लोकतन्त्र समाप्त हुने संशय पैदा भयो : रास्वपा सांसद खनाल

२६ भदौ, काठमाडौं । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का नेता शिशिर खनालले प्रदर्शनमा होमिएका जेनजी व्यवस्था परिवर्तनको पक्षमा नरहेको बताएका छन् ।

अगाडि बढ्ने सन्दर्भमा चार बुँदे प्रस्ताव अघि सार्दै नेता खनालले संविधानलाई जीवित राखेर नयाँ सरकारको गठन गर्नुपर्नेमा बताएका हुन् ।

यस्ता छन् खनालका प्रस्ताव

१) संविधानलाई जीवित राखेर नै नयाँ सरकारको गठन गरौं । श्रीलंका केही वर्ष अगाडि तत्कालीन शासकहरूलाई जनआन्दोलनले भाग्न बाध्य पार्दा पनि संविधानलाई नभत्काइ नयाँ सरकार बनाइएको थियो । चुनाव पछि नयाँ र सापेक्षिक रूपमा युवा को नेतृत्व स्थापित भयो ।

२) निषेध को राजनीतिको भ्रममा नपरौं–सबै पक्षसँग संवाद र सहकार्य मार्फत समाधान खोजौं ।  पद र ‘शक्ति’ क्षणिक हुन्छ, त्योभन्दा महत्त्वपूर्ण व्यक्तिगत, सामूहिक र राष्ट्रिय सुरक्षाको विषय छन्। 

३) संविधानमा केही परिवर्तन आवश्यक छन् तर  जन-निर्वाचित संविधान सभाले बनाएको संविधान-जनताको प्रतिनिधिहरूले नै गर्ने प्रक्रियाबाट मात्र गर्ने अडान राखौं । लोकतन्त्र ले त्यही भन्छ ।

४) आज पीडामा परेका सबैको पिडामा मलम लगाउन खोज्ने र सक्ने बाटोमा हामी जानु पर्छ। म, मेरो घर, मेरो परिवार, मेरो देश बस्न योग्य छैन, व्यवसाय गर्न योग्य छैन, राजनीति गर्न सुरक्षित छैन को Collective Trauma मा हामी छौ – जति नै बलियो देखिए पनि हिंसा बाट प्राप्त शक्ति लामो जाँदैन- सामूहिक Healing र ‘अहिंसाको’ बाटो नै हाम्रो बाटो  हुनु पर्छ। आन्दोलन मा मारिएका वा घाइते भएका मात्र हैन – गाउँ गाउमा घर जलाइएका परिवार को संरक्षण को जिम्मा पनि हाम्रै हो। यो आवाज पनि हामी बनौं।

यी प्रस्ताव राख्नै नेता खनालले अगाडि लेखेका छन्, ‘मलाई लाग्छ प्रदर्शनमा होमिएको जेनजी व्यवस्था परिवर्तनको पक्षमा थिएन ।’

‘भ्रष्टाचाररहित शासन, जबाफदेहिता, बेटर सर्भिस डेलीभरी जेनजीको आकांक्षा थियो तर व्यवस्था परिवर्तन उसको माग थिएन’ उनले लेखेका छन् ।

यहीँनेर नेता खनालले लोकतन्त्र समाप्त हुने संशय पैदा भएको बताएका हुन् । उनले अगाडि लेखेका छन्, ‘पछिल्लो घटनाक्रमहरूले भने जबरजस्ती लोकतन्त्रका आधारभूत मान्यता र संवैधानिक सर्वोच्चताको मान्यतालाई कुल्चँदै लोकतन्त्र र विधिको शासन नै समाप्त हुने हो कि भन्ने संशय पैदा भएको छ ।’

नेता खनालका अनुसार नयाँ सरकार गठन कुन विधि, पद्धतिबाट गरिन्छ त्यसैबाट विधिको शासन रहन्छ कि रहँदैन भन्ने देखिन थाल्नेछ ।

यहाँनेर नेता खनालको प्रश्न छ, ‘आन्दोलनको राप तापमा आन्दोलनको नेतृत्व कर्ता  समूह र एक व्यक्ति मात्र साँच्चै नै आजको राजनीतिको Power Center हुन कि ? ६७००  वडा, ७००‌ बढी पालिकामा, ७ प्रदेश सभा र सरकारमा रहेका नेपाली काँग्रेस, एमाले लगायतका जनप्रतिनिधिहरूको राजनैतिक वैधताकोको विषय के हो ?’

यसलाई नजरअन्दाज गर्न नहुने उनको आग्रह छ ।

उनी लेख्छन्, ‘यत्रो ठुलो शक्ति आजको दिनमा पनि राख्ने दलहरू पूर्णरुमपा नजरअन्दाज गरेर अगाडि बढ्दाका संभावित दुर्घटना के हुन ? यसको विश्लेषण हुुन जरुरी छ ।’

‘संगठित भएर त्यो शक्ति सडकमा उत्रियो, लुटपाट हुन थाल्यो भने कसले धानिदिन्छ ?’ नेता खनालको प्रश्न छ, ‘सुरक्षा निकाय को क्षमता अनुभव गरिसकिएको छ । नेपालका हरेक परिवर्तन पछि सधैँ नै सबै पक्षलाई Accomodate गरेर द्वन्द्व व्यवस्थापन गरेको देखिन्छ ।’

अहिले परिवर्तन खोजीमा रहेका जेनजीलाई एक पटक राजनैतिक इतिहासको  सम्झन आग्रह उनले आग्रह गरेका छन् ।

‘अबको सरकारले चुनाव मात्र गरेर पुग्छ ? ठुलो क्षति भएको सार्वजनिक र निजी सम्पत्तिको पुन: निर्माण को नेतृत्व र स्रोत व्यवस्थापन पनि गर्नु पर्ने छ’ उनी भन्छन्, ‘लामो समयदेखि थलिएको अर्थतन्त्रमा फेरी ठूकको गहिरो चोट लागेको छ । घर र व्यवसाय जलाइएका व्वसायीहरुले कुन आँट, भरोसा मा फेरी लगानी गर्ने ?’

समस्या शहरमा मात्रै नभएर गाउँमा समेत रहेको उनले बताए ।

‘काठमाडौँमा “ठुला’’ नेता मात्र हैन गाऊँ गाऊँ मा राजनीतिमा लागेका कारणले मात्र पनि घर जलेको परिवारको Healing कसरी गर्ने ? यसको जिम्मा कसले लिने हो ?’ उनले प्रश्न गरेका छन् ।