मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)

चिनीमात्र होइन, धेरै नुन खाँदा पनि बढ्छ रगतमा सुगर

यदि कसैलाई मधुमेहको समस्या छ भने उसले आफ्नो खानामा चिनी खानु हुँदैन भनिन्छ । तर चिनी मात्र होइन, कतिपय मधुमेहका बिरामीमा भने नुनको अत्याधिक सेवनले पनि रगतमा चिनीको मात्रा...

गर्भावस्थामा उच्च रक्तचापको समस्या भए के गर्ने ?

गर्भावस्थाको समयमा उच्च रक्तचापको सम्भावना अन्य महिलाहरूको तुलनामा पहिले नै उच्च रक्तचापको समस्या भएका महिलाहरूमा बढी हुन्छ । तर, गर्भावस्थाकै कारण पनि उच्च रक्तचापको समस्या देखा पर्छ । गर्भावस्थामा...

प्रा. डा. सुनिलमणि पोखरेल प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ

उच्च रक्तचापको औषधि किन फरक-फरक हुन्छ ?

चिकित्सकले उच्च रक्तचाप भएकालाई फरक-फरक औषधि सिफारिस गर्छन् । यस्तो औषधि रक्तचापको मात्राअनुसार फरक हुन्छ वा अरु कारणले ? भन्ने जिज्ञासा हुनसक्छ । सामान्यतया उच्च रक्तचापलाई नियन्त्रणमा राख्न यस्तो...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

घिउ र तेलले शरीरमा खराब कोलेस्टेरोल बढ्छ ? (भिडियो)

कोलेस्टेरोल एक प्रकारको चिल्लो पदार्थ हो, जुन रगतमा पाइन्छ । रगतमा कोलेस्टेरोल हुनु सामान्य हो तर यसको मात्रा अप्राकृतिक हुन गयो भने समस्या हुनसक्छ । रगतमा टोटल (कुल) कोलेस्टेरोल,...

प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ

मुटुमा समस्या भएको शंका लागेमा के परीक्षण गर्ने, कति लाग्छ खर्च ?

इको, ईसीजी, एन्जियोग्राम, टीएमटी । यस्ता धेरै किसिमको परीक्षण मुटुको परीक्षणको क्रममा तपाईंले सुन्नुभएको हुनसक्छ । मुटुमा केही समस्या भएमा वा शंका भएमा चिकित्सकले विविध परीक्षण गराउन सिफारिस गर्न...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

उच्च रक्तचापको औषधि नखाँदा के हुन्छ ? (भिडियो)

उच्च रक्तचापलाई साइलेन्ट किलर भनिन्छ । रक्तचाप नियन्त्रण नहुँदा यसले शरीरको अन्य अंगलाई असर गर्न थाल्छ । त्यसैले उच्च रक्तचाप पुष्टि भएपछि चिकित्सकको सल्लाहमा औषधि खान सुरु गर्नुपर्छ ।...

प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ

७ भिन्नता, व्यायाम गर्ने र नगर्ने शरीरमा के हुन्छ ?

शरीरलाई स्वस्थ राख्न एउटा वयस्क मानिसले सातामा कम्तीमा १५० मिनेट शारीरिक गतिविधि गर्न जरुरी हुने मुटुरोग विशेषज्ञ डा. अभिषेक ठाकुर बताउँछन् । व्यायामले विभिन्न स्वास्थ्य समस्याबाट बचाउँछ भने व्यायाम...

डा. अभिषेक ठाकुर मुटुरोग विशेषज्ञ

कोलेस्टोरेलसम्बन्धी केही भ्रम र तथ्य

कोलेस्टेरोल एक प्रकारको चिल्लो पदार्थ हो, जुन रगतमा पाइन्छ । सरल भाषामा भन्नुपर्दा रगतमा पाइने बोसोलाई कोलेस्टेरोल भनिन्छ । यसले प्रत्येक कोषिकालाई जीवित राख्न मद्दत गर्छ । त्यसैले रगतमा...

कसैलाई हृदयघात हुँदै गरेको देखे तत्काल के गर्ने ?

