+

म्युचुअल फण्ड

१७ च्याप्टर
Chapter - 16

म्युचुअल फन्डका फाइदा/बेफाइदा के के हुन् ?

२०८० चैत  २० गते १३:२२ २०८० चैत २० गते १३:२२

म्युचुअल फन्डका फाइदा

म्युचुअल फन्डले धेरै फाइदा प्रदान गर्छन् । तिनीहरू व्यक्ति र संस्थाहरूको लागि आकर्षक लगानीका विकल्प हुन् । म्युचुअल फन्डमा लगानी गर्दा हुने फाइदा निम्न छन् :

विविधीकरण : विविधीकरण म्युचुअल फन्डको प्रमुख फाइदा हो । धेरै लगानीकर्ताहरूबाट पैसा जम्मा गरेर, म्युचुअल फन्डहरूले विविध पोर्टफोलियो सिर्जना गर्छन् । यो विविधीकरणले सीमित संख्यामा धितोपत्रमा लगानी गर्दा हुने जोखिम कम गर्न मद्दत गर्छ । पोर्टफोलियोले विभिन्न सम्पत्ति वर्गहरू, उद्योगहरू र भौगोलिक क्षेत्रहरूमा लगानी फैलाउँछ जसले नोक्सान कम गर्न र दीर्घकालीन प्रतिफल हासिल गर्न मद्दत पुर्‍याउँछ ।

व्यावसायिक व्यवस्थापन : म्युचुअल फन्डको महत्वपूर्ण फाइदा मध्ये एक अनुभवी कोष प्रबन्धकहरूद्वारा प्रदान गरिएको विशेषज्ञ सेवा हो । यी अनुभवी पेशेवरहरूसँग वित्तीय बजार, आर्थिक प्रवृत्ति र लगानी रणनीतिहरूको गहन ज्ञान हुन्छ । कोष प्रबन्धकहरूले कोषको पोर्टफोलियोको लागि उपयुक्त सेक्युरिटीहरू चयन गर्न गहन अनुसन्धान र विश्लेषण गर्छन् । तिनीहरूको लक्ष्य कोषको लगानी उद्देश्य भित्र जोखिम व्यवस्थापन गरी अधिकतम प्रतिफल दिने हुन्छ ।

लागत–प्रभावकारिता : म्युचुअल फन्डहरूले व्यक्तिगत स्टक तथा शेयर खरिदहरूको तुलनामा लागत–प्रभावी पोर्टफोलियो निर्माण गर्छन् । म्युचुअल फन्डमा लगानी गर्दा लगानीकर्ताहरूले प्रत्येक स्टक वा शेयरहरू व्यक्तिगत रूपमा खरिद नगरी विविध पोर्टफोलियोको फाइदा लिन सक्छन् । कोषको सञ्चालन खर्चहरू (कारोबार लागत, प्रशासनिक शुल्क र अनुसन्धान खर्च) सबै लगानीकर्ताहरू बीच बाँडफाँट हुन्छ जसले व्यावसायिक व्यवस्थापन र विविधीकरणको पहुँचलाई अझ सस्तो बनाउँछ ।

उच्च तरलता : तरलता भन्नाले खरिद बिक्री गर्न सहज हुने अवस्थालाई जनाउँछ । म्युचुअल फन्डले लगानीकर्तालाई उच्च तरलता प्रदान गर्छ । ओपन–एन्ड फन्डको हकमा लगानीकर्ताहरूले प्रचलित नेट एसेट भ्यालुमा फन्ड व्यवस्थापन कम्पनीसँग सीधै आफ्नो म्युचुअल फन्ड इकाईहरू किन्न वा बेच्न सक्छन् । यो तरलताले लगानीकर्ताहरूलाई लगानीमा पहुँच र वित्तीय लक्ष्य वा बजार अवस्था अनुसार आफ्नो पोर्टफोलियो परिवर्तन गर्न मद्दत पुर्‍याउँछ । ओपन–एन्ड भन्दा कम तरल भए पनि क्लोज–एन्ड फन्डहरू स्टक एक्सचेन्जमा कारोबार गर्न सकिन्छ, जसले लगानीकर्ताहरूलाई शेयर किन्ने वा बेच्ने अवसर प्रदान गर्छ ।

व्यावसायिक कोष प्रबन्धकहरूले कोषको उद्देश्यहरू प्राप्त गर्न लगानीलाई अनुकूलन गर्छन् । म्युचुअल फन्डहरू लागत–प्रभावी हुन्छन्, उच्च तरलता प्रदान गर्छन् र कहिलेकाहीं सम्भावित कर लाभहरू पनि दिन्छन् ।यी फाइदाहरूले गर्दा प्रभावकारी रूपमा जोखिम व्यवस्थापन गर्दै आफ्नो सम्पत्ति बढाउन खोज्ने लगानीकर्ताहरूलाई म्युचुअल फन्डले आकर्षित गर्छ ।

