकार बन्नेदेखि मासुखानेहरुलाई ‘हिँड्ने चिहान’ को संज्ञा दिँदै उनले जतिसुकै छुच्चो स्वभाव देखाए […]

काठमाडौं खाल्डोमा पसेपछि हम्मेसी कोही पनि काठमाडौं छाड्न चाहँदैनन् । जागिरका लागि, अवसरका लागि, छोराछोरीको पढाइका लागि अथवा जे पनि बहानामा काठमाडौं रोज्नेहरुले नै काठमाडौं भरिएको छ । काठमाडौंको यो सदाबहार आकर्षणमा कहिल्यै कमी आएन । म आफैं पनि काठमाडौंको दक्षिणतिर मकवानपुरको टेक्करमा जन्मिएर, हेटौंडामा स्कूले शिक्षा सकेपछि कलेज पढ्न काठमाडौं प्रस्थान गरेपछि काठमाडौंमै बसें […]

खासै चर्चामा नरहेको चमेरे गुफा धनकुटा नपा– ३, मालबाँसेमा पर्छ । यो गुफा धनकुटा बजारबाट ५ किमि उत्तर–पूर्व साँगुरो कच्ची बाटो छिचोलेपछि पुगिन्छ । गुफाको प्रवेशद्वार निक्कै अप्ठेरो र साँघुरो रहेछ । तर, भित्र छिरेपछि निक्कै फराकिलो झन्डै २०० जना अटाउँदो रहेछ । न्यूनतम व्यवस्थापन पनि नभएर होला, पर्यटकको खासै ध्यानाकर्षण भएको देखिएन । वडाध्यक्ष […]

९ फागुन, काठमाडौं । दुर्गा कार्कीको प्रथम कृति ‘कुमारी प्रश्नहरु’ सार्वजनिक भएको छ । पब्लिकेसन नेपालयले २०२० को पहिलो पुस्तकका रुपमा कार्कीको ‘कुमारी प्रश्नहरु’ शुक्रबार सार्वजनिक गरेको हो । पुस्तकको बेलायती राजदूत निकोला पोलिट, पत्रकार अमित ढकाल र लेखकले संयुक्त रुपमा विमोचन गरेका हुन् । विमोचन कार्यक्रममा साहित्यमा महिलाको स्थानको संक्षिप्त वर्णन गर्दै राजदूत पोलिटले […]

सन् १८४० को दशकसम्म आइपुग्दा पश्चिमा मुलुकहरुमा पृथ्वीको सृष्टिसम्बन्धी एकलौटी मत थियो ।विश्वका बुज्रुकहरुमा एउटा भ्रम थियो कि भगवानले नै यो पृथ्वीको सृष्टि गरे । धर्मअनुसार सृष्टिकर्ताको नाम फरक फरक थियो । जसरी हिन्दू धर्ममा ब्रहृमालाई सृष्टिकर्ताको उपाधि दिने गरिन्छ । त्यसैगरी अरु धर्ममा पनि आ-आफ्नै सृष्टिकर्ताको वर्णन पाइन्छ । उनीहरुलाई नै सर्वशक्तिमान र सृष्टिकर्ताको […]

गृहिणी भएकाले शनिबार मेरा लागि विशेष हुने गर्छन् । हाटबजार जानु, तरकारी किन्नु, घर आएर भान्छाको काम गर्नु त्यसपछि लत्ताकपडा धुनु र घरको हेरचाह गर्नु आदि आदिले शनिवार व्यस्ततामै बित्ने गर्छन् । यसै सन्दर्भमा माघ दोस्रो साताको शनिवारे सबै काम सकेर छोरीको प्रश्ताव अनुसार स-परिवार बजारको एउटा रेष्टुरेन्टमा खाना खान निस्कियौं । बजारमा निक्कै चलेको […]

काठमाडौं । पब्लिकेसन नेपालयको नयाँ टीमले २०२० को ताजा कार्यतालिका अनुसार चारवटा पुस्तकहरू प्रकाशन गर्ने सम्पूर्ण तयारी पूरा गरेको छ । संयोगवस, नेपालयको महिला नेतृत्व अन्तर्गत प्रकाशित हुन लागेका चारवटै शीर्षकहरू महिला लेखकहरूले सृजना गरेका छन् । नेपालयले आफ्नो यो शृङ्खला, नेपाली साहित्यमा महिला लेखकको प्रतिनिधित्वलाई समर्पित गरेको छ । २०२० मा प्रकाशित हुने कृतिमा […]

प्रत्येक वर्ष माघ शुक्ल पूर्णिमाको दिन स्वस्थानीको ब्रतकथा समापन हुन्छ । लगभग त्यसकै आसपासमा फेब्रुअरी १४ अर्थात् भ्यालेन्टाइन डे (प्रेम दिवस) पनि पर्दछ । केही वर्ष अगाडिदेखि नेपालमा पनि पश्चिमी संस्कृतिको नक्कल गर्दै भ्यालेन्टाइन दे अर्थात् प्रेम दिवस धुमधामले मनाउँदै आइएको छ । तर, यसको विरोध भएको छैन । लाखौंको गुलाब र उपहारहरू आयात गरेर […]

