विगतमा बुढ्यौलीको समस्या मानिन्थ्यो उच्च रक्तचाप । अहिले युवा एवं किशोरमा समेत यो समस्या देखिन्छ । खासगरी खराब जीवनशैली, खराब खानपान र तनावपूर्ण दैनिकी नै उच्च रक्तचापको कारण बनिरहेको छ । त्यसो त वंशानुगत रुपमा पनि कतिपयलाई उच्च रक्तचाप हुने गर्छ, कतिपयको मिर्गौला  वा मुटुमा समस्या भएमा पनि उच्च रक्तचाप हुनसक्छ । यद्यपि आम कारण […]

उच्च रक्तचाप व्यवस्थापनका लागि सिफारिस गरिएको खानपान व्यवस्थालाई चिकित्सा विज्ञानमा दास (डिटरी एप्रोचेज टु स्टप हाइपरटेन्सन) खानपान विधि भनिन्छ । यो खानपान विधिलाई उच्च रक्तचापको रोकथाम र उपचारका एवं मुटु रोगको जोखिम कम गर्नका लागि प्रयोग गर्ने गरिन्छ । आज युरोप र अमेरिकाजस्ता विकसित  देशहरूमा उच्च रक्तचापको उपचारका लागि अनिवार्य रूपमा ‘दास’ खानपान खान सल्लाह […]

कुनैबेला उच्च रक्तचाप बुढ्यौलीको रोग भनिन्थ्यो । अहिले युवा वा किशोरपुस्ता  समेत उच्च रक्तचापबाट ग्रस्त छन् । खासगरी खराब जीवनशैली एवं खानपानको कारण उच्च रक्तचापले युवापुस्तालाई सताउँदै गएको छ । अनियमित दैनिकी, शारीरिक निक्रियता, चिल्लोचाप्लो खानेकुरा, मदिरा सेवन, तनाव आदिका कारण उच्च रक्तचापले धेरैलाई गाँजेको छ। त्यो त वंशानुगत रुपमा वा अन्य शारीरिक समस्याले पनि […]

कुनैबेला बुढापाकोलाई मात्र हुने समस्या भनिन्थ्यो, उच्च रक्तचाप । बुढ्यौलीले छोपेपछि छाला चाउरिन थाल्छ, नसाहरू साँघुरिन्छन् । त्यससँगै शारीरिक सक्रियता घट्छ । चिन्ताको स्तर बढ्छ । यसैले बुढ्यौलीमा रगतको चाप बढ्छ । तर, अहिले युवावयमै उच्च रक्तचापले सताउन थालेको छ । यसो हुनुमा खास जिम्मेवार छ, हाम्रो जीवनशैली । अनियमित दैनिकी, अस्वस्थ्यकर खानपान, अनावश्यक आकांक्षा […]

विगतमा सरुवा रोगले अत्याधिक मानिसलाई सताउने गर्थ्यो । यसको मृत्युदर पनि उच्च थियो । नसर्ने रोगबाट उति धेरै भय थिएन । अहिले स्थिति ठ्याक्कै उल्टो भएको छ । सर्ने रोगबाटभन्दा नसर्ने रोगबाट धेरैजना ग्रसित छन् । विगतमा ६० प्रतिशत व्यक्तिको मृत्यु सरुवा रोगबाट हुन्थ्यो भने ४० प्रतिशत नसर्ने रोगबाट । अहिले भने सरुवा रोग धेरै […]

सकेसम्म त उच्च रक्तचाप नभएकै राम्रो । यो दीर्घ रोगले जीवनभर सताइरहन्छ । तर, अस्तव्यस्त जीवनशैली, जथाभावी खानपान र अनावश्यक महत्वकांक्षको कारण धेरैजसोको रक्तचाप बढेको छ । चिकित्सकहरुका अनुसार विगतमा यस किसिमका नसर्ने रोगहरु न्युन मात्रामा हुने गथ्र्यो । बुढ्यौली उमेरमा पुगेकाहरुलाई मात्र यसले च्याप्ने गथ्र्यो । अहिले भने सर्ने रोगभन्दा बढी नसर्ने रोगबाट मान्छे […]

कतिपयले महिनामा, सातामा एकपटक उपवास बस्ने गर्छन् । खासगरी धार्मिक आस्था राखेर उपवास बस्ने प्रवृत्ति छ । अहिलेका तन्नेरीहरु भने ज्यानलाई छरितो बनाउन छाक छाड्छन् । कतिपयले स्वास्थ्यमा यसले पार्ने प्रभाव बुझेरै उपवास बसिरहेका छन् । जे भएपनि उपवास एक यस्तो विज्ञान हो, जसबाट पाचन तन्त्र लाभान्वित हुन्छ । उपवासले पाचन तन्त्रलाई विश्राम मिल्छ । […]

