हेल्थ फिचर

युरिक एसिडको कारण र नियन्त्रण गर्ने उपाय

रगतमा हुने एसिडमध्ये युरिक एसिड पनि एक हो । यो शरीरमा थोरै मात्रामा हुन्छ र पानीमा घुलनशील हुन्छ । यसलाई मिर्गौलाले पिसाबबाट बाहिर निष्कासन गर्छ । तर जब शरीरमा...

डा. प्रयुश शर्मा बाथरोग विशेषज्ञ

फरेन्सिक विभागले मृतकको हुलिया खोज्दा…

९ साउन, काठमाडौं । बुधबार दिँउसो १ बजे । महाराजगञ्जस्थित त्रिवि शिक्षण अस्पतालको फोरिन्सक विभाग । अन्य दिनमा चिकित्सा शिक्षामा अध्ययनरत विद्यार्थी ओहोर–दोहोर गरिरहेका हुन्थे । बुधबार यहाँको वातावरण...

मिर्गौला तथा मुत्र रोग

मिर्गौला संक्रमण किन हुन्छ ?

मिर्गौलाको काम रगतलाई शुद्ध गर्ने, काम नलाग्ने पदार्थ छानेर पिसाब मार्फत बाहिर निकाल्नु हो । मिर्गौला शरीरको मेरुदण्ड नजिक दुई भाग ओगटेर बसेको हुन्छ, जुन मूत्रथैली नजिकको भाग हो...

डा. सुमित आचार्य मिर्गौलारोग विशेषज्ञ

मेडिकल उपकरण

पत्थरी, टयुमरदेखि क्यान्सरसम्म पत्ता लगाउन सक्ने अल्ट्रासाउन्ड कसरी गरिन्छ ?

अल्ट्रासाउन्ड भन्नासाथ महिलाले गर्भावस्थामा धेरै गराएको सुन्नुभएकै होला । कति महिलाले गर्भवती भएको बेलामा आफैंले पनि अल्ट्रासाउन्ड गराउनुभएको होला । धेरैलाई अल्ट्रासाउन्ड गर्भावस्थामा गर्भमा रहेको बच्चाको विकासबारे जानकार रहन...

डा. मनिष थापा इन्टरभेन्सनल रेडियोलोजिस्ट

आहार तथा पोषण

औषधीय गुणले भरिपूर्ण घोडताप्रे

घोडताप्रे बहुउपयोगी वनस्पति हो । यो ‘क्लोनल प्लान्ट’ वर्गको एक सामान्य वनस्पति हो । यसको वैज्ञानिक नाम सिन्टेला एसियाटिका हो । बारी, बगैंचामा भेटिने यो वनस्पति प्राचीनकालदेखि नै औषधिका...

बालबालिकामा फैलँदो क्षयरोग

गाउँ–गाउँमा भएका क्षयरोगीको पहिचान गर्ने एक्टिभ मोडल कार्यान्वयन हुन नसक्दा नेपालमा क्षयरोगको अवस्था भयावह बन्दै गएको यस क्षेत्रका विज्ञहरू बताउँछन् ।

आहार तथा पोषण

कार्बोहाइड्रेटयुक्त खानेकुरा पूर्ण रुपमा छोड्दा के हुन्छ ?

धेरैजसोले कार्बोहाइड्रेटलाई तौल बढाउने कारण मान्छन् । त्यही कारण उनीहरु आफ्नो छाकबाट कार्बोहाइड्रेटयुक्त खानेकुरा कटौती गर्छन् । के वास्तवमा यो सही हो त ? कतिले भनिरहेका हुन्छन् ‘कार्बोहाइड्रेटयुक्त खानेकुरा...

अनुश्री आचार्य पोषणविद्

स्नायु तथा नसा रोग

दिमागलाई कमजोर पार्नसक्ने ६ गल्ती

तन र मनलाई नियन्त्रण गर्ने केन्द्र हो मस्तिष्क । शरीरको कार्य सञ्चालन र भावनामा मस्तिष्क अर्थात् दिमागको भूमिका हुन्छ । हामी के सोच्छौं, के महसुस गछौं, दैनिक घटिरहेको समयलाई...

निःसन्तान तथा बाँझोपन

बाँझोपन : १० भ्रम र सत्य

धेरैजसो दम्पती निःसन्तानपनको समस्याबाट गुज्रिरहेका छन् । वर्षौंसम्म प्रयास गर्दा पनि सफल नभएका दम्पतीमा निःसन्तानपन एक रहस्य बनेर बसेको हुनसक्छ । किनकि यो समस्यामा खुलेर छलफल नै हुँदैन ।...

डा. उपमा बस्नेत प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

आत्तिने बानी मनोरोगमा परिणत हुनसक्छ ? (भिडियो)

अत्यास लाग्नु भनेको आत्तिनु तथा हतार गर्नु हो । मान्छेअनुसार किन आत्तिएको हो भन्ने कुरा फरक पर्छ । कतिपय मान्छेको हतार गर्ने बानी नै हुन्छ । कसैलाई सानैदेखि हरेक...

डा. आशिष ढकाल मानसिक रोग विशेषज्ञ

आहार तथा पोषण

‘जंक फुड’ विष नै हो

‘जंक फुड’ भन्ने कुरा सत्य नभए के बालबालिकालाई जन्मिने वित्तिकै बिस्कुट चटाउन मिल्छ ? आमाको दूध शिशुको लागि सर्वोत्तम भोजन हो भन्ने कुरा अब बेठिक भन्दिने ? असल र...

आहार तथा पोषण

भिटामिन बी किन आवश्यक छ, कुन-कुन खानेकुरामा पाइन्छ ?

शरीर स्वस्थ रहन अन्य पोषक तत्व जस्तै भिटामिन बीको पनि महत्वपूर्ण भूमिका हुन्छ । भिटामिन बीले शरीरको कोषले गर्ने काममा मद्दत गर्छ । यसकै मद्दतले खानेकुरा शक्तिमा परिवर्तन हुन्छ...

डा. अनाम प्याकुरेल जनरल प्राक्टिसनर

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

टाइफाइड हुँदा के खाने, के नखाने ?

विभिन्न भाइरस र जीवाणुहरू सक्रिय हुने मौसम भएकाले गर्मी तथा वर्षायाम अनेकौं सरुवा रोगको संक्रमण हुने समय पनि हो । गर्मी मौसममा लाग्ने सरुवा रोगहरुमध्ये टाइफाइड पनि एक हो...

डा. जेनिश न्यौपाने मेडिकल अफिसर

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

नि:सन्तानपन : वैदेशिक रोजगारीमा जानुअघि किन गर्ने वीर्य भण्डारण ? (भिडियो)

वैदेशिक रोजगारीमा जानेको संख्या लगातार बढिरहेको छ । यसले देशको जनशक्ति पलायन हुने मात्र होइन, निःसन्तानपनको समस्या पनि बढाएको छ । सुन्दा अचम्म लाग्ला तर यो आजको वास्तविकता हो...

डा. लता श्रेष्ठ प्रसूति तथा नि:सन्तानपन रोग विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

दिल खोलेर हाँस्नु किन जरुरी छ ?

तनावले तन र मनलाई पिरोल्ने गर्छ । सबैको उही सुझाव हुन्छ- ‘तनावबाट मुक्त रहनुपर्छ ।’ तर के मान्छे वास्तवमै तनावरहित रहन सक्छ ? एक अमेरिकी वैज्ञानिकका अनुसार मस्तिष्कमा दबाइने...

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

कृत्रिम गर्भनाल : समयपूर्व जन्मिने शिशुको नयाँ जीवनरेखा

कृत्रिम गर्भनालले समयपूर्व जन्मिएका शिशुहरुको ज्यान बचाउन सक्ने केही विज्ञले दाबी गरिरहेका छन् । उनीहरुका अनुसार कृत्रिम गर्भनाल प्रयोग गर्ने हो भने समयपूर्व जन्मिएको शिशुमा हुने जटिलता कम गरी...

क्यान्सर

स्तन क्यान्सर भए नभएको आफैंले कसरी जाँच गर्ने ?

महिलामा हुने क्यान्सरमध्ये मुख्य हो स्तन क्यान्सर । सामान्यतया स्तन क्यान्सर महिलामा हुन्छ, तर यसको मतलब यो होइन कि पुरुषमा स्तन क्यान्सर हुन सक्दैन । महिलामा जस्तै पुरुषमा पनि...

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

गर्भपतनको कति समयपछि फेरि गर्भधारण गर्न सकिन्छ ?

गर्भपतन कुनै पनि दम्पतीका लागि पीडादायी अनुभव हो । विशेषगरी महिलाका लागि यो शारीरिक र भावनात्मक रूपमा पीडादायी हुन्छ । गर्भपातपछि फेरि गर्भवती हुनु चिन्ताको विषय हुनसक्छ, किनकि एकपटक...

बालरोग

बच्चालाई डाइपर लगाइदिंदा हानि त पुगिरहेको छैन ?

बजारमा डाइपर आउन थालेदेखि आमाबुवालाई सजिलो भएको छ । बच्चालाई डाइपर लगाइदिएपछि दिसा–पिसाब गराउने झन्झटबाट मुक्ति पाइन्छ । बच्चालाई डाइपर लगाएर सुताउन र बाहिर लैजान सहज भएको छ । त्यसैले...

डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ

आयुर्वेद

यार्सागुम्बा कति स्वास्थ्यबर्द्धक ?

नेपालको हिमाली भेगमा ज्यानको बाजी लगाएर यार्सागुम्बा टिप्न जानेको लर्को लागेको त हामीले सुनेकै, देखेकै छौं । यार्सागुम्बा नेपालबाट लाखौंको भाउमा विदेशी मुलुकमा बिक्री गरिन्छ । यसबाट बुझ्न सकिन्छ,...

डा. अमृत भण्डारी आयुर्वेदिक चिकित्सक

छाला तथा सौन्दर्य रोग

मेरो कपाल फुल्न थाल्यो, के गरौं ?

उमेर बढ्दै जाँदा छालासँगै कपालमा पनि बुढ्यौलीका लक्षणहरू देखिन थाल्छन् । उमेर बढ्दै जाँदा कपाल सेतो हुन थाल्छ, जसको संख्या बिस्तारै बढ्दै जान्छ । कपाल सेतो फुल्न थाल्यो, अब...

डा. विकास पौडेल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ

यौन तथा प्रजनन रोग

महिला र पुरुषमा देखिने यौनरोग ‘ट्राइकोमोनिसिस’ के हो ?

ट्राइकोमोनिसिस यौन प्रसारित रोग हो । जुन ‘ट्राइकोमोनस भेजिनलिज’ परजीवीको संक्रमणको कारण लाग्छ । यो समस्यालाई चिकित्सकीय भाषामा ‘ट्रीच’ पनि भनिन्छ । यो रोग महिला र पुरुष दुवैमा देखिन्छ...

प्रा. डा. सविना भट्टराई छाला तथा कस्मेटिक सर्जन

आहार तथा पोषण

खानालाई ‘जंक’ भन्नु ठीक हो त ?

अहिले ‘जंक फुड’, ‘पत्रु खाना’ जस्ता शब्द निकै प्रचलनमा छन् । विशेषगरी आफूलाई पोषणविद् भन्ने र खाद्य पदार्थको सम्बन्धमा धेरथोर सतही ज्ञान भएका व्यक्तिहरुले यो शब्द निकै प्रयोग गर्ने...

प्रतीक जोशी खाद्य अनुसन्धान अधिकृत

योग तथा प्राणायाम

शरीरलाई चाहिन्छ आराम पनि

भनिन्छ, राम्रो स्वास्थ्यका लागि खाना र व्यायाम जत्तिकै आराम पनि आवश्यक हुन्छ । मान्छे अधिकांश समय क्रियाशील हुन्छ, कडा मेहनत गरिरहेको हुन्छ । यसरी क्रियाशील हुँदा प्रतिमिनेट हजारौंको संख्यामा...

क्यान्सर

क्यान्सरको बढी जोखिममा महिला कि पुरुष ?

