सुरक्षा संयन्त्र त फेर्न मिल्यो त्यो राम्रो पक्ष हो किनकी तालीम र त्यहीको दरबन्दी भए पछि उनिहरुमा पनि उत्तरदायित्वको कुरा आउछ ।तर यस्ता कलाकार त फेर्न मिलेन यो पो समस्या भयो।बिमान स्थल जस्तो संबेदनसिल क्षेत्रमा अझ त्यो पनि चेकिङ्ग गर्ने ठाउँमा असाध्यै भद्दा पाराले अनुहार छोपिने चस्मा र कफि लिएर छाडा बोल्ने कलाकारलाई के गर्ने??यो पनि जटिल पक्ष हो।

म यहाँ कस्टमर (यात्रू) र सुरक्षा अधिकारीको रुपमा दुइ पात्रको रुपमा मात्र कुरो गर्दैछु। अब कुरो गरौँ सीसीटीभीको भिडियो हेरेर मैले जे देखें र बुझें। स्थान, विमानस्थलको सुरक्षा जांच गर्ने ठाउं। आस्था भन्ने कस्टमर र प्रहरी एक सेवा दिने व्यक्ति, सुरक्षा अधिकारी सुरक्षा जांच गर्दै छन। दुबैले बोलेको सुनिदैन। मैले गलत बुझेको हुन पनि सक्छु, जे भुझें लेख्दैछु। अन्तरास्ट्रिय मूल्य मान्यता अनुसार सेवा दाताले कस्टमरलाई उस्को शरीर र पर्सनल बिलोंगीन्ग्स (उसको सम्पति वा उसंग भएको समान) छुनु भन्दा पहिला कस्टमरसंग छुने र जांच गर्नको लागि अनुमती लिनु जरुरी छ। यहाँ जांच गर्न अनुमति दिने वा नदिने कस्टमरमा भर पर्छ। जांच गर्न दिएमा सुरक्षा अधिकारीले नियमानुसार जाच गर्छ। कस्टमरले जांच गर्न नदिन पनि सक्छ। नदिएमा सुरक्षा अधिकारीले जबर्जस्ती जाँच्ने वा उसको शरीर वा समानमा छुने अधिकार सुरक्षा अधिकारीलाई रहँदैन। तर सुरक्षा अधिकारीले भित्र पस्ने अनुमति नदिई फर्काउन सक्छ। साथै सुरक्षा अधिकारीले सुरक्षा खतरा देखेमा वा शंका लागेमा सुरक्षा अलर्ट गरी अनुमति प्राप्त अधिकारीमार्फत उक्त शंकास्पद कस्टमरलाई आबस्यक जांच गर्नकालागि हिरासतमा लिन सक्छ। महत्वपूर्ण दृश्य १:-- कस्टमरले अनुमति दिएर हो वा होइन सुरक्षा अधिकारीले कफी कस्टमरको हातबाट थुतेर/खोसेर स्क्रिनिंग स्कानर गेट बाहिर साइडमा राखेको देखिन्छ। यदी अनुमति नलिएको भए कस्टमरको कफी छुने अधिकार सुरक्षा अधिकारीलाई हुदैन/रहँदैन तर उसले कस्टमरलाई कफी स्क्यानर बाहिर राख्न सुझाव दिन सक्छ र उक्त सुझाब कस्टमरले मान्नु पर्ने हुन्छ। अर्को महत्वपूर्ण दृश्य २: -- के देखिन्छ भने कस्टमरले सबै सुरक्षा जांच प्रक्रिया सिद्याए पछी आफ्नो समान, समान स्कानर बेल्टबाट बाहिरिदै गरेको किस्तीबाट लिने क्रममा सुरक्षा अधिकारीले जबर्जस्ती कस्टमरको हात समातेर कफी समात्न भनेको देखिन्छ। त्यो पनि रिसाएर पटक पटक हात समातेर उत्पीडन गरेको देखिन्छ। अझ झोला पनि तानेर झोला भित्र कफीको कप राखी दिन खोज्ने एउटा प्रहरीको बर्दीलगाएको सुरक्षा अधिकारीको कत्रो गैर मानवीय हर्कत। उक्त सुरक्षा अधिकारी पुरै सम्यमता हीन देखिञ्छ। त्यो सुरक्षा अधिकारीको अभद्र/अनुचित वब्यबहार (दुर्व्यवहार) हो। त्यस्तो ब्यबहारले यात्रुलाई उत्तेजीत पार्न सक्छ र उत्तेजित यात्रुले रीसको जोक्मा के गर्छ भनेर अनुमान लगाउन गारो हुन्छ। यसको