दशैंको बेला खानेकुरालाई लिएर समाज विभाजित छ । एकथरी छन्, भेज । अर्काथरी ननभेज । अर्थात शाकाहारी र मांशहारी ।
त्यसो त दशैंको विशेषता नै मासुजन्य परिकार खाने पर्व । भनिन्छ नै, दशैं आयो । खाउँला, पिउँला । अहिले मिठो मसिनो खानका लागि दशैं कुर्नुपर्ने वाध्यता छैन । तर, यो एउटा अवसर हो, पारिवारिक जमघटमा रमाउने । त्यही कारण यसबेला हरेकको भान्सामा मिठो मसिनो परिकार पाक्छ ।
मिठो मसिनोभन्नसाथ हामी मासुजन्य परिकारलाई प्राथमिकता दिन्छौं । जबकी एकाथरी छन्, जो मासुजन्य परिकार पटक्कै रुचाउँदैनन् ।
भेज, ननभेज छाडौं
वैज्ञानिक भन्छन् कि, यदी जलवायु परिवर्तन, पानीको श्रोत र प्रदूषण जस्तो समस्या हटाउनका लागि अब विश्वले फ्लेक्सीटेरियन डाइट अपनाउनुपर्नेछ । तपाईं पक्कै अचम्मित हुनुभयो होला, के हो फ्लेक्सिटेरियन डाइट ?
फ्लेक्सिटेरियनको विशेषता
यो पूर्णत भेज होइन । ननभेज पनि होइन । भेजिटेरियन र ननभेजिटेरियनको मिल्दोजुल्दो रुप हो । फ्लेक्सिटेरियन डाइटमा मासु पूर्णत त्याग गरिदैन । बरु आफ्नो खान्कीमा मासुको मात्रा घटाएर सागसब्जीको मात्रा बढाइन्छ ।
बढ्दो चलन
फ्लेक्सिटेरियन डाइटको चलन बढिरहेको छ । किनभने यसले केवल कार्बन फुटपि्रन्ट घटाउन मात्र मद्दत मिलिरहेको छैन, स्वास्थ्य पनि राम्रो हुन्छ । तपाईं धेरैजसो सब्जी खानुहुनछ, तर बेलामौकामा मासुको परिकार पनि लिन सक्नुहुन्छ । अर्थात पूर्णत मासु त्याग्नु परेन ।
यदी मासु खानुभएन भने शरीरमा प्रोटिनको अभाव हुनसक्छ । तर चिन्ताको कुरा भएन, मासु बाहेकका खाद्य पदार्थबाट पनि प्रोटिन प्राप्त गर्न सकिन्छ । मासुको विकल्पमा यस्ता शाहाकारी स्रोत छन्, जसले प्रोटिनको अभाव पुरा गर्छ । जस्तो दाल, सिमी, ड्राइ फ्रुट्स ।
कोलेस्टोर नियन्त्रणमा
केही अध्ययनबाट यो कुरा प्रमाणित भएको छ कि, दाल र सिमीले हाइ कोलोस्टोर कम गर्न सहयोग गर्छ । त्यही कारण त चिकित्सकले यस्तो खानेकुरा दिनुपर्ने बताउँछन् ।
स्वस्थ्य जीवनशैली
यदी तपाई फ्लेक्सीटेरियन खानाका साथसाथै व्यायाम पनि गर्नुहुन्छ भने स्वास्थ्य एकदम राम्रो हुन्छ । रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढ्छ । पाचन क्रिया राम्रो हुन्छ ।
प्रोसेस्ड मिटबाट बचौं
चिकित्सकहरुका अनुसार राम्रो स्वास्थ्यका लागि बैकन, ससेस, सलामी लगायत प्रोसेस्ड मिट सेवन गर्नु हुँदैन । किनभने त्यस्ता खानेकुरामा अत्याधिक सेचुरेटेड फ्याट र नुन हुन्छ ।
क्यान्सरको खतरा
प्रोसेस्ड मिट उत्पादनमा न धेरै प्रोटिन बच्छ, न खनिज तत्व । विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार हरेक दिन ५० ग्राम प्रोसेस्ड मिट सेवन गर्दा आन्द्राको क्यान्सर हुनसक्छ ।
धर्तीको खातिर
अनुसन्धानकर्ताहरुका अनुसार विश्वमा फलेक्सिटेरियन खाना खाने बढ्दैछन् । यसले ग्रीन हाउस ग्यासको उत्सर्जन धेरै कम हुनेछ । खासगरी यसले कृषि क्षेत्रमा हुनेवाला उत्सर्जनलाई आधा गराउन सक्छ ।