चिनियाँ सहयोगमा एसियाकै नमूना अस्पतालका रुपमा स्थापना भएको यहाँको क्यान्सर अस्पतालको पछिल्लो समय देखिएको अस्तव्यस्तताले बजेट फ्रिज भइ सो उपकरण खरिद गर्न भने नसकिएको हो ।

अस्पतालका लेखा प्रमुख पिताम्बर उपाध्यायका अनुसार आर्थिक वर्ष २०७०/७१ मा १० करोड, ०७१/७२ मा ४५ करोड र २०७२/७३ मा ४० करोड रुपैयाँ पेट सिटी स्क्यानका लागि बजेट विनियोजन गरिएको थियो । तीन वर्षकै बजेट फ्रिज भइसकेको छ । चालु आवमा प्रस्तावित बजेट तयार गरिँदै छ । कार्यकारी निर्देशक डा. चीनबहादुर (सीबी) पुनले पहिलो वर्ष नै सिटी स्क्यान खरिदका लागि टेन्डर गरिएको भए पनि अख्तियार र स्वास्थ्य मन्त्रालयमा मुद्दा परेपछि टेन्डर स्थगित भएको बताए ।

पेट सिटी स्क्यान, साइक्लोट्रोन मेसिन र ती उपकरण राख्ने बङ्कर निर्माणका लागि दुईवटा कम्पनीले टेन्डर पेस गरेको भए पनि मुद्दा परेपछि मन्त्रालयले टेन्डर स्थगित गरेको कार्यकारी निर्देशक पुनले बताए  । त्यसपछि मन्त्रालयमा दबाब नपुग्दा र क्यान्सर अस्पतालभित्रैको किचलोका कारण मन्त्रालयले स्वीकृत नदिँदा पुनः टेन्डरका लागि प्रक्रिया अगाडि बढ्न सकेको छैन । जसका कारण बर्सेनि ठूलो सङ्ख्यामा नेपाली पेट सिटी स्क्यानका लागि भारतका विभिन्न सहर तथा तेस्रो मुलुक जान बाध्य भएका छन् । ठूलो धनराशि बर्सेनि बाहिर गइरहेको छ ।

उनका अनुसार गएको चैतयता सञ्चालक समितिको बैठकसमेत बस्न सकेको छैन । भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा. प्रकाशराज न्यौपाने क्यान्सर अस्पताल सञ्चालक समितिको अध्यक्ष हुन् । अध्यक्ष कार्यकारी नहुने र न्यौपानेको अधिकांश समय भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालमा बस्ने र त्यहीको वृत्तिविकासमा सोच्ने हुँदा पनि यहाँको काम अघि बढ्न नसकेको अस्पतालका अन्य चिकित्सक बताउँछन् । उनीहरुका अनुसार यहाँ अप्ठ्यारो सिर्जना गरेर सो उपकरण काठमाडौँकै अस्पतालमा राख्ने तयारीमा समेत केही लागेकै कारण काममा ढिलाइ भएको बताइन्छ ।

कार्यकारी निर्देशक पुनले जतिसक्दो छिटो उपकरण झिकाउन सकेमा बिरामीलाई सेवा दिन सकिने बताउँछन् । निजी स्तरबाट काठमाडौँमा हालै मात्र पेट सिटी स्क्यान झिकाइएको भए पनि साइक्लोट्रोन नभएका कारण भारतीय अस्पतालमा निर्भर हुन परिरहेको उनको भनाइ छ ।

पेट स्क्यान गर्न पोजिट्रोन नामक विकीरण निकाल्ने एक प्रकारको विषेश औषधिको आवश्यकता पर्दछ जसलाई पेट ट्रेसर भनिन्छ । उक्त पेट ट्रेसर उत्पादन गर्न छुट्टै उपकरणको आवश्यकता पर्दछ जसमध्ये एउटा अत्यावश्यक उपकरण साइक्लोट्रोन हो । अतः पेट मेसिन मात्र स्थापना गरेर सञ्चालन गर्न सकिँदैन यसका साथै साइक्लोट्रोनको पनि स्थापना गर्न जरुरी पर्दछ । अथवा पेट ट्रेसर अन्य ठाउँबाट ल्याउनुपर्ने हुन्छ, जुन आफैमा एउटा जटिल समस्या बनेकाले साइक्लोट्रोन समेत खरिद गर्ने सोच अस्पतालको छ ।

पेट सिटी स्क्यानबाट मस्तिष्क तथा घाँटी, फोक्सो, कलेजो, स्तन, मिर्गाैला तथा प्रोस्टेट न्युरोइन्डोक्रायन, पाठेघरलगायत अन्य धेरै प्रकारका क्यान्सरको परीक्षण गरिन्छ । क्यान्सर कुन अवस्थामा छ, स्टेजिङ क्यान्सर निको हुने सम्भावना कतिको छ भन्ने थाहा पाउन यसले प्रमुख भूमिका निर्वाह गर्ने कार्यकारी निर्देशक पुन बताउँछन् ।

अस्पतालले चालु आवमा करिब २१ करोड रुपैयाँ बजेट प्रस्ताव गरेको छ । कार्यकारी निर्देशक पुनका अनुसार एकै वर्षमा काम नभ्याउने हुँदा बहुवर्षीय योजना बनाएर आवश्यक मात्र बजेट माग गर्ने तयारीमा अस्पताल छ ।