विश्वव्यापी रूपमा क्यान्सरको जोखिम बढ्दै गएको छ । क्यान्सरका कारण वर्षेनी लाखौं मानिसको मृत्यु हुने गरेको छ । पुरुषमा प्रोस्टेट, फोक्सोको क्यान्सर र महिलामा स्तन र पाठेघरको क्यान्सर सबैभन्दा...

सामान्य चिकित्सा

स्वास्थ्यमैत्री ब्रिकेटको प्रयोग किन बढिरहेको छैन ?

काठमाडौं । भान्छामा खाना पकाउन कुन इन्धन प्रयोग हुन्छ ? सहरमा बस्ने अधिकांशको जवाफ हुन्छ- ग्याँस । केहीले बिजुली पनि भन्लान् । किनकि इन्डक्सन र इन्फ्रारेड चुलो प्रयोग गर्नेहरु...

हाड जोर्नी तथा नसा रोग

भाँचिएको हड्डी जोडिने प्रक्रिया के हुन्छ ?

काठमाडौं । हड्डी भाँचिनुलाई चिकित्सकीय भाषामा ‘बोन फ्याक्चर’ भनिन्छ । यसको अर्थ हड्डीमा कुनै किसिमको चिरा पर्नु वा बनावट परिवर्तन हुनु हो । कुनै कारणले हड्डीमा धेरै दबाब परेमा...

डा. विनोद बिजुक्छे अर्थोपेडिक तथा स्पाइन सर्जन

दम एवं अस्थमा (श्वासप्रश्वास)

ध्वनि प्रदूषणले मुटुमा कस्तो असर पार्छ ?

ध्वनि प्रदूषण यस्तो समस्या हो जसले स्वास्थ्यमा विस्तारै हानि पुर्‍याउँछ । ध्वनि प्रदूषणका कारण हरेक वर्ष हजारौं मानिसले श्रवण क्षमता गुमाउने गरेका छन् । कानले आवाजको निश्चित तीव्रता मात्र...

पेट तथा कलेजो रोग

ग्यास्ट्रिक हुँदा खाइने प्यानटपले कसरी काम गर्छ ?

हरेक दिन पेटमा एसिड उत्पादन हुन्छ, जसले खाना पचाउन मद्दत गर्छ । पाचनका लागि पेटबाट अनिवार्य यो एसिड निस्किनुपर्छ । तर कहिलेकाहीं कुनै कारणवश एसिड आवश्यकभन्दा बढी निस्कन्छ ।...

प्रा. डा. सुनिल शर्मा ढकाल पेट तथा कलेजो रोग विशेषज्ञ

मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)

उच्च रक्तचापलाई खानपानबाट पनि नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ?

उच्च रक्तचाप हुनुका पछाडि विभिन्न कारण हुन्छन् । जस्तो कि, वंशाणुगत, मिर्गौला र मुटुको समस्या, तनाव आदि । त्यससँगै यसमा मुख्य जिम्मेवार खानपानलाई पनि मानिन्छ । उच्च रक्तचाप नियन्त्रणका...

अनुश्री आचार्य पोषणविद्

मेडिकल उपकरण

एमआरआई के हो, किन गरिन्छ ?

हाम्रो शरीरमा कुनै घाउ वा कुनै कारणवश हड्डी भाँचियो भने हेरेर समस्याको अनुमान गर्न सक्छौं । किनकि यी कुरा हाम्रो आँखाको अगाडि हुन्छ । तर जब हाम्रो शरीरभित्र कुनै...

डा. शर्मा पौडेल एसोसिएट प्रोफेसर तथा रेडियोलोजिस्ट

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

मनसुनसँगै नाइरोबी फ्लाईको सक्रियता बढेको हो ?

मौरी जस्तो देखिने रातो-कालो रंगको नाइरोबी फ्लाई नेपालमा फेरि सक्रिय देखिएको छ । सन् २०२२ को यही समयमा (मनसुन) नाइरोबी फ्लाई नेपालको विभिन्न ठाउँमा देखिएको थियो । नाइरोबी फ्लाईले...

डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ

ग्यास्ट्रो (पेट तथा कलेजो रोग)

साउन-भदौमा कसरी अपनाउने स्वास्थ्य सजगता ?

साउन लागेसँगै व्रत बस्नेहरु बढ्छन् । धार्मिक परम्पराअनुसार पनि प्रत्येक सोमबार व्रत बस्ने महिलाहरु धेरै देखिन्छन् । यस्तो व्रत केही घण्टादेखि पूरा दिन वा कहिलेकाहीं त दुई-तीन दिन नै...

प्रा. डा. सुमनराज ताम्राकार प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)

हृदयघात दोहोरिने सम्भावना कति हुन्छ ?

मुटुको रक्त प्रवाहित गर्ने धमनीहरूमा रोकावट आउँदा त्यहाँ रक्त सञ्चार अवरुद्ध हुन्छ । जसकारण मांसपेशीहरू मर्न थाल्छन् र मुटुको क्रिया प्रभावित हुन्छ । यसैलाई हार्ट अट्याक अर्थात् हृदयघात भनिन्छ...

डा. अभिषेक ठाकुर मुटुरोग विशेषज्ञ

मिर्गौला तथा मुत्र रोग

मिर्गौला प्रत्यारोपणको पर्खाइमा मनबहादुर : ‘अनि धित मरुन्जेल पानी खान मन छ’

काठमाडौं । रुपन्देहीका ३८ वर्षीय मनबहादुर थापा मगर साताको तीन दिन डायलाइसिस गराउन वनस्थली मिर्गौला उपचार केन्द्र पुग्छन् । विगत ११ वर्षदेखि दुवै मिर्गौला फेल भएका उनी प्रत्यारोपणको पर्खाइमा...

सामान्य चिकित्सा

सलाइन पानी कस्तो अवस्थामा दिइन्छ ?

अस्पतालमा भर्ना भएका प्राय: बिरामीलाई सलाइन पानी दिइरहेको देखिन्छ । यो किन अनिवार्य जस्तै बिरामीलाई दिइरहेको हुन्छ ? भन्ने जिज्ञासा धेरैको मनम उब्जिन सक्छ । सलाइन पानी भनेको बिरामीलाई...

सामान्य चिकित्सा

राति निद्रा नपरेर अफिसको काम प्रभावित भएको छ ? यस्ता छन् ५ उपाय

काठमाडौं । शरीरलाई स्वस्थ र तन्दुरुस्त राख्न स्वस्थकर खानपान, व्यवस्थित जीवनशैली र व्यायामको जरुरी हुन्छ । यसमा अर्को छुटाउनै नहुने कुरा हो निद्रा । एक वयस्क व्यक्तिलाई दैनिक सातदेखि...

पेट तथा कलेजो रोग

खानालाई ऊर्जामा बदल्ने मेटाबोलिजम के हो ?

हामीले खाएको खानालाई ऊर्जामा बदल्ने, नयाँ कोषिकाहरु निर्माण गर्ने र पुरानोलाई सुरक्षित बनाइराख्ने रसायनिक प्रक्रियालाई मेटाबोलिजम भनिन्छ । के खान्छौं ? कुन औषधि लिन्छौं ? धुम्रपान होस् वा व्यायाम ।...

डा. विधाननिधि पौडेल पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ

दम एवं अस्थमा (श्वासप्रश्वास)

बच्चाले छिटो छिटो सास फेर्नु कस्तो समस्या हो ?

घरमा साना बालबालिका भएका आमाबुबा बच्चाको स्वास्थ्यको विषयमा निकै सचेत हुन्छन् । अझ पहिलो सन्तानको पालोमा त अभिभावकलाई बच्चालाई कसरी हेरचाह गर्ने भन्ने कुरा खासै थाहा हुँदैन । त्यसैले...

डा. जगतजीवन घिमिरे बाल श्वासप्रश्वास तथा सघनरोग विशेषज्ञ

मिर्गौला तथा मुत्र रोग

प्रत्यारोपण गर्दा किन निकालिंदैन बिग्रिएको मिर्गौला ? (भिडियो)

मानिसको शरीरमा रहेका विकार पदार्थ र बढी भएको पानीको मात्रालाई छानेर पिसाबको माध्यमबाट शरीर बाहिर पठाउने अंग हो मिर्गौला । मिर्गौलामा कुनै रोग देखिएमा, संक्रमण भएमा, ठूलो पत्थरी भएमा,...

डा. रविनबहादुर बस्नेत प्रमुख कन्सल्टेन्ट युरोसर्जन

सामान्य चिकित्सा

स्वस्थ र दीर्घजीवन जिउने सरल काइदा

स्वस्थ जीवन अपनाउन सबैभन्दा पहिला शरीरमा विषाक्त पदार्थको सेवनमा नियन्त्रण गर्न सक्नुपर्छ । हामीले खाने कतिपय कुरा शरीरका लागि विषाक्त हुनसक्छ । जसमध्ये चुरोट, सुर्तीजन्य पदार्थ र मदिरा प्रमुख...

डा. अमित गौली कन्सल्टेन्ट फिजिसियन, इन्टरनल मेडिसिन

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

झाडापखाला लाग्दा कस्तो अवस्थामा अस्पताल जाने ?

वर्षायाम सुरु भएसँगै झाडापखालाबाट बिरामी हुनेहरूको संख्या बढ्छ । दिनमा तीन वा सोभन्दा बढी पानी जस्तो पातलो दिसा भएमा झाडापखाला भनिन्छ । साथै पेट दुख्ने, ज्वरो आउने, भोक नलाग्ने...

डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ

बालरोग

मनसुनमा बच्चालाई यूटीआई संक्रमणबाट कसरी जोगाउने ?

मनसुनको समयमा बच्चादेखि वृद्धसम्मलाई सामान्य अवस्थामा भन्दा बढी रोगले सताउन सक्छ । वर्षायाममा लाग्ने एक रोग हो, युरिनरी ट्याक्ट इन्फेक्सन (यूटीआई) । यो मिर्गौला, मूत्राशय, मूत्रमार्ग जस्ता अंगमा धेरै...

आहार तथा पोषण

गर्मीमा धेरै अण्डा खाँदा समस्या हुन्छ ?

अण्डा उच्च प्रोटिन र पोषक तत्व भरपुर पाइने खानेकुरा हो । जिम वा शारीरिक व्यायाम गर्नेहरुका ला त अण्डा अपरिहार्य डाइट हो । तर गर्मीयाममा धेरै अण्डा खानु स्वास्थ्यका...

सामान्य चिकित्सा

धेरैबेर उमालेर पकाइएको चिया पिउनु किन हानिकारक ?

मीठो चियाको चुस्कीसँगै दिनको सुरुवात गर्ने नेपाल, भारत लगायत दक्षिण एसियाली मुलुकको आम चलन नै हो । यी मुलुकमा चिया पिउने चलन अत्यधिक छ । चिया बनाउने पनि भूगोल र...

मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)

मुटुरोगले मात्र छाती दुख्दैन, यस्ता छन् १० कारण

बारम्बार वा एक्कासि छाती दुख्नु सामान्यदेखि गम्भीर स्वास्थ्य समस्याको कारणले हुनसक्छ । त्यसैले छातीमा कुनै प्रकृतिको दुखाइ छ भने बेवास्ता गरेर बस्नुहुँदैन । कतिपयले छातीको दुखाइ हुने बित्तिकै मुटुरोग...

डा. रन्जितकुमार शर्मा सिनियर कन्सलटेन्ट कार्डियोलोजिस्ट

स्तनपान गर्नुअघि स्तन सफा गर्न जरुरी छ ?

धेरैजसो महिलाले स्तनपान गराउनुअघि र पछि बच्चाको सरसफाइमा ध्यान दिंदै उसको मुख सफा गरिदिन्छन् । तर उनीहरुमा आफ्नो स्तन पनि बच्चालाई दूध खुवाउनुअघि र पछि सफा गर्नुपर्छ भन्नेमा भने...