सट्टा सुरक्षा अधिकारीले कस्टमरलाई उन्को आफ्नो समान आफै उठाएर लैजान अनुरोध गर्दै सम्झाउन पर्ने हो। यदी कस्टमरले समान उठाउन इन्कार गरेमा यदी कानुन छ भने कानुन अनुसारको कारबाही गर्नु पर्त्यो न कि जबर्जस्ती कस्टमरको हात समाउने र जबर्जस्ती गर्ने। सुरक्षा जांच गरि सके पछि पुन कस्टमरको हात वा शरीर छुने र जबर्जस्ती समाउने अधिकार सुरक्षा अधिकारीलाई (कुनै तत्कालको सुरक्षा खतरा बिना) रहँदैन। यहाँ त सार्बजनिक स्थलमा त त्यस्तो गर्नेले उक्त यात्रुलाई एक्लै भेटेको भए के पो गर्दा होलान? कति कस्टकर छ हामी सर्बसाधारण जनताकोलागी? अर्को महत्वपूर्ण कुनै पनि स्थानमा प्रहरीसँग ब्यबहार गर्न। दृश्य ३:-- बिर्को लगाएको कफीको कप भित्र जे पनि हुन सक्छ जुन कप सुरक्षा अधिकारी जाँचेको देखिंदैन, कफीको बिर्को खोल्न लगाएर हेरेको पनि देखिंदैन। यदी बिर्को खोलेर हेरे पनि कफी भित्र डुबाएर जे पनि राखेको हुन सक्छ जुन चिज माथिबाट देखिंदैन। त्यसैले कफी भरेको कप लान दिनु सुरक्षा खतरा पनि हुन् सक्छ। सुरक्षा जांच पछी कफी वा त्यस्तै अन्य समान जुन ट्रान्सपरेन्ट (सी थ्रु ) नभएको समान लान दिने परिपाठी विमानस्थल जस्तो संबेदनशील स्थानमा ठीक होइन। तर त्यस्तो प्रकारको समान लान पाईदैन भनेर उक्त स्थानमा लिखित रुपमा सूचीत गरेको हुनु पर्छ र अझ सबै यात्रूहरु पढेलेखेको नहुन पनि सक्छन र हतार हतारमा नदेखेको पनि हुन सक्छ। त्यसैले सुरक्षा जांच गर्ने स्थान सम्म पुग्नु अगाडी नै मौखिक रुपमा सहज कर्ताले पनि सजिलो पारेको हुनु पर्छ हुन्छ। हामीले सबै किसिमको कस्टमर (यात्रुहरु) संग व्यवहार गर्नु पर्ने हुन्छ। जानेबूजेको मात्र होइन, सबैलाई यात्रा गर्ने अधिकार रहन्छ। एउटा कफी जस्ता झोलिलो पदार्थ फ्याक्ने भाँडो पनि राख्न जरुरि छ त्यहाँ वरपर कतै। यहाँ किन अन्तररास्ट्रीय मूल्य मान्यता भन्नु होला। अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल भित्र अन्तररास्ट्रीय क्षेत्र जस्तै भएकोले अन्तररास्ट्रीय मूल्य मान्यता र कानुनहरुलाई सरहना गर्नु पर्ने हुन्छ। राम्रा कुरा बिमान स्थल बाहेक अन्य स्थानमा पनि लागु गर्नू नराम्रो होला र?। यहाँ सुरक्षा अधिकारीले माथी उल्ल्खित तीन ज्यादै महत्वपूर्ण व्यवहारीक गलत गरेको देखिएको देखिन्छ । तर उक्त सुरक्षा अधिकारीलाई कसरी तालीम दिईएको थियो त्यसमा भर पर्छ। सुरक्षा अधिकारीलाई उचीत र प्रयाप्त तालीम बीना राख्ने र लामो समय सम्म एउतै सुरक्षा अधिकारीबाट काम गराउने परिपाठी राम्रो होइन उसमा व्यवहारिक कठिनाई (behaviour irretation) वा बिचलन आउन सक्छ जसले कार्य सम्पादनमा असर पर्छ। यो उक्त सुरक्षा अधिकारीको मात्र गल्ती नभएर तल्लुकवाला संस्थाले पनि जिम्मेवारी लिन जरुरी छ। यहाँ प्रहरी नै भए पनि प्रहरी पहिला सेवा प्रदायक हो, राष्ट्र र जनतालाई सेवा र सुरक्षा दिने