फुड डेलिभरी गरेर गुजारा गर्दै अमेरिकी कर्मचारी, २२ दिनदेखि तलब रोकियो

५ कात्तिक, काठमाडौं। अमेरिकामा धेरै सरकारी कर्मचारीहरू अहिले फुड डेलिभरी वा अस्थायी जागिर गरेर गुजारा गर्न बाध्य छन्। उनीहरू दैनिक आवश्यकता पूरा गर्न र ईएमआई तिर्नका लागि यसो गरिरहेका छन्।

अमेरिकामा जारी सटडाउनका कारण साढे सात लाख सरकारी कर्मचारीहरूको तलब रोकिएको छ।

अमेरिकामा अक्टोबर १ बाट सुरु भएको सरकारी सटडाउन अब २२ औँ दिनमा पुगेको छ।

संसदको माथिल्लो सदन सिनेटमा अक्टोबर २० मा फन्डिङ विधेयकमा ११ औँ पटक मतदान भयो, तर राष्ट्रपति ट्रम्पको प्रस्ताव फेरि पनि खारेज भएको छ। योसँगै यो अमेरिकी इतिहासको दोस्रो सबैभन्दा लामो सटडाउन बनेको छ।

हेल्थ केयर कार्यक्रममा सहमति जुटेन

अमेरिकाको वित्तीय वर्ष अर्थात् खर्चको वर्ष अक्टोबर १ बाट सुरु हुन्छ। यो एक प्रकारले सरकारको आर्थिक वर्ष हो, जसमा उसले आफ्नो पैसा खर्च गर्ने र बजेट बनाउने योजना बनाउँछ।

यस अवधिमा सरकारले सेना, स्वास्थ्य वा शिक्षा जस्ता क्षेत्रहरूमा कहाँ पैसा लगाउने भन्ने तय गर्छ। यदि यो मितिसम्म नयाँ बजेट पास भएन भने, सरकारी कामकारबाही बन्द हुन्छ। यसलाई सटडाउन भनिन्छ।

अमेरिकाका दुई प्रमुख दल डेमोक्रेट र रिपब्लिकनबीच ओबामा हेल्थ केयर सब्सिडी कार्यक्रमलाई लिएर तनाव छ। डेमोक्रेटहरू स्वास्थ्य सेवा (स्वास्थ्य बीमा) को सब्सिडी बढाउन चाहन्छन्।

रिपब्लिकनहरूलाई अनुदान बढाइयो भने सरकारलाई खर्च गर्न थप पैसाको आवश्यकता पर्ने र अन्य सरकारी कामहरूलाई प्रभावित हुने डर छ ।

सटडाउनको सबैभन्दा खराब असर हवाई क्षेत्रमा

सीएनएन (सीएनएन) का अनुसार सटडाउनको सबैभन्दा खराब असर एयर ट्राफिक कन्ट्रोलरहरूमा परिरहेको छ।

यिनीहरूलाई आवश्यक कर्मचारी मानिन्छ, त्यसैले अक्टोबर १ मा सटडाउन सुरु भए पनि उनीहरूले निरन्तर काम गरिरहनु परेको छ, तर उनीहरूलाई तलब मिलिरहेको छैन।

तलब रोकिएका कारण हजारौँ कन्ट्रोलरहरू आफ्नो आधारभूत आवश्यकताहरू पूरा गर्न सङ्घर्ष गरिरहेका छन्। स्थिति यति खराब छ कि धेरै कन्ट्रोलरहरू आफ्नो नियमित सिफ्ट समाप्त गरेपछि वैकल्पिक काम गर्न बाध्य छन् ।

उनीहरू गुजारा चलाउनका लागि ऊबर चलाइरहेका छन्, खाना डेलिभर गरिरहेका छन्, वा रेस्टुरेन्टमा काम गरिरहेका छन्।