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

एन्डोमेट्रियोसिस : महिनावारीको दुखाइदेखि निःसन्तानपनको कारक

काठमाडौं । काठमाडौंको चाबहिल बस्ने २७ वर्षीया सीता पौडेल (नाम परिवर्तन) लाई महिनावारीमा अत्यधिक पीडा हुन्थ्यो । उनले शरीर दुब्लो र पोषणको कमीका कारण कमजोरीले दुखेको होला भनेर सहेर...

स्नायु तथा नसा रोग

दिमागको एकाग्रतालाई असर गर्ने पपकर्न ब्रेन सिन्ड्रोम के हो ?

के तपाईं दिनभरि मोबाइलमा कहिले ह्वाट्सएप, कहिले फेसबुक र कहिले इन्स्टाग्राम स्क्रोल गर्दै बिताउनुहुन्छ ? कुनै एउटा कुरामा ध्यान केन्द्रित गर्न सक्दिनँ के भएको होला भनेर सोच्दै हुनुहुन्छ ?...

क्यान्सर

नेपालमा किन सजिलै उपलब्ध छैन बोनम्यारो ट्रान्सप्लान्ट सेवा ? (भिडियो)

हड्डीभित्र हुने बोनम्यारोमा रातो रक्तकोष (आरबीसी), सेतो रक्तकोष (डब्लुबीसी) र प्लेटलेट्स बन्ने गर्छ । रातो रक्तकोषले हेमोग्लोबिन र श्वासप्रश्वासमा मद्दत गर्छ भने सेतो रक्तकोष अर्थात् डब्लुबीसीले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमतामा...

डा. अजयकुमार झा रगत तथा क्यान्सर रोग विशेषज्ञ

क्यान्सर

क्यान्सरको उपचार गर्न किन भारत गइरहेका छन् बिरामी ?

काठमाडौं । ललितपुरको भैंसेपाटी निवासी शारदा खड्का (नाम परिवर्तन)को गाला एक्कासि सामान्य भन्दा रातो हुन थाल्यो । उनीहरुले त्यसलाई खासै वास्ता गरेनन् । त्यसको केही महिनापछि एक दिन समय...

सामान्य चिकित्सा

विश्व स्वास्थ्य संगठनका १२ आत्म हेरचाह सुझाव कस्ता छन् ?

आत्म हेरचाह सानो शब्द जस्तो लाग्न सक्छ, तर यसले व्यक्तिको जीवनमा ठूलो महत्त्व राख्छ । आत्म हेरचाह (सेल्फ केयर) मानसिक, शारीरिक र भावनात्मक तीन प्रकारका स्वास्थ्यका लागि आवश्यक हुन्छ...

मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)

के कारणले हुन्छ आकस्मिक मृत्यु ?

‘हेर्दा फूर्तिलो, शरीरमा कुनै रोग लागेको समेत सुन्नु परेको थिएन, तर फलानोको राति अचानक मृत्यु भयो ।’ यस्ता खबर बेलाबखतमा सुन्ने र देख्ने गरिन्छ । जसको उदाहरणका रुपमा चर्चित...

डा. सतिश यादव इन्टरल मेडिसिन तथा क्लिनिकल रिसर्चर

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

गर्भनिरोधक चक्कीले डिप्रेसन गराउँछ ?

काठमाडौं । विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) का अनुसार विश्वभर १० करोडभन्दा बढी महिलाले गर्भ निरोधक चक्की प्रयोग गर्छन् । सन् १९६० को दशकमा गर्भनिरोधक चक्की प्रयोगमा आएको थियो ।...

बालरोग

बच्चाको दाँत बिग्रिने कारण र जोगाउने उपाय

अक्सर बच्चा दाँतको समस्याबाट ग्रसित हुन्छन् । दाँत कीराले खाने, सड्ने, थोते हुने र बाङ्गोटिङ्गो हुने लगायतका समस्या बच्चामा देखिन्छ । त्यसमा पनि धेरैजसो बालबच्चाको दाँत कीराले खाएको देखिन्छ...

डा. वरुणकुमार साह बाल दन्तरोग विशेषज्ञ

नाक, कान तथा घाँटीरोग

बच्चाको घाँटीमा खानेकुरा अड्किए गम्भीर अवस्था आउन सक्छ, के गर्ने ?

घटना १ : २०७५ मंसिर १४ गते वीरगञ्जमा दुई वर्षीय बालकको घाँटीमा सिक्का (पैसा) अड्किएर मृत्यु भयो । बच्चाले खेलाउँदै गरेको एक रुपैयाँको सिक्का (पैसा) अचानक निल्दा अड्किएको थियो...

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

बाढीपहिरोले बढायो संक्रामक रोगको जोखिम, कसरी बच्ने ?

मनसुन सक्रिय भएसँगै काठमाडौं लगायत नेपालका विभिन्न ठाउँमा बाढीपहिरो जाने क्रम ह्वात्तै बढेको छ । तर यस्तो जोखिमको चेतावनी जल तथा मौसम विज्ञान विभागले दिंदै आइरहेको पनि थियो ।...

डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ

छाला तथा सौन्दर्य रोग

कपाल उमार्न प्रयोग गरिने कोलाजेन सप्लिमेन्ट कति सुरक्षित ?

काठमाडौं । कपाल झर्न थाल्यो वा पातलिंदै गयो भने जो कोहीलाई चिन्ता हुन्छ । किनकि यसले सुन्दरता र अनुहारको स्वरुप नै बिगार्छ । कपाल झर्ने कारण एउटा मात्र हुँदैन...

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

कसैको प्रेममा पर्दा शरीरमा के कस्ता परिवर्तन देखिन्छन् ?

काठमाडौं । प्रेम, त्यो उत्साहपूर्ण अनुभूति हो जसले हिजोभन्दा आजको दिन प्रिय बनाउन सक्छ । प्रेमिल भावमा डुबेपछि सोच्ने तरिका, अनुभव गर्ने तरिका, आफूलाई मनपर्ने, मन नपर्ने र आफ्नो...

मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)

मुटुरोगको जोखिम : पुरुष र महिलामा के अन्तर हुन्छ ?

वार्षिक रूपमा विश्व महिला समुदायमा हुने कुल मृत्यु संख्याको करिब ३५ प्रतिशत मृत्यु मुटुरोगबाट हुन्छ, जुन सबै प्रकारका क्यान्सरबाट हुने महिलाको मृत्युभन्दा बढी देखिन्छ । महिलामा हुने मुटुरोगको अध्ययन,...

डा. रन्जित बराल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ तथा उड्डयन चिकित्सा परामर्शदाता एवं जनरल फिजिसियन

गर्भावस्थामा कुन-कुन बेला बेडरेस्ट गर्नुपर्छ ?

गर्भावस्थामा स्वस्थ र पोसिलो खानेकुरा जति जरुरी छ, आराम पनि उति नै आवश्यक हुन्छ । गर्भको शिशुको स्वास्थ्यका लागि गर्भवती महिलालाई पर्याप्त निद्रा चाहिन्छ । तर गर्भावस्थामा लामो समय...

हाड जोर्नी तथा नसा रोग

दीर्घकालीन दुखाइको कारण र उपचार

कुनै पनि दुखाइ तीन महिना भन्दा लामो समय रहन्छ भने त्यसलाई दीर्घकालीन दुखाइ भनिन्छ । लामो समयसम्म टाउकोको दुखाइ, घुँडाको दुखाइ, क्यान्सर भएपछि शरीरमा हुने दुखाइ दीर्घकालीन हुन्छ ।...

सामान्य चिकित्सा

अमेरिकाको स्वास्थ्य सेवाबाट नेपालले सिक्नुपर्ने कुरा

नेपालमा क्यान्सर, हृदयरोग, मधुमेह, मिर्गौलासम्बन्धी रोगजस्ता दीर्घकालीन रोग बढ्दै गएको छ । स्वास्थ्य सेवाको खर्च पनि आकाशिंदै गएको छ । यस्तो अवस्थामा कतिपय बिरामीले उपचार गर्न घरबारै बेच्नुपर्ने वा...

डा. शारदा काफ्ले त्रिपाठी

छाला तथा सौन्दर्य रोग

कपालमा चाया किन पर्छ ?

झट्ट टाढाबाट हेर्दा कपाल राम्रो छ । तर नजिकबाट हेर्दा सेताम्मै चाया देखिन्छ । चायाले टाउको पनि अत्याधिक चिलाउने समस्याले पनि सताउँछ । यिनै समस्याले गर्दा अरूको छेउमा पर्न...

प्रा. डा. सविना भट्टराई छाला तथा कस्मेटिक सर्जन

आहार तथा पोषण

महिलाले दैनिक आहारमा समावेश गर्नुपर्ने ५ तत्व

श्रीमान्, छोराछोरी र परिवारका सदस्यहरूको हेरचाह गर्दागर्दै महिलाले आफ्नै स्वास्थ्यलाई भने बेवास्ता गरिरहेका हुन्छन् । तर परिवार स्वस्थ राख्न आफू पनि स्वस्थ हुनु जरुरी हुन्छ । पुरुषको तुलनामा महिलालाई...

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

डेंगु बढेसँगै सिटामोलको अभाव हुनसक्छ

मनसुनसँगै डेंगुको प्रकोप बढ्दो छ । सरकारी तथ्यांकलाई आधार मान्ने हो भने हाल नेपालको ७० भन्दा बढी जिल्लामा डेंगु देखा परिसकेको छ । हुन त पछिल्लो समय डेंगु नेपालमा...

डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ

छाला तथा सौन्दर्य रोग

के छ सेतो दुभीको उपचार ?

छालाको समस्याको कुरा गर्नासाथ यसमा सौन्दर्य जोडिएर आइहाल्छ । छालामा आउने विभिन्न रोग र समस्याले सौन्दर्यमा प्रत्यक्ष प्रभाव पारिरहेको हुन्छ । यस्तैमा एक हो दुभी । यो छालामा आउने...

डा. विकास पौडेल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

एउटा जोखिमपूर्ण शल्यक्रिया गर्दाको क्षण

‘डा. साप, के उनको उपचार सम्भव छ ?’ सुनसरी चतराकी विमला काश्यपले मलाई सोधिन् । उनले फेसबुक म्यासेन्जरमा एक यस्तो भिडियो पठाएकी थिइन्, जो गर्भावस्थाको ठूलो जोखिममा छिन् ।...

डा. बालकृष्ण साह प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

मुख तथा दन्त स्वास्थ्य

थुक किन आउँछ ?

नेपाली समाजमा थुकलाई नराम्रो विम्बको रुपमा प्रस्तुत गरेको पाइन्छ । कसैले कुनै काम गर्न सकेन वा असफल भयो भने ‘यति पनि गर्न सकेन थुक्क’ भनेर थुक्ने प्रवृत्ति छ ।...

डा. सुवास घिमिरे ओरल म्याक्जिलोफेसियल सर्जन

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

धेरै लजाउनु स्वभाव मात्र होइन, मानसिक समस्या पनि हुनसक्छ

तपाईं अरुले के सोच्ला भनेर डराउनुहुन्छ ? कुनै समारोह, भीड, जमघटमा सामेल हुँदा आफूलाई लिएर बढी सोच्नुहुन्छ ? मनमा भय उत्पन्न हुने डरले नयाँ मान्छेसँग भेट्न सक्नुहुन्न ? यदि...

डा. सुरेश अधिकारी कन्सल्टेन्ट साइक्यार्टिस्ट

आहार तथा पोषण

शरीरमा क्याल्सियमको कमी भए के हुन्छ ?

क्याल्सियम शरीरको लागि अति आवश्यक तत्त्व हो । यसले हड्डी र दाँतलाई मजबुत बनाउन मद्दत गर्छ । शरीरमा पाइनेमध्ये अधिकांश क्याल्सियम हड्डीमा पाइन्छ । क्याल्सियमकै कारण मुटु, मांसपेशी, रगत...

आयुष अधिकारी पोषणविद्

आहार तथा पोषण

कर्कलोको तरकारी गुणकारी

‘कर्कलो कोक्याउँछ’ भनेको धेरै सुनिन्छ । कोक्याउने भएकाले यसलाई खान निकै सावधानी अपनाउनुपर्ने हुन्छ । कर्कलोको तरकारी भन्नेबित्तिकै कोक्याउने त होला भन्ने धेरैको सोचाइ हुन्छ । तर कर्कलो गुणाकारी...