व्यक्ति हो न की शासक। सहजकर्ताको भूमीका सम्यम साथ राम्रोसंग निभाउन पर्छ। यदी कुनै प्रहरीले राष्ट्र र जनताकोलागि सेवा र सुरक्षाको सहजकर्ताको ग्यारेन्टी गर्ने काम गर्न सक्दैन भने उ उक्त कामकोलागि होइन। उसमा अन्य कुनै अरु कुने बहुआयामिक प्रतिभाहरु हुन पनि सक्छन र अन्य काममा राम्रो गर्न पनि सक्छन। माथि उल्लेखीत सुरक्षा अधिकारी र यात्रू प्रतिनिधि पात्र मात्र हुन्। त्यस्तो घटना उक्त सुरक्षा अधिकारी मात्र नभएर अरुलाई पनि पर्न सक्छ र त्यस्तै अन्य सम्पूर्ण यात्रुहरुलै पनि भोग्नु पर्ने हुन् सक्छ। यो ज्यादै महत्वपूर्ण र गम्भीर रुपमा सोच्नु पर्ने बिषय हो। यो कसैको जित वा हार नभएर यो घटनाबाट सबैले पाठ सिक्ने हो। बिमान स्थलले पनि सुरक्षा र कस्टमर हेरचाह/सेवा मा सुधार गर्दै जानु पर्छ किन की भबिस्यमा जानी वा नजानी दोहरिन सक्ने त्यस्ता धेरै घटनाहरुलाई न्यून पार्नु वा अझ दोहरिन नदिनु राम्रो हो। मैले सीसीटीभीको भिडियो हेरेर जे देखें र बुझें त्यो उल्लेख गरेको हुँ कसैलाई मर्का परेमा क्षमा याचन गर्दछु।

म यहाँ कस्टमर (यात्रू) र सुरक्षा अधिकारीको रुपमा दुइ पात्रको रुपमा मात्र कुरो गर्दैछु। अब कुरो गरौँ सीसीटीभीको भिडियो हेरेर मैले जे देखें र बुझें। स्थान, विमानस्थलको सुरक्षा जांच गर्ने ठाउं। आस्था भन्ने कस्टमर र प्रहरी एक सेवा दिने व्यक्ति, सुरक्षा अधिकारी सुरक्षा जांच गर्दै छन। दुबैले बोलेको सुनिदैन। मैले गलत बुझेको हुन पनि सक्छु, जे भुझें लेख्दैछु। अन्तरास्ट्रिय मूल्य मान्यता अनुसार सेवा दाताले कस्टमरलाई उस्को शरीर र पर्सनल बिलोंगीन्ग्स (उसको सम्पति वा उसंग भएको समान) छुनु भन्दा पहिला कस्टमरसंग छुने र जांच गर्नको लागि अनुमती लिनु जरुरी छ। यहाँ जांच गर्न अनुमति दिने वा नदिने कस्टमरमा भर पर्छ। जांच गर्न दिएमा सुरक्षा अधिकारीले नियमानुसार जाच गर्छ। कस्टमरले जांच गर्न नदिन पनि सक्छ। नदिएमा सुरक्षा अधिकारीले जबर्जस्ती जाँच्ने वा उसको शरीर वा समानमा छुने अधिकार सुरक्षा अधिकारीलाई रहँदैन। तर सुरक्षा अधिकारीले भित्र पस्ने अनुमति नदिई फर्काउन सक्छ। साथै सुरक्षा अधिकारीले सुरक्षा खतरा देखेमा वा शंका लागेमा सुरक्षा अलर्ट गरी अनुमति प्राप्त अधिकारीमार्फत उक्त शंकास्पद कस्टमरलाई आबस्यक जांच गर्नकालागि हिरासतमा लिन सक्छ। महत्वपूर्ण दृश्य १:-- कस्टमरले अनुमति दिएर हो वा होइन सुरक्षा अधिकारीले कफी कस्टमरको हातबाट थुतेर/खोसेर स्क्रिनिंग स्कानर गेट बाहिर साइडमा राखेको देखिन्छ। यदी अनुमति नलिएको भए कस्टमरको कफी छुने अधिकार सुरक्षा अधिकारीलाई हुदैन/रहँदैन तर उसले कस्टमरलाई कफी स्क्यानर बाहिर राख्न सुझाव दिन सक्छ र उक्त सुझाब कस्टमरले मान्नु पर्ने हुन्छ। अर्को महत्वपूर्ण दृश्य २: -- के देखिन्छ भने कस्टमरले सबै सुरक्षा जांच प्रक्रिया सिद्याए पछी आफ्नो