+

क्रिकेटर सन्दीप लामिछानेलाई देखिएको लाइपोमा कस्तो रोग हो ?

२०८० वैशाख  २८ गते १०:०२ २०८० वैशाख २८ गते १०:०२
क्रिकेटर सन्दीप लामिछानेलाई देखिएको लाइपोमा कस्तो रोग हो ?

राष्ट्रिय क्रिकेट टिमका खेलाडी सन्दीप लामिछानेलाई देखिएको लाइपोमा रोगको सोमबार सफल शल्यक्रिया गरिएको छ । उनको शरीरमा रहेका ६ वटा लाइपोमाको शल्यक्रिया गरिएको हो ।

यससँगै प्रशंसकहरुले सन्दीपको शीघ्र स्वास्थ्यलाभको कामना गरिरहेका छन् । सन्दीपलाई खास के भएको हो र किन सर्जरी गराएका हुन् ? लाइपोमा भनेको के हो ? कस्तो अवस्थामा यसको शल्यक्रिया आवश्यक हुन्छ ? यस्तो जिज्ञासा धेरैमा हुन सक्छ ।

के हो लाइपोमा ?

लाइपोमा गोलाकार वा अण्डाकार आकारको तन्तु हो, जुन छाला र मासुको बीचमा जमेर बसेको हुन्छ । बोसोले बनेको यो तन्तु शरीरका विभिन्न ठाउँमा त कहिले एकै भागमा मात्र पनि आउन सक्छ । जुनसुकै भागमा देखिने लाइपोमा खासगरी निधार घाँटी, ढाड, हात, पेटमा धेरै देखिन्छ । प्रत्येक हजार जनामध्ये एक जनामा कुनै न कुनै समयमा लाइपोमा देखिन सक्छ । यद्यपि यो समस्या त्यति खतरनाक नभएकाले आत्तिहाल्नु पर्दैन ।

लाइपोमा के कारणले आउँछ भन्ने ठोस प्रमाण भेटिएको छैन । सामान्यतयाः मध्यम उमेरका पुरुष र महिलामा यो बढी देखिने गरेको छ । तर आजभोलि उक्त उमेर समूहभन्दा अरुमा पनि यो समस्या देखिएको छ । परिवारमा पहिले कसैलाई लाइपोमा आएको छ भने अरुलाई पनि देखिन सक्छ ।

लक्षण

लाइपोमा सामान्यतया सानो गाँठोको रूपमा देखा पर्छ । यो एकबाट अर्को तन्तुमा नफैलिने भएकाले आत्तिनु पर्दैन । यसको गाँठो प्रायः दुई इन्चभन्दा कम चौडाइका हुन्छन् । सो गाँठोलाई थिच्दा बाक्लो खालको गिर्खा जस्तो हुन्छ, जुन सजिलै औंलाको दबाबले चलाउन सकिन्छ । त्यस्तो गाँठो खासै दुख्दैन तर पाँच सेन्टिमिटरभन्दा ठूलो आकारमा भएमा नसामा दबाब पर्न गएर खुम्चिन सक्छ । जसकारण झमझमाउन वा दुख्न सक्छ ।

कति बेला अस्पताल जाने, उपचार के छ ?

यदि दिनप्रतिदिन असामान्य रुपमा ह्वात्तै बढिरहेको छ भने क्यान्सर हो कि होइन भनेर परीक्षण गराउन अस्पताल जानुपर्ने हुन्छ ।  लाइपोमालाई छोएर कुन भागमा कस्तो अवस्थामा छ भनेर हेरिन्छ ।

त्यस्तै, वंशाणुगत कारणले हो कि होइन भन्ने हेरिन्छ । आवश्यक परेमा बायोप्सी गरेर कस्तो किसिमको ट्युमर हो भनेर निक्र्योल गरिन्छ ।

सानो छ तर त्यसले दुःख दिइरहेको छैन भने केही नगर्दा पनि समस्या हुँदैन । केही लाइपोमा आफैं हराएर जान्छन् । यदि लाइपोमा वृद्धि हुँदै जानुका साथै दुखिरहेको छ भने अनुहारको भागमा वा लुगा लगाउँदा देखिने ठाउँमा छ र आफूलाई सुहाएको छैन जस्तो लाग्छ भने डर्माटोलोजिस्ट वा जनरल सर्जनबाट शल्यक्रिया गराएर निकाल्न पनि सकिन्छ ।

यसको समाधान भनेको शल्यक्रिया हो । शल्यक्रिया गर्दा डल्लो बन्ने थैलीलाई नै निकालेर फालियो भने पुनः बल्झिन पाउँदैन । तर वंशाणुगत हो भने दोहोरिएर देखिन सक्छ ।

ध्यान दिनुपर्ने कुरा

धेरैले गाँठागुठीलाई धनको पोको वा खटिरा आयो भन्दै आफैं निचारेर पिप निकाल्ने गरेको पनि देखिन्छ, जुन पटक्कै गर्नु हुँदैन । यसले झन् त्यसमा अन्य संक्रमण गराउने जोखिम बढ्छ र घाउ बनाई थप जटिलता बढाउन सक्छ । त्यसैले लाइपोमाको शंका छ र दुःख दिइरहेको अवस्था हो भने चिकित्सकको परामर्श लिनु उपयुक्त हुन्छ ।

(डा. प्याकुरेलसँग अनलाइनखबरकर्मी मनिषा थापाले गरेको कुराकानीमा आधारित)

लाइपोमा सन्दीप लामिछाने स्वास्थ्य
डा. अनाम प्याकुरेल
लेखक
डा. अनाम प्याकुरेल
जनरल प्राक्टिसनर

नेपाल मेडिकल काउन्सिल दर्ता नम्बर : २३९६४ अध्ययन : एमबीबीएस हाल काठमाडौं नयाँ बानेश्वरस्थित निजामती कर्मचारी अस्पतालमा कार्यरत, बुवाकेयरका अध्यक्ष

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
Khusi chhu

खुसी

Dukhi chhu

दुःखी

Achammit chhu

अचम्मित

Utsahit Chhu

उत्साहित

Akroshit Chhu

आक्रोशित

प्रतिक्रिया

भर्खरै पुराना लोकप्रिय

फिचर

हड्डी खिइने समस्या ‘ओस्टियोआर्थराइटिस’बारे भ्रम र सत्य  

हड्डी खिइने समस्या ‘ओस्टियोआर्थराइटिस’बारे भ्रम र सत्य  

बाल क्यान्सरको लक्षणलाई बेवास्ता नगरौं (भिडियो)

बाल क्यान्सरको लक्षणलाई बेवास्ता नगरौं (भिडियो)

गुणस्तरीय खाद्यवस्तु उत्पादन गर्न उद्योगले ध्यान दिनुपर्ने १४ कुरा  

गुणस्तरीय खाद्यवस्तु उत्पादन गर्न उद्योगले ध्यान दिनुपर्ने १४ कुरा  

आत्महत्याको सोच आउनै नदिन के गर्ने ?

आत्महत्याको सोच आउनै नदिन के गर्ने ?

क्यान्सरका बिरामीलाई होम केयर सेवा कसरी दिने ?

क्यान्सरका बिरामीलाई होम केयर सेवा कसरी दिने ?

अचानक चक्कर आउनु कस्तो स्वास्थ्य समस्याको संकेत हो ?

अचानक चक्कर आउनु कस्तो स्वास्थ्य समस्याको संकेत हो ?