२६ चैत, काठमाडौं । मार्चको दोस्रो हप्ताको कुरा हो, युरोप कोरोना भाइरसको नयाँ हब हुन गइरहेको थियो । चीनमा केन्द्रित सारा विश्वको ध्यान युरोपमा केन्द्रित हुन पुगेको थियो । यो आउँदो दिनमा प्रमाणित भयो, इटाली, स्पेन, फ्रान्स र ब्रिटेन जस्ता देश कोरोना भाइरसको चपेटामा पर्न थाले ।
यी चार मुलुक अहिले यस्तो अवस्थामा पुगेको छ कि यी देशहरुको अवस्था अत्यन्तै नराम्रो अवस्थाबाट गुज्रिरहेको छ । त्यस समयमा जर्मनीका चान्सलर एन्जेला मर्केलले जर्मनीका जनतालाई कोरोना भाइरसले विचलित बनाएको बताइन् । एन्जेला मार्केलका अनुसार जर्मनीको ७० प्रतिशत जनसंख्या अर्थात् पाँच करोड ८० लाख मानिस कोरोना भाइरसबाट संक्रमित हुनसक्छन् ।
जब एन्जेला मार्केल स्वयं क्वारेन्टाइनमा बसिन् । जर्मनीको अवस्था पनि इटाली र स्पेनको जस्तै हुनसक्छ । तर, एक महिनापछि, जहाँ इटाली, स्पेन, फ्रान्स र बेलायतमा हरेक दिन सयौं मानिसहरू मरेका छन्, तर जर्मनी यसबाट भने टाढै छ ।
जर्मनीले त्यस्तो के गरेको छ, जसको कारण यहाँ मर्ने मानिसको संख्या पनि अत्यन्तै कम छ । तथ्यांकलाई हेर्ने हो भने जर्मनीमा संक्रमित मानिसको संख्या इटाली र जर्मनीको हाराहारीमा नै छ ।
पछिल्लो तथ्यांक अनुसार जर्मनीमा संक्रमित संख्या एक लाख सात हजार जति छ । जबकि यो संख्या इटालीमा एक लाख ३५ हजार र स्पेनमा एक लाख ४१ हजार छ ।
तर, भिन्नता व्यक्तिको मृत्युमा हो र भिन्नता ठूलो छ । स्पेनमा १४ हजारभन्दा बढी मानिस मरेका छन् भने इटालीमा १७ हजारभन्दा बढी मानिस कोरोनाले गर्दा मरेका छन् । तर, जर्मनीमा यो संख्या दुई हजारको आसपासमा छ ।
यस तथ्यांकलाई हेर्ने हो भने जर्मनीमा कोरोनाका कारण हुने मृत्युदर ०.३ प्रतिशत मात्र हो भने इटालीमा यो नौ प्रतिशत र बेलायतमा ४.६ प्रतिशत छ । तर, यो त्यस्तो होइन कि जर्मनीमा सबै ठिक छ र त्यहाँ कुनै चिन्ता छैन । स्वास्थ्य अधिकारीहरु विश्वास गर्छन् कि आउने समय देशका लागि धेरै चुनौतीपूर्ण छ ।
परीक्षण गर्दै
विज्ञहरूका अनुसार जर्मनीले जनवरीको सुुरुमा परीक्षणको लागि तयारी गरिसकेको थियो र टेस्ट किट विकास गरेको थियो । जर्मनीमा कोरोनाको पहिलो केस फेब्रुअरीमा देखा परेको थियो ।
तर, त्यो भन्दाअघि जर्मनीले देशभरि टेस्ट किटको व्यवस्था गरेको थियो । फलस्वरूप, दक्षिण कोरिया जस्तै, त्यहाँ अधिक परीक्षण मात्र भएन । तर, त्यसअनुसार मानिसलाई अस्पतालमा भर्ना पनि गरिएको थियो ।
इटालीमा, दुई साता अघि नै कोरोना संक्रमण फैलिएको थियो । तर, इटाली कसरी मृत्युको सन्दर्भमा जर्मनीभन्दा अगाडि बढ्यो । वास्तवमा इटालीमा विशेषगरी उत्तरी इटालीको कपडा उद्योगमा चीनको ठूलो आर्थिक सहभागिता छ । यसकारण त्यहाँ संक्रमण द्रूत रूपमा फैलियो ।