हृदयघात जुनसुकै बेला हुनसक्छ । लक्षण देखिना साथ चाँडोभन्दा चाँडो उपचार भएन भने ज्यान जान सक्छ । यस्तोमा प्राथमिक उपचारबारे थोरै मात्र जानकारी पाउन सकियो भने ज्यान बचाउन सकिन्छ...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

जन्मजात मुटुरोग भएका बालबालिकामा कुपोषणको जोखिम

जन्मजात मुटुरोग लागेका बालबालिकामा कुपोषण हुने भय हुन्छ । जन्मजात मुटुरोग लागेकामध्ये १५ प्रतिशतदेखि ६४ प्रतिशत बालबालिकामा पोषणको कमी हुनसक्छ । मुटुले पम्प गरेपछि मात्र शरीरको आवश्यक अंकमा रगत...

डा. देवकी खड्का बाल तथा मुटुरोग विशेषज्ञ

जन्मजात निलो हुने मुटुरोग के हो ?

जन्मजात मुटुरोगमध्ये शिशुमा देखिने सबैभन्दा जटिल किसिमको रोगमध्ये एक हो निलो हुने मुटुरोग । मुटुको प्रणालीमा समस्या भई जन्मिंदा शिशुको छाला निलो हुने यो रोगलाई चिकित्सकीय भाषामा क्यानोटिक हार्ट...

डा. विधाता भण्डारी केसी बाल तथा मुटुरोग विशेषज्ञ

गर्भावस्थामा गरिने फिटल इकोकार्डियोग्राफी के हो ?

गर्भावस्थामा धेरै कुराको परीक्षण गर्नुपर्छ । परीक्षणबाट नै गर्भमा रहेको बच्चाको अवस्थाबारे थाहा हुन्छ । शिशुको शरीरका अंगहरु कतिको विकसित भइरहेको छ ? भन्ने थाहा पाउने परीक्षणमध्ये एक हो...

डा. अंशु शाक्य बाल मुटुरोग विशेषज्ञ

उच्च रक्तचाप र मुटुका बिरामीले यौन जीवन कसरी सहज बनाउने ?

यौन प्राकृतिक आवश्यकता हो । यद्यपि, मुटुरोगको समस्या भएका धेरैमा एउटा जिज्ञासा हुनसक्छ- कतै यौन क्रियाकलापले मुटुलाई झन् जोखिम त पार्दैन ? यो दुविधा हुनु स्वभाविक हो । किनकि...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

बच्चामा देखिने निलो नहुने जन्मजात मुटुरोग के हो ?

अन्तर्राष्ट्रिय जर्नल नेसनल लाइब्रेरी इन मेडिसिनका अनुसार विश्वव्यापीरुपमा जीवित जन्मिने एक हजार बच्चामध्ये ८ देखि १० जन्मजात मुटुरोग हुन्छ । जन्मजात मुटुरोग धेरै किसिमको हुन्छ । जसमध्ये सबैभन्दा बढी...

डा. पुनम शर्मा बाल मुटुरोग विशेषज्ञ

बालबालिकामा जन्मजात मुटुरोग किन हुन्छ, के छ उपचार ?

गर्भावस्थामा मुटु विकसित हुने क्रममा मुटुको भित्री आकृति तथा रक्तनलीमा समस्या भई जन्मिएको अवस्थालाई जन्मजात मुटुरोग भनिन्छ । चिकित्सकीय भाषामा यस्तो समस्यालाई ‘कन्जेनाइटल हार्ट डिफेक्ट’ भनिन्छ । शरीरका विभिन्न...

डा. कुलरत्न थापा बाल मुटुरोग विशेषज्ञ

बारम्बार टन्सिल सुन्निने समस्याले बच्चाको मुटुमा असर

बालबालिकालाई टन्सिल भइरहेमा त्यसले मुटुमा समस्या ल्याउन सक्छ । यद्यपि हामीकहाँ धेरैजसो अभिभावक यसबारे त्यति सजग र सतर्क भएको पाइँदैन । त्यसैले समस्याले जटिल रुप लिइसकेपछि मात्र अस्पताल आउने...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

किन धेरैजसो महिलामा न्यून रक्तचाप हुन्छ ?

