१६ असोज, काठमाडौं । दशैं तिहार जस्ता चाडपर्व नजिकिए पनि उल्लेख्य व्यापार नभएपछि खाद्यान्न उत्पादकहरूले केही खाद्यान्नको मूल्य घटाएका छन् । पछिल्लो दुई साताको अवधिमा प्रमुख खाद्यान्नहरू चामल, खानेतेल, चिउरा र मैदा तथा आँटाको मूल्य घटेको होलसेल व्यापारीले दावी गरेका छन् ।
होलसेलमा खाद्यान्नको मूल्य घटे पनि उपभोक्तालाई जानकारी नहुँदा खुद्रा मूल्य महँगो भएको हुनसक्ने नेपाल खाद्य किराना तथा थोक व्यवसायी संघले जनाएको छ ।
चिनी, गेडागुडी र दलहन बाहेकका खाद्य वस्तुमा मूल्य ओरालो लागेको संघका अध्यक्ष देवेन्द्रभक्त श्रेष्ठले बताए । ‘चामल, तेल, आँटा पीठो लगायतको खाद्यान्नको मूल्य होलसेलमा घटेको छ । यस वर्ष खासै ठूलो कारोबार पनि छैन।’
बजारमा ठूलो कारोबार समेत नहुँदा होलसेलमा खाद्यान्न सस्तो हुन थालेको टोखा चेम्बर आफ कमर्सका अध्यक्ष एवम् होलसेल व्यवसायी सञ्जय फुयाँलले पनि दावी गरे । ‘पछिल्ला दुई सातामा सबै प्रकारका चामल, खानेतेल, मैदा र चिउराको मूल्य घटेको छ’ फुयाँलले अनलाइनखबरसँग भने, ‘होलसेलमा घटेको मूल्य खुद्रामा पास नभएको हुनसक्छ । उपभोक्ता जागरुक हुनुपर्यो ।’
कुन खाद्यान्नमा कति घट्यो मूल्य ?
उनका अनुसार सबै प्रकारका चामलको मूल्य किलोमा २ रुपैयाँले घटेको छ । बजारमा हाल बिक्रीमा रहेको सोना मन्सुली, जिरा मसिनो, लङग्रेनदेखि मोटा चामलको मूल्य प्रतिबोरा ५० रुपैयाँले घटेको उनले बताए । बजारमा धेरै मात्रामा बिक्री भइरहेको जिरा मसिना चामलको मूल्य ब्राण्डअनुसार घटेको छ ।
२३ सय रुपैयाँ पर्ने २५ किलोको बोराको चामलको मूल्य २२ सय ५०, २२ सय रुपैयाँ पर्ने २५ किलोको चामलको मूल्य २१ सय ५० र २१ सय रुपैयाँ पर्ने चामलको मूल्य होलसेलमा घटेर २ हजार ५० रुपैयाँमा झरेको छ । यस्तै, २५ किलोको बोरालाई १९ सय ५० रुपैयाँ पर्ने मन्सुली चामलको मूल्य १०० रुपैयाँले घटेर १८ सय ५० रुपैयाँमा आइपुगेको छ ।
यस्तै खाने तलेको मूल्य होलसेलमै लिटरमा २२ रुपैयाँसम्मले सस्तो भएको छ । दुई सय रुपैयाँसम्म लिटरमा होलसेलमा बिक्री भइरहेको तेलको मूल्य १७८ रुपैयाँसम्मले घटेको छ । तोरीको तेलको मूल्य लिटरमा १० रुपैयाँले घट्दा सबै प्रकारका सूर्यमुखी तेल र भटमासको तेलको मूल्य भने लिटरमा २२ रुपैयाँले घटेको हो ।
नयाँ मूल्यअनुसार १७८ रुपैयाँ होलसेलमा सूर्यमुखी र भटमास तेल, १९० रुपैयाँ लिटरमा तोरीको तेल आइपुगेको छ ।
