रेशमले झस्काएपछि टीकालाई मन्त्री, भाग पुर्‍याउन मन्त्रालय फुटाउने तयारी

१८ वैशाख, धनगढी । सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री दीर्घबहादुर सोडारीले मंगलबार मन्त्रिपरिषद् विस्तार गरेका छन् । उनले नागरिक उन्मुक्ति पार्टी (नाउपा) की टीका थापालाई भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्री नियुक्त गरेका हुन् ।

६ वैशाखमा मुख्यमन्त्री बनेका एकीकृत समाजवादी संसदीय दलका नेता सोडारीले नाउपाका कैलाश चौधरीलाई भौतिक पूर्वाधार मन्त्री नियुक्त गरेका थिए । नाउपाकी थापालाई मन्त्री नियुक्त गरे पनि तत्काल मन्त्रालयको जिम्मेवारी नदिने मुख्यमन्त्री सोडारीको तयारी थियो । तर पूर्वसहमति अनुसार मन्त्रालय तोक्नुपर्ने भन्दै थापाले शपथ लिन अस्वीकार गरिन् ।

सुदूरपश्चिममा सत्तारुढ नेकपा एमाले र माओवादी केन्द्र पनि सरकारमा सहभागी भइसकेका छैनन् । तत्काल सरकारमा नजाने निर्णय गरेका दुबै दलले बझाङ १(१) मा हुने उपचुनावको नजितालाई पर्खिएका थिए । किनकी त्यहाँ कांग्रेसले उपनिर्वाचन जितेको अवस्थामा र नाउपा एकढिक्का हुनासाथ गठबन्धन कुनै पनि बेला संकटमा पर्न सक्थ्यो ।

बझाङमा बुधबार सकिएको मतदानमा एमालेका दमनबहादुर भण्डारी निर्वाचित भए । लगत्तै मुख्यमन्त्री सोडारीले २१ वैशाखमा विश्वासको मत लिने निर्णय लिए । संविधानतः (३० दिनभित्र) ५ जेठभित्र विश्वासको मत लिए हुन्छ । तर जति छिटो विश्वासको मत लियो, त्यति छिटो एमाले र माओवादीलाई समेटेर मन्त्रिपरिषद् विस्तार गर्न पाउने भएपछि हतार गरेका हुन् ।

रेशमले झस्काए

विश्वासको मत लिएर मन्त्रिपरिषद् विस्तार गर्ने तयारीमा रहेका मुख्यमन्त्री सोडारीलाई नाउपाका संरक्षक रेशम चौधरीले झस्काए । शनिबार फेसबुकमा पार्टी अध्यक्ष एवं श्रीमती रञ्जिता श्रेष्ठसँग तस्वीर सार्वजनिक मात्र गरेनन्, रञ्जिताले पार्टी र सरकार दुबै चलाउन आफूलाई आग्रह गरेको दाबीसमेत गरे ।

उनले अर्को स्टाटसमा लेखे, ‘छिट्टै लुम्बिनी र सुदूरपश्चिम सरकारबाट समर्थन फिर्ता लिन्छौं ।’

नाउपाका नेताहरु भने रेशम र रञ्जिताबीच संवादहीनता टुटेको, तर विवाद कायमै रहेको बताउँछन् । ‘उहाँहरु (रेशम र रञ्जिता) श्रीमान/श्रीमती हुनुहुन्छ । पारिवारिक विषयमा केही समझदारी भयो होला तर राजनीतिक रुपमा पार्टीभित्रको समस्या समाधान भइसकेको छैन’, नाउपाका एक नेताले भने ।

नेता रतनबहादुर थापा पनि दुई जनाबीच नीतिगत विषयमा कुरा नमिलेको बताउँछन् । ‘उहाँहरुसँग हामी संवादमै छौं । विभिन्न किसिमले छलफल भइरहेको छ’, थापाले अनलाइनखबरसँग भने, ‘नीतिगत कुरा मिल्न नसक्दा समस्या देखिएको छ ।’

तर सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिने रेशमको दाबीले मख्यमन्त्री सोडारीलाई झस्कायो ।

किनकी रेशमले भने जस्तो नाउपा एक भएको हो र उसले समर्थन फिर्ता लियो भने सोडारीलाई बहुमत पुग्दैन । ५३ सदस्यीय प्रदेशसभामा एमालेको ११ (बझाङ १ (१) समेत), माओवादी १० (सभामुख बाहेक), एकीकृत समाजवादी ४ र स्वतन्त्र एक सांसद छन् ।

प्रदेशसभामा बहुमत जुटाउन २७ सांसदको समर्थन आवश्यक पर्छ । प्रदेशसभामा नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका ७, कांग्रेसका १८ र राप्रपाका एक सांसद छन् ।

मुख्यमन्त्री सोडारीले मंगलबार गठबन्धनमा आवद्ध एमाले, माओवादी, नागरिक उन्मुक्ति पार्टी र स्वतन्त्र प्रदेश सभा सदस्य डा.ताराप्रसाद जोशीसँग छलफल गरे ।