सामान्य हिसाबले बुझौं, मुटुबाट बाहिरिने र भित्र पस्ने रगतद्वारा रक्तननलीमा परेको चापलाई नै रक्तचाप भनिन्छ । बोलीचालीको भाषामा सामान्य रक्तचापमा माथि १२० र तल ८० हुनुपर्छ । यसको एकाई...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

रक्सीले शरीर न्यानो बनाउँदैन, मुटु र मस्तिष्कमा घात गर्छ : चिकित्सक

जब जाडो बढ्छ, पानी पर्छ रक्सी पिउनेहरुले अर्को बहाना पाउँछन्, ‘मौसमले च्यालेन्ज गर्‍यो ।’ के पनि धारणा व्याप्त छ भने, रक्सी पिएपछि ज्यानमा तातो लाग्छ । यही कारण जाडो...

कसरी थाहा पाउने छातीको दुखाई हृदयघातकै लक्षण हो ?

छाती दुख्ने समस्या अनेक कारणले हुनसक्छ । दुखाईको अनुभव पनि फरक फरक हुनसक्छ । कसैलाई छातीको बायाँ छेउमा दुख्छ, कसैलाई दायाँतिर दुख्छ । कहिले हल्का दुख्छ, कहिले सहनै नसक्ने...

डा. चन्द्रमणि अधिकारी कन्सल्टेन्ट कार्डियोलोजिस्ट

जो व्यक्ति ६ घण्टाभन्दा कम सुत्छ, मुटुरोग लाग्न सक्छ

निद्रा र मुटुको सम्बन्ध गहिरो छ । पुग्दो मात्रामा मस्त एवं गहिरो निद्राले मुटुलाई जवान राख्न सहयोग गर्छ । यसका लागि कम्तीमा ७ घण्टाको निद्रा अनिवार्य छ । जो...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

जाडोमा मुटुरोगको जोखिम किन बढ्छ ?

काठमाडौं । केही दिनयता जाडो बढेसँगै देशभर जनजीवन प्रभावित भएका खबरहरु आइरहेका छन् । जाडोमा तापक्रम घट्दा स्वास्थ्यसम्बन्धी विभिन्न समस्या आउँछन् । त्यसमा पनि जाडोमा मुटुमा निकै असर पर्छ...

डा. अभिषेक ठाकुर मुटुरोग विशेषज्ञ

जाडोयाममा स्ट्रोकको जोखिम किन बढी हुन्छ ?

जाडो महिनामा मस्तिष्कघात (स्ट्रोक)का बिरामीको संख्या बढ्छ । जापानमा गरिएको जनरल अफ न्युरोलोजी रिसर्च अनुसार गर्मीयामको तुलनामा जाडोमा तीन गुणा बढी स्ट्रोकको जोखिम हुन्छ । स्ट्रोक दुई कारणले हुन्छ,...

डा. राजीव शाह ब्रेन तथा स्पाइनल सर्जन

ओलिभ आयल वास्तवमै स्वास्थ्यवर्द्धक हो त ?

काठमाडौं । बजारमा उपलब्ध तेलमध्ये धेरैले जैतुनको तेल अर्थात् ओलिभ आयललाई सबैभन्दा राम्रो भनेको सुनिन्छ । धेरैजसो भूमध्यसागरीय देशमा उत्पादन हुने यो तेल नेपालमा उत्पादन हुँदैन । युरोप, उत्तर...

उच्च रक्तचापले मुटुमा पार्न सक्ने ६ घातक असर

उच्च रक्तचाप भएका व्यक्तिलाई मुटुरोग हुने सम्भावना अधिक हुन्छ । किनकि शरीरमा रक्तचाप बढेको बेला मुटुले बढी दबाबमा काम गर्नुपर्ने हुन्छ । यसले मुटुमा घातक असरहरु गर्न सक्छ ।...

रक्तचाप ह्वात्तै घट्यो भने के गर्ने ?

