कैदी र हतियार नफर्किएसम्म नेपालीलाई खाडीको रोजगारी कठिन

२३ असोज, काठमाडौं । जेलबाट फरार कैदी र प्रहरीबाट लुटिएका हतियार फिर्ता नभएसम्म खाडी मुलुकले नेपाली श्रमिकलाई लगाएको अघोषित प्रतिबन्ध फुकुवा असम्भव जस्तै देखिएको छ ।

गत महिना भएको जेनजी आन्दोलनपछि युनाइटेड अरब इमिरेट्स (यूएई) सहित खाडी देशले नेपालीलाई भिसामा कडाइ गरेका छन् । यूएईले त नेपालीलाई भिजिट भिसामा रोक नै लगाएको छ भने वर्किङ भिसामा कडाइ गरेको छ ।

ती देशले औपचारिक रूपमा भिसा निषेधको कारण नखुलाए पनि नेपाली अधिकारीहरूसँगको भेटमा कैदी र हतियारलाई मुख्य मुद्दा बनाएर कुरा गर्ने गरेका छन् ।

अनलाइनखबरले ती देशस्थित नेपाली राजदूत र श्रम सहचारीसँग गरेको कुराकानीमा सबैजसो देशले हतियार र कैदीका विषयमा असन्तोष राखेको बताए ।

‘भागेका कैदी, लुटपाटमा संलग्न अभियुक्तहरू हाम्रो मुलुकमा छिर्न नपाउन् भन्ने कुरामा उनीहरू निकै कडारूपमा प्रस्तुत भइरहेका छन्,’ एक राजदूतले भने, ‘कैदी र हतियार फर्काउने कुरामा तिमीहरूको प्रगति हेरेर मात्रै बाँकी कुरा निर्णय गर्छौं भनिरहेका छन् ।’

भिसा खुलाइदिन आग्रह गर्दै पुगेका नेपाली अधिकारीहरूलाई आगजनी, तोडफोड र हतियार लुटपाटका समाचार र तस्वीरहरू देखाउने गरेको उनीहरूको भनाइ छ ।

‘नेपाल अब सामान्य अवस्थातर्फ फर्किंदै छ, अपराधीहरू पक्राउ परिरहेका छन् भनेर हामीले कन्भिन्स गर्न खोजिरहेका छौं, तर उनीहरू यही परिस्थितिमा भिसा खोल्न तयार देखिन्नन्,’ ती राजदूतले भने, ‘नेपालमा उल्टै आगजनीमा पक्राउ परेकाहरूलाई कारबाही नगरी छाडेका समाचार आएपछि लाजमर्दो भयो ।’

नेपाली दूतावासका अधिकारीहरूले रोक लगाएको तथा कडाइ गरेको विषयमा औपचारिक रूपमा जानकारी दिएका छैनन् । तर, अनौपचारिक कुराकानीमा भने नेपालको अवस्था सहज नहुँदासम्म र जेलबाट भागेका कैदी जेलमा नपर्दासम्म कडाइ गर्ने मनसाय ती देशको रहेको बताउने गरेका छन् ।

जेनजी आन्दोलनपछि यूएईले १५ सेप्टेम्बरखदेखि नेपालीलाई भिजिट भिसामा रोक लगाएको थियो । यूएईका व्यवसायीले नेपाली म्यानपावर व्यवसायीलाई दिएको जानकारी अनुसार ‘पहिचान, नागरिकता, भन्सार र बन्दरगाह सुरक्षा’ कारण देखाउँदै संघीय प्राधिकरणले लेनदेन अस्वीकार गरेको जनाएका थिए ।

जसका कारण भिसाका लागि दिइएको आवेदन अस्वीकृत हुँदै आएको नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका सचिव कुन्छादोर्जे डिम्दोङले जानकारी दिए ।

भिसाका लागि आवेदन दिएकाहरूका हकमा ‘यो व्यक्तिका लागि भिसा जारी गर्न सकिँदैन’ भनेर अस्वीकृत हुँदै आएको छ ।

नयाँ भिसा जारी नभए पनि यसअघि नै भिसा जारी भइसकेका हकमा तत्कालको प्रहरी रिपोर्ट तथा अन्य विभिन्न काजगात मागेर मात्रै भिसा दिने गरिएको छ ।

यूएईले हाल भिजिट भिसाका लागि नयाँ मापदण्ड तय गरेको छ । जसअनुसार नेपालबाट भिजिट भिसामा यूएई जानेहरूलाई स्पोन्सर गर्नेहरूको मासिक ४ हजारदेखि १५ हजार दिरामसम्म आम्दानी हुनुपर्ने छ ।

यूएई नेपालीहरूको भिजिट भिसामार्फत जाने प्रमुख गन्तव्य मुलुक थियो । तर, सुरक्षा चुनौती देखाउँदै भिजिट भिसा रोकेको यूएईले कडा नियमनको व्यवस्था गरेको हो ।