लीलबहादुर नेपाली पोषणविद्

क्यान्सर

क्यान्सरका बिरामीले गर्ने ९ गल्ती, जसले थप जटिलता निम्त्याउन सक्छ

क्यान्सर लाग्नासाथ जीवन सकियो, यो निको नहुने रोग हो, यसले मृत्युको मुखमा धकेल्छ भन्ने आम बुझाइ छ । जसकारण क्यान्सर भएपछि बिरामी हतोत्साहित हुन्छन्, डराउँछन् । क्यान्सरको निदान र...

डा. अरुण शाही क्यान्सररोग विशेषज्ञ

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

गर्भावस्थामा एक्स-रे गर्दा भ्रूणलाई असर गर्छ ?

स्वास्थ्य उपचार गर्दा कुनै रोग पत्ता लगाउने एक विधि हो एक्स-रे । तर एक्स-रे गर्ने क्रममा विभिन्न कुरालाई ख्याल राख्नुपर्छ । गर्भअवस्थामा त सकेसम्म एक्स-रे नगर्नु नै राम्रो हुन्छ...

डा. कीर्तिपाल सुवेदी प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)

मुटु स्वास्थ्य : ११ भ्रम र सत्य

तपाईं मुटु स्वास्थ्यबारे कति जानकार हुनहुन्छ ? अहिले सुनेको भरमा मुटु स्वास्थ्यबारे ज्ञान दिने र लिने धेरै भेटिन्छन् । जस्तै, मुटुरोग उमेर ढल्किएको मानिसलाई मात्र लाग्छ । बुढेसकाल नलागेसम्म...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

धेरै सुत्ने बानीले हुनसक्ने ५ स्वास्थ्य समस्या

स्वस्थ रहन राम्रो र पर्याप्त निद्रा अति आवश्यक हुन्छ । राम्रो र गहिरो निद्राले शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यमा धेरै सकारात्मक प्रभाव पार्छ । पर्याप्त निद्रा नपुग्दा स्वास्थ्यमा विभिन्न समस्या...

छाला तथा सौन्दर्य रोग

काखी गन्हाउनुको कारण र उपचार

विशेषगरी गर्मीको समयमा काखी गन्हाउने समस्याले धेरैलाई सताउछ । यसका कारण विभिन्न हुनसक्छन् । धेरै पसिना आउनु, लसुन, अदुवा, प्याज तथा मसालेदार खानेकुरा धेरै खाँदा पसिना गन्हाउँछ । पसिना...

डा. रुपक विक घिमिरे छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ

आयुर्वेद

स्वास्थ्यलाई फाइदाजनक तेजपात प्रयोग कसरी गर्ने ?

खानाको स्वाद र बास्ना बढाउन तेजपात अर्थात् तेजपत्ताको प्रयोग गर्ने चलन पुरानै हो । सामान्यतया चिया वा तरकारीमा स्वादको लागि मसलाको रुपमा उपयोग गरिने तेजपात स्वास्थ्यको दृष्टिले पनि निकै...

डा. पुनेश्वर केशरी आयुर्वेदिक चिकित्सक

औषधि ज्ञान

एस्पिरिन : दुखाइदेखि हृदयघातको रोकथामसम्मको औषधि

एस्पिरिन यस्तो औषधि हो, जसले एउटा मात्र होइन धेरै स्वास्थ्य समस्या कम गर्न मद्दत गर्छ । जुन सामान्य शरीर दुखाइ, टाउको दुखाइ, कुनै अंगमा चोटपटक लागेर सुन्निएको अवस्था र...

डा. सतिश यादव इन्टरल मेडिसिन तथा क्लिनिकल रिसर्चर

स्नायु तथा नसा रोग

मृत्यु हुनुअघि मानिसको दिमागमा के हुन्छ ?

स्नायुविज्ञ डा. हिमो बोर्हिनले मानिसको मृत्यु हुँदा मस्तिष्कमा के हुन्छ भन्ने कुरा लगभग थाहा पत्ता लगाइन् । हिमोले भनिन्, ‘हामीले मुसामा प्रयोग गरिरहेका थियौं, शल्यक्रियापछि उनीहरूको दिमागबाट केही निस्किएको...

आहार तथा पोषण

धेरै कोल्ड कफी पिउँदा स्वास्थ्यलाई हुन्छ हानि

अहिले अत्याधिक गर्मीको समय छ । शरीर र अनुहार पसिनाले असिनपसिन छ । यस्तोमा दिमागले चिसो पेय खोज्छ । चिसो पेयमा धेरैको रोजाइमा लस्सी र जुस पर्छ । आजभोलि...

यौन तथा प्रजनन रोग

योनीस्राव हुनुका ६ कारण

योनीस्राव महिला प्रजनन् प्रणालीको स्वस्थ संकेत हो । सामान्य योनीस्रावमा पानीयुक्त पदार्थ वा तरल पदार्थ, मृत कोषिका र ब्याक्टेरियाको मिश्रण हुन्छ । यसले शरीर र प्रजनन् अंगहरुलाई प्रजननका लागि...

सामान्य चिकित्सा

शरीरमा पानीको कमी हुँदा देखिने ८ संकेत

हाम्रो शरीरको दुई तिहाइ तौल पानीले भरिएको हुन्छ । पानीले नै शरीरमा पोषक तत्त्व र फ्याँक्नुपर्ने वस्तु एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा ओसारपोसार गर्छ । शरीरको तापक्रम स्थिर राख्छ ।...

डा. अमित गौली कन्सल्टेन्ट फिजिसियन, इन्टरनल मेडिसिन

स्नायु तथा नसा रोग

जतिबेला पनि निद्रा लाग्छ ? हाइपरसोम्निया पनि हुनसक्छ

शरीरलाई स्वस्थ राख्न सातदेखि आठ घण्टा सुत्नुपर्छ । यति समय रातमा गहिरोसँग निदाउँदा शरीरलाई आराम पुग्छ । तर पर्याप्त सुतेर पनि दिनभर निद्रा लागिरह्यो भने हाइपरसोम्निया भएको हुनसक्छ ।...

प्रा. डा. राजीव झा स्नायु, नसा तथा मेरुदण्डरोग विशेषज्ञ

यौन तथा प्रजनन रोग

प्राकृतिक र आईभीएफ गर्भधारणमा के छ फरक ? (भिडियो)

दम्पतीले सन्तानको योजना बनाएर कुनै गर्भनिरोधक साधन प्रयोग नगरी नियमित यौन सम्पर्क गरेका छन् । तर एक वर्षसम्म यो क्रम जारी रहँदा पनि गर्भ रहेन भने त्यस्तो स्थितिलाई निःसन्तानपन...

डा. दीप्ति दास प्रसूति तथा स्त्रीरोग एवं प्रजनन् विशेषज्ञ

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

के हो ‘पोस्टपार्टम साइक्याट्रिस्ट डिसअर्डर’ ?

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ)को तथ्याङ्क अनुसार विश्वभर करिब १३ प्रतिशत महिला सुत्केरी भएको एक वर्षभित्रै ‘पोस्पार्टम साइक्याट्रिस्ट डिसअर्डर’ देखिन्छ । यो ‘डिसअर्डर’ हुने दर विकसित मुलुकमा उच्च छ ।...

डा. उपमा बस्नेत प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

हरेक काममा हतार हुन्छ, ‘हरी सिकनेस’ त होइन ?

कुनै पनि काम छिटो सक्नु वा समयमै गर्नु राम्रो बानी हो । तर विना कारण सधैं काम छिटो सक्न हतार गर्ने र आत्तिने स्वभाव छ भने त्यो समस्या बन्न...

सामान्य चिकित्सा

सिरानी प्रयोग गर्ने तरिकाले स्वास्थ्यमा कस्तो प्रभाव पार्छ ?

तपाईं कस्तो सिरानीको प्रयोग हुन्छ ? कोहीलाई सिरानी अग्लो मनपर्छ, कोहीलाई होचो, अनि अति पातलो, कसैलाई भने अत्याधिक मोटो । कोहीको त सिरानी विनै सुत्ने बानी हुन्छ । धेरैलाई...

अकु. सुदर्शन बस्‍नेत अकुपञ्चरिस्ट

आहार तथा पोषण

अर्गानिक खानेकुरा कसरी चिन्ने ?

काठमाडौं । पछिल्लो समय अर्गानिक खानेकुराप्रति मानिसहरूको मोह बढेको छ । अर्गानिक खानेकुराको माग र लोकप्रियता बढेसँगै अर्गानिक खाद्य स्टोर, अर्गानिक तरकारी तथा फलफूल पसल व्यापक रुपमा खुलेका छन्...

सामान्य चिकित्सा

निद्राको कमीले भोक बढाउँछ ?

भरपेट खाना खाएको केही समयमै कतिपय व्यक्तिलाई भोक लाग्छ । फलस्वरुप छिनछिनमा भोक लाग्दा धेरै खाना खाइन्छ । जसले मोटोपनलगायत अन्य थुप्रै स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउन सक्छ । यसरी खानेकुराको...

आहार तथा पोषण

दाल कसरी हाम्रो खानाको अभिन्न हिस्सा बन्यो ?

काठमाडौं । हरेक नेपाली भान्साघरमा प्राय: नछुट्ने परिकार हो दाल । हामीमध्ये अधिकांशलाई दाल विनाको खाना अपूरो लाग्छ । दाल स्वादिलो परिकार हो, यसमा लगाइएको तड्काले स्वादलाई अलग उचाइमा...

ग्यास्ट्रो (पेट तथा कलेजो रोग)

पाचन प्रणालीबारे १६ रोचक जानकारी

पेट वा पाचन प्रणालीसम्बन्धी समस्या धेरै भोग्ने समस्या हो । खानपान नमिलेर वा अन्य कारणले पेटमा समस्या निम्तिन सक्छ । जब पाचनतन्त्र खराब हुन्छ, समग्र शरीरमै त्यसको असर पर्छ...

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

महिनावारीका बेला महिलाको छालामा देखिने निलो दाग के हो ?

महिनावारीको मासिक चक्रको क्रममा पेट दुख्नु, कमजोर महसुस हुनु र मुड स्विङ हुनु सामान्य समस्या हुन् । तर केही समस्या यस्ता हुनसक्छन्, जसका लक्षण देखिनुको सट्टा महसुस गर्न सकिन्छ...

आहार तथा पोषण

बूढापाकालाई कस्तो खानेकुरा ?

काठमाडौं । उमेर बढ्दै जाँदा मांसपेशी कमजोर हुने, हड्डी कमजोर हुने जस्ता धेरै शारीरिक समस्या उत्पन्न हुन थाल्छन् । उमेर बढ्दै जाँदा पाचन प्रक्रिया सुस्त हुन्छ । कतिपयलाई खानेकुराको...

दम एवं अस्थमा (श्वासप्रश्वास)

६ संकेत, जसले बताउँछन् शरीरमा अक्सिजन पुगेको छैन

सामान्यतया औंलामा नाप्ने पल्स अक्सिमिटरले नाप्दा सामान्य मान्छेको शरीरमा अक्सिजनको लेबल ९५ प्रतिशतभन्दा बढी हुनुपर्छ । फोक्सोसम्बन्धी समस्या वा अन्य दीर्घकालीन रोग भएको मानिसमा अक्सिजन स्याच्युरेसन ८८ प्रतिशत भन्दा...

डा. दीपेश शाक्य वरिष्ठ नसारोग विशेषज्ञ

आहार तथा पोषण

चिनीले क्यान्सर हुन्छ ?

काठमाडौं । चिनी धेरै खाएर क्यान्सर हुन्छ भन्ने खबर अहिले सामाजिक सञ्जालमा सुनिंदै आएको छ । विज्ञहरुले त खानामा जतिसक्दो चिनी नमिसाउन समेत सुझाव दिन्छन् । के वास्तवमै चिनीले...