उच्च रक्तचाप अहिलेको समयमा सबैभन्दा धेरै मानिसलाई लाग्ने रोग भएको छ । सुन्दा सामान्य लाग्ने यो रोग धेरै खतरनाक छ । उच्च रक्तचाप रोगको विशेषता भनेको नै यो एक्लै आउँदैन, यसले आफ्नो साथमा कैयौं अन्य रोगहरु पनि लिएर आउँछ । ग्रामिण इलाकाको तुलनामा शहरी मानिसहरु तिव्र रुपमा यो रोगको चपेटामा आइरहेका छन् । अमेरिकी शोधकर्ताहरुले […]

हरेक घरमा खोज्दै हिँडौं, उच्च रक्तचापका रोगी भेटिने संभावना अधिक छ । खासगरी शहरी क्षेत्रमा । अहिले ग्रामिण जनजीवनमा पनि उच्च रक्तचापले प्रवेश गरिसकेको छ । उच्च रक्तचाप यस्तो समस्या हो, जसले शरीरमा अनगिन्ती समस्या पैदा गर्ने जोखिम हुन्छ । उच्च रक्तचापले मुटु तथा मिगौंलामा सोझो असर पार्न सक्छ । कतिपय अवस्थामा यी दुई अंगको […]

अस्थिर हाइपरटेन्सन अर्थात उच्च रक्तचाप । यसको अर्थ हो, रक्तचाप सन्तुलित नरहनु । रक्तचापमा उतार-चढाव आइरहनु । जस्तो कि, बिहान रक्तचाप ११९/७६ मिलीमीटर एचजीबाट बढेर साँझमा १७०/१०४ मिलिमिटर एचजीसम्म पुग्न सक्छ । कुनैपनि कारणले हुने उच्च रक्तचापको यो क्षणिक एपिसोड एकदमै खतरनाक हुनसक्छ । यसको उपचार तत्कालै गर्नुपर्छ । जब रक्तचाप सामान्य नभएर उतारचढाव आइरहन्छ, […]

भनिन्छ, मौसमी सागसब्जी सेवन गर्नु स्वास्थ्यका लागि अनुकुल हुन्छ । अहिले बजारमा करेला देखिन थालिएको छ । करेला स्वादको हिसाबले तीतो, टर्रो हुन्छ । तर, स्वास्थ्यको हिसाबले उत्तिकै गुनिलो हुन्छ । पोषणको कुरा गर्ने हो भने, करेलामा पाइने प्रोटिन, कार्बोहाइड्रेट, क्याल्सियम, भिटामिन ए, बी, सी, आइरन, म्याग्नेसियन आदि जस्ता गुणहरूले गर्दा करेला स्वास्थ्यको लागि निकै […]

खोज्दै हिँड्ने हो भने, अधिकांशको घरमा उच्च रक्तचापका रोगी भेटिन्छन् । यसमध्ये धेरैले रक्तचाप नियन्त्रण गर्ने औषधी सेवन गरिरहेका छन् । कतिले प्राकृतिक रुपमै नियन्त्रण गर्ने प्रयास गरिरहेका छन् । कतिले भने दुबै विधी अपनाएका छैनन् । यिनीहरु हृदयघात लगायताको जोखिममा छन् । हामीले देखेका छौ, उच्च रक्तचाप नियन्त्रण गर्न नसक्दा त्यसले मृगौला खराब गरेको […]

१. उच्च रक्तचापलाई साइलेन्ट किलर पनि भनिन्छ । २. यसका रोगीले नियमित रुपमा व्यायाम गर्नुपर्छ । यद्यपी हल्का र सहज ढंगले गर्नुपर्छ, जबरजस्ती होइन । ३. उच्च रक्तचाप नियन्त्रणको लागि प्राणायाम राम्रो विकल्प हो । ४. पर्याप्त पानी पिउनुपर्छ । ५. सधै खुसी रहने अभ्यास गर्नुपर्छ । ६. नियमित एरोबिक्सले पनि उच्च रक्तचाप नियन्त्रण गर्न […]

‘दैनिक एकबट्टा चुरोट खानेलाई क्यान्सर लाग्ने जति धेरै खतरा छ, त्यो भन्दा धेरै खतरा श्रम, व्यायाम र मेहनतबाट पन्छिएर निस्क्रिय जीवन जिउनेहरूलाई छ ।’ सुख-सुविधा र साधनहरूको उपयोगसँगै अल्छे र निस्क्रिय  जीवनशैलीले हाम्रो समाजलाई रोगी बनाउँदैछ । अहिले हरेकको घरमा पुग्नुहोस्, कसै न कसैलाई मधुमेह, उच्च रक्तचाप, युरिक एसिड, नसा च्यापिने, हड्डी खिइने जस्तो रोगले ग्रस्त […]

