उपन्यास ‘नीलो प्रेम’ का लेखकसँग संवाद

काठमाडौं । ‘बेस्ट सेलर’ उपन्यास ‘नीलो प्रेम’ माथि किताब संवाद तथा लेखक–पाठक भेटघाट कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । उपन्यासमाथि लेखक पुरुषोत्तम बजगाईँसँग लेखक तथा पत्रकार दीपक सापकोटाले संवाद गरेका हुन् ।

काठमाडौँस्थित प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा आयाजित कार्यक्रममा युवा पाठकहरूको उल्लेख्य उपस्थिति थियो । उपन्यासमा प्रेम, मित्रता, परिवारिक सम्बन्ध र युवावस्थाको मानसिक द्वन्द्वलाई सरल, तर संवेदनशील ढङ्गले प्रस्तुत गरिएको छ । ‘नीलो प्रेम’ का विषयमा पत्रकार सापकोटाले नीलो प्रेमको अर्थ, युवा पुस्ताबीचको प्रेम सम्बन्ध, समाजप्रति तिनको दृष्टिकोण, जेन–जी पुस्ताको पुस्तकप्रतिको आकर्षण, प्रेम आख्यानमाथिको विषयगत रुचि, लगायतका विषयमा प्रश्न र विमर्श गरेका थिए ।

लेखक पुरुषोत्तमसँग विशेषगरी किशोर–किशोरीबीचको प्रेम सम्बन्ध र जीवनका उतारचढावका विषयमा सापकोटाले चासो राखेका थिए । जवाफमा लेखक बजगाईंले युवाअवस्थाको मनोविज्ञानलाई पुस्तकमा समेट्ने प्रयास गरेको बताए । प्रेम, मित्रता, परिवार, आत्मपहिचान र समाज किशोरावस्थाका अत्यन्त संवेदनशील विषय भएकाले पुस्तकमा ती विषय समेट्ने प्रयास गरेको उनको भनाइ छ ।

‘कथाको विषयवस्तु नीलो आकाशझैं विशाल र सागरझैं हार्दिकताको गहिराइको चरणमा हुने अनन्त आदर्श प्रेमको हो’ बजगाईंले भने, ‘यसैले पुस्तकको शीर्षक पनि सान्दर्भिक छ । पुस्तकेको नीलो रंगले यही द्वन्द्व, गहिराइ र एक्लोपनलाई प्रतीकात्मक रूपमा बोकेको छ । उपन्यास लेख्दा मैले युवावस्थाको यही मनोविज्ञानलाई नजिकबाट बुझ्ने प्रयास गरेको थिएँ ।’

आजका युवाहरूको प्रेम सम्बन्धमाथिे समाजमा भ्रम र पूर्वाग्रह रहेकोमा आफू उनीहरूको भावनालाई दोष दिने हेइन, तिनलाई बुझ्ने पक्षमै रहेको लेखकले बताए । ‘प्रेम कहिले कठोर, कहिले कोमल रूपमा संसार बुझ्ने विशिष्ट माध्यम हो’ बजगाईंले भने ।

पत्रकार सापकोटाको ‘पुस्तक बहुचर्चित भएपछि अब यसलाई दृश्यमा पनि देख्न पाइन्छ ?’ भन्ने प्रश्नमा लेखक बजगाईंले ‘त्यो सम्भावना नरहेको’ बताए । ‘नीलो प्रेम’ लाई फिल्म बनाउने वा नाट्य रूपान्तरण गर्नेभन्दा पनि किताबकै रूपमा सीमित राख्ने आफ्नो चाहना भएको लेखकले स्पष्ट पारे । कथाको अन्त्य ‘ओपन इन्डिङ’ भएको प्रशंगमाथि विमर्श गर्दै सापकोटाले ‘पुस्तकको सिक्वेल सम्भावना छ ?’ भनी प्रश्न गरे । त्यो सम्भावना पनि नभएको बजगाईंले बताए ।

समीक्षकका अनुसार, प्रेमकथामा आधारित भए पनि ‘नीलो प्रेम’ उपन्यासले सामाजिक, सांस्कृतिक र आर्थिक आयामलाई पनि निकै सूक्ष्म रूपमा उतारेको छ । आदर्श प्रेमको पक्षलाई जीवन्त बनाएको यो किताब सबै उमेर समूहका पाठकका लागि उपयुक्त रहेको इन्डिगो इन्कका अध्यक्ष विष्णुकुमार पौडेलले बताए ।

‘नीलो प्रेम’ बजगाईँको यो पहिलो किताब हो । पहिलो किताबबाटै विक्रीमा नयाँ रेकर्ड बनाएको यो उपन्यास विशेषतः युवापुस्तामाझ लोकप्रिय छ ।