इतिहास बनेको संसारकै ठूलो चस्मा संग्रहालय

जापानको राजधानी टोकियोस्थित मिनामी इकेबुकुरोको हिगासी डोरी सपिंग स्ट्रिटमा रहेको चस्मा संग्रहालय सोसल मिडियामा सर्वाधिक चर्चित ठाउँ थियो । कुनैबेला सामान्य गोदामघरको रहेको सो ठाउँ समयक्रममा यसका संस्थापक तथा मालिक युटाका टाकेइको पथ प्रदर्शनमा चस्मा विश्वकेन्द्र जस्तै बन्यो ।

चस्मा म्युजिमको सबैभन्दा चर्चित चिज भनेको एउटा भीमकाय धातुको फ्रेममा राखिएका हजारौं रंगीन चस्माको दृश्य थियो । यसको उद्देश्य नै मानिसहरुको ध्यानाकर्षित गर्नु थियो र त्यसमा यो सफल पनि भयो र इकेबुकुरोको प्रमुख पर्यटकीय आकर्षण बन्न सफल भयो ।

युटाका टाकेइले जब पहिलोपटक त्यहाँ पसल खोले, उनले विभिन्न किराना बस्तुको होलसेलरको रुपमा थिए । तर, अन्य व्यापारीहरुले सिधै उत्पादकसँग सामानहरु खरिद गर्न थालेपछि होलसेल व्यापारमा पनि नाफा हुन छाड्यो । त्यसले उनले आफ्नो व्यवसायमा पुनःअन्वेषण गर्नुपर्ने भयो । उनले चस्मातर्फ ध्यान केन्द्रित गर्न थाले । त्यसपछि उनले हजारौं चस्मासहितको आफ्नो पसललाई चस्मा संग्रहालयको रुपमा विकास गरे र त्यसको मार्केटिङ, तथा सजावटमा मोटो रकम खर्च गरे । साथै उनले आफ्नो उक्त चस्मा पसलमा पर्यटक ल्याउनका लागि टूर अपरेटरहरुसँग सम्झौता पनि गरे ।

पसलको भित्र तथा बाहिर लाखौं आइग्यलास तथा सनग्लासको सजावटका अलावा सो चश्मा संग्रहालय निकै कम मूल्यमा चस्मा पाइने ठाउँको रुपमा पनि लोकप्रिय थियो, जहाँ विभिन्न ब्राण्डका चस्माहरु ३ सय येन अर्थात् करिब २ डलर मूल्यमा पाइन्थे ।

उनले छुटसहितका सामानहरु ठूलो परिमाणमा किनेर त्यसरी कम मूल्यमा बिक्री गर्न समर्थ हुन्थे ।

उक्त चस्मा संग्राहलयको भित्तामा दशौ् हजार चश्माहरु राखिएका मात्र होइन पसलमा १ लाख २० हजार चस्माको संग्रह जुनसुकै बेला हुन्थ्यो ।

तर त्यो चस्मा संग्रह इतिहासको पानामा सीमित हुन बेर लागेन । ५० वर्षसम्मको धमाकेदार व्यापार तथा चर्चापछि सन् २०२२ को मार्चमा युटाका टाकेइले उक्त चस्मा पसल बन्द गरको घोषणा गरे ।

संग्रहालयकै रुपमा रहेको सो चस्मा पसल बन्द गर्नुपर्नाका विभिन्न कारण थिए । यसका मालिक टाकेइ ७६ वर्षका भएका थिए र चस्मा पसल गरिराख्ने जोस जाँगर तथा कामको चाप थाम्ने सामर्थ्य उनमा रहेन ।

पसल बन्द हुनुमा कोभिड १९ को लकडाउनले पनि काम गर्‍यो । साथै चस्माको घट्दो मूल्यका कारण नाफामा उच्च गिरावट आउँदा पसलको सञ्चालन जटिल बन्यो ।