नागरिक सरकार खोज्ने दायित्व जंगीअड्डा कि शीतलनिवासको ?

नयाँ सरकारबारे जंगीअड्डा बाहिर छलफल र वादविवाद भएका खबर आइरहँदा यो भीषण संक्रमणका बेला ध्यान दिनुपर्ने अति महत्वका कुरामाथि तत्काल र खुला बहस गरौं। सेना राज्यको एक अंग हो। उसको काँधमा अहिले राष्ट्रिय सुरक्षाको गम्भीर र महत्वपूर्ण जिम्मेवारी छ।

सेनालाई आफ्नो जिम्मेवारीको काम गर्न दिऊँ। अब बन्ने सरकारको नागरिक सर्वोच्चता बचाउन जंगीअड्डाको ढोकामा गएर सरकार नमागौं। यो कुनै पनि हालतमा राजनीतिक निर्णय हुन सक्दैन।

हामीसँग राष्ट्रपति संस्था छ। गणतन्त्र नेपालको त्यो जननिर्वाचित सर्वोच्च संस्था हो। राजनीतिक निर्णयहरू विधिवत् र संस्थागत गर्ने अन्तिम थलो हो। आन्दोलनकारीका तर्फबाट वार्तामा जान चाहने र जान आवश्यक व्यक्तिहरू टुंगो लगाएर यदि राष्ट्रपति शीतलनिवासमा हुनुहुन्छ भने वार्ता र सहमति त्यहाँ हुनुपर्छ।

सहजकर्ताको रुपमा सेनाले महत्वपूर्ण भूमिका निभाउन सक्छ। तर खरानीको थुप्रो अगाडि नै सही शीतलनिवास वा संसद् भवन अगाडि नै नयाँ नागरिक सरकार बन्ने बारेको छलफल र निर्णय हुनुपर्छ। त्यो निर्णय प्रक्रियाले नेपाली जनताले ठूलो बलिदानबाट स्थापना गरेको यो संविधान र व्यवस्थालाई हाँक्ने सफा, नयाँ र इमानदार नेतृत्व पाएको अनुभूति गर्नेछन्।

अदूरदर्शी, स्वार्थी र भ्रष्टाचारी नेतातन्त्रलाई पराजित गरेको आन्दोलनबाट जन्मिने कुशल नागरिक नेतृत्व यो संविधानको दायरा भित्रबाट नै बन्नुपर्दछ। अहिले पनि राजनीतिक रुपमा जीवित रहेको संसद्बाट अनुमोदित गरेबाट त्यसको वैधता नागरिक सरकारको हुन्छ। जंगीअड्डाभित्र राजनीतिक नेतृत्व जन्माउँदा अहिलेसम्म निर्विवाद र गैर राजनीतिक रहेको हाम्रो सेना पनि विवादित हुन्छ।

संविधान र व्यवस्था भित्रैका खराबी सच्याउन भएको सफल र पवित्र आन्दोलन पछिको अन्तरिम नागरिक सरकार निर्माणका प्रसूति गृहहरू राष्ट्रपति भवन र संसद् मात्रै हुन्। यो व्यवस्थाका संरक्षक आन्दोलनकारीहरूले यो वैधानिकताबारे परिपक्व रुपमा बुझ्नुपर्छ।

यो व्यवस्था र संविधानअनुसार जनता यो देशका सार्वभौम शक्ति हुन्। यो बलियो तथ्य नबुझ्ने हो र यो व्यवस्था र संविधान नबच्ने हो भने जेनजी जस्तो एक्काइसौं शताब्दीको नयाँ राजनीतिक इतिहास निर्माता पुस्ताले विश्वको सर्वोत्तम व्यवस्था र संविधान गुमाएको खराब इतिहास निर्माण हुने खतरा पनि छ।

राणा, पंचायत र राजाविरुद्धको राजनीतिक आन्दोलनका सहभागी र साठी वर्षभन्दा बढी समयको राजनीतिक अनुभव भएका राष्ट्रपतिसँग संवाद गरेर नागरिक सरकार निर्माण गर्नु इतिहासका सबै लोकतान्त्रिक, स्वाभिमानी र क्रान्तिकारी आन्दोलनको स्वामित्व लिनु संविधानलाई सुरक्षित लिकमा हिंडाउनु हो। यो वैधानिक बाटोको यात्रा गरिए खरानी भएको देशलाई पुनर्निर्माण गर्न विश्वभरिका मित्र शक्तिहरूलाई पनि सहयोगको लागि अपिल गर्न सकिन्छ।

चिहानघाटसम्म रह्यो भने खरानी टक्टक्याएर भए पनि जुरुक्कै उठौंला र मातृभूमिको माटो निधारमा घसेर भ्रष्टाचार र नातावाद मुक्त समाज निर्माणको नयाँ इतिहास निर्माण गरौंला। अन्यथा, हामी हाम्रो आफ्नै चिहानसम्मको पहिचान पनि बाँकी नरहेका हुनेछौं।

जेनजी पुस्ता बुद्धि पुर्‍याऊ ।