समान, समान स्कानर बेल्टबाट बाहिरिदै गरेको किस्तीबाट लिने क्रममा सुरक्षा अधिकारीले जबर्जस्ती कस्टमरको हात समातेर कफी समात्न भनेको देखिन्छ। त्यो पनि रिसाएर पटक पटक हात समातेर उत्पीडन गरेको देखिन्छ। अझ झोला पनि तानेर झोला भित्र कफीको कप राखी दिन खोज्ने एउटा प्रहरीको बर्दीलगाएको सुरक्षा अधिकारीको कत्रो गैर मानवीय हर्कत। उक्त सुरक्षा अधिकारी पुरै सम्यमता हीन देखिञ्छ। त्यो सुरक्षा अधिकारीको अभद्र/अनुचित वब्यबहार (दुर्व्यवहार) हो। त्यस्तो ब्यबहारले यात्रुलाई उत्तेजीत पार्न सक्छ र उत्तेजित यात्रुले रीसको जोक्मा के गर्छ भनेर अनुमान लगाउन गारो हुन्छ। यसको सट्टा सुरक्षा अधिकारीले कस्टमरलाई उन्को आफ्नो समान आफै उठाएर लैजान अनुरोध गर्दै सम्झाउन पर्ने हो। यदी कस्टमरले समान उठाउन इन्कार गरेमा यदी कानुन छ भने कानुन अनुसारको कारबाही गर्नु पर्त्यो न कि जबर्जस्ती कस्टमरको हात समाउने र जबर्जस्ती गर्ने। सुरक्षा जांच गरि सके पछि पुन कस्टमरको हात वा शरीर छुने र जबर्जस्ती समाउने अधिकार सुरक्षा अधिकारीलाई (कुनै तत्कालको सुरक्षा खतरा बिना) रहँदैन। यहाँ त सार्बजनिक स्थलमा त त्यस्तो गर्नेले उक्त यात्रुलाई एक्लै भेटेको भए के पो गर्दा होलान? कति कस्टकर छ हामी सर्बसाधारण जनताकोलागी? अर्को महत्वपूर्ण कुनै पनि स्थानमा प्रहरीसँग ब्यबहार गर्न। दृश्य ३:-- बिर्को लगाएको कफीको कप भित्र जे पनि हुन सक्छ जुन कप सुरक्षा अधिकारी जाँचेको देखिंदैन, कफीको बिर्को खोल्न लगाएर हेरेको पनि देखिंदैन। यदी बिर्को खोलेर हेरे पनि कफी भित्र डुबाएर जे पनि राखेको हुन सक्छ जुन चिज माथिबाट देखिंदैन। त्यसैले कफी भरेको कप लान दिनु सुरक्षा खतरा पनि हुन् सक्छ। सुरक्षा जांच पछी कफी वा त्यस्तै अन्य समान जुन ट्रान्सपरेन्ट (सी थ्रु ) नभएको समान लान दिने परिपाठी विमानस्थल जस्तो संबेदनशील स्थानमा ठीक होइन। तर त्यस्तो प्रकारको समान लान पाईदैन भनेर उक्त स्थानमा लिखित रुपमा सूचीत गरेको हुनु पर्छ र अझ सबै यात्रूहरु पढेलेखेको नहुन पनि सक्छन र हतार हतारमा नदेखेको पनि हुन सक्छ। त्यसैले सुरक्षा जांच गर्ने स्थान सम्म पुग्नु अगाडी नै मौखिक रुपमा सहज कर्ताले पनि सजिलो पारेको हुनु पर्छ हुन्छ। हामीले सबै किसिमको कस्टमर (यात्रुहरु) संग व्यवहार गर्नु पर्ने हुन्छ। जानेबूजेको मात्र होइन, सबैलाई यात्रा गर्ने अधिकार रहन्छ। एउटा कफी जस्ता झोलिलो पदार्थ फ्याक्ने भाँडो पनि राख्न जरुरि छ त्यहाँ वरपर कतै। यहाँ किन अन्तररास्ट्रीय मूल्य मान्यता भन्नु होला। अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल भित्र अन्तररास्ट्रीय क्षेत्र जस्तै भएकोले अन्तररास्ट्रीय मूल्य मान्यता र कानुनहरुलाई सरहना गर्नु पर्ने हुन्छ। राम्रा कुरा बिमान स्थल बाहेक अन्य स्थानमा पनि लागु गर्नू नराम्रो होला र? यहाँ सुरक्षा