जब कसैको शरीरमा रगतको प्रवाह सामान्यभन्दा कम हुन्छ, यसलाई न्यून रक्तचाप भनिन्छ । तर मानिसहरूले न्यून रक्तचापलाई गम्भीर रूपमा लिंदैनन् । जबकि शरीरमा कम रक्तचापका कारण आवश्यक अंगहरुमा पूर्ण...

पाचन क्षमता कमजोर भएका व्यक्तिले पोषण कसरी पाउने ?

पाचन क्षमता कमजोर हुँदा हामीले खाएको खाना सजिलै पच्दैन । किनकि त्यसबाट पाउने पोषक तत्व शरीरले सोस्न सक्दैन, जसले गर्दा कुपोषण हुन्छ । त्यसैले पाचन प्रक्रिया कमजोर छ भने...

प्रणिती सिंह क्लिनिकल बेरियाट्रिक तथा पोषणविद्

एउटा डाक्टरको आध्यात्मिक रूपान्तरण

आँखा खोल्दा दुनियाँदिवाना देखिन्छ । मान्छे र उसका महत्वकांक्षा देखिन्छ । पैसा र त्यसको भोक देखिन्छ । सुखसयल र त्यसको आसक्ति देखिन्छ । करियर र त्यसको प्रतिस्पर्धा देखिन्छ ।...

प्रा. डा. दीपक रेग्मी वरिष्ठ नाक कान घाँटीरोग शल्यचिकित्सक

हामी किन यति धेरै दुःखी र असन्तुष्ट भयौं ?

‘तपाईं भन्नुहोस्, जीवनमा सबैभन्दा ठूलो कुरा के छ ?’ बसुन्धरास्थित नेशनल कार्डियक सेन्टरको माथिल्लो तलामा डा. ओममूर्ति अनिलको कार्यकक्ष छ । त्यहाँ पुग्नसाथ उनले हामीलाई अनपेक्षित प्रश्न सोधे ।...

‘पुरुषमा भन्दा महिलामा हृदयघातको सम्भावना कम हुन्छ’

काठमाडौं । हृदयघात हुने र यसबाट मृत्यु हुनेमा पुरुषको संख्या धेरै हुन्छ । पुरुषको तुलनामा महिलामा मुटुको रोग १० वर्षपछि मात्र देखिन सक्ने विज्ञहरु बताउँछन् । के त्यसो भए...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

७ गल्ती, जसले युवामा हृदयघात गराउँछ

मान्छेहरु भन्छन्, हृदयघात त बुढापाकालाई हुन्छ । तर, युवाहरु पनि हृदयघातको जोखिममा छन् । आखिर किन यस्तो भइरहेको छ ? यसलाई मिहिन रुपमा बुझ्न जरुरी छ । हाम्रो शरीरको...

हृदयघात भइसकेपछि तत्काल के गर्ने, के नगर्ने ?

काठमाडौं । हृदयघात यस्तो आपतकालीन स्वास्थ्य अवस्था हो, जसमा बिरामीलाई तुरुन्तै अस्पताल लैजानुपर्छ । यस्तो अवस्थामा बिरामीले समयमै चिकित्सकीय सहयोग नपाएमा मृत्युको जोखिम बढ्छ । त्यसैले विज्ञहरूले हृदयघातका सानातिना...

डा. विनायक गौतम कन्सल्टेन्ट कार्डिेयोलोजिस्ट

उच्च रक्तचाप हुँदा के-के गर्नुपर्छ ?

अहिलेको व्यस्त जीवनशैलीमा उच्च रक्तचाप धेरैमा देखिने दीर्घरोग बनेको छ । उच्च रक्तचाप हुँदा शरीरमा तत्कालै कुनै जटिल समस्या नदेखिने भएकाले धेरैले यसलाई गम्भीरतापूर्वक लिएको पाइँदैन । तर यसकै...

मोटोपनको कारण कसरी लाग्छ मुटुरोग ?

मोटोपन र मुटुरोगबीच कुनै सम्बन्ध छ ? धेरैले हामीसँग सोधिरहेका हुन्छन् । जति जति मान्छेको मोटोपन बढ्दै जान्छ, मुटुरोगको जोखिम पनि बढ्न सक्छ । मधुमेह, कोलेस्ट्रोल र उच्च रक्तचाप हुनुमा...