सामान्य चिकित्सा

बच्चालाई बोल्न सिकाउने बेला अभिभावकले गर्न नहुने ६ गल्ती

आफ्नो बच्चाले जतिसक्दो चाँडो बोलेको सुन्न नचाहने अभिभावक को होला र ? तर आफ्नो बच्चालाई छिटो बोल्न सिकाउने चाहनामा अभिभावकले केही गल्ती गर्ने गर्छन् । यसले गर्दा बच्चाको बोली...

योग तथा प्राणायाम

अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवसको सान्दर्भिकता र योगको महत्व

वर्षकै सबैभन्दा लामो दिन अर्थात् २१ जुन योगका लागि एक विशेष महत्वको दिन रहिआएको छ । विगतमा जस्तै यस वर्ष पनि ‘महिला सशक्तीकरणका लागि योग’ भन्ने मूल भावका साथ...

डा. नरनाथ पाण्डे जनस्वास्थ्यविद्

आहार तथा पोषण

पनीरले कोलेस्टेरोल बढाउँछ ?

शाकाहारीको प्रिय परिकार हो पनीर । अन्यलाई मासु प्रिय भएजस्तै हो शाकाहारीका लागि पनीर । चाडपर्वमा शाकाहारी भान्सामा यो नछुट्ने खानेकुरा हो । पनीर खाँदा स्वादिष्ट हुने मात्र नभई...

डा. उमा कोइराला पोषणविद

सामान्य चिकित्सा

साङ्ला कसरी फैलिन्छ, के-के रोग सार्न सक्छ ?

काठमाडौं । हरेकको घर, भान्सामा साङ्ला भेटिन्छ । खासगरी गर्मीयाममा साङ्लाले बढी दु:ख दिन्छ । मौसमी तापमान बढेसँगै घर–भान्सामा साङ्ला सलबलाउन थाल्छ । यसले जथाभावी फोहोर बनाउने मात्र हैन,...

मुख तथा दन्त स्वास्थ्य

बच्चाको दाँत कीराले खानबाट कसरी बचाउने ?

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार औद्योगिक मुलुकहरुकका ७० देखि ९५ प्रतिशतसम्म बालबालिकाको दाँतमा कीरा लाग्ने गरेको छ । बच्चाको दाँत एकदमै संवेदनशील हुन्छ । यसको सही तरिकाले हेरचाह गर्न सकिएन...

डा. मेघा प्रधान बाल दन्त चिकित्सक

मधुमेह तथा थाइराइड रोग

थाइराइडले ल्याउन सक्छ यौन जीवनमा समस्या

दाम्पत्य जीवनमा यौनले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । स्वस्थ यौन जीवनले दम्पतीबीचको सम्बन्धलाई अझ गहिरो बनाउँछ । तर यौन जीवन राम्रो नहुँदा वैवाहिक जीवनमा दूरी बढ्न सक्छ । यौन जीवन...

डा. ऋत पौडेल मनोचिकित्सक तथा यौनविद्

मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)

महिला र पुरुषमा फरक-फरक देखिन्छन् हृदयघातका लक्षण

हृदयघात अर्थात् हर्ट अट्याक एक गम्भीर स्वास्थ्य समस्या हो । रक्तनली अर्थात् धमनीमा अचानक अवरोध वा रक्तसञ्चारमा कमी हुने अवस्थालाई हृदयघात भनिन्छ । यसबाट वयस्क महिला र पुरुष मात्र...

प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ

पेट तथा कलेजो रोग

जन्डिसबारे केही भ्रम र सत्य (भिडियो)

जन्डिस भनेको रोग हो भन्ने मान्छेलाई लाग्छ । तर जन्डिस रोग नभएर रोगको लक्षण हो । जसरी विभिन्न रोगको लक्षणको रुपमा ज्वरो आउन सक्छ, त्यसरी नै जन्डिस पनि कलेजो...

डा. अवशेष भण्डारी जनरल फिजिसियन, पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

जापानमा किन फैलिरहेको छ मासु खाने ब्याक्टेरियाको संक्रमण ?

कोरोना महामारी नियन्त्रणपछि जापानमा एकअर्कामा घुलमिलको क्रम पुरानै लयमा फर्किएसँगै जापानीहरु अहिले एक दुर्लभ रोगसँग लडिरहेका छन् । त्यहाँ अहिले यस्तो ब्याक्टेरियाको प्रकोप बढिरहेको छ, जसले मानिसको शरीरको तन्तुमा...

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

एक व्यक्तिमा धेरै व्यक्तित्व देखिने डीआईडी कस्तो रोग हो ?

‘एउटै शरीरमा अनेक आत्माको बास हुन्छ’ भन्नेबारे अधिकांशले कुनै न कुनै बेला सुनेको हुनुपर्छ । कतिपय ठाँउमा त भूतप्रेत वा दैवी शक्ति शरीरमा बास गरेको अन्धविश्वासमा निवारणका लागि तन्त्रमन्त्र...

अटिजम्

अटिजम भएका बालबालिकाका अभिभावकले ध्यान दिनैपर्ने ४ कुरा

अटिजमलाई मेडिकल भाषामा अटिजम स्पेक्ट्रम डिसअर्डर भनिन्छ । यो एक विकाससम्बन्धी विकार हो । जसकारण प्रभावित व्यक्तिलाई बोल्न, पढ्न, लेख्न र सामाजिक बनाउन कठिनाइ हुन्छ । अटिजम यस्तो अवस्था...

औषधि ज्ञान

औषधिले शरीरमा कसरी काम गर्छ ?

टाउको दुख्दा, पेट दुख्दा वा संक्रमणको उपचारमा हामी औषधि खान्छौं, तर कहिल्यै सोच्नुभएको छ- शरीरमा यो समस्याको उपचार गर्नुपर्छ भनेर कसरी थाहा हुन्छ ? शरीरका सबै अंगहरुलाई छोडेर, औषधिले...

पायल्स, फिसर, फिस्टुला

पायल्स कसरी हुन्छ ? विस्तृतमा बुझौं

पायल्स मलद्वारमा हुने समस्यामध्ये एक हो । मुख्यतया मलद्वार वरपर अर्थात् मलद्वारको भित्री वा बाहिर नसाहरु फुल्ने वा सुन्निने अवस्थालाई पायल्स भनिन्छ । पायल्स भित्री र बाहिरी गरी दुई...

सामान्य चिकित्सा

दिनभर एसीमा बस्नेलाई हुनसक्ने ५ स्वास्थ्य समस्या

चर्को गर्मीबाट बच्न मानिसहरु पंखा र एयर कन्डिसनर (एसी)को सहारा लिन्छन् । पछिल्लो केही वर्षयता लगातार बढ्दो तापक्रमका कारण एयर कन्डिसनरको प्रयोग निकै बढेको छ । तर लगातार एसीको...

मिर्गौला तथा मुत्र रोग

कति स्वस्थ हुनुहुन्छ ? पिसाबको रङबाट पत्ता लगाउन सकिन्छ

रातो, पहेंलो, गुलाबी र हरियो । कहिलेकाहीं पिसाबको रङ इन्द्रेणी जस्तो पनि हुनसक्छ । यो बैजनी, सुन्तला वा नीलो रङ पनि हुनसक्छ । पिसाबको रङमा यस्ता कैयौं परिवर्तन आउनु...

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

मेनिया रोगको कारण र उपचार

मानसिक तथा शारीरिक रुपमा अति सक्रियता, व्यवहार अव्यवस्थित र सोचाइमा अत्याधिक वृद्धि भएर देखिने उत्तेजना मेनिया अर्थात् उन्माद हो । यो एक प्रकारको मानसिक रोग हो, जसलाई चिन्ता र...

पदमराज जोशी मनोविद्

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

बच्चा जन्मिएपछि महिलाको यौनाङ्गमा आउनसक्छ परिवर्तन, के छ उपचार ? (भिडियो)

गर्भावस्था प्राकृतिक प्रक्रिया हो । तर गर्भावस्थाको समयमा महिलाको शरीरमा विभिन्न प्रकारको परिवर्तन आउँछ । यो बेला धेरै प्रकारको हर्मोनल परिवर्तन हुन्छ । गर्भावस्थासँगै प्रसवपछि महिलाको शरीरको विभिन्न अंगमा...

डा. रश्मी श्रीश प्रजनन् तथा आईभीएफ विशेषज्ञ

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

डेंगुको प्रकोपबाट जोगिन कार्यस्थलमै लार्भा नष्ट गर्ने समय निकालौं

यस वर्ष अहिलेसम्म कुनै विशेष ठाउँमा डेंगुले प्रकोपको रुप लिइसकेको त छैन, तर भाइरस भने निरन्तर फैलिंदो छ । पछिल्लो समय नेपालमा डेंगु भाइरसले ७१ जिल्लामा आफ्नो प्रभाव पारिसकेको...

डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

गंगालालकी आमा : अविश्राम बिरामीको स्याहारसुसारमा

१ असार, काठमाडौं । घडीको सुईले बिहान आठ बजेको संकेत गर्छ । मेडिकल उपकरणको ‘टुङ…टुङ’ आवाज, कुरुवाको होहल्ला, बिरामीको चहलपहल, एम्बुलेन्सको साइरन । बाँसबारीस्थित अस्पताल परिसरमा कोलाहलको बेग्लै कोलाज...

सामान्य चिकित्सा

महिलाले लगाउनैपर्ने ५ खोप

समयसँगै सुविधा बढ्दै गएपछि मानिसको जीवनशैली सहज बन्दै गएको छ । त्यससँगै विभिन्न संक्रमण र रोगको जोखिम पनि बढ्दै गएको छ । पुरुषको तुलनामा महिलालाई संक्रमण र रोगको जोखिम...

मुख तथा दन्त स्वास्थ्य

धुम्रपानले दाँतमा कस्तो असर पार्छ ?

मुख धुम्रपानले सबैभन्दा पहिले असर गर्ने अंग हो । लगातार धुम्रपान गर्नाले दाँत, गिजा र गालामा समस्या निम्त्याउँछ । सुर्तीजन्य पदार्थमा हुने हानिकारक रसायनले दाँत र मुख स्वास्थ्य बिगार्दै...

डा. श्यामकाजी महर्जन दन्त चिकित्सक

मिर्गौला तथा मुत्र रोग

मिर्गौलामा पत्थरी किन हुन्छ, उपचार के छ ?

मिर्गौलाले रगतलाई फिल्टर गर्दा त्यसबाट सोडियम र क्याल्सियमका साथै अन्य मिनरल्सका अवशेष राम्रा कणहरूको रुपमा निस्किएर युरेटरको माध्यमबाट ब्लेडरसम्म पुग्छ, जुन पिसाबसँगै शरीरबाट बाहिर निस्किन्छ । तर कहिलेकाहीं रगतमा...

डा. रविनबहादुर बस्नेत प्रमुख कन्सल्टेन्ट युरोसर्जन

पेट तथा कलेजो रोग

हेपाटाइटिसको समयमै उपचार नभए कलेजोमा हानि पुग्छ

कलेजोले हामीले खाएको खानेकुराबाट प्राप्त पोषक तत्वलाई ग्रहण, प्रशोधन, रगत छान्नेदेखि संक्रमणविरुद्ध लड्छ । यस्तोमा कुनै कारणवश कलेजो सुन्निएर क्षति पुगेमा यसको कार्य प्रभावित हुन्छ । कलेजो सुन्निने प्रमुख...

डा. अजित खनाल कन्सल्टेन्ट ग्यास्ट्रोइन्ट्रोलोजिस्ट

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

गर्भावस्थामा कुन महिनादेखि लामो यात्रा गर्नुहुँदैन ?

गर्भावस्थाको समयमा महिलाले अन्य समयमा भन्दा धेरै आफ्नो हेरचाह गर्नुपर्छ । उठ्दा, बस्दा र हिंड्दा सावधानी अपनाउनुका साथै खानपानमा पनि धेरै ध्यान पुर्‍याउनुपर्छ । त्यसैगरी गर्भावस्थामा यात्रा गर्नुअघि पनि...

