अक्सर यो देखिन्छ कि उमेर बढ्दै जाँदा बच्चाहरूमा पनि धेरै परिवर्तनहरू हुँदै जान्छन् । किशोर-किशोरीहरूले आफ्नै निर्णय आफैँले गर्न थाल्छ र तिनीहरूको स्वभाव अरूलाई अलिक अपाच्य हुन थाल्छ । किनकि उनीहरूलाई केही सम्झाउन लाग्यो कि रिसाउने र आफूभन्दा ठूलालाई अनेक तरिकाले गाली गर्ने गर्छन् ।

यदि तपाईं आफ्नो बच्चाको अटेरीपनाबाट आजित हुनुहुन्छ भने पनि यसलाई समाधान खोज्नुको विकल्प छैन । केही उपायहरू हुन्छन् जसले बच्चालाई अनुशासनमा राख्न सिकाउन सकिन्छ ।

घर नै बच्चाको पहिलो स्कुल हो

दुईवर्षदेखि साढे २ वर्षको उमेरमा बच्चाले घरका मान्छेसँग धेरै कुरा सिक्ने गर्छ । त्यसकारण आमाबाबुहरू यस उमेरमा सचेत हुनुपर्छ । आफ्नो बच्चामा राम्रो बानी बसाल्नको लागि हामीले केही उपायहरू अपनाउन सक्छौं । जस्तै आफूभन्दा ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने कुरालाई बारम्बार सिकाउनुपर्छ । बच्चाहरूले हामीले गरेको व्यवहारबाट समेत धेरै कुरा सिक्ने भएकोले हामीले पनि उनीहरूको अघि त्यस्तै व्यवहार गर्नुपर्छ ।

खेल मैदानमा पनि अनुशासनमा राख्नुहोस्

यदि तपाईं आफ्नो बच्चासँग दैनिक पार्क वा सार्वजनिक ठाउँमा जाँदै हुनुहुन्छ भने त्यहाँ बच्चाहरुको अनुशासनको पनि पूरा ध्यान दिनुहोस्। उनीहरूलाई अन्य बच्चाहरूसँग खेल्न सिकाउनुहोस् र लड्न वा गलत काम नगर्ने जस्ता व्यवहारहरू सिकाउनुहोस् । यसले बच्चाहरूमा समानुभूतिको भावना विकास गर्छ । अर्थात् अरूको कष्ट र अन्य खेलहरूमा बच्चाले अनुशासनको नियम पनि सिक्छन्।

रिसलाई नियन्त्रण गर्न सिकाउनुहोस्

बच्चालाई सानोसानो चिजमा पनि रिस उठ्ने वा जिद्दी गर्ने बानी हुन्छ । तर यस बानीलाई अचाक्ली प्रतिक्रिया दिनुको साटो आमाबाबुले यसलाई बिस्तारै सम्झाउने गर्नुपर्छ । तिनीहरूलाई मायालुपाराले व्याख्या गर्नुहोस् कि सबै कुरा पालन गर्न सम्भव छैन भन्ने सिकाउनुहोस् । यदि बच्चा क्रोधमा डुब्न वा हिंस्रक व्यवहार गर्न थाल्छ भने आफ्नो जिद्दी पूरा नगर्नुहोस् । तर त्यस्तो अवस्थामा उसलाई शान्त रहन आग्रह गर्नुहोस्।

एल्डरलाई सम्मान गर्ने शिक्षा दिनुहोस्

सबैलाई बच्चाको कुकर्म र मनमोहक कुरा मनपर्छ तर कहिलेकाँही उनीहरू धेरै कुराको दुरूपयोगहरू पनि गर्छन् । बच्चाको यस्तो कार्यलाई बेवास्ता नगर्नुहोस् । किनकि बच्चाहरूले तिनीहरूको गल्ती महसुस गर्दैनन्। बच्चाहरूलाई त्यस्ता गतिविधिहरू गर्नबाट रोक्नुहोस् र त्यस्ता कुराहरूलाई हाँसेर टारिदिनुहोस् ।

बच्चाहरूलाई नम्रताको पाठ सिकाउनुहोस्

बच्चाहरूले केवल परिवारका साथ मात्रै नभएर आसपासका मान्छेसँग समेत शिष्टतापूर्वक व्यवहार गर्नुपर्छ । परिवारका सदस्यहरूलाई पनि सम्बन्धित नाता अनुसार सम्बोधन गरेर बोलाउन सिकाउनुपर्छ ।