एक युगको अन्त्य : विश्वब्यापी संगीत च्यानल बन्द गर्ने एमटिभीको निर्णय

काठमाडौं । ‘भिडियो किल्ड द रेडियो स्टार’ नामक सांगीतिक भिडियो प्रसारण गर्दै एमटिभीले सन् १९८१ मा संगीत र पप संस्कृतिको नयाँ युगको सुरुवात गरेको थियो ।

४ दशकभन्दा बढी समय पछि, अमेरिकी मिडिया दिग्गज प्यारामाउन्ट स्काइडान्सको स्वामित्वमा रहेको यो च्यानलले अनलाइन स्ट्रिमिङ र सामाजिक सञ्जालसँग प्रतिस्पर्धा गर्न संघर्ष गरिरहेको हुनाले सन् २०२५ को अन्त्यसम्ममा आफ्नो अन्तर्राष्ट्रिय संगीत प्रसारण बन्द गर्नेछ ।

प्यारामाउन्टका स्रोतहरूले एएफपीलाई बताएअनुसार, आगामी महिनाहरूमा बेलायत र अन्य युरोपेली देशमा एमटीभी म्युजिक, एमटीभी हिट्स र यसका ८० र ९० को दशकका संगीत कार्यक्रम बन्द हुनेछन् ।

यी संगीत च्यानलको प्रसारण वर्षको अन्त्यमा फ्रान्स, जर्मनी, पोल्याण्ड, अष्ट्रेलिया र ब्राजिलमा पनि बन्द हुनेछन् ।

यसलाई निराश प्रशंसक र एमटिभीका पूर्वभिडियो जकीहरूले ‘एक युगको अन्त्य’ को रुपमा घोषणा गरेका छन् । भिडियो भनेर चिनिने लोकप्रिय संगीत प्रस्तुतकर्ता जो नेटवर्कको लोकप्रियताको उचाइमा लाखौं स्क्रिनमा देखा परेका थिए ।

‘यद्यपि, एमटिभीलाई ‘क्रान्तिकारी’ बनाउने अवस्थाहरू अब “अस्तित्वमा छैनन्’ म्यानचेस्टर मेट्रोपोलिटन विश्वविद्यालयका स्क्रिन अध्ययनका प्राध्यापक क्रिस्टी फेयरक्लोले भने ।

युट्युब र टिकटक जस्ता डिजिटल स्ट्रिमिङ प्लेटफर्मको उदयले “संगीत र तस्बिरहरूसँग हाम्रो संलग्नतालाई पूर्ण रूपमा पुनः आकार दिएको छ’ लोकप्रिय संस्कृतिका अनुसन्धानकर्ताले एएफपीलाई बताए ।

उनले भने, ‘दर्शक वा श्रोताले अब “तत्काल’ र ‘अन्तक्र्रियात्मकता’ को अपेक्षा गर्छन् जुन टेलिभिजनको अगाडि बसेर रोलिङ म्युजिक भिडियो हेर्दा प्रदान गर्न सकिँदैन ।

सन् १९९० को दशकमा एमटिभी युरोपका नृत्य संगीत कार्यक्रमको निर्देशन र निर्माण गर्ने जेम्स हाइमन इन्टरनेट सर्वव्यापी हुनुभन्दा पहिले नै नेटवर्क फस्टाएको कुरामा सहमत छन् ।

‘यो धेरै रोमाञ्चक थियो, किनकि त्यो मुख्यतया सबै मानिससँग थियो’ हाइमनले एएफपीलाई भने ।

केही एमटिभी संगीत च्यानलहरू संयुक्त राज्य अमेरिकामा प्रसारणमा रहनेछन्, र प्रमुख एमटिभी एचडी च्यानल बेलायतमा उपलब्ध हुनेछ, तर संगीतको सट्टा मनोरञ्जनमा केन्द्रित हुनेछ ।

फेयरक्लोले भने, ‘एमटीभी र एमटीभी युरोपको प्रभाव यसको उत्कर्षको समयमा “भूकम्पीय“ थियो, जसले विश्वभरका संगीत प्रशंसकको घरमा प्रसिद्ध र उदीयमान कलाकारहरू ल्यायो ।’

सन् १९८४ मा पहिलो एमटिभी भिडियो म्युजिक अवार्डमा माइकल ज्याक्सनको “थ्रिलर“ म्युजिक भिडियोको प्रिमियर र म्याडोनाको “लाइक अ भर्जिन“ प्रस्तुति जस्ता क्षणहरूले सांस्कृतिक अन्तर्संवादलाई आकार दिए ।

“एमटिभी यति शक्तिशाली थियो कि यसले युवा संस्कृतिलाई परिभाषित गर्‍यो,“ बेलायत र युरोपमा फेसन, फिल्म र संगीतमा यसको व्यापक प्रभावलाई सम्झँदै हाइमनले भने ।