उक्त छलफलले नाउपा रञ्जिता पक्षकी थापालाई तत्काल भूमि व्यवस्था कृषि तथा सहकारी मन्त्री बनाउने समझदारी गरेको छ । मंगलबार बिहानको बैठकमा मन्त्रालयको जिम्मेवारीसमेत तोक्ने सहमति बनेपछि सरकारमा थप मन्त्री पठाएको नाउपा नेता रतनबहादुर थापा बताउँछन् ।

‘यसअघि विभागीय जिम्मेवारी नदिएका कारण हामी रोकिएका थियौं’, उनले भने, ‘आज उहाँहरु विभाग दिन तयार हुनुभयो त्यसैले उहाँ (थापा) लाई सरकारमा पठाएका हौं ।’

एमाले र माओवादीलाई भाग पुर्‍याउन मन्त्रालय फुटाउने तयारी

मुख्यमन्त्री सोडारीले सुरुदेखि नै एमाले र माओवादी केन्द्रलाई समेट्न खोजेका थिए, तर दोस्रो पटक विस्तार गर्दा पनि नाउपाको एउटा (रञ्जिता) पक्ष मात्र सरकारमा आएको छ । सोडारीलाई मुख्यमन्त्री स्वीकार गर्न आनाकानी गरेको एमालेले त संसदीय दलबाट तत्काल सरकारमा नजाने निर्णय गरेको छ ।

अब भने एमाले विश्वासको मत दिएर सोडारी नेतृत्वको सरकारमा जान तयार भएको छ ।

बझाङको उपनिर्वाचनमा एकीकृत समाजवादीले आफ्ना उम्मेदवारलाई हराउन भूमिका खेल्ने एमालेको आशंका थियो । त्यसो गरेमा विश्वासको मत नदिने एमालेको नीति थियो । तर आफ्नो उम्मेदवारलाई जिताउन एकीकृत समाजवादीले भूमिका खेलेपछि एमालेले सरकारमा जाने तयारी गरेको छ ।

‘अहिलेसम्म उपनिर्वाचनकै कारण हामी सरकारमा नगएका हौं’, एमाले संसदीय दलका प्रमुख सचेतक सुरेन्द्र पालले अनलाइनखबरसँग भने, ‘परिणाम एमालेको पक्षमा आइसक्यो । अब मुख्यमन्त्रीलाई विश्वासको मत दिएर सरकारमा सहभागी हुन्छौं ।’

उनका अनुसार मुख्यमन्त्री सोडारीलाई विश्वासको मत दिन केन्द्रीय नेतृत्वले निर्देशन नै दिइसकेको छ ।

माओवादी केन्द्रले पनि मुख्यमन्त्रीले विश्वासको मत लिएपछि मात्र सरकारमा जाने नीति लिएको छ । ‘पहिले साना दललाई सरकारमा सहभागी गराउन खोजेका हौं’, माओवादी संसदीय दलका नेता मानबहादुर धामी भन्छन्, ‘मुख्यमन्त्रीलाई विश्वासको मत दिइसकेपछि हामी पनि सरकारमा जान्छौं ।’

एमाले र माओवादीसँगै सोडारीले स्वतन्त्र सांसद डा. तारा जोशीलाई मन्त्री बनाउने तयारी गरेका छन् ।

सुदूरपश्चिम सरकारका ६ मन्त्रालयमध्ये भौतिक पूर्वाधार र कृषि मन्त्रालय नाउपाले लिइसकेको छ । अब चार वटा मन्त्रालय बाँकी छन् । दलहरुलाई भाग पुर्‍याउन मन्त्रालय फुटाउने मुख्यमन्त्री सोडारीको तयारी छ ।

नेताहरुका अनुसार सामाजिक विकास, भौतिक पूर्वाधार र उद्योग पर्यटन वन तथा वातावरण मन्त्रालय फुटाएर तीन मन्त्रालय थप्नेबारे छलफल चलिरहेको छ ।

धेरै मन्त्रालय फुटाउदा राम्रो सन्देश नजाने भएकाले भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालय फुटाएर सहरी विकास मन्त्रालय बनाउने विकल्पमा पनि छलफल भएको छ । यसो भएमा माओवादी केन्द्र र एमालेले २/२ मन्त्रालय लिनेछन् भने स्वतन्त्र प्रदेश सभा सदस्य डा.ताराप्रसाद जोशी पनि मन्त्री हुनेछन् ।

‘भागबण्डा पुर्‍याउन मन्त्रालय फुटाउने कुरा चलेको छ, तर तीन वटा फुटाउने कि एउटा भन्नेमा अड्किएको छ’, सत्ता गठबन्धनका एक नेता भन्छन्, ‘हेरौं, मुख्यमन्त्रीज्यूले के गर्नुहुन्छ ?’