अर्जुन कुमाल : नेपाली ब्याटिङको भविष्य

८ माघ, काठमाडौं । आईसीसी यू-१९ विश्वकप २०२४ को पहिलो खेलमा नेपाल न्युजिल्यान्डसँग ६४ रनले पराजित हुन पुग्यो । नेपालले खेल हारे पनि १८ वर्षीय युवा ब्याटर अर्जुन कुमालले नेपाली समर्थक र शुभचिन्तकको मन जित्न सफल भए ।

कलिलो उमेर र परिपक्क प्रदर्शन अर्जुनको पहिचान हो । अझ त्यसमा ब्याटिङ क्लास र धैर्यता उनको खुबी पर्दछ ।

अर्जुनले विरलै मात्रै आफ्नो विकेट सहजै गुमाउने गर्दछन् । विपक्षी कुनै पनि बलरलाई अर्जुनको विकेट लिन धेरै मुश्किल पर्दछ । उनले त्यो कला विश्वकपमा न्युजिल्यान्डविरुद्ध पनि देखाए ।

नेपालले दक्षिण अफ्रिकाको बफेलो पार्क इस्ट लन्डनमा बलिङ अपेक्षा गरेभन्दा केही कमजोर गर्यो । स्नेहित रेड्डीको १४७ रनको सहयोगमा नेपालले ३ सय ३ रनको विशाल लक्ष्य पाएको थियो ।

तेस्रो बलमै गल्लीमा दीपक बोहरा क्याच आउट भए । पहिलो ओभरको अन्तिम दुई बल खेलेका अर्जुनले कुनै जोखिम लिएनन् ।

चौथो ओभरमा अर्जुनले तीव्र गतिका बलर म्याट रवेलाई दुई चौका हाने । जसमा चौथो बलमा हानेको चौकाले उनको क्लास झल्किन्थ्यो ।

छैटौं ओभरमा आकाश त्रिपाठी २ रनमा आउट भएपछि अर्जुनले कप्तान देवलाई राम्रो साथ दिए । यी दुई खेलाडी मिलेर ५९ रनको साझेदारी गरे ।

म्याटको आठौं ओभरको चौथो शर्ट बललाई अर्जुनले पुल खेल्नेक्रममा व्यक्तिगत १७ रनमा फाइन लेगमा न्युजिल्यान्डका फिल्डरले क्याच छाड्दा जीवनदान पाएका थिए ।

अर्जुनले एकतर्फबाट आफ्नो नेचुरल क्रिकेट खेलिरहे । १६औं ओभरमा देव खनालले पनि उनको साथ छाडे ।

२१औं ओभरको दोस्रो बलमा गुलशन झा पनि आउट भए । नेपालले एक तर्फबाट विकेट गुमाइरह्यो । तर अर्को तर्फबाट अर्जुनले डटेर सामना गरे । उनले ७३ बलमा अर्धशतक प्रहार गरे । अर्धशतकपछि उनले आफ्नो ब्याटिङमा रनको गती बढाएका थिए ।

सिनियर टोलीबाट खेलेका देव र गुलशनले खराब सटमा आफ्नो विकेट फ्यालेर हिँडेका थिए । तर अर्जुनले कुनै पनि समय आफ्नो भूमिका बिर्सिएनन् ।

३४औं ओभरमा अर्जुनले स्नेहित रेड्डीलाई लगातार चार चौका हानेपछि शतकको सम्भावना ह्वात्तै बढेको थियो । उक्त चार चौकापछि अर्जुन ६९ रनबाट ८५ रनमा पुगे ।

तीव्र गतिका बलर एवाल्ड श्रेडरले ३६औं ओभरको पहिलो बलमा कट एन्ड बोल्ड गर्न चुकेपछि उनले ८६ रनमा जीवनदान पाए । अर्को ओभरमा उनले ८८ रनमा मिडअनमा पुनः जीवनदान पाएका थिए ।

९० रन बनाएपछि धेरै ब्याटर शतकसम्म पुग्न धैर्य गरेर खेल्ने भएकाले ९० माथिको स्कोरलाई ‘नर्भस नाइन्टिज’ भनेर चिनिन्छ । एवाल्डको ३८औं ओभरको पहिलो बलमा उनले कुनै रन जोडेनन् ।