डा.कुञ्जाङ शेर्पा मुटुरोग विशेषज्ञ

मुटुरोग विशेषज्ञ डा. राजेन्द्र कोजुले देखेका मुटुसम्बन्धी खास समस्या

काठमाडौं । वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ प्रा. डा. राजेन्द्र कोजुले बिरामीहरूको मुटु छामेको २० वर्षभन्दा बढी भइसक्यो । चिकित्सा उनको पेसा हो । यसबाहेक उनी लेख रचनामा पनि उत्तिकै सक्रिय...

प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ

रक्तचाप नाप्‍न उपयुक्त उपकरण र ध्यान दिनुपर्ने कुरा

शरीरमा रक्तचापको अवस्था कस्तो छ भनेर नाप्नका लागि स्फिग्मोम्यानोमिटरको प्रयोग गरिन्छ । यसलाई सामान्य भाषामा ब्लड प्रेसर मोनिटर मेसिन भनेर बुझिन्छ । रक्तचाप तीन तरिकाले जाँच्न सकिन्छ, मर्करी, एनालग...

डा. अमर प्रजापति जनरल फिजिसियन

पेसमेकरले कसरी काम गर्छ ?

मुटुको चाल कम भएका व्यक्तिको छातीमा एक प्रकारको स्वचालित यन्त्र पेसमेकर राख्ने गरिन्छ । पेसमेकरलाई सामान्य ढंगले इन्भर्टर वा ब्याट्री भनेर बुझ्दा हुन्छ । यसले मुटुको चाल कम भएका...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

आठ संकेत, जसले मुटु खराब भएको जनाउँछ

के मुटुमा खराबी हुँदै गएको कुनै संकेत हुन्छ ? धेरैले यस्तो प्रश्न सोध्ने गर्छन् । स्वभाविक हो, मान्छेलाई आफ्नो स्वस्थ्यबारे ख्याल हुनु । त्यसमा पनि मुटुको प्रसंगमा मान्छेहरु अरु...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

उच्च रक्तचाप हुँदा औषधि नखाए के हुन्छ ?

उच्च रक्तचापको समस्या आउनासाथ दुई कुरा मनमा आउँछन् । एउटा दीर्घरोगको सिकार र आजीवन औषिध खानुपर्ने रोग । धेरैजसोले त औषधि खान झन्झट मानेर खाँदै छाड्दै पनि गरेका हुन्छन्...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

हृदयघात हुनासाथ के गर्ने, के नगर्ने ?

यदि कसैलाई हृदयघात हुन्छ भने उसलाई केही समयअघिदेखि संकेत देखा परेको हुन्छ । जस्तै, छाती भारी हुने वा दुख्ने, शरीरमा चिट्चिट् पसिना आउने, धड्कन बढ्ने, आत्तिने, कहिलेकाहीं दुखाइ हाततिर...

साहसिक काम गर्न मुटु बलियो हुनुपर्छ ?

बन्जी जम्प गर्नुपर्‍यो, हिमाल चढ्नुपर्‍यो, मसानघाटमा बस्नुपर्‍यो भने मान्छेहरु भन्छन्- ‘मुटु दह्रो बनाउनुपर्छ ।’ कुनै जोखिमपूर्ण काम गर्नु परेमा वा ठूलै विपत्ति सहनुपरेमा मान्छेहरु भन्छन्- ‘मुटु बलियो बनाउनुपर्छ ।’...

डा. दिपांकर प्रजापति कन्सलटेन्ट कार्डियोलोजिस्ट तथा एसोसिएट प्रोफेसर

सुर्ती खाँदा कलिलै उमेरमा हृदयघातको भय

काठमाडौं । काठमाडौंको मूलपानी निवासी गोकर्ण थापा दुई वर्षअघि अचानक हृदयघात भएर गंगालाल राष्ट्रिय हृदय केन्द्र पुगे । समयमै अस्पताल पुगेका कारण उनको टालिएको मुटुको नसा खोलियो र उनको...

