१५ वैशाख, काठमाडौं । यो वर्ष नेपालमा औसतभन्दा कम पानी पर्ने पूर्वानुमान गरिएको छ ।
मौसमविदहरुका अनुसार प्रशान्त महासागरमा तापक्रम बढ्दै गएको छ । यसको असर मौसमी प्रणालीमा परेको छ ।
नेपालको अधिकांश क्षेत्रमा औषतभन्दा कम पानी पर्ने सास्कोफ बैठकको निष्कर्ष छ । मौसमविद राजु प्रधानांगले अनलाइनखबरसँग भने, ‘नेपालमा औसत पानी पर्ने अनुमान गरिएको छ ।’
श्रीलंकाको राजधानी कोलम्बोमा भएको दक्षिण एसियाली राष्ट्रहरुका मौसमविदहरुको बैठकले दक्षिण एसियामै मनसुन औसत हुने निष्कर्ष निकालेको छ । बैठकमा नेपालको तर्फबाट जल तथा मौसम विज्ञान विभागका शिवप्रसाद नेपाल सहभागी थिए ।
‘प्रशान्त महासागरमा सन् २०१५ देखि इएल निन्योको सक्रियता घट्दै गएकाले मनसुन औसत खालको हुनेछ,’ बैठकले निष्कर्ष निकालेको छ ।
एल निन्यो भनेको के हो ?
जुन महिनादेखि सेप्टेम्बरसम्म मनसुनको अवधि हो । न्युजवीक पत्रिकाका अनुसार एल निन्यो हरेक दुई वा सात वर्षमा देखापर्ने न्यानो पानीको धार हो ।
पानी न्यानो हुनुको अर्थ धेरै वर्षा हुनु हो । घनघोर वर्षा हुँदा बाढी पनि आउँछ । यसबाहेक, समुद्रको न्यानो सतहले तलको पोषक चिसो पानीलाई माथि आउन दिँदैन । त्यसैकारण थुप्रै जल प्राणीहरू र केही चराहरूसमेत आहारको खोजीमा अन्यत्र बसाइँ सर्छन् ।
एल निन्योको सक्रियता घट्दै गएकाले दक्षिण एसियाको पश्चिमी र पूर्वी क्षेत्रमा औसतभन्दा कम पानी पर्ने पूर्वानुमान गरिएको छ । मध्य क्षेत्रमा भने औसतभन्दा बढी पानी पर्ने सास्कोफको निष्कर्ष छ ।
नेपालको हकमा मनसुनी वर्षा औषत मात्रै हुनेछ । नेपालमा गत अप्रिल महिनामा ३० वर्षभन्दा कम पानी परेको थियो ।
पश्चिम भारतमा पनि सुख्खाका कारण कतिपय स्थानमा रेलबाट पानी ओसारेर आपूर्तिको व्यवस्था मिलाइएको थियो । कतिपय स्थानका किसानहरुले पानीकै अभावमा आत्महत्यासमेत गरेको समाचार सार्वजनिक भएको थियो ।
एल निन्योको प्रभावकै कारण भेनेजुयलामा इन्धनको संकट चुलिएपछि सरकारी कर्मचारीहरुलाई हप्तामा पाँच दिन विदा दिइएको छ ।
