२८ माघ, काठमाडौं । जलविद्युत र पर्यटन क्षेत्रमा अघिल्लो वर्षको तुलनामा विदेशी लगानी प्रस्ताव उल्लेख्य बढेको छ ।
साउन देखि माघसम्म विद्युतमा ३३ अर्ब ७५ करोड र पर्यटनमा ३ अर्ब १ करोड रुपैयाँ लगानी प्रस्ताव आएको उद्योग विभागले जनाएको छ ।
अघिल्लो वर्षको यही अवधिमा विद्युतमा १० अर्ब ९४ करोड र पर्यटनमा ४८ करोड रुपैयाँ मात्र लगानी प्रस्ताव आएको थियो ।
उर्जा र पर्यटनमा देखिएको लगानीकर्ताको आकर्षणले कुल विदेशी लगानी प्रस्ताव बढेको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्षको दश महिनामा १६ अर्ब ५५ करोड रुपैयाँ कुल लगानी प्रस्ताव आएकोमा यस वर्ष ४० अर्ब ६२ करोड रुपैयाँको प्रस्ताव आएको विभागले जनाएको छ ।
विभागमा कृषि तथा बन, पूर्वाधार, उर्जा, उत्पादन, खानी, सेवा र पर्यटन गरि ७ विद्यामा लगानी प्रस्ताव आएको छ । दश महिनामा उर्जा, पर्यटन र खानी क्षेत्रमा बाहेक अन्य चार क्षेत्रमा अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा लगानी प्रस्ताव घटेको छ ।
विभागका अनुसार अघिल्लो वर्षको दश महिनामा खानीजन्य उद्योगमा ११ करोड लगानी प्रस्ताव आएकोमा यस वर्ष १९ करोड रुपैयाँ आएको छ ।
कृषि तथा बनमा ५२ करोड, पूर्वाधारमा १० करोड, उत्पादनशील क्षेत्रमा ५६ करोड, सेवा क्षेत्रमा दुई अर्ब ४७ करोड रुपैयाँ लगानीले विभागबाट स्वीकृति लिएको छ । अघिल्लो वर्ष यी क्षेत्रमा पूर्वाधारमा लगानी प्रस्ताव आएन भने उत्पादनशील क्षेत्रमा ७९ करोड र सेवा क्षेत्रमा तीन अर्ब ४९ करोड रुपैयाँ प्रस्ताव आएको थियो ।
दश महिनाको अवधिमा सबैभन्दा बढी लगानी भित्राउने मुलुक भारत बनेको छ । भारतबाट मात्र ३४ अर्ब ३१ करोड रुपैयाँ लगानी प्रस्ताव आएको विभागले जनाएको छ । १४ परियोजना मार्फत आउन लागेको भारतिय लगानीमध्ये ३३ अर्ब रुपैयाँ जलविद्युतमा मात्र रहेको छ ।
यस वर्ष चीनबाट लगानी प्रस्ताव स्वात्तै घटेको छ । अघिल्लो वर्षको दश महिनामा ६ अर्ब ६० करोड रुपैयाँ लगानी प्रस्ताव आएको चीनबाट यस वर्षको सोही अवधिमा जम्मा एक अर्ब ९२ करोड रुपैयाँ लगानी गर्ने प्रस्ताव आएको छ ।
सबैभन्दा बढी लगानी प्रस्ताव आएको उर्जा क्षेत्रमा भारतबाट मात्र ३३ अर्ब ७३ करोड रुपैयाँ र दक्षिण कोरियाबाट दुई करोड रुपैयाँ लगानी प्रस्ताव आएको छ ।
यस वर्ष ठूला परियोजनामा ३७ अर्ब २ करोड रुपैयाँ लगानीको प्रस्ताव गरिएको छ । आठ परियोजना मार्फत आउने उक्त लगानीबाट ९ सय ८१ जनालाई रोजगारी उपलब्ध गराउने प्रतिवद्धता जनाइएको छ ।
मध्यम स्तरको परियोजनामा एक अर्ब रुपैयाँ लगानी प्रस्ताव आएको छ भने साना परियोजनामा दुई अर्ब ५८ लाख रुपैयाँ प्रस्ताव आएको विभागले जनाएको छ । मध्यम परियोजनामा ८ सय ३५ र साना परियोजनामा ५ हजार ४ जनालाई रोजगारी दिने प्रतिवद्धता जनाइएको छ ।
देश | परियोजना | विदेशी लगानी (रू.दश लाखमा) | रोजगारी |
भारत | १४ | ३४३१४.६३ | ३७४ |
चीन | ७९ | १९२४.०२ | ३३०२ |
यूके | ८ | १२२२.५८ | ५१४ |
टर्की | ४ | १०५०.०० | १३० |
बि्रटिस भर्जिन आइल्यान्ड | १ | ९००.०० | २०० |
युएसए | १५ | ३४५.८६ | ३८३ |
साउथ कोरिया | १२ | १४३.६० | ४७० |
रसिया | ६ | १०५.०० | १३१ |
डेनमार्क | २ | १०४.९९ | ९७ |
प्रतिक्रिया 4