गौरीशंकरको शक्तिमा फर्कियो एमाले

१९ मंसिर, काठमाडौं । दोलखाको गौरीशंकरमा नेकपा एमाले फेरि शक्तिमा फर्किएको छ । पालिका उपाध्यक्ष पदमा भएको उपनिर्वाचन जितेर एमाले ०७४ कै अवस्थामा फर्किएको हो ।

२०७४ सालको स्थानीय चुनावमा एमालेले गौरीशंकर गाउँपालिकाको अध्यक्ष, उपाध्यक्षसहित ६ वडामा एमाले उम्मेदवारले जितेका थिए । तर २०७९ को चुनावमा पहिलोबाट तेस्रो शक्तिमा झर्‍यो, एमाले । एमालेले जितेको जम्मा एउटा वडा छ, ५ नम्बर ।

०७८ मा पार्टी विभाजन भएको, एमालेविरुद्ध गठबन्धन रहेको र आन्तरिक एकता समेत नरहेका बेला एमाले उम्मेदवारहरु नराम्रोसँग पराजित भएका थिए । एमाले हराउन नेपाली कांग्रेस, माओवादी केन्द्र सहित तत्कालीन सत्तारुढ एकताबद्ध बनेका थिए ।

नतिजा पनि गठबन्धनकै पक्षमा गएको थियो । पालिका अध्यक्षमा माओवादीका विश्वास कार्कीले जितेका थिए भने उपाध्यक्षमा कांग्रेसका श्यामसुन्दर तामाङले जितेका थिए ।

तर यो उपनिर्वाचनमा दलहरुले कसैसँग गठबन्धन गरेनन् । एकल प्रतिस्पर्धा हुँदा एमालेकी उमा लुंगेली मगर शेर्पा उापाध्यक्षमा निर्वाचित भइन् ।

२८०५ मत ल्याएर निर्वाचित भएकी मगर शेर्पाले माओवादीकी निम लेकी शेर्पालाई हराइन् । पराजित शेर्पाले २६०० मत पाइन् ।

एमालेबाट निर्वाचित लुङ्ली मगरको पार्टी राजनीतिमा संलग्नताको इतिहास भने लामो छैन । २०७४ पछि एमालेको सदस्यता लिएको उनले अनलाइखबरलाई जानकारी गराइन् । उमाले कांग्रेस समर्थित पतिलाई पनि एमालेमै प्रवेश गराएकी थिइन् । नवनिर्वाचित लुंगेली मगरका पति निर्माण व्यवसायी हुन् ।

पति फुरलाक्पा शेर्पा एमालेमा प्रवेश गरेपछि उपनिर्वाचनमा उनले टिकट पाउने थप आधार बनेको स्थानीय नेताहरु बताउँछन् । शेर्पाको छोरोल्पा निर्माण कम्पनी छ । खेल क्षेत्र, लायन्स क्लब सदस्य रहेकी लुंगेली मगरले सिद्धार्थ हिमालय युवा क्लबमा आवद्ध रहेर सामाजिक कार्यहरु गर्दै आएकी छन् ।

यहाँ पालिका उपाध्यक्षको निर्वाचन भएपनि केन्द्रीय नेताहरुको प्रतिष्ठा जोडिएको थियो । एमालेका केन्द्रीय तहका यसै पालिकाका तीन नेता छन् । पूर्वमन्त्री पार्वत गुरुङ, श्याम बस्नेत, सरस्वती बस्नेतको पालिका गौरीशंकर हो । माओवादी केन्द्रका केन्द्रीय नेताहरू गंगा कार्की, विशाल खड्का, देवी खड्का, बलराम थापाको गृहपालिका पनि गौरीशंकर हो ।

‘आधार क्षेत्र त राजनीतिमा कसैको हुँदैन । तथापि गौरीशंकरमा एमालेको संगठन आफैमा बलियो हो,’ एमाले नेता बस्नेत भन्छन्,‘अपेक्षाकृत मत अझै आउन सकेन ।’ केन्द्रीय नेताहरुको पालिका भएकाले आफ्नो उम्मेदवारको प्रचार प्रसारमा एमाले र माओवादी केन्द्र दुबै तर्फका नेताहरु लागे । बस्नेतका अनुसार अन्य दलको तुलनामा एमालेका केन्द्रीय नेताहरुको खटाइ कम थियो ।

अघिल्लो चुनावमा कांग्रेससँगको गठबन्धनमा माओवादीले अध्यक्ष सहित पाँच वटा वडा जितेको थियो । यसपटक तीन ठूला दल एक्लाएक्लै चुनावमा प्रतिस्पर्धा गरेका थिए । एक्लाएक्लै चुनाव प्रतिस्पर्धा गरेको भनिएपनि कांग्रेस र एमालेको भित्रि साँठगाँठ भएको माओवादी केन्द्रका नेता विशाल खड्का आरोप लगाउँछन् ।

‘कांग्रेसले जित्न नसक्ने बुझेर एमालेलाई जिताउन भित्रभित्रै कुरा मिलाइएको रहेछ,’ खड्का भन्छन् । एमाले नेता बस्नेत भने माओवादीले उठाएको विषय तथ्यहीन भएको बताउँछन् । एमालेभित्रको असन्तुष्टिले आफ्नो उम्मेदवारको अपेक्षा अनुसारको मत नआएको बस्नेत बताउँछन् । उपाध्यक्षमा निर्वाचित लुंगेली मगरले माओवादीले विकास निर्माण कार्य यो अवधिमा नगरेकै कारणले मतदाताले आफूलाई विश्वास गरेर मत दिएको बताउँछिन् ।

माओवादीका जनप्रतिनिधि बढी भएको स्थानमा एमालेबाट पदाधिकारी पद उपाध्यक्षमा लुंगेली मगर पुगेकी छन् । माओवादीको प्रमुख एवं वडाध्यक्ष संख्या बढी भएकै कारणले उपाध्यक्षलाई चुनौती नहुने एमाले नेता बस्नेत बताउँछन् । ‘उपाध्यक्षले गर्ने कामहरु कानुनले तोकेको छ । कानुनमा रहेर काम गर्दा अरुको बहुमत छ भनेर आत्तिनुपर्ने अवस्था हुँदैन,’ बस्नेत भन्छन् ।

निर्वाचित लुंगेली मगर अधिकांश समय काठमाडौंमा रहने र जिल्ला कम जाने गरेको विपक्षी माओवादीको आरोप छ । व्यवसायले गर्दा काठमाडौं बस्नु परेको उपाध्यक्ष मगरले सुनाइन् ।

‘व्यवसायको हिसाबले काठमाडौंमा बसेको हो । गाउँमा बसेको भनेर हुने भए माओवादीको उम्मेदवारलाई जनताले किन भोट दिएनन् त?’ उपाध्यक्ष मगर भन्छिन्, ‘विजयी भएपछि यही बसेर काम गर्ने हो ।’