‘जे भयो, राम्रै भयो ।’ कतिपय प्रतिकूलतामा पनि हामीलाई यस्तै लाग्छ । अहिले सर्वत्र कोरोना आतंक छ । सबै होम क्वारेन्टाइनमा छन् । बाहिर घुमफिर, कामकाज गर्न निषेध छ । एक हिसाबले काहीँ अप्ठ्यारो पनि होला । तर, घर परिवारसँग बस्न त पाइएको छ । हम्रो मुलुक मात्र होइन विश्वका अधिकांश मुलुक अहिले लकडाउनको अवस्थामा […]

‘विश्वमै जलस्रोतको दोस्रो धनी देश’ भन्नलाई मुख बार्नुपर्ने अवस्था अब नहोला । कुनैबेला ‘विद्युत खपत कम गरौं’ भन्दै लोडसेडिङको तालिका निकाल्ने नेपाल विद्युत प्राधिकरण अहिले धक खोलेर भन्न थालेको छ, ‘ढुक्कले बिद्युत खपत गर्नुहोस् ।’ कुलमान घिसिङको दृढता, लगवाले आज देश उज्यालो मात्र भएको छैन, घर–घर विद्युत–मैत्री बनाउने अनुकुलता पनि मिलेको छ । त्यसैले त […]

कति कोरोनाको कुरा गर्ने ?  एकछिन यी सबै कुरा छाड्नुहोस् । मन र मस्तिष्कबाट कोरोनालाई ‘डिलिट’ गरिदिनुहोस् । बरु यो मौकामा एउटा बगैंचा निर्माण गरौं । बगैंचा भन्नसाथ तपाईंले घर–आँगनमा खुला ठाउँ नै खोज्नुपर्छ भन्ने छैन । यदि त्यस्तो ठाउँ भए त काइदा हुन्छ । नभए पनि निको छ । तपाईं जहाँ बस्नुहुन्छ, त्यहाँ छत […]

घरको सजावट एवं घरको बनावटाको विषयमा वास्तु शास्त्रहरुमा धेरै कुरा उल्लेख छ । घर बनाउनुपूर्व र घर बनाइसकेपछिको यो अवस्थालाई वास्तुशास्त्रीहरुले सुक्ष्म ढंगले व्याख्या गर्ने गरेका छन् । जस अनुसार कस्तो ठाउामा घर बनाउने ? कतापट्टी ढोका राख्ने जस्ता विषयहरु यस अन्तर्गत् आउने गर्छन् । त्यसैले पनि वास्तु शास्त्रहरुलाई गृहनिर्माणको सूत्र समेत मान्ने गरिन्छ । […]

वास्तु शास्त्रका अनुसार कस्तो ठाउँमा बनाउने घर ? धेरैले वास्तु शास्त्रहरुलाई गृहनिर्माणको सूत्रको रुपमा मान्ने गरेका छन् । मनोनुकूल भू– चयन पछि भूमिको परीक्षा गर्नुपर्छ । भू–परीक्षणको कैयौं विधिहरु हुन्छ । यद्यपि सर्वाधिक प्रचलित विधि जल एवं माटोको परीक्षण मार्फत् घर निर्माण कस्तो ठाउँमा गर्ने भन्ने हो । यसको बारेमा विभिन्न शास्त्रहरुले उल्लेख गरेका छन् […]

अचेल डिश वासर अर्थात भाँडा माझ्ने मेेशिनको चलन बढ्न थालेको छ ।  डिश वासर खासगरी दुई प्रकारका हुन्छन् । पहिलो हो फ्रि स्ट्यान्डिङ, जसलाई स्वतन्त्र रुपले अलग्गै जडान गर्न सकिन्छ । दोस्रो हो बिल्ट इन, जसलाई किचन काउन्टरको तल्लो भागमा स्थायी रुपले जडान गर्न सकिन्छ । बिल्ट इन डिश वासर जडान गर्नु बढि सुविधाजनक मानिन्छ […]

घर निर्माण गर्दा वास्तु हेराउने गरिन्छ । यो एक प्राचिन विज्ञान हो । घर कसरी बनाउने ? कोठाहरु कसरी विभाजित गर्ने ? शयन कक्ष कुन दिशामा उपयुक्त हुन्छ ? झ्यालढोका कसरी राख्नुपर्छ ? यावत् विषयमा जानकारी लिन वास्तु विज्ञान जान्नुपर्छ । वास्तुले घर निर्माणका लागि त्यसरी नै निर्देश गर्छ, जसरी आधुनिक विज्ञानले । अर्थात घर […]