दोस्रो बलमा उनले अर्जुनलाई शर्ट बल गरे । अर्जुनले उक्त बललाई उपरकट हान्ने धुनमा थर्डम्यानमा सट खेलेका थिए । तर त्यो बल न्युजिल्यान्डका फिल्डर रोबी फाउल्केसको हातमा पुग्यो । अर्जुनको १०४ बलमा १२ चौकासहित ९० रनको इनिङ त्यहिँ समाप्त भयो । उनको लागि मात्रै होइन सारा नेपाली क्रिकेटका लागि त्यो नमिठो क्षण थियो ।

नेपालले २००० देखि यू १९ विश्वकप खेल्दै आएको छ । आठौं सहभागितासम्म शतक छैन । २०१२ को यू-१९ विश्वकपमा प्रदीप ऐरीले नामिबियाविरुद्ध बनाएको ९८ रन नै सर्वाधिक रहँदै आएको छ ।

अर्जुन मात्रै होइन विश्व क्रिकेटका धेरै महान् खेलाडी नर्भस नाइन्टिजको धेरै पटक शिकार बनेका छन् । भारतका सचिन तेन्दुलकर ओडीआईमा सर्वाधिक १८ पटक नर्भस नाइन्टिजको शिकार बनेका थिए । न्युजिल्याण्डका केन विलियम्सन ९ र भारतका विराट कोहली ७ पटक ओडीआईमा नर्भस नाइन्टिजको शिकार बनिसकेका छन् ।

टेस्ट टोलीविरुद्ध कुनै पनि खेलमा नेपालबाट शतक छैन । सिनियर टोलीबाट कुशल भुर्तेल केही महिनाअघि विश्वकप छनोटमा जिम्बावेविरुद्ध ९९ रनमा पुगेर बोल्ड आउट भएका थिए । यू-१९ एसिया कप २०१६ श्रीलंकाविरुद्ध दीपेन्द्रसिंह ऐरीले ९० र अर्जुनले २०२३ मा अफगानिस्तानविरुद्ध ९१ रन बनाएका थिए ।

डिसेम्बरमा यूएईको आईसीसी एकेडेमी ओभलमा अर्जुन एज लागेर विकेट किपरबाट क्याच भएपछि ९१ रनमा पेभेलिएन फर्केका थिए ।

अर्जुन यू-१९ राष्ट्रिय प्रतियोगितामा पनि २०२२ मा शतक नजिक पुगेर आउट भएका थिए । गण्डकी प्रदेशबाट वागमतीविरुद्ध यू-१९ राष्ट्रिय प्रतियोगितामा टियुमा ९८ रन खेलिरहँदा उनी डिप मिडविकेटमा सट खेल्न खोजे पनि टप एज लागेर कभरमा क्याच आउट हुन पुगेका थिए ।

कलिलो उमेरमै कीर्तिमानी अर्जुन

अर्जुन नेपालबाट कुनै पनि अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटमा एकै खेलमा सर्वाधिक रन बनाउने खेलाडीसमेत हुन् । एसिसी यू-१९ प्रिमियर कप २०२३ अक्टोबरमा अर्जुनले साउदी अरेवियाविरुद्ध १४३ रन बनाएका थिए ।

उनले सिनियर टोलीका कुशल मल्लको उक्त कीर्तिमान तोडेका हुन् । कुशल मल्लले सेप्टेम्बरमा चीनमा सम्पन्न १९औं एसियाली खेलकुदमा मंगोलियाविरुद्ध ५० बलमा ८ चौका र १२ छक्कासहित १३७ रनमा अविजित इनिङ खेलेका थिए । कुशललाई पछि पारेर नेपाली क्रिकेटमा दुर्लभ कीर्तिमान कायम गरेका थिए ।

अर्जुनले यसअघि गत फागुनमा आईसीसी यू-१९ विश्वकप एसिया क्षेत्र छनोटमा कुवेतविरुद्ध १०८ रन पनि बनाएका थिए । अर्जुन नेपालबाट ओपनरको रुपमा यू-१९ क्रिकेटमा दुई शतक हान्ने पहिलो र एक्लो खेलाडीसमेत हुन् । यू-१९ क्रिकेटमा सर्वाधिक शतक देव खनालको नाममा ३ छ । सिनियर टोलीमा सर्वाधिक शतक पूर्वकप्तान पारस खड्काले ५ पटक प्रहार गरेका छन् ।

