२२ भदौ, पोखरा । नेपाली कांग्रेसको १४औं महाधिवेशनको वडा तहको निर्वाचनमा युवाको बाहुल्य उपस्थिति देखिइरहेको छ । दैलेख दुल्लु नगरपालिका-३ मा १९ वर्षीया किशोरी स्वस्तिका महत वडा सभापति बनेर चर्चा बटुलिन् । कास्की माछापुच्छ्रे गाउँपालिका वडा नम्बर ७ बाट १९ वर्षकै दिपिका भण्डारी क्षेत्रीय प्रतिनिधि बनिन् । मादी गाउँपालिका वडा नम्बर ९ मा २८ वर्षका […]

कुनै एउटा दलित परिवारका व्यक्ति कोरोना पोजेटिभ देखियो । स्वास्थ्यमा समस्या देखिएपछि अस्पताल लैजानुपर्ने हो । परिवारका सदस्यले बोकेर एम्बुलेन्ससम्म पुर्‍याउन नसकेपछि छिमेकीको सहयोग खोजे, तर कसैले सहयोग गरेन । केही समयपछि छिमेकमै एक गैरदलितलाई कोरोना संक्रमण भयो, उनलाई सहयोग गर्न भने गाउँले नै लागिपरे । एकजना दलित परिवारको सदस्यलाई कोरोना पोजेटिभ देखियो । छिमेकीहरुले […]

१६ साउन, बुटवल । लुम्बिनी प्रदेशमा जातीय भेदभाव र छुवाछुत नियन्त्रण तथा दलित समुदायको सशक्तिकरणका लागि छुट्टै कानुन बनाउन माग गरिएको छ । प्रदेशमा केही समयअघि सामाजिक विकास मन्त्रालयले दलित समुदायको सशक्तिकरण र छुवाछुत नियन्त्रण गर्ने गरी छुट्टै विधेयक निर्माणको प्रक्रिया शुरु गरेको थियो । तर, कोरोना महामारी शुरु भएपछि त्यो प्रक्रिया नै अवरुद्ध भएपछि […]

७ असार, विराटनगर । भोजपुरको षडानन्द नगरपालिका– १४ बोयाका १९ वर्षीय संगम ठटाल (दर्जी) मृत्यु प्रकरणमा आत्महत्या दुरुत्साहनको मुद्दा चलाउन अधिकारकर्मीले माग गरेका छन् । सोमबार विज्ञप्ति जारी गर्दै उनीहरुले वडाध्यक्ष झङ्कबहादुर रोकाको रोहबरमा ठटाललाई कुटपिट गर्ने र ज्यान मार्ने धम्की दिनेलाई आत्महत्या दुरुत्साहनको मुद्दामा कानुनी कारबाही गर्न माग गरेका हुन् । ठटाल जेठ १५ […]

शासकीय संयन्त्रमा विविधताको समिश्रण नै प्रजातन्त्र तथा सुशासनको महत्वपूर्ण विशेषता हो । राज्यका संयन्त्रमा कुनै एउटा जातिविशेषको प्रभावले तानाशाही सत्ताको मात्र स्थापना गर्दैन यसले राज्यका स्रोतको एकलौटी दोहनको साम्राज्य नै खडा गर्दछ । त्यति मात्रै हैन यसले मुलुकका नागरिकलाई मनोवैज्ञानिक रूपमै शासक र शासित दुई वर्गमा विभाजन गर्दछ जसका कारण देशभित्रै आन्तरिक साम्राज्यवाद नै खडा […]

२६ माघ, जनकपुरधाम । प्रदेश २ सरकारले बनाएको दलित सशक्तिकरण ऐन बनेको एक वर्ष बित्दा पनि कार्यान्वयनमा आउन सकेको छैन । ऐन कार्यान्वयनमा नआएपछि दलित समुदायका अगुवाले यसबारे सरकारसँग प्रश्न गरेका छन् । सप्तरीको अग्निसाइर कृष्णासावण गाउँपालिकामा दलित सरोकार मञ्चले सोमबार आयोजना गरेको कार्यक्रममा दलितका अगुवाले ऐन बनाउन अग्रणी रहेपनि कार्यान्वयनमा पछि पर्दै गएको बताए […]

१ माघ, काठमाडौं । नोवेल कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) नियन्त्रण तथा रोकथामका लागि देशव्यापी लकडाउन घोषणा गरेकै दिन सरकारले देवीप्रसाद ज्ञवालीको नेतृत्वमा पाँच सदस्यीय भूमिसम्बन्धी समस्या समाधान आयोग गठन गर्‍यो । कोरोना भाइरसले विश्वलाई नै त्राही–त्राही बनाइरहँदा सरकारले हतार–हतार संविधानको धारा ४० को उपधारा (५) लाई टेकेर महत्वका साथ यो आयोग गठन गरेको थियो । धारा […]