४ खानेकुरा, जसले मुटु स्वस्थ राख्छ

मुटुमा विभिन्न कारणले समस्या आउँछ । मुटुरोग लाग्नुको प्रमुख कारण खानपिन हो । यदि दैनिक रुपमा लो डेन्सिटी लिपोप्रोटिन (एलडीएल) अर्थात् खराब कोलेस्टेरोल बढ्ने चिल्लो, गुलियो र नुनिलो खानेकुरा...

प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ

६ कारण, जसले बढाउँछ खराब कोलेस्टोरल

कोलेस्टोरल भन्नासाथ मान्छेहरु झस्किन्छन् । तर कोलेस्टोरल हाम्रो शरीरलाई आवश्यक तत्वमध्येमा पर्छ । खासमा कोलेस्टोरल हाम्रो कोषमा पाइने एक प्रकारको बोसो (लिपिड) पदार्थ हो । शरीरको प्रत्येक कोषको बाहिरी...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

लामो समय मोबाइलमा कुरा गर्दा उच्च रक्तचापको जोखिम हुन्छ ?

काठमाडौं । तपाईं फोनमा कति समय कुरा गर्नुहुन्छ ? हालैको एक अध्ययनले मोबाइलमा लामो समय कुरा गर्नेलाई उच्च रक्तचापको जोखिम हुने खुलासा गरेको छ । युरोपियन सोसाइटी अफ कार्डियोलोजी...

न्यून रक्तचाप हुनु किन जोखिमपूर्ण ?

उच्च रक्तचाप वा न्यून रक्तचाप हुनु स्वास्थ्यको दृष्टिकोणले राम्रो मानिंदैन । रक्तचाप अनियन्त्रित भएर हुने यो समस्या बढिरहेको छ । यी दुई समस्यामा पनि उच्च रक्तचापलाई लिएर मात्रै धेरै...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

प्राकृतिक विधिबाट उच्च रक्तचाप नियन्त्रण हुन्छ ? डा. कोजुको सुझाव

काठमाडौं । बदलिंदो जीवनशैलीका कारण मानिस विभिन्न रोगको चपेटामा परिरहेका छन् । त्यसमध्ये उच्च रक्तचाप आम समस्या जस्तै बन्दै गएको छ । यो समस्यालाई समयमै नियन्त्रण गर्न सकिएन भने...

प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ

यी खानेकुरामा हुन्छ ‘ट्रान्स फ्याट’, यसले कसरी बिगार्छ मुटु ?

अक्सर हामी भनिरहेका हुन्छौं, बजारका खानेकुरा हानिकारक हुन्छन् । चाउचाउ, बिस्कुट, चिप्स, कुरकुरेले स्वास्थ्य खराब गर्छ । किन यसो भनिएको होला ? किनभने यी खानेकुरामा ‘ट्रान्स फ्याट’ हुन्छ ।...

उच्च रक्तचाप भएकाले जिम जान हुन्छ ?

काठमाडौं । उच्च रक्तचाप भएको अवस्थामा जिम जान हुन्छ ? धेरैमा द्विविधा छ । किनभने उच्च रक्तचाप भएकालाई कतिपय व्यायाम वर्जित गरिन्छ । गह्रौं वा तीव्र गतिमा गरिने व्यायामले...

उच्च रक्तचापमा कस्तो खानपान गर्ने ?

खानपान र रक्तचापबीच खास साइनो छ । रक्तचाप बढाउने वा सन्तुलित राख्ने भन्ने कुरा हामी के खान्छौं भन्ने प्रश्नले पनि निर्धारण गर्छ । हामीले खाने कतिपय खानेकुरा यस्ता छन्,...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

मुटु हल्लिने, उफ्रिने समस्या पनि हुन्छ ?

कतिपयले मुटु हल्लियो, उफ्रियो भनिरहेका हुन्छन् । खासगरी सुतेको बेला मुटु हल्लियो, उफ्रियो भनेर चिन्तित हुने गर्छन् । के वास्तवमै यस्तो हुन्छ ? मान्छेले मुटु उफ्रिएको, हल्लिएको महसुस दुई...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

निदाएको बेला पनि हुन सक्छ ‘हार्ट अट्याक’

बिहान ३ देखि ६ बजेसम्मको समयमा धेरैजसो मुटुरोगका बिरामीलाई हृदयघात हुने जोखिम उच्च हुन्छ । बिहानको समयमा हाम्रो शरीरमा तनाव हार्मोन र कर्टिसोल हर्मोनको स्तर बढी हुन्छ, जसले हृदयघात...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

तीतो खानेकुराले उच्च रक्तचाप निको हुन्छ ?

