३१ साउन, चितवन । कुखुराको सुलीबाट ६२ केभीएको जेनेरेटर चलिरहेको छ भन्ने सुन्दा अचम्म लाग्न सक्छ । पूर्वी चितवनका व्यवसायी अर्जुन अर्यालले आफ्नै फर्ममा संकलन भएको कुखुराको सुलीबाट बिजुली उत्पादन गरी नयाँ कामको समेत शुरुवात गरेका छन् ।
उत्पादित बिजुली कुखुराका खोरमा प्रयोग गरिएको छ । उनका अनुसार सुलीबाट मासिक एक लाख हाराहारीको विद्युत् उत्पादन भएको छ ।
खैरहनी नगरपालिका–१ ज्यामिरेमा रहेको अन्नपूर्ण पोल्ट्री बिडर्स फार्म प्रालिमा जडित बायोग्यास प्लान्टबाट विद्युत् उत्पादन हुँदै आएको हो । फार्मले ६२ केभीएको जेनेरेटर ग्यासबाटै सञ्चालनमा ल्याएको छ । यससँगै तीन फार्मलाई आवश्यक पर्ने विद्युत यहींबाट उत्पादन भएको छ । फार्मका सञ्चालक अर्यालका अनुसार शुरुमा १२ लाख रुपैयाँ खर्च गरेर ग्यास उत्पादन थालिएको हो ।
यसको प्रभावकारिता राम्रो देखिएपछि एक करोड ६५ लाख खर्च गरेर अत्याधुनिक सीएसटीआर प्रविधिअन्तर्गत ५०० घनमिटरको आधुनिक डोमबाट ग्यास उत्पादन हुँदै आएको छ । यसका लागि विश्व बैंकले ऊर्जा विकास कम्पनीमार्फत ५२ लाख रुपैयाँ अनुदानसमेत दिएको उनले बताए ।
सुलीबाट ग्यास उत्पादन भएपछि गन्ध हराउने र मल थप प्रभावकारी हुने भएपछि उनी यसप्रति आकर्षित भएका हुन् । यससँगै इन्धन बचाउने काममा ग्यास प्रभावकारी भएको छ । निकट भविष्यमा दुई हजार घनमिटरको डोमबाट बायोग्यास उत्पादन गर्ने उनको तयारी छ ।
बैंकले उनको प्रस्ताव स्वीकृत गरेको र परियोजना सम्पन्न हुँदै गर्दा दुई लाख १५ हजार कुखुरालाई आवश्यक पर्ने सम्पूर्ण इन्धन ग्यासबाट पूरा हुने उनले बताए । यसका लागि करीब १२ करोड रुपैयाँ खर्च हुनेछ । सोमध्ये चार करोड विश्व बैंकले अनुदान दिने उनले बताए । यसबाट २५० केभीएको जेनेटर चल्नेछ । यसले अत्याधुनिक वातानुकूलित खोरमा आवश्यक विद्युत् पूरा गर्ने उनले बताए ।
अहिले खोरमा एक लाख कुखुरा छन् । केही महिनाभित्रमा दुई लाख १५ हजार पुर्याउनका लागि आधुनिक खोर बनिरहेका छन् । नेपालमा उच्चस्तरको केज प्रविधि भित्र्याउने अर्याल सरकारको जागिर छाडेर यो पेशामा लागेका हुन् ।
सामान्य नभएर अत्याधुनिक प्रविधिमा जानुपर्छ भन्ने सोचका साथ व्यवसाय शुरु गरेको उनी बताउँछन् । सो ठाउँमा दुई बिघा १० कठ्ठा जग्गा खरिद गरेर अर्यालले अटोमेटिक केजमार्फत व्यवसाय शुरु गरेका हुन् । ‘नेपालमा हामीले पहिलो पटक आटोमेटिक केज भित्र्याएका हौं,’ उनले भने ।
अर्यालले शुरुमा ६० हजार कुखुरापालनबाट व्यवसाय शुरु गरेका थिए । केजमा उत्पादन भएको अण्डा ठूलो र आकर्षक हुने हुँदा अहिले उनको फार्मबाट उत्पादित अण्डाको माग राम्रो छ । भविष्यमा यस पेशालाई आधुनिक बनाउने योजना रहेको उनले सुनाए । सत्तरी वर्षको उमेरमा पनि युवाहरुसँग व्यावसायिक प्रतिस्पर्धा गर्न सफल अर्याल भन्छन्, ‘खेर जाने सुलीलाई उपयोग गर्न सक्यौं भने कसैको खोरमा विद्युत् किन्नु पर्दैन ।’
यसो त बायोग्यास बनाउनुपूर्व गन्धका कारण स्थानीयले समय–समयमा विरोध गर्दै आएकोमा अहिले खोरभित्र मात्रै होइन, बायोग्यासपछि निस्किएको मलमा गन्ध आउँदैन । यो मलमा नाइट्रोजन प्रशस्त हुने हुँदा उर्वर मानिन्छ ।
