लुम्बिनीलाई आध्यात्मिक पर्यटन केन्द्रको रूपमा विकास गर्नुपर्नेमा सरोकारवालाको जोड

१३ पुस, बुटवल । बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीलाई आध्यात्मिक पर्यटन केन्द्रको रूपमा विकास गर्नुपर्नेमा सरोकारवालाले जोड दिएका छन् ।

लुम्बिनीमा आयोजित आइतबार आयोजित एक छलफलमा सरोकारवालाहरूले यस्तो जोड दिएका हुन् ।

लुम्बिनीको गुरुयोजनामै यो ठाउँलाई पवित्र उद्यान (बगैंचा) का रूपमा परिभाषित गरिए पनि त्यस अनुसार हुन नसक्नु विडम्वना भएको सरोकारवालाहरूले औंल्याएका छन् ।

गुरुयोजनामा उल्लेख पवित्र उद्यानको मूल मर्म लुम्बिनीलाई अन्य पर्यटन नभई आध्यात्मिक पर्यटन केन्द्र बनाउने रहेको लुम्बिनीका अगुवा होटल व्यवसायी लिलामणि शर्माले बताए ।

उनले लुम्बिनीलाई विश्वभरिका एक अर्ब बौद्धमार्गीको आकर्षणको केन्द्र बनाउन सरकारले विशेष योजना र नीति बनाउनुपर्ने बताए ।

‘आध्यात्मिक टुरिजम नै लुम्बिनीको सामार्थ्य हो,’ शर्माले भने, ‘गुरुयोजना अनुसार सिंगो लुम्बिनीलाई पवित्र बगैंचाका रूपमा विकास गर्न सके विश्वभरका एक अर्ब बौद्धमार्गीको आस्थाको केन्द्र लुम्बिनी र मायादेवी मन्दिर बन्न सक्छन् ।’

लुम्बिनी सांस्कृतिक नगरपालिकाका कार्यवाहक नगर प्रमुख कल्पना हरिजनले सरकार र लुम्बिनी विकास कोषको ध्यान र लगानी कोषको चार पर्खाल बाहिर हुन नसकेको गुनासो गरिन् ।

पुरातात्विक स्थल उत्खनन्मा मात्र राज्यको लगानी भएको औंल्याउँदै उनले संघीय र प्रदेश सरकारले लुम्बिनीको पर्यटन विकासलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने आग्रह गरिन् ।

उनले लुम्बिनीमा बर्थिङ हस्पिटल बनाउन विदेशी लगानी भित्राउने प्रकृया अघि बढेको बताइन् । फोहोरको दिगो व्यवस्थापन प्रक्रिया अघि बढेकाले अब विदेशी लगानी भित्रिन सहज भएको हरिजनले बताइन् । उनले नगरपालिकाले आफ्नै बजेटमा ध्यान केन्द्र बनाएको र पर्यटन सूचना केन्द्र स्थापना गरेको बताइन् ।

लुम्बिनी विकास कोषका वरिष्ठ निर्देशक ज्ञानिन राईले विश्व सम्पदा स्थल लुम्बिनी बौद्ध शिक्षा, शान्ति र सहअस्तित्वको केन्द्रको रुपमा विकास हुनुपर्ने स्थल भएको बताए ।

लुम्बिनी विकास कोषले संयुक्त राष्ट्र संघको निर्देशन र नेपाल सरकारको योजना र वजेट भन्दा बाहिर गएर जथाभावी लगानी र काम गर्न पाउंदैन भन्ने तथ्य बिर्सन नहुने राईले आग्रह गरे । अहिलेसम्मका कार्यक्रम र बजेट लुम्बिनी गुरुयोजना पूरा गर्नका लागि मात्र हुने गरेको उनले बताए ।

लुम्बिनी गुरुयोजना पूरा गर्न ढिलाइ हुनुमा पर्याप्त बजेट अभाव भएको राईले गुनासो गरे ।

भारतीय पर्यटन व्यवसायी मार्फत लुम्बिनीमा भारतीय र विदेशी पर्यटक आउने गरेकाले लुम्बिनीमा बास नबसी एक दिनमै फर्किने परिपाटी रहेको तर पछिल्लो समय गुणस्तरीय पर्यटक भित्राउने र बसाइ लम्ब्याउने क्रम बढ्न थालेको राईले बताए ।