काठमाडौं । उच्च रक्तचापलाई चिकित्सकीय भाषामा ‘हाइपरटेन्सन’ भनिन्छ । यसको अर्थ हुन्छ, मुटु र रक्तनलीहरुमा दबाब बढ्नु । विना लक्षण पनि सुस्त गतिमा यसले शरीरलाई गलाउँदै लैजान सक्ने भएकाले...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

उच्च रक्तचापको औषधि किन सबैलाई एकै खालको दिइदैन ?

काठमाडौं । उच्च रक्तचाप यस्तो गम्भीर समस्या हो, जसलाई ‘साइलेन्ट किलर’ पनि भनिन्छ । उच्च रक्तचापको समस्या बढ्दै गएपछि औषधि खानु नै यसलाई नियन्त्रण गर्ने एक मात्र विकल्प हुन...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

डराएको वा आत्तिएको बेला किन बढ्छ मुटुको चाल ?

जब हामी कुनै कारणले अचानक आत्तिन्छौं वा डराउँछौं, तब मुटु छिटोछिटो ढुकढुक गर्छ । मुटु नै बाहिर आउला कि जस्तो हामीलाई लाग्छ । डराएको, आत्तिएको र दौडिएको बेला मुटुको...

डा. रोशन राउत वरिष्ठ मुटुरोग तथा मुटुको चाल विशेषज्ञ

रिसाहा र आक्रामक स्वभावका मान्छेलाई वास्तवमै मुटुको समस्या हुन्छ ?

शारीरिक स्वास्थ्यका लागि स्वभावको भूमिका मुख्य हुन्छ । रोग निम्त्याउने एउटा जड मानिसको स्वभाव पनि हो भनिन्छ । विशेषतः हाम्रो स्वभाव अनुसार नै हाम्रो स्वास्थ्य स्वस्थ हुने र नहुने...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

खाना र हृदयघातको सम्बन्धबारे कसरी जान्यौं ?

हृदयघातलाई अज्ञानताको कालो कोठाबाट उज्यालोमा ल्याउने कामको सुरुवात यिनै अध्ययनहरूले गरेका हुन्। सन् १९५० यता अमेरिका जस्ता देशमा हृदय रोगबाट हुने मृत्युको दर दुई-तिहाइले घटेको छ।

मन : मुटुमा हुन्छ कि मस्तिष्कमा ?

काठमाडौं । जब तपाईंलाई कसैले नमिठो वचन बोल्छ, मनमा च्वास्स बिझ्छ । जब तपाईंलाई कसैले हार्दिकतापूर्वक तारिफ गरिदिन्छ, मन गर्वले ढक्क फुल्छ । जब तपाईंले अप्रत्यासित अप्रिय खबर सुन्नुहुन्छ,...

डा. सुनिल कोइराला वरिष्ठ कल्सल्टेन्ट न्युरोलोजिस्ट

उच्च रक्तचाप जाँच्ने उपकरण कसरी प्रयोग गर्ने ?

काठमाडौं । रक्तचाप सन्तुलित हुनुपर्छ तर विभिन्न कारणले यसमा उतारचढाव आइरहेको हुन्छ । रक्तचाप घटबढ हुनु स्वास्थ्यको लागि राम्रो होइन । त्यसैले समय–समयमा आफ्नो रक्तचापको स्थिति के छ भनेर...

उच्च रक्तचापको औषधि आफूखुसी छाडे के हुन्छ ?

उच्च रक्तचापको औषधि सेवन गरेपछि जीवनभरि छाड्न मिल्दैन भन्ने चिन्ताले धेरै व्यक्ति उच्च रक्तचापको समस्या भए पनि औषधि सेवन गर्न भने डराउँछन् । तर केहीले औषधि सुरु गरेपछि पनि...