नेशनल एयर ट्राफिक कन्ट्रोलर्स एसोसिएसन (एनएटीसीए) का अध्यक्ष निक ड्यानियल्सले अवस्था गम्भीर भएको बताएका छन्।

उनले भने, ‘हामीलाई पैसा दिइनेछ भनिएको छ, तर अहिलेसम्म केही भएको छैन।’

विज्ञहरूले लामो समयसम्मको आर्थिक तनाव र अत्यधिक थकानले उडानहरूको सञ्चालनमा असर पर्न सक्ने चेतावनी दिएका छन्।

फ्लाइट अवेरका अनुसार, आइतबार मात्र ७,८०० भन्दा बढी उडानहरू ढिलो भए र ११७ उडानहरू रद्द भए ।

यस महिनाको सुरुमा, एक हप्तामा भएको २३,००० उडानहरूको ढिलाइमध्ये आधाभन्दा बढी ढिलाइको कारण कर्मचारीहरूको कमीसँग जोडिएको थियो।

२२ दिनको सटडाउनको असर कहाँ कति ?

करिब ७.५ लाख सरकारी कर्मचारी तलब बिना बिदामा छन्। सेना, प्रहरी, सीमा सुरक्षा र एयर ट्राफिक कन्ट्रोलर जस्ता आवश्यक कर्मचारीहरूले तलब बिना काम गरिरहनु परेको छ।

उडानहरू ढिलो भइरहेका छन् र कम आय भएका परिवारहरूलाई खाद्य सहायता नपाउने खतरा बढिरहेको छ।

पर्यटनमा असरमा देखिएको छ । स्मिथसोनियन सङ्ग्रहालयहरू बन्द छन्।

परमाणु हतियार एजेन्सी पनि प्रभावित छ । नेशनल न्यूक्लियर सिक्योरिटी एजेन्सीले १,४०० कर्मचारीहरूलाई बिदामा पठाएको छ। एनर्जी सेक्रेटरी क्रिस राइटले यस्तो पहिले कहिल्यै नभएको र यसले परमाणु हतियारहरूको सुरक्षामा असर पार्न सक्ने बताएका छन्।

सटडाउनको ट्रम्पलाई कस्तो असर पर्छ ?

सटडाउनको समयमा, ट्रम्प प्रशासनले व्यवस्थापन र बजेट कार्यालय (ओएमबी) मार्फत आवश्यक र गैर-आवश्यक सेवाहरूको निर्णय गर्न सक्छ।

यसबाट उनीहरूले डेमोक्रेट समर्थित कार्यक्रमहरू जस्तै शिक्षा, वातावरण, स्वास्थ्य सब्सिडीलाई गैर-आवश्यक र रक्षा तथा अध्यागमनलाई आवश्यक दर्जा दिन सक्छन्। ट्रम्पले आफैंले शटडाउनबाट धेरै राम्रा कुराहरू हुने बताएका छन्।

सटडाउनका कारण ठूलो सङ्ख्यामा मानिसहरूलाई जागिरबाट निकालिन सकिन्छ। सन् २०२५ मा नै सङ्घीय जागिरहरूमा ३ लाखको कटौती भइसकेको छ। यो ट्रम्पको नीतिको हिस्सा हो।

ट्रम्प यसलाई डेमोक्रेटहरूमाथि दोष लगाउन प्रयोग गरिरहेका छन्। ह्वाइट हाउसले सङ्घीय एजेन्सीहरूलाई डेमोक्रेटहरूलाई जिम्मेवार ठहराउने निर्देशन दिएको थियो, जुन नैतिकता कानूनको उल्लङ्घन हुन सक्छ।

छोटो सटडाउनबाट ट्रम्पलाई बढी फाइदा हुनेछ, किनभने उनी आफ्नो एजेन्डालाई अगाडि बढाउन सक्छन्, तर लामो समयसम्म लम्बिएमा आर्थिक नोक्सानका कारण उनको छवि खराब हुन सक्छ। एजेन्सीहरूको सहयोगमा