६ असोज, काठमाडौं । मधेसको माग सम्बोधन नगरी नेपालको संविधानसभाले नयाँ संविधान जारीगरेकोमा रुष्ट भारतले आफ्नो देशको सुरक्षाको स्थिति देखाउँदै नाकाबन्दीको चेतावनी नै दिइसकेको छ । भारतले साँच्चिकै नेपालमा आर्थिक नाकाबन्दी गर्‍यो भने के होला ?

व्यापारिक, राजनीतिक र सुरक्षाका दृष्टिकोणले नेपालसँग सम्बन्ध विगार्दा नेपाललाईभन्दा बढी भारतलाई नै क्षति हुने देखिन्छ । तर, यसको भरपुर फाइदा भने उत्तरको छिमेकी राष्ट्र चीनलार्इ हुन्छ ।

नेपालले करिब डेढ दर्जन वस्तुहरु भारत र चीन दुबै देशबाट आयात गर्दै आएको छ । भारतले नाकाबन्दी गरेको खण्डमा पक्कै पनि यी बस्तुहरु नेपालले चीनबाट ल्याउने छ ।

हुन त अहिले नेपालको कुल बैदेशिक व्यापारको दुइतिहाइ हिस्सा भारतसँग छ । पेट्रोल, खाद्यान्न, लत्ताकपडा, मेसिनरीलगायतका अत्यावश्यक उपभोग्य वस्तुहरुको आयात भारतबाटै हुन्छ । गत वर्ष मात्रै भारतबाट नेपालले ४ खर्ब ९१ अर्ब ६५ करोड रुपैयाँ बराबरका विभिन्न बस्तुहरु खरिद गरेको थियो ।

भारतको तुलनामा उत्तरी छिमेकी राष्ट्र चीनसँगको व्यापारको अवस्था अत्यन्तै कम छ । गत वर्ष चीनबाट नेपालले १ खर्ब १७ करोड रुपैयाँ बराबरका विभिन्न वस्तुहरु आयात गरेको थियो ।

पछिल्ला वर्षहरूमा नेपाली उपभोक्ताहरू अायातमा निर्भर हुँदै अाएका छन् । राजनीतिक संक्रमणका कारण मुलुकमा उत्पादनशील उद्योगहरू खुल्न नसक्दा वर्षेनी अायात बढेको हो ।  दक्षिणको छिमेकी राष्ट्र भारत र उत्तरको छिमेकी राष्ट्र चीनबाट नेपालले के-के बस्तुहरू र के-कति मूल्य बराबरको अायात गर्दै छ त ?

यी हनु भारतबाट आयात हुने बस्तुहरु

यी हुन चीनबाट अायात हुने बस्तुहरू