जर्मनीमा त्यस्तो थिएन । विज्ञहरू यो पनि विश्वास गर्छन् कि जर्मनीमा प्रारम्भिक घटनाहरू अस्ट्रिया र इटालीको स्कि रिसोर्टबाट जर्मनीमा कोरोना फैलिएको थियो । यस कारण, सुरुमा कम उमेरका व्यक्तिहरु कोरोनाबाट प्रभावित बन्न पुगे।
तर, यी सबैको बाबजुद, जर्मनीले सुुरूदेखि नै परीक्षणलाई प्राथमिकता दियो । लकडाउनको समयमा पनि जर्मनीका थुप्रै सहरमा टेस्टिङ ट्याक्सीहरू सञ्चालन गरिएको थियो । जसले लकडाउनको क्रममा घरको ढोकामा पुगेर मानिसहरुको परीक्षण गरिएको थियो । यसले मानिसहरूलाई समयमै उपचार गर्न सजिलो बनायो । तर, सुरुवाती समयमा युरोपका धेरै देशहरू यसबाट चुके ।
जर्मनीका स्वास्थ्य अधिकारीहरूले मानिसहरूलाई सन्देश पठाउँदै यदि तपाईंहरुमा कोरोना संक्रमणका लक्षणहरू देखिएमा अस्पताल आउनु आवश्यक छैन । फोनमार्फत हामीलाई जानकारी गराउनुस् । परीक्षण घरमै हुनेछ ।
जर्मनीले एक हप्तामा एक लाखभन्दा बढी मानिसहरुको परीक्षण गर्यो । समयमै परीक्षण गर्दाको फाइदा भनेको मानिसहरूले पनि समयमै उपचार पाउँथे । मानिसलाई समयमै आइसोलेसनमा राख्ने व्यवस्था मिलाएको थियो जसको कारण परिणामहरू पनि राम्रै प्राप्त गर्यो ।
रोबर्ट कोच इन्स्टिच्युटका अध्यक्ष लोथर वेलरले भने, ‘जर्मनीले धेरै पहिले नै परीक्षण गर्न सुरु गर्यो । हामीले सामान्य लक्षण भएका मानिसहरूलाई पनि खोज्यौँ जोपछि बढी बिरामी पनि पर्न सक्थ्यो ।’
उनका अनुसार जर्मनीमा बढी उमेर भएका व्यक्तिहरू कोरोनाबाट संक्रमित भएका थिए । तर, थोरै संख्यामा । इटालीमा जहाँ कोरोना पीडितहरूको औसत उमेर ६३ वर्ष हो, जर्मनीमा यो ४७ वर्ष मात्रै हो ।
बर्लिनको चैरिटी अस्पतालका प्रोफेसर क्राउजलिकले न्युयोर्क टाइम्सलाई भनेका थिए, ‘हामीले केवल मान्छेहरूको मात्र परीक्षण गर्नुभएन तर चिकित्सक र नर्सहरूको नियमित परीक्षण पनि गर्यौँ ताकि कोरोना धेरै न फैलियोस् । साथै यी परीक्षणहरू निःशुल्क पनि गरियो । जसका कारण मानिसहरुले समयमा नै परीक्षण गरे र उपचार पनि समयमा नै पाए ।’
परीक्षण र ट्र्याकिङ
जर्मनीले परीक्षणको साथ ट्र्याकिङलाई पनि समान प्राथमिकता दियो । युरोप र अमेरिकाका धेरै देशहरूले पनि यसलाई अवलम्बन गरे । तर, जर्मनीले पनि दक्षिण कोरियाबाट ट्र्याकिङको बारेमा पाठ सिक्यो । विज्ञहरूका अनुसार सरकारले परीक्षणका साथै ट्रयाकिङ गर्ने कार्यलाई पनि कडा रुपमा अपनाए ।