२१ मंसिर, काठमाडौं । नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०६८ अनुसार नेपालमा दलित समुदायको जनसंख्या १३.८ प्रतिशत छ । संविधानले समानुपातिक समावेशी सिद्धान्तका आधारमा राज्य शासन सञ्चालनका हरेक तहमा सहभागिता हुन पाउने अधिकार सुनिश्चित गरेको छ । तैपनि नीति निमौण तहमा दलितलगायत उत्पीडित समुदायको उपस्थिति कमजोर भएको राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगको प्रतिवेदनले देखाएको छ । स्थानीय तहदेखि […]

१९ साउनु, गुल्मी । गुल्मीमा दलित र गैरदलित मिलेर सामूहिक रक्षाबन्धन कार्यक्रम गरेका छन् । विश्व हिन्दु महासंघ तथा दलित साझा मञ्च गुल्मीको आयोजनामा हिन्दु धर्मको संरक्षण र सामाजिक सद्भावका लागि जिल्ला सदरमुकाम तम्घासमा सामूहिक रक्षाबन्धनको आयोजना गरेका हुन् । तम्घासमा विभिन्न सामाजिक व्यक्तित्वहरुको सहभागितामा औपचारिक कार्यक्रम गरेर सामूहिक रक्षा बन्धन बाँध्ने काम गरिएको हो […]

सुर्खेतमा फिल्म सुटिङको क्रममा म सुर्खेत पुगेको थिएँ । सुटिङ हुनुभन्दाअघि म गाउँको एउटा सामान्य घरभित्र बसेको थिएँ । म बसेको ठउँमा थुप्रै मानिसहरु आएर झुम्मिनुभयो । कतिले कुरा गर्नुभयो, कतिले फोटो खिच्नुभयो र फर्कनुभयो । तर, मेरो ध्यानचाहिँ एउटा व्यक्तिमा थियो । ती व्यक्ति लामो समयदेखि ढोकाको संघार बाहिर टुसुक्क बसिरहेका थिए । कति […]

१५ साउन, डोटी । डोटीको पूर्वीचौकी गाउँपालिकाले आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा दलितका लागि छुट्याएको १० लाख रुपैयाँ काम नगरी भुक्तानी दिएको पाइएको छ । दलित क्षमता विकास उपभोक्ता समितिको नामबाट पेस भएको प्रस्ताव स्वीकृत भई भुक्तानी दिइएका उक्त योजनाका सबै कागजातहरु फर्जी रहेको पाइएको छ । गत जेठ १४ गते एक भेला आयोजना गरी उक्त […]

‘तर यो देश तिम्रो जत्तिकै मेरो पनि देश हो अंशबण्डा गर्ने हो भनेपनि यो देशका एक करोड टुक्राहरूमध्ये एउटा टुक्रामा मेरो पनि छाप्रो हुनेछ ।’ भूपी शेरचनको यो सशक्त कविता–अंशले विद्रोहको ज्वाला मात्र फुटाउँदैन, यसले आफ्नो स्थान र आफ्नो अधिकार खोजेको छ । सर्वश्रेष्ठ, सर्वज्ञाता र सर्वमान्य ठान्नेमाझ कडा हुँकारका साथ आफ्नो अंश दावीसमेत गरेको […]

डिसी । अमेरिकाको डिसीमा गैरदलित नेपाली समुदायले अब्राहम लिंकन र मार्टिन लुथर किङ्ग जुनियरलाई साक्षी राखी घुँडा टेकेर दलित समुदायसँग माफी मागेका छन् । गत आइतबार अमेरिकाको राजधानी वाशिंगटन डिसीस्थित अब्राहम लिंकन मेमोरियलको पाउदानमा लिंकन र मार्टिन लुथर किंग जुनियरलाई साक्षी राखेर गैरदलित नेपालीहरुले दलित नेपाली समुदायसँग सार्वजनिक रुपमा घुँडा टेकेर माफी मागेका हुन् । […]

जेठ १० गते रुकुम पश्चिममा घटाइएको जातीय नरसंहारको घटनाले यति बेला लोकतन्त्र र समृद्धिको रटान रट्ने राज्यमाथि गम्भीर प्रश्न खडा गरेको छ । यस बर्बर क्रुर र पासविक घटनामा यदाकदा राज्य संयन्त्र नै प्रत्यक्ष अप्रत्यक्ष रुपमा संलग्न भएको देखिन्छ । राज्यका जिम्मेवार निकायमा बसेकाहरुबाट नै घटनाको सन्दर्भमा गैर जिम्मेवार अभिव्यक्तिहरु आइरहेको छ । यसरी जिम्मेवार […]