डा. बालकृष्ण साह प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

गर्भावस्थामा पोषण : के खाने, के नखाने ?

गर्भावस्था महिलाले शारीरिक र भावनात्मक परिवर्तन भोग्छन् । यी परिवर्तन हुँदा आमा र पेटमा हुर्किंदै गएको शिशुको विकासका लागि पोषण सबैभन्दा आवश्यक तत्व हो । किनकि, गर्भावस्थामा आमाले सेवन...

डा. उपमा बस्नेत प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

आहार तथा पोषण

दही सर्वोत्तम पेय हो ?

दही कसरी बन्यो होला ? यस्तो सर्वोत्तम पेय बनाउन कसले सिक्यो होला ? चाखलाग्दो प्रश्न हुन् यी । पौराणिक ग्रन्थहरुमा दहीको प्रसंग पाइन्छ । भगवान श्रीकृष्णले बाल्यकालमा दही चोरेर...

सामान्य चिकित्सा

बिरामीको मनोबल बढाउन डाक्टरले के गर्ने ? (भिडियो)

मानसिक हिसाबले कुनै पनि कुराप्रति सकारात्मक दृष्टिकोण राखेर यसले मलाई राम्रो गर्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ भने त्यसलाई ‘प्लेसिबो’ भनिन्छ । जस्तो- एकदमै पेट दुखिरहेको छ, जँचाउन अस्पताल गइयो र...

डा. आशिष ढकाल मानसिक रोग विशेषज्ञ

मिर्गौला तथा मुत्र रोग

मिर्गौलाले कसरी काम गर्छ ?

काठमाडौं । प्रसिद्ध मेडिकल जर्नल ‘द ल्यान्सेट’का अनुसार सन् २०१९ सम्ममा विश्वभर करिब ७० करोड मानिस जीर्ण खालको मिर्गौला रोग (क्रोनिक किड्नी डिजिज अर्थात् सीकेडी) ले ग्रसित छन् ।...

सामान्य चिकित्सा

मान्छे किन बूढो हुन्छ ?

बूढो हुनु स्वभाविक जीवन प्रक्रिया हो । तर पनि बूढो भइहाल्न सायदै मानिसलाई मन पर्ला । मानिसको उमेर बढ्दै जाँदा हरेक गतिविधिमा परिवर्तन आउन थाल्छ । आँखा कमजोर हुन...

छाला तथा सौन्दर्य रोग

धेरैलाई सताउने छालारोग ‘एक्जिमा’ के हो ?

छालासम्बन्धी समस्यामध्ये सबैभन्दा बढी ‘एक्जिमा’को समस्या लिएर अस्पताल धाउनेको संख्या बढी छ । काठमाडौंस्थित सिभिल अस्पतालले गरेको एक अध्ययनले पनि छालासम्बन्धी सबैभन्दा बढी देखिने पाँच प्रमुख रोगमध्ये एक्जिमा रहेको...

डा. प्रज्ज्वल पुडासैनी छाला, यौन तथा कपाल प्रत्यारोपण विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

शरीर विज्ञान : किन लाग्छ निद्रा ?

तपाईं कति घण्टासम्म जाग्राम रहनुहुन्छ ? वा कति दिनसम्म निरन्तर ननिदाई काम गरिरहन सक्नुहुन्छ ? सम्भवत: यसको अभ्यास र अनुभव तपाईंसँग छैन । र, अभ्यास गर्न सायदै सकिएला ।...

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

मानसिक स्वास्थ्य : ११ भ्रम र सत्य

मानसिक स्वास्थ्यबारे धेरै खालका भ्रम शताब्दीऔंदेखि फैलिंदै आएका छन् । कतिपयले यसलाई भूत र प्रेतको असर वा पूर्वजन्मको फलसँग जोड्ने गर्छन् भने कतिपयले मानसिक रोगलाई पागलपनको संज्ञा दिन्छन् ।...

आहार तथा पोषण

लामो आयु बाँच्न कस्तो डाइट प्लान अपनाउने ?

खानपान र जीवनशैली अव्यवस्थित हुँदा स्वास्थ्यमा विभिन्न समस्या निम्तिन्छ । यसले दीर्घरोदेखि अकस्मात् मृत्युसम्मको जोखिम हुनसक्छ । स्वास्थ्य विज्ञहरुका अनुसार हामीले जे खाएपनि त्यसले स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष असर पार्छ ।...

आयुर्वेद

पलेंटी कसेर बसेर खानु पाचनका लागि कति फाइदाजनक ?

भुईंमा पलेंटी कसेर बसेर खाने नेपाली परम्परा नै हो । आधुनिक जीवनशैलीसँगै अहिले टेबल-कुर्सीमा बसेर खाने चलन व्यापक छ । यस्तोमा प्रश्न उठ्छ कुर्सीमा बसेर खानु राम्रो कि पलेंटी...

डा. पुनेश्वर केशरी आयुर्वेदिक चिकित्सक

पेट तथा कलेजो रोग

पेट के हो ? विस्तृतमा बुझौं

काठमाडौं । पाचन प्रणालीबारे एकपटक सोच्न बस्यो भने दिमागमा एउटा शब्द आउँछ ‘पेट’ । यो शरीरको त्यस्तो भाग हो, जुन हामी कि त अति भोक लागेको बेलामा सोच्छौं वा...

सामान्य चिकित्सा

बालबालिकाले कति पानी पिउनुपर्छ ?

अस्ट्रेलियाको बालर्‍याट क्लारेन्डन कलेजले गत महिना पाँचदेखि नौ कक्षासम्म पढ्ने विद्यार्थीहरुका लागि कक्षामा पानीका बोतलको प्रयोगमा प्रतिबन्ध लगाएर एउटा परीक्षण गर्‍यो । विद्यालयका अनुसार प्रारम्भिक प्रतिक्रियाका आधारमा के पत्ता...

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

भजाइनल सिस्टको कारण र उपचार

पाठेघरमा मासु पलाएको सुन्नुभएको होला । तर के तपाईंलाई थाहा छ योनीमा पनि मासु पलाउन सक्छ ? योनीमा मासु पलाउने समस्यालाई चिकित्सकीय भाषा ‘भजाइनल सिस्ट’ भनिन्छ । जसको बेलैमा...

डा. सविता थापा प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

लगातार किन आउँछ हाइ ?

सुतेर उठ्दा, थकाइ लाग्दा, निद्रा नपुग्दा, भोक लाग्दा, तनाव हुँदा हाइ आउने गर्छ । हाइ आउनु एउटा इन्भोलिन्टरी मुभमेन्ट हो अर्थात् आफूले चाहेर होइन, नचाहेर हुने कुरा हो ।...

डा. प्रशान्त त्रिपाठी इन्टनरल मेडिसिन

आहार तथा पोषण

पपकर्नले हानि त गरिरहेको छैन ?

खासगरी सिनेमा हलमा पपकर्नको खपत धेरै हुने गरेको छ । पपकर्न खाँदै सिनेमा हेर्नुको मज्जा छुट्टै हुन्छ । पपकर्न सादादेखि विभिन्न फ्लेबरमा समेत पाइन्छ । सिनेमा घर मात्र होइन,...

प्रणिती सिंह क्लिनिकल बेरियाट्रिक तथा पोषणविद्

छाला तथा सौन्दर्य रोग

स्ट्रेच मार्क हट्छ ?

छाला तन्किएर शरीरको विभिन्न भागमा आउने दाग वा सेतो धर्सा आउनुलाई स्ट्रेच मार्क भनिन्छ । विशेषगरी गर्भवती महिलामा पाखुरा, स्तन, तिघ्रा, हिपमा यस्तो सेतो धर्सा आउने गर्छ । यस्तै...

डा. उमा केयल छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ

सर्पदंश

सर्पले टोकेको उपचार कहाँ, कसरी ?

सर्पदंश विशेषज्ञ डा. कमल देवकोटा भन्छन्, ‘अहिले सर्पदशंको घटना बढेको छ । सर्पको टोकाइबाट मृत्युसम्म भएको घटना पनि सुनिन्छ । तर यसको अर्थ सर्प विषालु हुँदै गएको वा सर्पको...

मुख तथा दन्त स्वास्थ्य

गिजाको समस्याले मस्तिष्कमा समेत असर पुर्‍याउँछ (भिडियो)

गिजाको समस्या यस्तो समस्या हो, जुन जटिल अवस्थामा पुगिसक्दा पनि बिरामीहरूले ध्यान दिएका हुँदैनन् । गिजाको समस्या निम्तिने मुख्य कारण भनेको मुखको स्वास्थ्यमा ध्यान नदिनु हो । यदि गिजामा...

डा. नियुक्ति अर्जेल गिजा तथा दन्तरोग विशेषज्ञ

क्यान्सर

क्यान्सरबारे ११ भ्रम र सत्य

हाम्रो शरीरमा अनगिन्ती कोषिकाहरु हुन्छन् । यसमध्ये नयाँ बन्ने कोष र कोषिकाहरुको वृद्धिको क्रम सामान्य अवस्थामा कोषभित्र रहेको डीएनएले नियन्त्रण गरिरहेको हुन्छ । तर खराब जीवनशैली र बाह्य वातावरणीय...

डा. अरुण शाही क्यान्सररोग विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

भोक लाग्दा रिस किन उठ्छ ?

काठमाडौं । भोक लाग्नु एक शारीरिक प्रक्रिया हो । जब भोक लाग्छ,सबै काम छोडेर पहिले खानामा ध्यान जान्छ । कतिपय मानिस यस्ता हुन्छन् जसलाई भोक लागेपछि रिस उठ्छ ।...

आहार तथा पोषण

१६ वा १८ घण्टे फास्टिङ : निम्त्याउन सक्छ विभिन्न स्वास्थ्य समस्या

काठमाडौं । पछिल्लो समय मोटोपन नियन्त्रण गर्न र विभिन्न रोगबाट मुक्त हुन ‘इन्टरमिटेन्ट फास्टिङ’ बस्ने चलन छ । जस्तो कि १६ घण्टे, १८ घण्टे उपवास । यस्तो फास्टिङमा समयलाई...

सामान्य चिकित्सा

के हो पारिवारिक चिकित्सा ?

पारिवारिक चिकित्सा एक प्रकारको मनोवैज्ञानिक परामर्श हो । जसले परिवारमा हुने मनोवैज्ञानिक स्वास्थ्य समस्याको हल गर्ने हरसम्भव प्रयास गर्छ । यो यस्तो थेरापी हो, जसले परिवारका सदस्यबीच मनमुटाव वा...

आहार तथा पोषण

स्कुलको खानपानले पनि निम्त्याउँदैछ बालबालिकामा ग्यास्ट्रिक र अल्सरको समस्या

पहिले प्रायजसो वयस्कलाई मात्रै ग्यास्ट्रिक र अल्सरको समस्या देखिन्थ्यो । तर हिजोआज स्कुल, कलेज पढ्ने बालबालिका र किशोरकिशोरी धेरैलाई ग्यास्ट्रिकको समस्या देखिन्छ । यसो हुनुमा बदलिंदो खानपान र जीवनशैली...

प्रा. डा. सुवास भट्टराई वरिष्ठ पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

इन्जाइमले शरीरमा के काम गर्छ ?

शरीरभित्र हुने रासायनिक गतिविधिहरूकै कारण मानिस जीवित र स्वस्थ रहन्छ । यी रासायनिक गतिविधिलाई गति दिने काम मानव शरीरको प्रत्येक कोषिकामा रहेको हजारौं इन्जाइमको हो । सरल भाषामा बुझ्ने...

मधुमेह तथा थाइराइड रोग

मधुमेह कसरी हुन्छ ? विस्तृतमा बुझौं

काठमाडौं । हामीले जति पनि खाना खाएका हुन्छौं, पचाउने प्रक्रियामा त्यो खाना ग्लुकोज (चिनी) बनेर रगतमा मिसिन्छ । ग्लुकोज पचाउन शरीरमा रहेको प्यान्क्रियाज ग्रन्थीले इन्सुलिन उत्पादन गर्छ । इन्सुलिनले...

