छठको ब्रत बस्ने महिलाले किन लामो सिन्दुर लगाउँछन् ?

कुनैबेला तराई क्षेत्रमा मात्र सिमित भएको छठ पर्व आज राजधानी काठमाडौंसहित पहाडी क्षेत्रमा समेत उत्तिकै आस्थाका साथ मनाउन थालिएको छ । हिजो बिहिबारदेखि प्रारम्भ भएको छठ पूजा भोलि शनिवारसम्म जारी रहन्छ ।

छठ पूजामा महिलाहरु छठ माताको पूजा गर्दै ३६ घण्टा लामो निर्जला व्रत बसेर आफ्ना सन्तानहरुको सुख-समृद्धि तथा सु-स्वास्थ्यको कामना गर्दछन् । यो पर्वमा पनि महिलाहरु अन्य पर्वहरुमा झैं सजिने र सिंगारिने गर्दछन् । छठ पर्वको महत्वपूर्ण कुरा के छ भने यो पूजा गर्ने बेलामा विवाहित महिलाहर नाकदेखि लिएर टाउकोको सिउँदोसम्म नै लामो सिन्दुर लगाउँछन् । झट्ट हेर्दा त्यो अनौठो देखिए पनि त्यसरी सिन्दुर लगाउनुका पछाडि थुप्रै प्रकारका मान्यताहरु जोडिएका छन् । केही मान्यताहरु यस्ता छन् :

सौभाग्यको निशानी मानिन्छ

छठ पूजाको व्रत कुलको रक्षाका साथै  श्रीमानको  सुरक्षाका लागि समेत बसिन्छ । सिन्दुर केवल श्रीमानको मात्र होइन सौभाग्यको निशानी समेत मानिन्छ । जसबाट हरेक घरमा खुशी तथा शान्ति पनि बनिरहन्छ ।

जति लामो सिन्दुर, उति लामो श्रीमानको आयु

छठ पूजाको क्रममा महिलाहरुले पहेंलो रंगको जति लामो अथवा गाढा सिन्दुर लगाउँछन्, त्यति नै लामो उनीहरुको श्रीमान्को आयू हुनेछ भन्ने धार्मिक विश्वास रहेको पाइन्छ ।

श्रीमानको मान-सम्मानका लागि

छठ पूजाको मान्यताका अनुसार सिउँदोको सिन्दुरलाई केशले छोपिदिन्छ, जसबाट श्रीमानको उन्नती तथा प्रगतिको मार्गमा वाधा-अवरोध उत्पन्न हुन्छ तथा उनको सम्मानमा पनि कमि आउँछ । त्यसैले छठ पूजाको क्रममा महिलाहरु लामो सिन्दुर लगाएर श्रीमान्को मान-सम्मानलाई कायम राख्न चाहन्छन् भने उनीहरुको उन्नतिको मार्गलाई पनि खुला राख्न चाहन्छन् ।

घरको सुख-समृद्धिका लागि

छठ पूजाको क्रममा महिलाहरुले आफ्नो सिउँदोमा लामो सिउँदो लगाउनाले श्रीमान्का साथ-साथै आफ्नो घरमा समेत सुख तथा समृति बनिरहन्छ । छठी माताको सदैव उनीहरुप्रति कृपा बनिरहन्छ तथा उनीहरुको सम्पूर्ण मनोकामनाहरु पनि पुरा हुन्छन् ।