४ पुस, काठमाडौं । सत्तारूढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) ले जनताको बहुदलीय जनवाद (जबज) लाई स्थगन गरेकै बेला नेकपाका एकजना नेताले भने जबजमै विद्यावारिधि गरेका छन् । नेकपा स्थायी कमिटी सदस्य वेदुराम भुसालले जबजमा पीएचडी गरी त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट दीक्षित भएका हुन् ।
त्रिभुवन विश्वविद्यालयको ४५ औं दीक्षान्त समारोहमा सयौं युवा विद्यार्थीहरुको बीचमा नेकपा नेता भुसाल पनि गाउन लगाएर उपस्थित थिए । उनले जनताको बहुदलीय जनवादको ऐतिहासिक विकासक्रम शीर्षकमा विद्यावारिधि गरेका हुन् । नेकपाभित्र अध्ययनशील र वैचारिक नेता मानिने भुसाल ४ वर्षअघि पीएचडीको विद्यार्थीका रूपमा भर्ना भएका थिए ।
पार्टीले जबजको सिद्धान्त नै छाडेपछि त्यसमा पीएचडीको औचित्य के भन्ने अनलाइनखबरको प्रश्नमा उनले आफ्नो थेसिसको निष्कर्षमा केही तथ्य पेस गरेको बताए । नेकपाको पछिल्लो कार्यक्रम जनताको जनवादका अधिकांश अन्तरवस्तु जबजबाटै जस्ताको तस्तै लिइएको उनले प्रमाणसहित प्रस्तुत गरेका छन् ।
पीएचडी उपाधि लिएपछि भुसालले भने, ‘नाममा भन्दा पनि अन्तरवस्तुमा जानुपर्छ । मैले निष्कर्षमा जबजका कुन–कुन विषय जनताको जनवादमा राखिएका छन् भनेर प्रमाणसहित दिएको छु । माक्र्सवादको उदय, विकास र प्रयोगका सन्दर्भमा जबजको ऐतिहासिक महत्त्व छ र ती अहिले पनि सही छन् ।
भुसालले मार्क्सवादको उदय र विकास कसरी भयो र त्यसको प्रयोग कहाँ, कसरी गरियो भन्ने विषयमा लामो अध्ययन गरेका छन् । निर्धारित चार वर्षमै विद्यावारिधि सकेका भुसालका गाइड डा.सुरेन्द्र केसी थिए । उनले पेरिस कम्युनदेखि चीनको नयाँ जनवादी व्यवस्थासँग समेत जबजको तुलना गरेको बताए ।
माक्र्सवादका सही अन्तरवस्तुलाई जबजले आत्मसात गरेकाले अहिले पनि यो उपयुक्त रहेको उनले बताएका छन् । रूपमा जनताको जनवाद भनिए पनि सारपक्ष जबज नै भएको भुसालको निष्कर्ष छ ।
कांग्रेसका चन्द्र भण्डारी पनि बने डाक्टर
पीएचडी हासिल गरेका कांग्रेस नेता चन्द्र भण्डारी पनि बिहीबार नै दीक्षित भएका छन् ।
भण्डारीले नेपालको राष्ट्र, राज्य निर्माण प्रक्रियामा विश्वव्यापीकरणको भूमिका विषयमा पीएचडी गरेका हुन् ।
पीएचडी हासिल गरेकोमा भण्डारीलाई सामाजिक सञ्चालमा बधाइको ओइरो लागेको छ ।
कांग्रेस नेता धनराज गुरुङले पीएचडीलाई नेपाली राजनीतिमा ‘पुल हिम डाउन’ भनिने उल्लेख गर्दै सतर्क रहन भण्डारीलाई सुझाएका छन् ।