२७ माघ, बुटवल । प्राज्ञ एवं गजलकार बूंद राना न्यू होराइजन श्रष्टा सम्मान २०७६ बाट सम्मानित भएका छन् । राना रुपन्देहीका पुराना साहित्यकार हुन् । बुटवलको न्यू होराइजन माबिको ३० औं वार्षिकोत्सव अवसरमा रानालाई प्रदेश ५ का उद्योग पर्यटन वन तथा वातावरणमन्त्री लिला गिरी, प्रदेश सांसद विष्णु पन्थी, विद्यालयका अध्यक्ष ज्ञानेन्द्र कसजु, प्राचार्य लोकनाथ उपाध्याय […]

२०१६ सालमा महाकवि देवकोटाको निधन भएपछि शोभा भगवती मन्दिर छेउ कमिज र कट्टु लाएको एउटा गाउँले केटो बटुवाहरुलाई भाका हालेर गाउँदै गाउँदै एक पाने गीत बेच्दै थियो– ‘जानुभयो देवकोटा कवि, नेपालीलाई टुहुरो पारेर ।’ त्यो केटो अरु कोही नभएर क्षेत्रप्रताप अधिकारी थिए । तनहुँ जिल्ला, वयापानी मिर्लुङका किशोर राजधानी शहर नेपालमा भाग्य अजमाउन आएका थिए […]

हाम्रो गाउँलगायत वरपरका गाउँमा पनि २०४६ मा आएको बहुदलको हलचल ह्वात्तै बढेको थियो । कहिले कांग्रेसको आमसभा त कहिले कम्युनिस्टको जनसभा । कहिले कांग्रेसको जुलुस त कहिले कम्युनिष्टको बैठक । कहिले कांग्रेस प्रवेश गर्नेको लर्को त कहिले कम्युनिष्ट छिर्नेको ताँती । आफ्नो दुश्मन कांग्रेस बने आफू कम्युनिस्ट बन्ने र आफ्नो झगडिया कम्युनिस्ट परे आफू कांग्रेसी […]

आयामेली त्रिमूर्तिर्मध्ये एक ईश्वरवल्लभलाई मैले ०३६ सालमा दीपज्योति मासिक पत्रिकाका लागि अन्तरवार्ता लिने सिलसिलामा पहिलोपल्ट उनकै तत्कालीन अफिस परिवार नियोजन संघको कार्यालयमा भेटेको हुँ । त्यतिवेला परिवार नियोजन संघको अफिस राष्ट्रिय नाचघरको उत्तरपटि्टको एटटा भवनमा थियो । ईश्वरवल्लभको कोठा भर्‍याङमाथि थियो । सोधखोज गर्दै म त्यहाँ पुगेको थिएँ । उनी पहिलो भेटमै आत्मीय लागे । […]

१६ माघ, काठमाडौं । पब्लिकेसन नेपालयले २०२० देखि प्रकाशनको कार्यकारी जिम्मेवारी नयाँ नेतृत्वलाई सुम्पेको छ । प्रकाशनसँग सम्बन्धित व्यवस्थापकीय र प्रकाशकीय दुवै क्षेत्रलाई अब दुईजना महिलाहरूले सम्हाल्ने भएका छन् । नेपालयका अनुसार व्यवस्थापनको नेतृत्व सैजन मास्के र प्रकाशनको नेतृत्व भूषिता वशिष्ठले पाएका हुन् । लामो समयदेखि नेपालयसँग सम्बन्धित सैजन मास्के बजार व्यवस्थापनको विद्यार्थी हुन् । […]

नाम्चे पुग्दा अन्धकार भएको थियो । गुम्बाको ढुङ्गा र माटो कोठामा लगेर एउटा प्लास्टिकमा पोको पारेर एउटा कपडामा बेरें र सुरक्षितसाथ झोलामा राखें । नुवाइधुवाइ गरेर शृङ्गारिएर म तल ओर्लिएँ । मेरो त्यो रुप देखेर ल्हाक्पा र सूर्यजी छक्क परे । मैले भनें, “डिस्को जाऊँ ।” दुवैले मुखामुख गरे । “आराम गर्नुस् आज । थकाइ […]

१४ माघ, काठमाडौं । टोखाको न्हुजः खलः पुस्तकालयले ‘राष्ट्रिय यूवा कविता प्रतियोगिता तथा राष्ट्रिय युवा कार्यशाला – २०७६’ आयोजना गर्ने भएको छ । यसमा ७७ जिल्लाबाट छानिएका एक सय जना युवा कविले प्रतिस्पर्धा गर्नेछन । युवा पुस्तामा ब्याप्त नकारात्मक धारणा र निराशालाई चिर्न जागरण युवा कविता महोत्सव आयोजना गरिएको आयोजकको भनाइ छ । कविता प्रतियोगितामा […]