सामान्य चिकित्सा

मल्टिपल स्क्लेरोसिस कस्तो रोग हो ?

आफ्नै शरीरलाई एन्टिबडीले नचिनेर नसाको झिल्ली बिगार्ने रोग मल्टिपल स्क्लेरोसिस हो । एन्टिबडीले माइलिन म्यान् अर्थात् नसामा भएको खोलमा क्षति पुर्‍याउँछ । मल्टिपल स्क्लेरोसिस हुँदा हातखुट्टा लाटो हुने वा...

डा. दीपेश शाक्य वरिष्ठ नसारोग विशेषज्ञ

बालरोग

बालबालिकामा कब्जियतको कारण र उपचार

बालबालिका अस्पताल आउने प्रमुख कारणमध्ये एक कारण कब्जियत हो । हरेक तीनमध्ये एक जना बालबालिकामा कब्जियतको कुनै न कुनै समस्या देखिन्छ । दुई वर्षदेखि चार वर्षको उमेर समूहका बालबालिकामा...

डा. लक्ष्मण परियार बालरोग विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

पुरूषको छाती महिलाको स्तनजस्तै हुनुको कारण र समाधान

एकजना २५ वर्षीय पुरूषले विगत केही वर्षदेखि आफ्नो छाती महिलाको स्तन जस्तै भएको बताए । यसकारण अन्य पुरूषको उपस्थितिमा लुगा फेर्न नमिल्ने बताए । उनको छातीको आकार त्यस्तो हुनुको...

आहार तथा पोषण

ब्रेकफास्टबारे ठूलो द्विविधा : अनिवार्य खानैपर्छ कि आवश्यक छैन ?

काठमाडौं । ब्रेकफास्ट अर्थात् नास्ता । यो सर्वव्यापी शब्द मात्र नभई जीवन पद्धति पनि हो । रातभरको विश्रामपछि खालीपेटमा केही खाएर दिनको आरम्भ गर्ने प्रचलन छ । त्यही बिहानको...

रेबिज

कस्तो अवस्थामा रेबिजविरुद्ध सुई लगाउने ?

रेबिज भाइरसबाट लाग्ने रोग हो । यो मुख्यतया जनावरमा लाग्ने रोग हो तर यो संक्रमित जनावरबाट मानिसमा पनि सर्छ । यो भाइरस संक्रमित जनावरको र्‍यालमा रहन्छ र जब जनावरले...

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

एन्जाइटीको कारण हुनसक्छ प्यानिक अट्याक

प्यानिक अट्याक एक प्रकारको मस्तिष्कमा हुने आक्रमण हो । यसमा एक्कासि डर लाग्ने हुन्छ । प्यानिक अट्याक हुँदा सास फेर्न गाह्रो हुने, मुटुको चाल बढ्ने, हातखुट्टा काँप्ने लगायत विभिन्न...

साधना थापा साइकोथेरापिस्ट तथा एक्प्रेसिभ आर्ट्स थेरापिस्ट

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

आजका वयस्कले गर्ने व्यवहारसँग जोडिएको हुन्छ बालबालिकाको भविष्य

हरेक मानिसले आफ्नो बारेमा अरुले के सोचिरहेका होलान् भनेर मनमा लाग्न सक्छ । कतिले त आफ्नो काम गर्ने हो अरुले जेसुकै सोचे पनि आफूले काम गर्दै जाने हो पनि...

आहार तथा पोषण

शरीरलाई यसकारण जरुरी हुन्छ म्याग्नेसियम

हाम्रो शरीर बन्न र चलायमान हुन धेरै खालका पोषक तत्व आवश्यक हुन्छ । जसमध्ये एक हो म्याग्नेसियम । शरीरमा प्रमुख सात प्रकारका खनिज हुन्छन्, एसियम, कोलोराइड, म्याग्नेसियम, फस्फोरस, पोटासियम,...

डा. अनाम प्याकुरेल जनरल प्राक्टिसनर

सामान्य चिकित्सा

१० राम्रा बानी, जसले सधैं स्वस्थ रहन मद्दत गर्छ

भनिन्छ, स्वास्थ्य नै धन हो । त्यसकारण आफूलाई स्वस्थ राख्नु जीवनको सबैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा हो । राम्रो स्वास्थ्यका लागि धेरै त्यस्तो केही गर्नुपर्दैन । सजिलै साना-साना कुराहरुलाई व्यवस्थापन गरेर...

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

यी लक्षण देखिए हुनसक्छ हैजा

हाल उखरमाउलो गर्मीसँगै पिउने पानीको माग पनि ह्वात्तै बढेको छ । बजारमा उपलब्ध पिउने पानी सबै सफा र सुरक्षित नहुन पनि सक्छ । विगत केही वर्षयता विशेषगरी गर्मी बढ्दै...

डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ

मिर्गौला तथा मुत्र रोग

मिर्गौला र पित्तथैली बाहेक अन्य ठाउँमा पनि हुनसक्छ पत्थरी

मानव शरीरको सबै अचम्मको क्षमतामध्ये सबैभन्दा अनौठो भनेको ढुंगा उत्पादन गर्ने क्षमता हो । मिर्गौलाको पत्थरी वा पित्तथैलीको पत्थरी र त्यसबाट हुने समस्याबारे हामी सबैले सुनेकै हुन्छौं । तर...

छाला तथा सौन्दर्य रोग

छालासम्बन्धी १० भ्रम र सत्य

छालालाई कसरी चम्किलो, सफा र मुलायम बनाउने ? सम्भवत: हामी सबैको मनमा उठ्ने साझा प्रश्न हुन् यी । शारीरिक सौन्दर्यको सबैभन्दा महत्वपूर्ण हिस्सा हो, छाला । यद्यपि छालाको चमक,...

डा. मोहन भुसाल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

रात्रिकालीन काम गर्नेलाई कुन-कुन रोगको जोखिम ?

काठमाडौं । धेरैजसो काम दिनमा नै सम्पन्न हुन्छन् । तर केही अत्यावश्यक काम भने दिनरात भनेर हुँदैन, ती काम राति पनि सुचारु राख्नुपर्ने जरुरी हुन्छ । विशेषगरी डाक्टर, नर्स,...

बालरोग

गर्मीयाममा ठेउलाबाट कसरी बच्ने ?

गर्मी बढेसँगै विभिन्न स्वास्थ्य समस्या देखिन थालेको छ । त्यसमाथि पनि गर्मीले बालबालिकामा धेरै असर पारिरहेको छ । गर्मीयाममा बालबालिकामा धेरै देखिने रोगमध्ये पर्छ चिकेनपक्स अर्थात् ठेउला । ठेउला...

डा. कविता केयल बालरोग विशेषज्ञ

बालरोग

बाल्यकालको नकारात्मक अनुभवले हुनसक्छ दीर्घकालीन मानसिक समस्या

कान्ति बाल अस्पतालका मनोचिकित्सकको टोलीले करिब दुई वर्षअघि देशभरका बाल सुधारगृहमा रहेका ६७० जनामा अध्ययन गरेको थियो । जसमध्ये ३० प्रतिशतमा मानसिक समस्या देखियो । जसमा ७० प्रतिशतमा चारभन्दा...

डा. उत्कर्ष कार्की बालबालिका तथा किशोरकिशोरी मनोचिकित्सक

आहार तथा पोषण

मधुमेहका बिरामीले आँप खान हुन्छ कि हुँदैन ?

अहिले बजारमा आँपको सिजन छ । मौसम अनुकूल फलफूल सेवन गर्नु स्वास्थ्यका लागि लाभदायक पनि मानिन्छ । आँप स्वादिलो त हुन्छ नै यसबाट शरीरलाई आवश्यक पोषक तत्त्व पनि मिल्छ...

मोदनाथ पौडेल पोषणविद्

इन्डोक्राइन (हर्मोन रोग)

५ कारण, जसले हर्मोन असन्तुलन गराउँछ

शरीरमा हर्मोनको उत्पादन आवश्यकताभन्दा धेरै वा थोरै भएको अवस्थालाई हर्मोनल असन्तुलन अर्थात् हर्मोनल गडबडी भनिन्छ । इन्डोक्राइन ग्रन्थीहरूद्वारा उत्पादित एक रसायन हो हार्मोन । यसमा पिट्युटरी ग्रन्थी, थाइराइड र...

डा. मधु पाण्डे मधुमेह, थाइराइड र हार्मोन विशेषज्ञ

आहार तथा पोषण

हाम्रा बालबालिकाले पौष्टिक खानेकुरा पाएका छन् ?

के हाम्रा बालबालिकाहरुले स्वस्थ खानेकुरा खाइरहेका छन् ? के साँच्चै उनीहरुले उमेर अनुकूल पर्याप्त पोषक तत्वहरु पाइरहेका छन् त ? शतप्रतिशत छैन । किनभने पाँच वर्षमुनिका करिब एक लाख...

बबिता अधिकारी पोषणविद्

यौन तथा प्रजनन रोग

यौनरोगलाई सामान्य रुपमा लिनुहुँदैन (भिडियो)

समाजमा लाज र संकोचका कारण यौनरोगको बारेमा मानिसहरु खुलेर कुरा गर्दैनन् । कतिपयले रोग लुकाएर बसेका हुन्छन् । त्यसैले यस्ता रोग कसरी लाग्छ, त्यसको निदान र उपचार कसरी हुन्छ...

डा. विक्रान्त ढकाल छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ

सामान्य चिकित्सा

नर्सलाई कुन रोगको जोखिम ?

विश्व स्वास्थ्य संगठनको मापदण्डअनुसार आईसीयू र भेन्टिलेटरमा उपचाररत एक जना बिरामीका लागि एक जना नर्सको आवश्यकता पर्छ । साधारण शय्यामा भने एक जना नर्सले ६ जनासम्म बिरामी हेर्नुपर्ने हुन्छ...

वाथ रोग (युरिक एसिड)

विस्तृतमा बुझौं, बाथरोग के हो ?

बाथरोग एक प्रकारको अटोइम्युन डिजिज (रोग) हो । अटोइम्युनिटी भन्नाले आफ्नै शरीरको रोगप्रतिरोधी क्षमतामा गडबडी हुँदा जीवाणुसँग लड्ने कोषिकाहरुले जोर्नीलाई बिगार्छ, जसकारण बाथरोग देखापर्छ । यसलाई ‘दुखाइको रोग’ पनि...

डा. प्रयुश शर्मा बाथरोग विशेषज्ञ

आहार तथा पोषण

खानामा प्रोटिनको मात्रा बढी वा कम हुँदा कस्तो समस्या हुनसक्छ ?

राम्रो स्वास्थ्यका लागि प्रशस्त प्रोटिनयुक्त आहारको सेवन गर्नुपर्छ भन्ने आम धारणा छ । तर कुनै पनि मानिसको शरीरलाई कति मात्रामा प्रोटिनको आवश्यकता पर्छ भन्ने कुरा उसको शरीर, तौल, मांसपेशी,...

आयुष अधिकारी पोषणविद्

आहार तथा पोषण

मेवा पेटका लागि कसरी ‘रामवाण’ ?

पेटको स्वास्थ्यका लागि त ‘रामवाण’ नै मानिन्छ मेवा । यसमा पाइने पपेन नामक एन्जाइमले पाचन प्रणाली सुधार गर्नुका साथै कब्जियत हुनबाट जोगाउँछ । मेवामा एन्टिअक्सिडेन्ट पनि पाइन्छ । यसले...

डा. उमा कोइराला पोषणविद

पेट तथा कलेजो रोग

रक्सी पिउने व्यक्तिमा अचानक दिसा र बान्तामा रगत देखिए के हुन्छ ?

लामो समयदेखि रक्सी पिउने व्यक्तिमा कहिलेकाहीं अचानक रगत बान्ता गर्ने वा दिसामा पनि रगत देखिने समस्या हुनसक्छ । यो एक आपतकालीन अवस्था हो । जब रगत बान्ता गर्न थाल्छन्,...