हामी घरलाई आकर्षक बनाउन चाहन्छौं तर, जानेर वा नजानेर त्यो भद्रगोल बन्न पुग्छ । घर सजाउने कुरामा हाम्रो ढंग नपुग्दा अनाकर्षक हुनपुग्छ । राम्रै बनाउन चाहेको कुरा पनि सुहाउँदिलो देखिदैन । हामी के गल्ती गर्छौ जसले घर अनाकर्षक देखिन्छ ? साथसाथै त्यसलाई कसरी सुधार गर्न सकिन्छ ? आवश्यक्ता भन्दा बढी फोटो शंका छैन, फोटोले घरको […]

सहरी विकास मन्त्रालयअन्र्तगतको फोहोर मैला व्यवस्थापन प्राविधिक सहयोग केन्द्रले केही वर्षअघि निकालेको तथ्यांकले भन्छ, ‘शहरी क्षेत्रको भान्साबाट औसत बाषिर्क पाँच लाख १२ टन खाद्यान्न नष्ट भइरहेको हुन्छ ।’ हाम्रो भान्सामा दैनिक धेरै खानेकुरा खेर गइरहेको हुन्छ । सागसब्जी, फलफूल, ब्रेड, रोटी कुहिएर नष्ट हुन्छ । हुन त यसलाई हामी पि|mजमा राखेर वा राम्ररी भण्डारण गरेर […]

सागसब्जी धेरै उत्पादन गर्ने वा छिटो पकाउने चक्करमा किटासक औषधी लगायत विषादी प्रयोग गर्ने गरेका छन् । त्यही सब्जी बजार हुँदै हाम्रो भान्सामा आइपुग्छ । यसरी हामी विषाक्त सागसब्जी खान पुग्छौं, जसले अनेकौ शारीरिक समस्या निम्त्याउने गर्छ । यस्तो अवस्थामा अग्र्यानिक सागसव्जी कहाँ पाउने ? जबाफ हो, तपाई/हाम्रै किचन गार्डेनमा । घरको बगैंचा, बार्दली, छत […]

जाडो मौसममा बिरुवामा तुषारोको असर सबैभन्दा धेरै हुन्छ । यही कारण जाडो मौसममा उत्पादित हुने खेतीबाली सामान्यतया ८० प्रतिशतसम्म नोक्सान हुनसक्छ । त्यसैले समयमा नै खेतीबाली जोगाउनका लागि यसलाई तुषारोबाट बचाउनु आवश्यक हुन्छ । जाडो मौसममा तामक्रम शून्य डिग्री सेल्सियससम्म पुग्नसक्छ र हावा पनि बहन रोकिन्छ । जसका कारण तुषारो पर्ने सम्भावना हुन्छ । त्यसो […]

कोल्ड ड्रिंक्सलाई धेरै मानिसहरुको घरमा प्रवेश निषेध गरिएको हुन्छ । मानिसले जहिलेदेखि यसको सेवन हानिकारक छ भन्ने कुरा थाहा पाए । यसको सेवन नै कम हुन थाल्यो । कति शहरहरुमा त यसलाई निषेध पनि गरिएको छ । जुन व्यक्ति स्वास्थ्यप्रति सजग हुन्छन् । उनीहरु त यसलाई हात पनि लगाउँदैनन् । यद्यपि, आज पनि कतिपय मानिसहरु […]

तरकारीले नै हाम्रो खानालाई स्वस्थ, पौष्टिक र सन्तुलित बनाउन मद्दत पुर्याउँछन् । यसै मार्फत् शरीरलाई आवश्यक कार्बोहाइड्रेट, प्रोटिन, खनिज लवण, आवश्यक एसिडका मात्राहरु र भिटामिन प्राप्त हुने गर्छ । मेडिकल रिसर्चका अनुसार प्रत्येक व्यक्तिले करिब १०० ग्राम पत्तेदार तरकारीहरू, १०० ग्राम जरावाला सागसब्जी र १०० ग्राम अन्य तरकारीहरू आहारमा खानुपर्छ । बजारमा उपलब्ध तरकारी र […]

परिर्वतन हुँदै गरेको मौसमसँगै मानिसहरु आफ्नो घरको सजावटमा पनि विभिन्न परिवर्तनहरु गरिरहेका हुन्छन् । खासगरी जाडो मौसममा त्यो परिवर्तन अनिवार्य जस्तै बन्छ । यो मौसममा मानिसहरु आफ्नो घरलाई तातो तथा न्यानो बनाउने शैलीले परिर्वतन गर्छन् । जसमा पर्दाको कुरा गर्नु पर्दा गर्मी मौसममा हल्का रंगका सुती पर्दा राम्रो हुन्छ भने जाडो मौसममा गाढा रंगका पर्दाहरु […]

