संगीतले ‘नैतिक भ्रष्टाचार बढाउने’ भन्दै तालिबानले जलायो बहुमूल्य वाद्ययन्त्र

काठमाडौं । संगीतले मानिसमा ‘नैतिक भ्रष्टाचार निम्त्याउने’ भन्दै तालिबानले अफगानिस्तानमा संगीतका वाद्ययन्त्रहरु जलाएको छ । पश्चिमी हेरात प्रान्तमा शनिबार हजारौं डलर बराबरको सांगीतिक उपकरणलाई जलाएर खरानी बनाइएको बीबीसीले जनाएको छ ।

सन् २०२१ मा सत्तामा आएदेखि तालिबानले सार्वजनिक रूपमा संगीत बजाउने लगायतका धेरै कुरामा प्रतिबन्ध लगाएको छ । अफगानिस्तान नेसनल इन्स्टिच्युट अफ म्युजिकका संस्थापक अहमद सरमस्तले तालिबानको कार्यलाई ‘सांस्कृतिक नरसंहार र सांगीतिक तोडफोड’ भएको बताए ।

‘अफगानिस्तानका जनतालाई कलात्मक स्वतन्त्रताबाट वञ्चित गरिएको छ । हेरातमा संगीत वाद्ययन्त्र जलाउनु भनेको तालिबानको नेतृत्वमा अफगानिस्तानमा भइरहेको सांस्कृतिक नरसंहारको एउटा सानो उदाहरण मात्र हो,’ पोर्चुगलमा बस्दै आएका डा. सरमस्तले बीबीसीलार्ई भने ।

हेरातमा आगजनी गरिएका केही वस्तुमा गिटार, एक हार्मोनियम र तबलाका साथै एम्पलीफायर र स्पिकर समावेश छन् । यी उपकरण धेरै सहरका विवाह स्थलबाट बरामद गरिएको थियो । तालिबानको उप र सद्गुण मन्त्रालयका एक अधिकारीले भने कि संगीत बजाउँदा ‘युवाहरू पथभ्रष्ट’ हुनेछन् ।

गत १९ जुलाईमा पनि तालिबानले यस्तै प्रकारको आगजनी गरेको थियो । सरकारले त्यसबेला ट्वीटरमा आगलागीको तस्वीर पोस्ट गरे पनि देशको कुन भागमा जलाइएको हो भन्ने कुरा खुलाएको थिएन ।

अफगानिस्तानमा ९० को दशकको मध्यदेखि २००१ सम्म तालिबान सत्तामा हुँदा सबै प्रकारका संगीत, सामाजिक जमघट, टिभी र रेडियोमा प्रतिबन्ध लगाइएको थियो । त्यसपछिका दुई दशकमा संगीत फस्टायो तर अगस्ट २०२१ मा तालिबान पुनः सत्तामा फर्किएपछि धेरै संगीतकारले देश छाडे । उक्त मुलुकमा अझै पनि गायक र संगीतकार कुटपिट र भेदभावको सिकार भइरहेका छन् । विगत दुई वर्षमा तालिबानले इस्लामिक कानुनको कडा व्याख्या गर्दै धेरै कुरामा कडा प्रतिबन्ध लगाएको छ ।

महिलाले यी कठोर नियमको पीडा भोगेका छन् । तालिबानले उनीहरूलाई आँखा मात्र देखाउने खालको लुगा लगाउन र ७२ किलोमिटर (९४५ माइल)भन्दा बढी यात्रा गर्दा पुरुष आफन्तलाई साथमा लैजान आदेश दिएको छ ।

किशोरकिशोरी र महिलालाई विद्यालय र विश्वविद्यालयको कक्षाकोठा, जिम र पार्कमा प्रवेश गर्न पनि रोक लगाइएको छ । गत हप्ता देशभरका सबै कपाल र सौन्दर्य सैलुनलाई गैरइस्लामिक भन्दै तालिबानको आदेशमा बन्द गर्न आदेश दिइएको थियो ।