सजिलै उमार्न सकिने र सहजै भान्सामा उपलब्ध हुन्छ, धनिया । अचारमा होस् वा तरकारीमा धनियाको मिश्रणले स्वाद दोब्बर बढाउँछ । भनिहालौ, धनियामा औषधिय गुण पनि हुन्छ । यसमा क्याल्सियम, आयरन, पोटाशियम, फास्फोरस, कैरोटिन, भिटामिन ‘सी’ लगायतका पौष्टिक तत्व पाइन्छ, जुन हाम्रो शरीरका लागि अत्यावश्यक हुन्छ । धनियालाई तरकारी र अचारमा मात्र होइन, जुसको रुपमा पनि […]

रोगीको उपचारमा खटिने चिकित्सक नै तनावग्रस्त  ? हो, अध्ययनले यसै भन्छ । प्रसंग छिमेकी भारतको हो । भारतमा झण्डै ८४.२ प्रतिशत चिकित्सक तनावमा रहने गरेको एक सर्वेक्षणले देखाएको छ ।उनीहरुमध्य अधिकांशलाई मधुमेह तथा रक्तचापको समस्या भएको पाइएको थियो। इण्डियन मेडिकल एशोसिएन (आईएमए)ले गरेको उक्त सर्वेक्षण अनुसार धेरैजसो चिकित्सक आफ्ना कामलाई लिएर तनावमा रहने गरेको पाइएको […]

शरीरको विभिन्न हिस्साको रक्त वाहिका बन्द हुँदा विभिन्न किसिमको स्वास्थ्य समस्या आउन सक्छ । यसले हृदयघात वा स्ट्रोकको खतरा पनि निम्त्याउँछ । त्यही कारण मुटुलाई स्वस्थ्य राख्नका लागि सधै सर्तक हुनुपर्छ । यहाँ यस्तो घरेलु विधी दिइएको छ, जसले मुटु रोग तथा उच्च रक्तचापको समस्याबाट छुटकारा दिलाउन सहयोग गर्छ । आवश्यक सामग्री –     २ लिटर […]

काठमाडौं । विश्वमा उच्च रक्तचापका विरामीको संख्यामा झण्डै दुई गुणाले वृद्धि भएको छ ।  बढ्दो जनसंख्या तथा वृद्धावस्थाका कारण पनि झण्डै ४० वर्ष उमेरका वयष्कहरुमा उच्च रक्तचापको जोखिम बढेको हो । सन् १९७५ मा ५९४ मिलियन रहेको यो जोखिम सन् २०१५ सम्ममा १.१ विलियनभन्दा बढी रहेको देखिएको हो ।  वयष्कहरुमा उच्च रक्तचापको जोखिम सबैभन्दा धेरै […]

वर्षौँसम्म लगातार अत्यधिक नुन हालिएका खानेकुराको सेवन गर्नाले शरीरमा युरिक एसिड बन्ने तथा पिसाबमा एल्बुमिनको मात्रा बढि हुनुका साथै रक्त धमनीहरुलाई समेत क्षतिग्रस्त बनाउने एक अध्ययनले देखाएको छ । धेरै नुनिलोपना भएका खानेकुरा खानेहरुमा उच्च रक्तचापको समस्या पनि बढि पाइने गरेको छ । अमेरिकन हार्ट एसोसिएसनले प्रकाशित गरेको सर्कुलेसन नामक शोधपत्रमा यस्तो खतरा औँल्याइएको छ […]

के तपाइँलाई आलु चिप्स, फ्रेन्च फ्राइ तथा आलुकै अचार वा मनग्गे आलुको तरकारी खान मन पर्दछ ? यदि हो र तपाइँले उच्च परिमाणमा आलुको सेवन गरिरहनुभएको छ भने सावधान हुनुहोस् । किनकी तपाइँले उच्च रक्तचापको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ । पछिल्लोपटक गरिएको एक अध्ययनले यस्तो तथ्य पत्ता लगाएको छ । विश्वमा सबैभन्दा धेरै खाइने आलुमा भरपूर […]

उच्च रक्तचाप निकै जटिल स्वास्थ्य समस्या हो । किनकी यसले हृदयाघात तथा मृगौला फेल हुने जस्ता समस्या पनि निम्त्याउँछ । रक्तचाप नियन्त्रणका लागि विभिन्न खाले औषधिहरुको प्रयोग समेत गर्ने गरिन्छ । तर यसलाई केही साइड इफेक्ट हुन्छन्:  जस्तै खुट्टा बाउँडिने, आँखा तिरमिराउने आदि । तर औषधिको सेवन नगरीकनै रक्तचाप सन्तुलित गराउन सकिन्छ । रक्तचाप नियन्त्रणका […]