प्रायः सबैलाई बगैँचाको शोख हुन्छ । त्यो शोखलाई उनीहरु कसैले आफैं त कसैले माली राखेर पूरा गर्छन् । सुन्दर बगैंचाका लागि केही समय छुट्याउनु पर्छ । बगैंचालाई रंगीबिरंगी फूलहरुले सजाउने बारेमा ध्यान दिनुपर्छ । केवल ५-६ वटा फूल रोप्ने र त्यसमा पानी हाल्नाले मात्र बगैंचाको रेखदेख हुँदैन । बिरुवा लगाएपछि त्यसलाई रेखदेख गर्नु पनि जरुरी […]

प्रायः हामी घरको सजावट गर्दा बैठक कोठा, भान्सा कोठा, बेड रुम आदिलाई मात्र ध्यान दिन्छौं । तर, घरमा एउटा अर्को एउटा विशेष कोठा पनि हुन्छ, जसलाई हामी स्टोर रुमको रुपमा चिन्छौं । प्रायः हामी स्टोर कोठामा काम नलाग्ने सामानहरु थन्क्याउने गर्दछौं । फलस्वरुप, उक्त कोठामा कसैको पनि ध्यान जाँदैन, न त कसैलाई उक्त कोठा सफा […]

चार्डपर्वको अवसर पारेर हामीलाई हाम्रो घर सफा गर्न मन लाग्छ । आफ्नो घरलाई नयाँ जस्तै बनाउने मन लाग्छ । अझ तिहार जस्तो झिलिमिलीको पर्वमा त घरलाई अझ राम्रो, सुन्दर र चिटिक्कको बनाउन मन लाग्छ । यसपटकको तिहारको अवसमा घरलाई कसरी सफा र नयाँ बनाउने त ? बत्ती अचेल हरेक घरका एलइडी लाइटको प्रचलन प्रारम्भ भएको […]

तिहारको रौनक सबैको घर-आँगनमा छाइसकेको छ । तिहारको लागि झिलिमिली बत्ति र फुलहरुले घरलाई सुन्दर बनाउन शुरुवात भैसकेको छ । अहिले अधिकांश मानिसहरु घरको सर-सफाई गर्ने, झिलिमिली बत्ति राख्ने र घरलाई फुलहरुले सजाउने कार्यमा व्यस्त छन् । तिहारमा घरको बरन्डा, छत, भर्‍याङमा माला र झिलिमिली बत्तिले सजाइएता पनि घरको आँगन भने रंगाली अर्थात मण्डपले नै […]

सामान्य अवस्थाभन्दा चार्डपर्वको समयमा हामी घरको विशेष सरसफाई गर्छौं । भर्खरै हामीले महान् चार्ड दशैंलाई बिदाई गरेका छौं । यतिबेला भने हामी दोस्रो ठूलो चार्ड तिहारको तयारी गर्न थालिसकेका छौं । हुन त दशैंमा तपाईंंले आफ्नो घरलाई विभिन्न प्रकारले सुन्दर बनाउनु भयो होला । तर, यदि दशैंमा कुनै कारणले आफ्नो घरलाई सुन्दर बनाउन सक्नुभएन भने […]

जब हामी नयाँ घरमा प्रवेश गर्ने तयारीमा हुन्छौं, हाम्रो साथमा धेरै काम नलाग्ने सामानहरु निस्कने गर्दछन् । नयाँ घर नसर्दा पनि यस्ता सामानहरु ननिस्कने भने होइनन् । नयाँ घरमा प्रवेश गर्ने भनेपछि हामीहरु नयाँ किसिमको उत्साह हुन्छ । मानिसको स्वभाव नै त्यस्तै हुन्छ । हामीहरु नयाँ कुरा अपनाउनुपूर्व नयाँ खुशी र उत्साह सिर्जना हुन्छ नै […]

वर्षभरी व्यस्त भएका कारण हामी चाहेर पनि घरको इन्टेरियरलाई परिवर्तन गर्न पाएका हुँदैनौं । त्यसैले हामी एकै प्रकारको सजावट देखेर दिक्क पनि हुन थाल्छौं । यदि तपाईंलाई पनि यस्तै लागेको छ भने नजिकिँदै गरेको तिहारको अवसरमा आफ्नो घरको इन्टेरियरमा केही नयाँ कुरा समावेश गरेर नयाँ र शानदार देखाउन सक्नु हुन्छ । एन्ट्रिन्स डोरीको प्रयोग एन्ट्रेन्स […]