अधिकारीले माथी उल्ल्खित तीन ज्यादै महत्वपूर्ण व्यवहारीक गलत गरेको देखिएको देखिन्छ । तर उक्त सुरक्षा अधिकारीलाई कसरी तालीम दिईएको थियो त्यसमा भर पर्छ। सुरक्षा अधिकारीलाई उचीत र प्रयाप्त तालीम बीना राख्ने र लामो समय सम्म एउतै सुरक्षा अधिकारीबाट काम गराउने परिपाठी राम्रो होइन उसमा व्यवहारिक कठिनाई (behaviour irretation) वा बिचलन आउन सक्छ जसले कार्य सम्पादनमा असर पर्छ। यो उक्त सुरक्षा अधिकारीको मात्र गल्ती नभएर तल्लुकवाला संस्थाले पनि जिम्मेवारी लिन जरुरी छ। यहाँ प्रहरी नै भए पनि प्रहरी पहिला सेवा प्रदायक हो, राष्ट्र र जनतालाई सेवा र सुरक्षा दिने व्यक्ति हो न की शासक। सहजकर्ताको भूमीका सम्यम साथ राम्रोसंग निभाउन पर्छ। यदी कुनै प्रहरीले राष्ट्र र जनताकोलागि सेवा र सुरक्षाको सहजकर्ताको ग्यारेन्टी गर्ने काम गर्न सक्दैन भने उ उक्त कामकोलागि होइन। उसमा अन्य कुनै अरु कुने बहुआयामिक प्रतिभाहरु हुन पनि सक्छन र अन्य काममा राम्रो गर्न पनि सक्छन। माथि उल्लेखीत सुरक्षा अधिकारी र यात्रू प्रतिनिधि पात्र मात्र हुन्। त्यस्तो घटना उक्त सुरक्षा अधिकारी मात्र नभएर अरुलाई पनि पर्न सक्छ र त्यस्तै अन्य सम्पूर्ण यात्रुहरुलै पनि भोग्नु पर्ने हुन् सक्छ। यो ज्यादै महत्वपूर्ण र गम्भीर रुपमा सोच्नु पर्ने बिषय हो। यो कसैको जित वा हार नभएर यो घटनाबाट सबैले पाठ सिक्ने हो। बिमान स्थलले पनि सुरक्षा र कस्टमर हेरचाह/सेवा मा सुधार गर्दै जानु पर्छ किन की भबिस्यमा जानी वा नजानी दोहरिन सक्ने त्यस्ता धेरै घटनाहरुलाई न्यून पार्नु वा अझ दोहरिन नदिनु राम्रो हो। मैले सीसीटीभीको भिडियो हेरेर जे देखें र बुझें त्यो उल्लेख गरेको हुँ कसैलाई मर्का परेमा क्षमा याचन गर्दछु।

Banahu banahu yetro sano desh ma k k security force thapchau thapa hai thapa ma ta bhanchu Airport security Force matrai kina Border security Force, Immigration Force, Highway protection force, Forest Secuirty force, River security force, mountain secuirty force, Revenue force, Income tax force, VIP security force, Enviromental protection force yesta yesta ajhai anya security force banahuda huncha! Jay Nepal!!!

सोंच त राम्रो हो तर नेपाल जस्तो देशमा नानाथरीको प्रहरी फोर्सको स्थापना गरेर हुँदैन । शस्त्र प्रहरी स्थापना गरेको उदेश्य कतिको प्राप्त भयो सबैलाई थाहा नैछ । अर्को कुरा प्रहरी सेवा हो यसलाई फोर्सको रुपमा परिभाषित र काम गर्न लगायो भने यस्तै हुन्छ । जहाँ सम्म ब्यबहार र परिवर्तनको कुरा छ । नेपालमा समय र ब्यवस्था अनुसार कुनै पनि निकाय तुरुन्तै परिवर्तन भएको छ भने त्यो नेपाल प्रहरी नै हो । त्यसकारण समस्याको समाधाय भित्रैबाट खोजिनु पर्छ । तालिम त नियमित प्रकृया हो यसलाई त संचालन गरिराख्नु पर्यो नि ।