२७ असोज, काठमाडौं । सरकारले लगानीका लागि उपयुक्त वातावरण बनेको भन्दै फेरि गैर आवासीय नेपालीलाई लगानी ल्याउन आग्रह गरेको छ ।

राजधानीमा सुरु गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) को नवौं सम्मेलनको मंगलबार उद्घाटन गर्दै राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले गैरआवासीय नेपालीहरूलाई जन्मभूमिमा लगानी गर्न आह्वान गरिन् । नेपालमा लगानीका लागि आन्तरिक र बाह्य दुबै ढंगले अनुकूल वातावरण सिर्जना भइसकेको उनले बताइन् ।

परराष्ट्रमन्त्री प्रदीपकुमार ज्ञवालीले नेपाल उच्च आर्थिक वृद्धिको दिशामा अघि बढेको उल्लेख गरे र समृद्धिको यात्रामा सरकारसँग सहकार्य गर्न गैरआवासीय नेपालीलाई आग्रह गरे । तर, राष्ट्रपति भण्डारी र परराष्ट्रमन्त्री ज्ञवालीको भनाइलाई एनआरएनएका प्रतिनिधि र उद्योग वाणिज्य महासंघका प्रतिनिधिले विश्वास गरेनन् ।

गैर आवासीय नेपाली संघका अध्यक्ष भवन भट्टले आफूहरुले उठाएका विषय सरकारले संबोधन नगरेको बताए । ‘गैरआवासीय नेपालीहरु कहिल्यै थाक्दैनन् र उर्जावान पनि छन् । हामी हाम्रो जन्मभूमिको विकास र समृद्धिका लागि सहकार्य गर्न तयार छौं । तर, सरकारले हामीले उठाएका कुराहरुलाई सम्बोधन गर्नुपर्यो, मात्र प्रतिवद्धता आएर पुग्दैन’ एनआएनएका अध्यक्ष भवन भट्टले भने ।

एनआएनएका पूर्वअध्यक्ष शेष घलेले गैरआवासीय नेपालीहरुले आफ्नो आयको ठूलो हिस्सा नेपालमा खर्च गर्ने गरेको बताए । ‘हामीले मातृभूमि प्रतिको दायित्व सम्झेर आफ्नो आयको ठूलो हिस्सा नेपालमा खर्च गर्ने गरेका छौं’, घले अगाडि भन्छन्, ‘लगानी अनुसारको प्रतिफल सुनिश्चित हुनुपर्छ ।’

यो पनि पढ्नुहोस एनआरएनलाई राष्ट्रपतिको आह्वान- जन्मभूमिमा लगानी गर्नुस्

नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघकी अध्यक्ष भवानी राणाले गैरआवासीय नेपालीको अनुभव र स्रोतको उपयोग गर्न सरकारलाई सुझाव दिइन् ।

अष्ट्रेलियामा ट्राफिक ट्रान्सपोर्ट इन्जिनियरका रुपमा कार्यरत अनन्त कार्की भने नेपालमा ठूला आयोजनामा विदेशी वा गैरआवासीय नेपालीले लगानी गर्न सक्ने वातावरण बनिनसकेको बताउँछन् ।

‘सानो स्केलमा लगानी अहिले पनि भइरहेको छ । तर मेगा प्रोजेक्टको लागि लगानीको वातावरण बन्ने कुरा प्रोससमै छ भन्ने लाग्छ’ अनलाइनखबरसँग कार्की भन्छन्, ‘गैरआवासीय नागरिकता दिने संवैधानिक प्रावधान कार्यान्वयनमा आएपछि लगानीको वातावरण थप सहज बन्नेछ ।’

एनआरएनएको आशा र अपेक्षा

सम्मेलनमा भाग लिन बिभिन्न ८१ देशबाट करिब २५ सय प्रतिनिधि नेपाल आएका छन् । उनीहरुले नयाँ नेतृत्वसँग केही ठोस आशा र अपेक्षा राखेका छन् । मुख्यगरी गैरआवासीय नेपाली नागरिकता, सुरक्षित रोजगारी र कामदारको जीवनरक्षा छन् ।

यो पनि पढ्नुहोस एनआरएनएको महासचिवमा कांग्रेस भर्सेस कांग्रेस !