डा. शशीकुमार थापा वरिष्ठ ग्यास्ट्रोलोजिस्ट

हाड जोर्नी तथा नसा रोग

खुट्टा सुन्निने समस्या छ ? यी ६ रोगको संकेत पनि हुनसक्छ

खुट्टा सामान्य सुन्निने समस्या त धेरैमा देखिन्छ । लामो दूरीको बस वा हवाईजहाजमा यात्रा गर्दा, लामो समय उभिएर यात्रा वा काम गर्दा, कीराले टोक्दा, लड्दा, कतै ठोक्किएर लाग्ने चोटपटक...

डा. अमित गौली कन्सल्टेन्ट फिजिसियन, इन्टरनल मेडिसिन

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

गर्भको शिशु र आमालाई जोखिम हुनसक्ने प्रिक्लेमसिया के हो ?

विश्वका करिब १५ प्रतिशत गर्भवती महिला उच्च रक्तचापको जोखिममा पर्छन् । उच्च रक्तचाप नियन्त्रणमा आउन नसकेमा प्रिक्लेमसिया जस्तो गम्भीर समस्या देखिने सम्भावना उच्च रहन्छ । जसको बेलैमा पहिचान र...

डा. सविता थापा प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

बच्चाको व्यवहारमा आएको परिवर्तनलाई अभिभावकले गर्नुहुँदैन बेवास्ता

काठमाडौं । काठमाडौंकी नौ वर्षीय श्रेया बस्नेत (नाम परिवर्तन)ले एक्कासि धेरै कुरा बिर्सन थालिन् । उनलाई केही कुरा सोध्यो भने उनको जवाफ सधैं ‘मलाई थाहा छैन’ भन्ने हुन्थ्यो ।...

सामान्य चिकित्सा

हिटस्ट्रोक कसरी हुन्छ ?

केही दिनअघि मात्रै बलिउड अभिनेता शाहरुख खानलाई हिट-स्ट्रोक भएपछि अस्पताल भर्ना गर्नुपर्‍यो । आईपीएल क्रिकेटको दौरान उनलाई अत्याधिक गर्मीका कारण हिटस्ट्रोक भएको थियो । अहिले उनी अस्पतालबाट डिस्चार्ज भइसकेका...

प्रा.डा. लोचन कार्की जनरल फिजिसियन

छाला तथा सौन्दर्य रोग

‘घामबाट बच्न मात्र होइन, चाउरीपन रोक्न पनि सनस्क्रिन आवश्यक’ (भिडियो)

काठमाडौं । घामबाट बच्न सनस्क्रिन लगाउन चिकित्सकहरुले सुझाउने गर्छन् । सूर्यको हानिकारक विकिरणबाट छालालाई जोगाउन यसले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । घामबाट बच्न दैनिकरुपमा नै सनस्क्रिन लगाउन चिकित्सकहरु सुझाउँछन् ।...

नाक, कान तथा घाँटीरोग

बारम्बार टन्सिल संक्रमण भएमा कस्तो जोखिम हुन्छ ?

घाँटी र जिब्रोको पछाडि भागमा दुवैतिर बदाम आकारको दुईवटा ग्रन्थी हुन्छन्, जसलाई टन्सिल भनिन्छ । यिनै ग्रन्थी सुन्निएर समस्या आउँदा घाँटी दुख्छ, जसलाई टन्सिलाइटिस भनिन्छ । यो ग्रन्थीले रोगसँग...

डा. नवीन लागेजु नाक कान घाँटीरोग विशेषज्ञ

संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)

केपी सब-भेरियन्टले नेपालमा कस्तो प्रभाव पार्ला ?

नेपालमा हालै ओमिक्रोन भेरियन्टको अर्को नयाँ स्वरुप (जेनेटिक म्युटेसन) अर्थात् केपी सब-भेरियन्ट (केपी १, २, ३ र ४ ) देखिएको जानकारी राष्ट्रिय जनस्वास्थ प्रयोगशालाले दिएको छ । विशेषगरी केपी...

डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ

छाला तथा सौन्दर्य रोग

रक्सी पिउँदा छालामा कस्तो असर पर्छ ?

रक्सी पिउनुका अनेकौं बेफाइदा छन् । यसले स्वास्थ्यमा विभिन्न असर पुर्‍याउँछ । रक्सीले छालामा पनि असर पुर्‍याउँछ भन्ने विषयमा भने कमै चर्चा भएको पाइन्छ । रक्सीले शरीरमा पानी र...

डा. विकास पौडेल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ

छाला तथा सौन्दर्य रोग

पौडी खेल्दा के-के कुरामा ध्यान दिने ?

गर्मीको मौसममा स्वीमिङ पुलमा गएर पौडिनुको मज्जा नै बेग्लै हुन्छ । पौडी खेल्दा शरीरलाई शीतलता प्रदान गर्नुका साथै मन चंगा भएर शरीर पनि फूर्तिलो हुन्छ । तर पौडी खेल्न जानुअघि...

बालरोग

कस्तो अवस्थामा बच्चालाई एनआईसीयूमा राखिन्छ ?

जन्मिनेबित्तिकै शिशुमा श्वासप्रश्वाससम्बन्धी समस्या भएमा एनआईसीयूमा राखिन्छ । नवजात शिशुलाई राखिने भेन्टिलेटरसहितको उपचार कक्षलाई नवजात शिशु सघन उपचार कक्ष अर्थात् एनआईसीयू भनिन्छ । कस्तो अवस्थामा एनआईसीयूमा राखिन्छ ? शिशु...

डा. कल्पना उपाध्याय सुवेदी प्रमुख कन्सल्टेन्ट बालरोग विशेषज्ञ

आहार तथा पोषण

तौल घटाउने सप्लिमेन्ट खान सुझाउँदैनन् चिकित्सक, बजारमा किन छ्यापछ्याप्ती ?

काठमाडौं । पछिल्लो समय जीवनशैली परिवर्तनसँगै मोटोपनको समस्याबाट पीडित हुनेको संख्या बढ्दो छ । बढेको वजनलाई कम गराउन मानिसहरु विभिन्न उपाय अपनाउने गर्छन् । कोही व्यायाम गर्न थाल्छन्, कोही...

मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)

अनियन्त्रित रिसले स्वास्थ्यमा कस्तो असर पार्छ ?

रिस उठ्नु स्वभाविक क्रिया हो । तर जब यो अनियन्त्रित हुन्छ, त्यसबेला भने समस्या निम्त्याउँछ । रिसअनुसार जीवन चल्न थाल्छ । अत्याधिक रिसले काममा, सम्बन्धमा मात्र होइन, गुण्स्तरीय जीवनमै...

डा. अनन्तप्रसाद अधिकारी वरिष्ठ मनोचिकित्सक

आहार तथा पोषण

कृत्रिम रुपमा पकाइएका फलफूलबारे जान्नैपर्ने कुरा

ताजा अनि पाकेका फलफूलमा पर्याप्त मात्रामा भिटामिन, खनिज, एन्टिअक्सिडेन्ट पाइने हुँदा यसले गर्मीमा शीतलता र तत्काल ऊर्जा प्रदान गर्न मद्दत गर्छ । पानीको मात्रा पर्याप्त हुने हुँदा ताजा फलफूलले...

मधुमेह तथा थाइराइड रोग

मधुमेह : १० भ्रम र सत्य

विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ)का अनुसार विश्वको कुल जनसंख्यामध्ये ४५ करोडमा मधुमेह छ । तीमध्ये थप ४५ करोडलाई आफूलाई मधुमेह लागेको थाहा नै छैन । यसरी थाहा नहुनुमा समाजमा फैलिएको...

डा. रुपक भारी हार्मोन, थाइराइड तथा मधुमेह रोग विशेषज्ञ

आहार तथा पोषण

राँगाको मासुमा हुनसक्छ फित्तेजुका, के हानि गर्छ ?

काठमाडौं । भक्तपुरको दुई पोखरीस्थित एक होटल व्यवसायी भन्छन्- ‘राँगाको ताजा मासुमा पनि जुका भेटिन्छ । काट्दा काट्दैको मासुमा कसरी जुका पर्छ ?’ मःम वा अन्य परिकार बनाउनका लागि...

पेट तथा कलेजो रोग

किन हुन्छ दिसा गडबड ? (भिडियो)

सामान्य पाचन प्रणालीमा शरीरले निकाल्नुपर्ने दिसामा परिवर्तन आउनुलाई दिसामा गडबडी भनिन्छ । चाहे त्यो झाडापखाला होस् वा कब्जियत । खराब जीवनशैली र खानपानको कारण धेरै मानिसमा पेटसम्बन्धी विभिन्न समस्या...

डा. अवशेष भण्डारी जनरल फिजिसियन, पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

‘जन्मिएको पाँच दिनपछि मात्र आफ्नो बच्चा हेर्न र स्पर्श गर्न पाएँ’

आफू गर्भवती भएको थाहा पाउँदा म छायांकनमा व्यस्त थिएँ । फिल्मको काम सुरु भइसकेको थियो र बीचमा छाड्ने अवस्था थिएन । त्यसैले मैले विश्राम लिइनँ । गर्भमा बच्चा हुर्कंदै...

सामान्य चिकित्सा

११० वर्षका भिनसेन्ट : आफ्नो काम आफैं गर्छन्, अझै चलाउँछन् गाडी

अमेरिकाको न्युजर्सी बस्ने ११० वर्षीय भिनसेन्ट ड्रान्सफिल्ड बिहानपख आफैं कार चलाएर कफी पिउन र लन्चका लागि क्याफे जान्छन् । उनको स्वास्थ्यमा कुनै ठूलो समस्या छैन सामान्य घुँडा दुख्नेबाहेक ।...

नेत्ररोग

अभिभावकले नै बच्चालाई आँखाको दृष्टि समस्यामा धकेल्दैछन्

विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ)को पछिल्लो तथ्यांकअनुसार विश्वमा हाल करिब दुई अर्ब ६० करोड मानिसमा कुनै न कुनै रुपमा आँखामा समस्या छ । सन् २०५० सम्म यो संख्या बढेर पाँच...

दीपककुमार साह वरिष्ठ दृष्टि विशेषज्ञ

आहार तथा पोषण

फुड लेबल के हो, त्यसमा के-के लेखिएको हुन्छ ?

बजारमा सजिलै पाइने प्याकेट बन्द खानेकुरा हाम्रो खानाको मुख्य हिस्सा भएको छ । तर ग्राहकहरूले त्यस्ता प्याकेटबन्द खाद्यवस्तु किन्दा प्रायः त्यसको म्याद सकिने मिति र यसको मूल्य हेर्छन् ।...

अटिजम्

अटिजमको एक कारण ढिलो उमेरमा बच्चा जन्माउनु

काठमाडौं । पछिल्लो समय विवाह गर्ने उमेर पछाडि धकेलिइरहेको छ । ढिलो उमेरमा विवाह गर्ने र दाम्पत्य जीवन परिपक्व भएपछि मात्र सन्तान जन्माउने चलन छ । तर चिकित्सकहरू भने...

सामान्य चिकित्सा

टाउको दुखाइ : कुन सामान्य, कुन गम्भीर ?

टाउको दुखाइको अनुभव सबैले गरेकै हुन्छन् । टाउको दुख्नुका कारण विभिन्न हुन्छन् । कतिपय अवस्थामा टाउको आफैं दुख्छ भने कुनैबेला अन्य रोगका कारण पनि दुख्छ । टाउको दुखाइलाई चिकित्सकीय...

डा. दीपेश शाक्य वरिष्ठ नसारोग विशेषज्ञ

प्रसूति तथा स्त्रीरोग

गर्भावस्थामा थाइराइड बढ्दा शिशुमा कस्तो असर पर्छ ?

गर्भावस्थामा थाइराइड बढ्ने समस्याले धेरै महिलालाई सताएको पाइन्छ । गर्भावस्थामा थाइराइडको स्तर बढ्दा आमा र गर्भमा रहेको शिशुको स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर पर्छ । यसले भ्रूणको विकासमा असर गर्छ ।...