प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ

आवश्यक छ कोलेस्टेरोल पनि

काठमाडौं । ‘कोलेस्टेरोल बढ्यो ।’ यस्तो सुन्नासाथ हाम्रो मन बेचैन हुन पुग्छ । जब कोलेस्टेरोलको मात्रा बढ्दै जान्छ, मुटुको जोखिम बढ्दै जान्छ । हाम्रो साझा धारणा यस्तै छ ।...

डा. कमल शर्मा लम्साल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ

के हुन्छ ? जब उच्च रक्तचाप भएकाले रक्सी पिउँछन्

मानौं तपाईंलाई उच्च रक्तचाप छ । साथै मदिराको अम्मली पनि हुनुहुन्छ । चिकित्सकहरुले प्रष्टसाथ भन्ने गरेका छन्, ‘मदिराजन्य पदार्थ उच्च रक्तचापमा थप घातक हुनसक्छ ।’ आखिर उच्च रक्तचाप भएका...

मनोमानी सिटामोल खाँदा के हुन्छ ?

काठमाडौं । टाउको दुख्यो, ज्वरो आयो, जोर्नी दुख्यो, आलस्य भयो के गर्ने ? हामीसँग यसको झटपट उपाय छ, सिटामोल खाइदिने । अर्थात् सामान्य बिसञ्चो हुनासाथ हामी सिटामोल चपाइदिन्छौं ।...

हृदयघात हुनुअघि शरीरले कस्तो संकेत गर्छ ?

कहिलेकाहीं अनपेक्षित रुपमा कुनै चिनेजानेका साथीभाइ, सहकर्मी, आफन्तको मृत्युको खबर सुन्नुपर्छ । हिजोसम्म ठिकठाक देखिएका, देखभेट भएका, कुराकानी भएका, हाँसीमजाक गरेका, एकसाथ खाना खाएका, एकै ठाउँमा काम गरिरहेका मान्छे...

डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ

वाइनले वास्तवमै मुटुलाई फाइदा गर्छ ?

काठमाडौं । नेपाली पात्रोमा अब चाडपर्व सुरु भएको छ । तीज, दशैं, त्यसपछि तिहार । चाडपर्वको यो याममा मीठोमसिनो व्यञ्जनसँगै नेपाली समाजले मदिरा पनि उत्तिकै खपत गर्छ । मदिरामा...

हृदयघात र प्यानिक अट्याक कसरी छुट्टाउने ?

हृदयघात र प्यानिक अट्याकबीचको भिन्नता छुट्टाउन अलि गाह्रो छ, किनभने दुवैका लक्षण लगभग उस्तै हुन्छन् । अत्यधिक तनाव र चिन्ता प्यानिक अट्याकको प्रमुख कारण हो । जसले हृदयघात पनि...

चुरोट र रक्सीले मुटुको धमनीलाई कक्रक्क बनाउँछ : डा. शाह

काठमाडौं । पछिल्लो समय विश्वभर नै मुटुरोगीको संख्या बढेको छ । नेपालमा पनि पछिल्लो समय मुटुरोगको समस्या बढ्दै गएको छ । मधुमेह, उच्च रक्तचाप र मोटोपनको समस्या बढ्दा मुटुरोगबाट...

नेपालमै सम्भव छ मुटुको चाल गडबडीको सबैखाले उपचार

मुटुको सामान्य चाल कति हो भन्ने कुरा थाहा पाउनु एकदमै जरुरी छ । एउटा सामान्य व्यक्तिको मुटुको चाल प्रतिमिनेट ६० देखि १०० हुनुपर्छ । तर सुतेको बेला ६० भन्दा...

अमेरिकी वैज्ञानिकको खोज : डीएनए परिवर्तन गरेर हृदयघात रोक्न सकिने !

हृदयघात अहिले मृत्युको प्रमुख कारण बन्दै गइरहेको छ । हृदयघातको निराकरणका लागि अनेक प्रयास भइरहँदा पनि यसबाट बर्सेनि हजारौंको ज्यान गइरहेको छ । बजारमा पाइने खोप र औषधिले कोलेस्ट्रोलको...