समाजमा लाज र संकोचका कारण यौनरोगको बारेमा मानिसहरु खुलेर कुरा गर्दैनन् । कतिपयले रोग लुकाएर बसेका हुन्छन् । त्यसैले यस्ता रोग कसरी लाग्छ, त्यसको निदान र उपचार कसरी हुन्छ भन्ने कुरामा अलमल हुन्छ । विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएओ)का अनुसार प्रत्येक दिन १० लाखभन्दा बढी मानिसमा यस्तो संक्रमण हुने गर्छ ।
यौनरोग ब्याक्टेरियल, भाइरल र प्यारासाइटिक तीन प्रकारको हुन्छ । ब्याक्टेरियल यौनरोग सिफिलिस, गोनोरिया, क्राइमोडिया, भिरङ्गी आदि हुन् । भाइरलमा एचआईभी, एड्स, हेपाटाइटिस बी, सी र ह्युमन प्यापिलोमा भाइरस आदि पर्छन् । प्यारासाइटिकमा चाहिं ट्राइकोमोनोयासिस आदि पर्छन् ।
हाम्रोमा मुख्यगरी गोनोरिया, क्राइमोडिया, भिरिङ्गी, यौनाङ्गको मुसा, ट्राइकोमोनियस जस्ता यौनरोग बढी देखिने गर्छ । अधिकांश यौनरोग यौन सम्पर्कबाट सर्छ । तर कतिपय अवस्थामा अन्य यौनिक गतिविधिका क्रममा छालाबाट छालामा सर्न सक्छन् ।
कण्डम नलगाउने, जथाभावी यौनसाथी बनाउने, जथाभावी सुईको प्रयोग गर्ने, अप्राकृतिक यौन सम्बन्ध बनाउने आदि कारण यौनरोग लाग्छ ।
कतिपय त्यस्ता रोग आमाबाट गर्भावस्थामा हुँदा, जन्मिंदा वा स्तनपानको समयमा बच्चामा पनि सर्ने गर्छन् । यदि बच्चामा यौन रोग सर्यो भने बच्चाको दिमागको विकास राम्ररी नहुने, आँखामा असर गर्ने र अन्य अंगहरुमा असर गर्ने हुन्छ ।
रक्तदान गर्दा वा उही सुईको प्रयोग गर्दा पनि यौनरोग सर्ने सम्भावना बढ्छ । कतिपय अवस्थामा यौनरोगले गम्भीर रूप पनि लिन सक्छ, जस्तै- क्यान्सर, कटिमा दीर्घ पीडा, पाठेघरभन्दा बाहिर गर्भ बस्ने र बाँझोपनजस्ता समस्या देखा पर्न सक्छन् ।
महिलामा हुने यौनरोगको लक्षण
महिलामा योनी चिलाउने, साना बिमिरा देखिने, पानीका फोकाजस्ता दागहरू हुने, सम्भोग गर्दा दुख्ने, योनीस्राव हुने र तल्लो पेट दुख्ने, यौनाङ्ग वरपर चिलाउने र रातो हुने, योनीबाट अस्वाभाविक गन्ध आउने जस्ता लक्षण देखिन्छ ।
पुरुषमा देखिने यौनरोगका लक्षण
लिङ्गबाट पीप आउने, पिसाब फेर्दा पोल्ने, दुख्ने, यौनाङ्गमा साना-साना बिमिरा या खटिरा आउने, फोकाहरू देखिने, यौनाङ्ग वरपर चिलाउने र रातो हुने, साना घाउ हुने आदि लक्षण देखा पर्छन् ।
उपचार सम्भव छ ?
यौनरोगको उपचार सम्भव छ तर पूर्णरुपमा सबै रोग निको हुन्छ भन्न सकिंदैन । ब्याक्टेरिया वा परजीवीका कारण लाग्ने यौनरोग एन्टिबायोटिक प्रयोग गरेर निको पार्न सकिन्छ । तर भाइरसबाट सर्ने यौनरोगको उपचार छैन ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार आठवटा जीवाणुमा क्लामिडिया गोनोरिया, सिफिलिस र ट्रिकोमोनाइसिस जस्ता रोग उपचारपछि निको हुनसक्छन् भने हेपाटाइटिस बी, हर्पिस, एचआईभी र एचपीभी निको हुन सक्दैन ।
उपचारले लक्षणलाई घटाउन र संक्रमण फैलिन कम गर्न भने सहयोग गर्छ । एचभीपी र हेपाटाइटिस बीविरुद्ध खोप पनि उपलब्ध छन् ।
समयमै उपचार गरिएन भने थप जटिलता निम्तिन सक्छ
गोनोरिया हुँदा समयमै उपचार भएन भने ज्वरो आउने, ग्रन्थीहरू फुल्ने, गर्भवती भएमा सन्तानलाई सर्ने जस्ता जटिलता देखिनसक्छ । जसका कारण बाँझोपन हुने सम्भावना हुन्छ । पुरुषको हकमा अण्डकोष दुख्ने सुनिने र बाँझोपन देखिने हुनसक्छ । भिरिङ्गी हुँदा संक्रमण फैलिंदै मस्तिष्क, रक्तनलीमा समस्या ल्याउँछ । भिरिङ्गी पनि सन्तानमा सर्न सक्छ ।
यौनरोगबाट बच्ने उपाय
यौनरोगबाट बच्नका लागि शारीरिक सम्बन्ध राख्दा कन्डम प्रयोग गर्नुपर्छ । धेरैवटा पार्टनरसँग यौन सम्बन्ध बनाउनु हुँदैन, एक जनासँग मात्र बनाउनुपर्छ । साथै शारीरिक सम्बन्ध राख्नुअघि र पछि गोप्य अंगलाई राम्ररी सफा गर्नुपर्छ । यौन संक्रमण शारीरिक सम्पर्कबाट मात्र नभई संक्रमित सुईको प्रयोगबाट पनि हुनसक्छ, त्यसैले सावधानी अपनाउनुपर्छ ।
प्रतिक्रिया 4