इतिहास कथित उच्च जातका व्यक्तिहरू (सबैले होइन) ले २१ औं शताब्दीमा पनि दलितहरूलाई किन पशुलाई भन्दा तुच्छ व्यवहार गरिरहेका छन् ? संविधान र कानुनले बर्जित गरे पनि किन छुवाछूत र भेदभाव गरिरहेका छन् ? मानव हत्यासम्मको अपराध किन गरिरहेका छन् ? वास्तवमा यसको जरो खोज्दै जाँदा हामी हिन्दू धर्मशास्त्र वेद, पुराण, मनुस्मृतिसम्म पुग्नुपर्ने हुन्छ । “दक्षिण एशियाली उपमहाद्वीपमा करिब ३५०० वर्षदेखि नै हिन्दू […]

२१औं शताब्दीमा पनि नेपालमा जातीय विभेद तथा छुवाछूतको अवस्था कस्तो छ भन्ने कुराको अँध्यारो पाटोको दृष्टान्त हो, रुकुम घटना। जातीय छुवाछूत प्रथाको कुरुपता हामी जन्मेहुर्केको घरआँगन, छरछिमेकमा देख्दै, भोग्दै र गर्दै आएको छौँ। धेरै टाढा जानु परेन बालीघर प्रथाले पनि अवस्थालाई चिनाउने प्रयास गर्छ। पहिल्यै सहमति भएअनुसारको अन्नबाली लिन आउँदा होस् वा वर्षको विभिन्न चाडपर्वमा “विष्ट” कहाँ आउने चलन । हरेकपटक […]

एउटा प्रश्नले मन सधै‌ं अमिलो भइरहन्छ । आङ सिरिङ्ग हुन्छ । छुवाछुत कहिलेसम्म ? समय फेरियो, मान्छेहरु पनि नयाँ र आधुनिक भए, कानुन पनि आयो तर छुवाछुत हटेन । छुवाछुतमुक्त गर्ने भाषण मञ्चमा गर्छ मान्छे, फेरि आमा र बाबालाई देखाएर घरमा छुवाछुत गर्छ त्यही मान्छे । अन्तरघुलनका परिभाषा र महत्वको बारेमा निबन्ध लेख्छ मान्छे, आफ्नो […]

१४ जेठ, काठमाडौं । मानवअधिकारवादीहरूले गत शनिबार रुकुममा भएको हत्या घटनाको छानबिन गर्न उच्चस्तरीय विशेष संयन्त्रको माग गरेका छन् । विभिन्न ३३ वटा मानवअधिकारवादी संघ/संस्था तथा व्यक्तिहरूले बुधबार विज्ञप्ति जारी गर्दै घटनाबारे चासो व्यक्त गरेका हुन् । जारी विज्ञप्तिमा ‘जातीय विभेद र छुवाछुतमा आधारित बर्बरतापूर्ण आक्रमण, हत्या, हिंसा र अत्याचारका सम्बन्धमा उच्चस्तरको विश्वसनीय विशेष संयन्त्र […]

१३ जेठ, काठमाडौं । मंगलबार बसेको प्रतिनिधिसभा बैठकमा बोल्ने अधिकांश सांसदहरूले पश्चिम रुकुमको चौरजहारीमा गत शनिबार भएको हत्या घटनाको अनुसन्धान गर्न संसदीय विशेष छानबिन समिति गठनको माग गरे । तर, सभामुख अग्नि सापकोटाले सुनेको नसुन्यै गरे । नेपाली कांग्रेसका नेता डा. मिनेन्द्र रिजालले बैठकमा भने, ‘सरकारले आफ्नो काम गर्ला, तर दलितहरूलाई मानव नै नमान्ने यस्तो […]

१३ जेठ, काठमाडौं । रुकुम पश्चिमको चौरजहारीमा प्रेमिकासँग विवाह गर्न गएका नवराज विकसहित ३ जनाको हत्या र ३ जना बेपत्ता भएको घटनाको संसदीय छानविन गर्न माग उठेको छ । मंगलबार प्रतिनिधिसभा बैठकमा सत्तारुढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी, प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेसलगायतका दलले घटनाको संसदीय छानबिन गर्नुपर्ने माग गरेका हुन् । नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीकी सांसद पार्वतीकुमारी विशंखेले […]

१३ जेठ, काठमाडौं । राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगले पश्चिम रुकुममा दलित युवकको हत्याबारे निष्पक्ष छानबिन गरी घटनामा संलग्नलाई कानूनी दायरामा ल्याउन सरकारलाई आग्रह गरेको छ । आयोगले मंगलबार विज्ञप्ति जारी गरी घटनाको छानबिन गर्न माग गरेको हो । आयोगले नेपालको कानून र विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय कानून विपरीतको यो घटनालाई जातीय विभेदको पराकाष्टा भनेको छ । आयोगले […]