मैदाको मूल्य पनि किलोमा ३ रुपैयाँले घटेको छ । किलोमा ५९ रुपैयाँ पर्ने मैदाको मूल्य अब ५६ रुपैयाँमा आइपुगेको छ । विभिन्न ब्राण्डको प्याकेजिङमा हुने आँटाको मूल्य पनि किलोमा ३ रुपैयाँले घटेको छ । ६५ देखि ७० रुपैयाँ किलोमा बिक्री भइहेको आँटाको मूल्य अब कम्तीमा ६२ रुपैयाँसम्म आइपुगेको छ । यस्तै चिउराको मूल्य प्रतिकिलो ५० रुपैयाँ रहेको चिउराको मूल्य घटेर ४७ रुपैयाँमा झरेको छ ।
चिनी, दाल र मसला भने महँगियो
दशैंअघि चिनी, गेडागुडी, दलहन र मसलाको भने महँगिएकाे छ ।
एक महिनाअघि होलसेलमा ८० रुपैयाँमा पाइने चिनीको मूल्य अहिले १३० रुपैयाँसम्म पुर्याइको फुयाँल बताउँछन् । यस्तै, गत वर्ष ५ सय ५० रुपैयाँ किलोमा पाइने जिरा अहिले १ हजार ३५० रुपैयाँ किलो पुगेको छ ।
यस्तै, सबै प्रकारका दालहन र गेडागुडीको मूल्य पनि दशैंको मुखमा बढेको छ । रहर दाल प्रतिकिलो २१० रुपैयाँबाट बढेर २६० रुपैयाँ पुगेको छ । मासको दाल १७० रुपैयाँ किलोबाट बढेर १८० रुपैयाँ पुगेको छ ।
सरकारले आयात प्रतिबन्ध लगाएका कारण केराउ बजारमा अवैध रुपमा कारोबार भएरहेको संघले जनाएको छ । जसको कुनै स्थिर मूल्य छैन ।
खुद्रामा कहिले घट्छ ?
होलसेल व्यापारीहरूले होलसेलमा मूल्य घटेको दाबी गरे पनि खुद्रा बजारमा भने मूल्य नघटेको दाबी खुद्रा व्यापारीहरूको छ । उपभोक्ताले बजार मूल्य थाहा नपाएका कारण महँगी देखिएको टोखा चेम्बरका अध्यक्ष फुयाँल बताउँछन् ।
‘उपभोक्ताले बजार मूल्य थाहा पाउनु पर्छ । कुनै पनि वस्तुमा धेरै नै बढाएर अधिकतम् खुद्रा बिक्री मूल्य लेखिने भएकाले खुद्रा पसलमा मनपरी मूल्य हुन सक्ने देखिन्छ’ उनले भने । होलसेलको मूल्यबारे ज्ञान नभए पछि जति मूल्य पनि भनिन सक्ने भएकाले बजार बुझेर र धेरै कारोबार गर्ने खुद्रा पसलमा किनमेलका लागि चेम्बरले उपभोक्तालाई आग्रह गरेको छ ।
नेपाल खुद्रा व्यापार संघले भने होलसेलमा घटेको भनेको मूल्य प्राप्त भई नसकेको जनाएको छ । संघका सहकोषाध्यक्ष ध्रुव अधिकारीले दशैं चहलपहल पहिलेभन्दा धेरै कम भएको बताए । ‘दशैं भनेर गरिने व्यापार खासै उत्साह छैन,’ अधिकारीले भने, ‘होलसेलमा घटेको मूल्य हामीलाई आइसकेको छैन । जानकारीमा छैन ।’
मूल्य विश्लेषण गर्दै वाणिज्य विभाग
यता वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले भने बजार मूल्य विश्लेषण गरिरहेको जनाएको छ । होलसेल र खुद्राको मूल्यबारे विभागले एक टोली बनाएर विश्लेषण गरिरहेको विभागका सूचना अधिकारी आनन्दराज पोखरेलले बताए ।
‘बजारमा खुद्रा र होलसेलको मूल्य विश्लेषण गरिरहेका छौं,’ सूचना अधिकारी पोखरेलले भने, ‘हामी प्रतिवेदन आएपछि मात्रै यो विषयमा यकिन भन्न सक्छौं ।’
प्रतिक्रिया 4