म्युचुअल फन्डका बेफाइदा

म्युचुअल फन्डका बेफाइदा पनि छन् जुन तपाईंले लगानी गर्नुअघि जान्नै पर्छ ।

केही म्युचुअल फन्डहरूले प्रवेश शुल्क र निकास (Exit) शुल्क वा दुवै चार्ज गर्न सक्छन् । तिनीहरूले यो शुल्क मुख्य रूपमा कोषलाई स्वचालित बनाउन र कर्मचारीलाई तलब प्रदान गर्नको लागि सञ्चालन खर्चको रूपमा लिन्छन् ।

यी शुल्कहरू म्युचुअल फन्डको नकारात्मक पक्ष हो । उच्च शुल्क लिने कोषले सामान्यतया औसतभन्दा धेरै प्रतिफल प्रदान गर्छन् । तसर्थ लगानी निर्णय गर्नुअघि कोषको विगतको कार्यसम्पादनको विश्लेषण गर्नुपर्छ ।

विविधीकरणले तपाईंको जोखिमलाई उल्लेखनीय रूपमा कम गर्न सक्छ । यसले तपाईंको नाफा मार्जिन  घटाउन सक्छ । यदि तपाईं सन्तुलित वा हाइब्रिड म्युचुअल फन्डमा लगानी गर्नुहुन्छ भने यो अझ प्रस्ट हुनसक्छ । यी कोषहरूले तपाईंको पूँजीको एक भाग इक्विटीमा र अर्को भाग ऋणमा लगानी गर्ने हुनाले एउटामा नाफा र अर्कोमा घाटाको कारणले लाभहानि बराबर हुनसक्छ ।

यद्यपि दीर्घकालीन लगानीकर्तालाई विरलै घाटा हुन्छ । तपाईंले गलत लगानी गर्नुभयो भने पूँजीगत घाटा भोग्नुपर्ने हुनसक्छ । म्युचुअल फन्डको प्रतिफलमा कहिल्यै ग्यारेन्टी हुँदैन । लगानी गर्नुअघि अर्थतन्त्र र कोषको कार्यसम्पादन बारे अलिकति जान्नु बुद्धिमानी हुन्छ ।

धेरै पढिएका

म्युचुअल फण्ड

म्युचुअल फन्ड भनेको के हो ? कसरी काम गर्छ ?

म्युचुअल फन्ड भनेको धेरै साना तथा संस्थागत लगानीकर्ताहरूबाट पैसा जम्मा गरी स्टक, बन्ड र अन्य धितोपत्रहरूमा लगानी गर्ने संयन्त्र हो...

म्युचुअल फण्ड

नेपालमा कति प्रकारका म्युचुअल फन्ड प्रचलनमा छन् ?

नेपालमा दुई प्रकारका म्युचुअल फन्ड छन्– खुलामुखी सामूहिक लगानी योजना (Open-Ended Mutual Fund) र बन्दमुखी सामूहिक लगानी योजना (Close-Ended Mutual...

म्युचुअल फण्ड

एसआईपी भनेको के हो ? यसले कसरी काम गर्छ ?

योजनाबद्ध तरिकाले नियमित रूपमा लगानी गर्ने विधि व्यवस्थित लगानी योजना (Systemic Investment Plan, SIP) हो । यो म्युचुअल फन्डमा पैसा...

म्युचुअल फण्ड

ईटीएफ र म्युचुअल फन्डमा के फरक छ ?

कोष प्रबन्धकहरूले सक्रिय वा निष्क्रिय रूपमा कोष व्यवस्थापन गर्न सक्छन् । अधिकांश ईटीएफ (Exchange Traded Fund, ETF) हरू एक निश्चित...

म्युचुअल फण्ड

लमसम भनेको के हो ? एसआईपी र लमसममा के अन्तर छ ?

लमसम (Lumpsum) भन्नाले एकमुष्ट रकमलाई जनाउँछ । लमसम लगानी भनेको त्यो हो जसमा सम्पूर्ण रकम एकैचोटि एउटै व्यापार वा शेयर...

म्युचुअल फण्ड

नेपालमा म्युचुअल फन्डको इतिहास

म्युचुअल फन्ड निर्देशन, २०६७ जारी हुनुअघि एनआईडीसी क्यापिटल मार्केटले एनसीएम म्युचुअल फन्ड, २०५० (१९९३/९४ मा) स्थापना गरेको थियो । यो...

0 %

पढिसक्नुभयो !