१८ वैशाख, पोखरा । मीना घर्तिमगर पोखरा महानगरको ‘ल्यान्डफिल्ड साइट’मा काम गर्छिन् । उनको काम भनेको महानगरले फालेको फोहोर बटुल्नु र त्यसलाई कुहिने र नकुहिनेमा छुट्याउनु हो । उनले फोहोर केलाएर काम लाग्ने चिजहरु निकालेर बेच्दै आम्दानी पनि गरिरहेकी छिन् ।
मीनाले त्यहाँ काम गर्न थालेको ५ वर्षभन्दा बढी भइसकेको छ । उक्त कामबाट एक दिनमा उनले ४÷५ सयसम्म कमाउँछिन् । ७ जना रहेको उनको परिवारमा अधिकांशले त्यही काम गर्दै आएको छ ।
मीना बिहान कलेज जान्छिन् । दिनभरि ल्यान्डफिल्ड साइटमा फोहोर केलाउँछिन् । कालिका सेकेन्डरी स्कुलमा ११ कक्षामा विज्ञान विषय लिएर पढिरहेकी उनी त्यही फोहोर केलाएरै आफ्नो पढाइ खर्च जुटाउँछिन् । बचेको पैसा घरपरिवारलाई सहयोग गर्छिन् ।
‘सधैं त्यही काम नगर्नुपरे हुन्थ्यो’ भन्ने मीनाको चाहना हो । फोहोरको दलदलबाट निस्केर प्रतिष्ठित जीवन बाँच्ने उनको उद्देश्य छ । ‘त्यही भएर पढ्दैछु । परिवार वर्षौंदेखि यही फोहोर केलाउँदै हुर्कियो । अब म पढेर परिवारका लागि केही गर्छु,’ उनी सुनाउँछिन् ।
मीनालाई कसैसँग केही गुनासो छैन, केही भन्नु छैन । मात्रै छ त सरकारलाई । सरकारले आफूले ‘श्रमिकका लागि गरेको प्रतिवद्धतामात्रै पूरा गरिदिए नि हुन्थ्यो नि !’ भन्ने उनको गुनासो छ । भन्छिन्, ‘हाम्रा लागि तयार भएका अधिकार दिए हुन्थ्यो । धेरै कोषहरु प्नि हुन्छन् रे ! त्यो पनि उपलब्ध गराइदिए पढाइका लागि यत्ति दुख गर्नुपर्थेन ।’
विष्णु कुँवर पोखराकै पहिलो महिला ट्याक्सी चालक हुन् । २०६७ सालदेखि ट्याक्सी चलाउन सुरु गरेकी उनी एउटी आत्मनिर्भर श्रमिक हुन् । ‘सानैदेखि मलाई अरुभन्दा पृथक गर्नुपर्छ भन्ने लाग्थ्यो । त्यतिबेला पोखरामा महिला ड्राइभर थिएनन् । त्यसैलेल यही रोजें,’ गर्विलो भावमा सुनाइन्, ‘अहिले त यही काम गरेरै छोर्छाेरीलाई पढाइरहेकी छु ।’ दिनमा २ हजारसम्म कमाइ हुने उनको भनाइ थियो ।
नारी जागरण अभियानले मंगलबार मीना र विष्णुसहित ५ जना श्रमिकलाई सम्मान गरेको छ । गण्डकी प्रदेशका मुख्यमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङबाट उनीहरुले सम्मान ग्रहण गरेका हुन् । सम्मानित हुनेमा डुंगा चालक अर्जुन मगर, निर्माण व्यवसायी शर्मिला रोकामगर र रामघाटमा बालुवा चाल्ने काम गर्दै आएकी पूर्णकला बस्नेत छन् ।
कार्यक्रममा मजदुरी गर्दै पढाइ खर्च जुटाइरहेकी मीनाको १२ कक्षासम्मको पढाइ खर्च प्रदेश सकारले बेहोर्ने मुख्यमन्त्री गुरुङले घोषणा गरे । उनले भने, ‘मीना फोहोरमा फुलेकी सुन्दर कमल फूल हुन् । उनको आँटलाई प्रदेश सरकार सम्मान गर्दछ ।’ उनले मीनालाई पढाइसँगै नेपालमै केही गरेर उदाहरणीय बन्न सुझाव दिए ।
जागरणकी संयोजक अञ्जु क्षेत्रीले मीनालाई ५ हजार रुपैयाँ र दोसल्ला तथा अन्यलाई १÷१ हजार रुपैयाँले सम्मान गरेको जानकारी दिइन् ।
मुख्यमन्त्री गुरुङ भन्छन् : म नेता होइन
गण्डकी प्रदेशका मुख्यमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङले आफूहरु नेता नभई पदाधिकारीमात्रै भएको बताए । उनले नेता हुनका लागि समाजको यथास्थितिलाई परिवर्तन गर्न नेतृत्व गर्न सक्ने गुण हुनुपर्ने प्रष्ट्याए ।
‘मैले राज्यको कुनै एउटा पदमा आसिन भएकोले नेता भएको हुँ । पृथ्वीसुब्बा गुरुङ नेता होइन, पदाधिकारीमात्रै हो,’ उनले भने, ‘तर पदधारण गरेको व्यक्तिको हातमा कानुन, ऐन तथा स्रोतसाधन परिचालन गर्न सक्ने अधिकार हुन्छ । त्यसैले उसले पनि नेतृत्व गर्ने अवसर धेरै हुन्छ ।’ उनले मजदुर र शोषित वर्गको आवाज बोल्न पनि त्यही भीडबाटै नेतृत्व चाहिने बताए ।
मुख्यमन्त्री गुरुङले श्रमिक तथा मजदुरको आवाजलाई राज्यसम्म पु¥याउन संगठन अत्यावश्यक रहेको भनाइ राखे । उनले भने, ‘श्रमिकहरु आफैंमा शक्ति हुन् । त्यसलाई बाहिर ल्याउन एउटा बलिायो संगठन चाहिन्छ । संगठनलाई नेतृत्व गर्न नेता चाहिन्छ ।’