जर्मनीबाट प्रतिनिधित्व गरेर सम्मेलनमा सहभागी हुन काठमाडौं आएकी देवी न्यौपाने भन्छिन्, ‘विदेशमा काम गर्न सजिलो छैन । अनेकन दुख झेल्नुपर्छ । त्यसकारण सुरक्षित रोजगारी र कामदारको जीवनरक्षा विदेशमा रहेका नेपालीहरुको मुख्य चासो र चिन्ता हो । साथसाथै सरकारसँग हातेमालो गर्दै देशलाई अगाडि बढाउन नयाँ आउने नेतृत्वले सहयोगीको भूमिका खेल्छ भन्ने अपेक्षा पनि गरेको छु ।’

एनआरएनए बेल्जियमका कोषाध्यक्ष प्रकाशराज गिरीलाई भने सरकारको बोली र ब्यबहार पन परेको छैन । सरकारले ‘नेपाल भिजिट २०२० घोषणा गरेको छ । तर, त्यसलाई सफल पार्न आवश्यक पूर्वाधारको विकास र भएका पूर्वाधारलाई ब्यवस्थित गर्न नसकेको उनको गुनासो छ ।

हेर्नुहोस् भिडियो

‘मञ्चमा भाषण ठूला ठूला हुन्छन् । तर, ब्यबहार भएन’ उनी भन्छन् । चिनियाँ राष्ट्रपति आउँदा रातारात काठमाडौं सफा भयो उदाहरण दिँदै उनले पर्यटकीय क्षेत्रलाई त्यसैगरी सफा र ब्यवस्थित गरिदिन सरकारलाई सुझाव दिए ।

सम्मेलनमा भाग लिन जर्मनीबाट खड्ग न्यौपाने राष्ट्रपति र परराष्ट्रमन्त्रीको नेपालमा लगानीको वातावरण बनेको अभिव्यक्तिबाट आफूहरु भावनात्मक रुपमा उत्साहित भएको बताउँछन् । तर, भावना मात्रै भएर नहुने उनको प्रतिक्रिया छ ।

‘म, मेरो एनआरएनए र मेरो नेपाल’ भन्ने मूल नारासहित सुरु सम्मेलन नयाँ नेतृत्व चयन गर्दै पर्सि सकिनेछ । नेपाल सरकार, नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ तथा गैरआवासीय नेपाली संघको संयुक्त आयोजनामा सुरू सम्मेलनको समापन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले गर्ने कार्यक्रम छ ।

नेतृत्व चयनको  राजनीति 

एनआरएनएको नयाँ नेतृत्वका वामपन्थी समूहबाट कुमार पन्त र प्रजातान्त्रिक समूहबाट कुल आचार्य मैदानमा छन् । दलीय आस्थाका आधारमा नयाँ नेतृत्वका लागि चुनाव हुँदै गर्दा कतिपय गैरआवासीय नेपालीहरुले यसलाई अस्वाभाविक भनेका छन् ।

संघमा राजनीतिक ध्रुवीकरण बढेको भन्दै एनआरएनएका संस्थापक अध्यक्ष उपेन्द्र महतोले नवौं सम्मेलन नै बहिस्कार गरे ।

तर कतिपयले एनआरएनएमा भएको दलीय आस्थालाई स्वभाविक भनेका छन् । एनआरएनए बेल्जियमका पूर्वसचिव राकेश कर्मचार्य भन्छन्, ‘अलि–अलि सपोर्ट त भइहाल्छ । दलहरुले यसलाई सपोर्ट गर्ने भन्ने त भइहाल्छ ।’ तथापि, बाहिर भनिए जस्तो दुई ध्रुवमा गैरआवासीय नेपालीहरु नबाँडिएको पनि उनको जिकिर थियो ।

‘गैरआवासीय नेपालीहरुलाई नागरिकता दिने, लगानी सुरक्षित गराउने लगायतका विषयमा दुबैको प्रतिवद्धता राम्रो छ’, उनी भन्छन्, ‘कार्यानवयन कसले गर्न सक्छ भन्ने हो ।’

यो पनि पढ्नुहोस राष्ट्रपतिको भाषण सुन्न पत्रकारलाई अवरोध