जर्मनीले पनि सुरुमा यसमा कम ध्यान दिएको थियो । त्यसैले, संक्रमणको दर द्रूत रूपमा बढ्न गयो । तर, जर्मनीले ध्यान दिन थालेपछि संक्रमित मानिससँग सम्पर्कमा आएका व्यक्तिहरूको पहिचान मात्र गरेनन् । तर, तिनीहरूको उपचारमा समेत ढिलाइ गरेन । जर्मनीमा यही ट्र्याकिङका कारण स्कुलहरू धेरै पहिले नै बन्द गरिएको थियो र ठूलो संख्यामा मानिसलाई आइसोलेसनमा राख्ने व्यवस्था मिलायो ।
स्वास्थ्य सेवा प्रणाली
जर्मनीको राम्रो स्वास्थ्य सेवा प्रणालीको अहिले प्रशंसा गरिएको छ । जर्मनीले आईसीयूको संख्या समयमै बढायो र बेडको संख्या बढाउन पनि केन्द्रित गर्यो । एक जर्मन डाक्टर सुज्यान ह्यारोल्डका अनुसार जर्मनीले आफ्नो क्षमता यति बढाएको छ कि यसले इटाली, स्पेन र फ्रान्सबाट आउने बिरामीहरूको पनि उपचार गरिरहेको छ । जनवरीमा जर्मनीमा भेन्टिलेटर युक्त आईसीयू बेडको संख्या २८ हजार थियो । तर, अहिले यो संख्या बढेर ४० हजार पुगेको छ ।
जर्मनीको स्वास्थ्य प्रणालीको प्रशंसा किन भइरहेको छ भने गम्भीर रोगका बिरामीहरूको लागि पनि प्रत्येक एक हजार जनाको लागि छ वटा आईसीयू बेड छन् । जबकी फ्रान्समा यो औसत ३.१ हो भने स्पेनमा २.६ हो ब्रिटेनमा एक हजार मानिसका लागि केवल २.१ त्यस्ता बेडहरू छन् ।
जर्मनीको स्वास्थ्य सेवा प्रणाली पूर्ण रूपमा स्वतन्त्र छ । त्यसैले मानिसहरू बढी सहज भए र संक्रमणको बारेमा अगाडि आएर जानकारी दिए ।
सरकारले धेरै समर्थन पायो
यी सबैबाहेक जर्मनीले समयमै धेरै कडा कदमहरू चाले । चाहे त्यो सीमानाका बन्द गर्ने निर्णय हो वा सामाजिक दुरी । मार्चको अन्तिम चरणमा चान्सलर एन्जेला मार्केलले सार्वजनिक ठाउँमा तीनभन्दा बढी व्यक्तिहरू भेला हुन नपाउने घोषणा गरे । जनताले उक्त घोषणालाई समर्थन गरे । जनतामा पनि जागरूकता देखियो । देशमा लकडाउन घोषणा हुनुभन्दा पहिले नै जनताले प्रतिबन्धहरूलाई राम्रोसँग पालना गरे । जर्मनीमा कम मानिसहरूको मृत्यु हुनुको कारण पनि यही थियो ।
आउने समयमा चुनौती
तर, यी सबैकाबीच पनि जर्मनीका स्वास्थ्य अधिकारीहरूमा एउटा चिन्ता भने कायमै छ । धेरै विज्ञहरू विश्वास गर्छन् कि खराब समय अझै जर्मनीमा आउन बाँकी छ । जर्मनीमा कोरोना भाइरस संक्रमित व्यक्तिहरूको संख्या कम छैन । यो निश्चित छ कि जर्मनीमा मृत्यु दर एकदम कम छ ।
द बर्लिन स्पेक्टेटरमा प्रकाशित रिपोर्टले भनेको छ कि जर्मनीले कठिन समयको लागि आफैँ तयारी गरिरहेको छ । जर्मनीका मन्त्री हेल्ज ब्राउन भन्छन कि यो चिन्ता संक्रमित व्यक्तिको संख्याको बारेमा छ ।
उनका अनुसा सरकारको ध्यान अब यसतर्फ छ र यस दिशामा पनि काम भइरहेको छ । उनले सामाजिक दुरी र अन्य दिशानिर्देशहरूको लागि समय बढाउन पनि औंल्याए । देशलाई ठूलो मात्रामा मास्कको आवश्यकता रहेको र आउँदो दिनमा यसको माग बढ्ने उनले बताए । सरकारले यसका लागि तयारी पनि गरिरहेको उनको भनाइ छ ।