अर्जुनलाई नेपाली क्रिकेटमा आगामी दिनमा ब्याटिङको भविष्य मानिएको छ । २०२१ मै उनी १५ वर्षको उमेरमा नेपालको सिनियर टोलीको बन्द प्रशिक्षणमा परिसकेका छन् ।

अर्जुनको बाल्यकाल

अर्जुनको घर गुल्मीको छत्रकोट-५ खर्ज्याङ्ग हो । उनको जन्म भने भारतको नयाँदिल्लीमा भएको हो । गरिबीका कारण उनका बुबा मेघबहादुर र आमा मनिषा रोजगारीको कारण भारतमा रहँदै आएका छन् ।

त्यसैले भारतको क्रिकेट संस्कारबाट अर्जुन टाढा हुन सकेनन् । भारतमै बाल्यकालदेखि नै क्रिकेट सिकेको हुँदा अन्य नेपाली खेलाडीभन्दा उनको ब्याटिङ शैली धेरै फरक छ । अर्जुन अहिले पनि नेपालमा खेल नहुँदा भारतमा गएर सिक्ने गरेको बताउँछन् ।

अर्जुनको खेल्ने शैलीले विश्वस्तरीय ब्याटरको झल्को दिने गर्दछ । अझ उनको कभर ड्राइभले पाकिस्तानका बाबर आजमको झल्को दिन्छ ।

उनले भारतमा गण्डकीका राहुल शर्माको प्रशिक्षणमा क्रिकेट सिक्दै आएका छन् । राहुलको आग्रहमै उनी पोखरा आएको हुँदा सुरुवात नै गण्डकीबाट गरे । पाँच वर्ष अघि उनी यू-१६ छनोटमा सहभागी हुन भनेरै दिल्लीबाट पोखरा आइपुगेका थिए ।

१३ वर्षकै उमेरमा यू-१६ क्रिकेट लिग प्रतियोगितामा गण्डकी प्रदेशबाट विकेटकिपरको रुपमा टियुमा खेलेका थिए । त्यो उमेरमै ब्याटिङमा क्लास देखाएपछि उनले धेरैको ध्यान तानेका थिए । २०२१ को प्रधानमन्त्री कपमा विभागीय टोली आर्मीविरुद्ध डेब्यू खेलमै ६ चौकासहित ३६ रन जोड्दै धेरैको ध्यान तानेका थिए ।

पाँच वर्षअघि यू-१६ हुँदै सुरुआत गरेका उनले घरेलु र अन्तर्राष्ट्रिय दुवै क्रिकेटमा लगातार सानदार प्रदर्शन गर्दै आएका छन् । २०१९ मा थाइल्याण्डमा सम्पन्न यू-१६ इस्टर्न रिजन प्रतियोगिताको छनोटबाट नेपाली क्रिकेटमा सुरुआत गरे । अर्जुनको प्रदर्शन हेर्दा सिनियर टोलीमा पर्ने सम्भावना अब त्यति टाढा देखिँदैन ।

शतक बनाउँछु भनेको थिएँ दुर्भाग्य भयो : अर्जुन

‘९० बनाएपछि एक/एक बनाएर शतक बनाउँछु सोचेको थिएँ । तर, मेरो लागि त्यो दुर्भाग्य रह्यो । म थर्डम्यानमा होइन म प्वाइन्टमा सट खेल्न चाहन्थे । तर, टप एज लागेर थर्डम्यानमा गर्‍यो’, दक्षिण अफ्रिकाबाट अनलाइनखबरसँग कुराकानी गर्दै अजुर्नले भने ।

त्यसैमा उनले थपे, ‘शतक चुकेपछि एकदमै नराम्रो राम्रो । गुरु (जगत टमाटा) ले पनि भन्नुभयो त पहिलो शतक हान्ने नेपाली खेलाडी बन्थिस । यो सुन्दा झनै नराम्रो लाग्यो । एसिया कपमा अफगानिस्तानसँग पनि त्यस्तै भयो ।’