+

फ्याटी लिभर भएकाले रक्सी पिउँदा के हुन्छ ?

२०८० जेठ  ३२ गते १६:१८ २०८० जेठ ३२ गते १६:१८
फ्याटी लिभर भएकाले रक्सी पिउँदा के हुन्छ ?

कलेजो वरिपरि अनावश्यक बोसो जम्मा हुनुलाई फ्याटी लिभर भनिन्छ । हाम्रो कलेजोको कुल तौलमा पाँचदेखि १० प्रतिशत बोसो हुनु सामान्य मानिन्छ । कुनै कारण योभन्दा बढी बोसो जम्मा भएमा फ्याटी लिभर भएको बुझ्नुपर्छ ।

फ्याटी लिभर दुई प्रकारका हुन्छन्, अल्कोहलयुक्त र अल्कोहलरहित । नियमित रक्सी खाने व्यक्तिमा अल्कोहलयुक्त फ्याटी लिभरको समस्या देखिन्छ । किनकि रक्सीले कलेजोलाई फेल गराउने र त्यसमाथि रक्सीसँग रातो मासु वा बोसोयुक्त खानेकुराको सेवनले अझ कलेजोमा बोसो जम्ने सम्भावना देखिन्छ ।

रक्सी नखाने तर मधुमेह, उच्च रक्तचाप, कोलेस्टेरोलको समस्या भएका, जंकफुडको अत्यधिक सेवन, चिल्लो खानेकुरा र कार्बोहाइड्रेट बढी भएको खानेकुरा खाने व्यक्तिको पनि कलेजोमा बोसो जम्मा हुन थाल्छ । यो अल्कोहलरहित फ्याटी लिभर हो । पछिल्लो समय रक्सीले भन्दा अरु कारणले फ्याटी लिभरको समस्या हुनेहरु बढेका छन् ।

फ्याटी लिभरको जोखिम कसलाई ?

मोटोपनको समस्या भएका, व्यायाम नगर्ने  लामो समयदेखि निरन्तर बोसोयुक्त खानेकुरा (जस्तै, रातो मासु), चिल्लो खानेकुरा (जस्तै, तारेको, भुटेको¬) र जंकफुड खाने व्यक्तिमा फ्याटी लिभर हुने सम्भावना धेरै हुन्छ । यसले शरीरमा अनावश्यक बोसोको मात्रा बढाउँछ ।

मधुमेहको समस्या भएकालाई पनि यसको जोखिम बढी हुन्छ । किनकि उनीहरुको पाचनशक्ति र रोगप्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर हुन्छ ।

फ्याटी लिभरको संकेत

फ्याटी लिभर हुँद प्रारम्भिक लक्षण त खास त्यस्तो केही देखिंदैन । यसको पहिचान सिटिस्क्यान, भिडियो एक्सरे गरेर मात्र गर्न सकिन्छ । यदि कसैलाई प्रायः पेटको माथिल्लो दाहिने भाग दुख्ने, असहज महसुस भएमा पनि फ्याटी लिभर भएको हुन सक्छ ।

फ्याटी लिभरका कारण कोलेस्टेरोल बढ्ने र मधुमेह हुने सम्भावना अधिक हुन्छ । समयमा यसको उपचार नगरे क्यान्सर समेत हुने जोखिम हुन सक्छ । कलेजोमा बोसो जम्मा हुँदा यसको कार्यक्षमतामा ह्रास आउँदै गएर कलेजो नै फेल समेत हुन सक्छ ।

फ्याटी लिभर भएकाले रक्सी पिउँदा के हुन्छ ?

फ्याटी लिभर भएकाले रक्सी खाएमा कलेजो खराब हुन्छ । यसको उपचार नभए कलेजो फेल हुने र क्यान्सर समेत हुने जोखिम हुन्छ ।

फ्याटी लिभर भएमा के खाने, के नखाने ?

रक्सी, रातो मासु, बोसोयुक्त मासु, जंकफुड, चिल्लो खानेकुराबाट टाढै रहनुपर्छ । उच्च कार्बोहाइडे«ट (जस्तै, दूध, आलु, बिस्कुट, कोल्ड ड्रिंक, मकै, फ्रेन्च फ्राइ आदि) खानेकुरा पनि बार्नुपर्छ ।

चिनी, सक्खर लगायत गुलियो खानेकुराले शरीरमा ग्लुकोजको मात्रा बढाएर फ्याटी लिभरको जोखिम बढाउन सक्छ । भुटेको खानेकुराले बोसो जम्मा गराउने सम्भावना अधिक हुने भएकाले खानुहँुदैन ।

फ्याटी लिभरबाट कसरी बच्ने ?

फ्याटी लिभरको समस्या देखिएमा मोटोपन छ भने तौल घटाउन प्रयास गर्ने, व्यायाम गर्ने, सुन्तुलित भोजन गर्ने, बोसोरहित खानेकुराको सेवन गर्ने र समय-समयमा रगत जाँच गराउनुपर्छ । यसमा कोलेस्टेरोलको मात्रा कति छ भनेर जाँच गरिन्छ । यदि फ्याटी लिभर भइसकेको छ भने औषधिमार्फत नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ।

(पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ डा. कश्यप काठमाडौं टोखास्थित ग्रान्डी अस्पतालमा कार्यरत छन् । उनीसँग अनलाइनखबरकर्मी रेणु त्वानाबासुले गरेको कुराकानीमा आधारित)

फ्याटी लिभर रक्सी
डा. अखिलेश कश्यप
लेखक
डा. अखिलेश कश्यप
पेट तथा कलेजोरोग विषेशज्ञ

मेडिकल काउन्सिल दर्ता नम्बर : ४०६८ एमडी, डीएम हाल ग्रान्डी इन्टरनेसनल अस्पतालमा कन्सलटेन्ट ग्यास्ट्रोइन्टरोलोजिस्ट तथा हेपाटोलोजिस्टको रुपमा कार्यरत, ग्यास्ट्रो एण्ड लिभर फाउन्डेसनका अध्यक्ष

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
Khusi chhu

खुसी

Dukhi chhu

दुःखी

Achammit chhu

अचम्मित

Utsahit Chhu

उत्साहित

Akroshit Chhu

आक्रोशित

प्रतिक्रिया

भर्खरै पुराना लोकप्रिय

फिचर

हड्डी खिइने समस्या ‘ओस्टियोआर्थराइटिस’बारे भ्रम र सत्य  

हड्डी खिइने समस्या ‘ओस्टियोआर्थराइटिस’बारे भ्रम र सत्य  

बाल क्यान्सरको लक्षणलाई बेवास्ता नगरौं (भिडियो)

बाल क्यान्सरको लक्षणलाई बेवास्ता नगरौं (भिडियो)

गुणस्तरीय खाद्यवस्तु उत्पादन गर्न उद्योगले ध्यान दिनुपर्ने १४ कुरा  

गुणस्तरीय खाद्यवस्तु उत्पादन गर्न उद्योगले ध्यान दिनुपर्ने १४ कुरा  

आत्महत्याको सोच आउनै नदिन के गर्ने ?

आत्महत्याको सोच आउनै नदिन के गर्ने ?

क्यान्सरका बिरामीलाई होम केयर सेवा कसरी दिने ?

क्यान्सरका बिरामीलाई होम केयर सेवा कसरी दिने ?

अचानक चक्कर आउनु कस्तो स्वास्थ्य समस्याको संकेत हो ?

अचानक चक्कर आउनु कस्तो स्वास्थ्य समस्याको संकेत हो ?