किन असफल भइरहेका छन् साउथ फिल्मका बलिउड रिमेक ?

शाहिद कपुरको फिल्म ‘जर्सी’ कहिले आयो र कहिले गयो धेरैलाई पत्त भएन । साँचो भन्दा यसले धेरै दर्शकलाई फरक परेन किनभने उनीहरु अल्ल अर्जुन, यश र रश्मिका मन्दनाको जादूबाट मोहित भइसकेका छन् । जब वास्तविक इडली–सांबर हुँदाहुँदै कसले पिंडी छोलेसँग डोसा खान्छ ?

भन्नुको अर्थ, दक्षिण भारतीय फिल्मबाट प्रतिलिपि अधिकार लिएर बलिउडमा रिमेक बनाउने दिन सकिएजस्तो देखिन्छ । हिजोआज त यस्तै दृश्य देख्न पाइएको छ ।

अहिले देशभर साउथका स्टारहरु चर्को स्वरमा बोलिरहेको बेला तमिल–तेलुगू–मलायम–कन्नडका ओरजिनल सुपरहिट फिल्म हिन्दी शैलीमा हेर्दा अनौठो के होला भन्ने प्रश्न उठिरहेको छ ।

दक्षिणका स्टार देशमा कसैको लागि पनि अपरिचित छैनन् । उनीहरुको फ्यान फलोइङ हिन्दी बेल्टमा पनि बढिरहेको छ । गीत र संवादमाथि ट्रोल बन्न थालेका छन् । यस्तोमा बलिउड कलाकारसँग कपी–पेस्ट कथालाई मात्र हेर्नुको के मज्जा छ ?

रिमेक जाँदैछन् घाटामा

शाहिद कपुरको फिल्म जर्सी तीन वर्षअघि रिलिज भएको तेलुगू स्टार नानी अभिनित ‘जर्सी’को रिमेक हो । ओपनिङमा तीन करोड रुपैयाँ भारु पनि कमाइ नगरेको फिल्म २० करोड रुपैयाँभित्रैका कुल आम्दानीमा सीमित भयो ।

परसेप्ट पिक्चर्सका बिजनेस हेड युसुफ शेखका अनुसार रिमेकको राइट्स अहिले प्रयोगविहीनजस्तै छ ।

उनी भन्छन्, ‘अब साउथको सुपरहिट फिल्मको रिमेक कसले हेर्न चाहन्छ ? दुईपटक निर्माण भएर के फाइदा हुन्छ ? अब जो फिल्म साउथबाट हिन्दीमा डब भएर आइरहेका छन् भने हिन्दीमा बनाउन किन आवश्यक पर्‍यो ? यी मान्छे आफ्नो बक्स अफिस र हिसाबकिताब मात्र हेर्छन् । यिनलाई दर्शकसँग के मतलब ? अब कसले कसलाई सम्झाउँछ ? १५ करोडका कन्टेन्ट र सामान्य मान्छेको कथाले करोडौं कमाएर दिएको छ । तर मल्टिप्लेक्सको १५० करोडको सिद्धान्त उल्टो भएको छ । उनका दर्शक नयाँ चाहन्छन् र बलिउडकर्मी त बाहुबली र आरआरआर जत्तिको फिल्म पनि पस्कन सक्दैनन् ।’

युसुफ बलिउडमा प्रपोजल मात्र बनिरहेको बताउँछन् । ‘आफ्नै फिल्म कहाँ बनिरहेका छन् ? दर्शकलाई स्वार्थको लागि मात्र लिइएको छ, तर अहिलेका दर्शक त्यसरी कहाँ मान्छन् ? सम्पूर्ण खेल भनेकै लक्षित दर्शकलाई बुझ्ने हो र बलिउडले यसमा दिमाग लगाएको छैन, जहाँ दक्षिण भारतीयले सोचेरै यस्ता फिल्म बनाउँछन् । यति धेरै दर्शक छन्, तर लक्ष्य आफैं तय गरिएको छैन,’ उनी भन्छन् ।

साउथका सुपरहिट फिल्महरुको हिन्दी रिमेक यसअघि नराम्रो कुरा थिएन । बलिउड निर्माताले यो सूत्रबाट मनग्य आम्दानी गरेका छन् । कारण स्पष्ट थियो कि सामाजिक सञ्जालमा आँधी आउनुअघि हिन्दी क्षेत्रका दर्शकले रजनीकान्त र कमल हसनलाई बाहेक धेरैलाई चिन्दैनथिए । साउथका फिल्म र अन्य स्टारहरु खासै चर्चित भएनन्, त्यसैले फिल्मको मिडिया पब्लिसिटी गर्दा यो साउथको फिल्मको रिमेक हो भन्ने थाहा भयो ।

सामाजिक सञ्जालभन्दा पहिलेको युग

सोसल मिडियाभन्दा पूर्वको युगमा दक्षिण भारतीय फिल्मको हिन्दी रिमेकको इतिहास स्वर्ण रह्यो । चाहे त्यो ‘एक दोस्रो लागि’ (तेलुगूको ‘मारो चरित्र) एक करोड लगानी गरेर १० करोड कमाउने होस्, रामगोपाल बर्माको ‘शिवा’ र ‘सत्या’, अनिल कपुरको ‘विरासत’ (तमिलको तेवर मगन)जस्ता धेरै फिल्म । कमल हसनको ‘चाची ४२०’ (तमिलको ‘अववाई षणमुगी’), सैफअली खानको ‘रेहना है तेरे दिल मे (तामिलको मिनाले), रानी मुखर्जीको ‘साथिया’ (तमिलको अलपयुते) लगायतका फिल्म पनि यो सूचीमा छन् ।

कुनै समय थियो, जब बलिउड निर्माताले दक्षिणका फिल्मलाई फ्रेम टु फ्रेम कपी गरेर हिन्दीकरण गर्थे । पछि कानुनी डलर पैसा तिरेर अधिकार लिन थाले । यी साउथ फिल्मको रिमेकको कारण सलमान खानको करिअरको सुनौलो अवधि पनि आयो ।

सलमान खानलाई पहिलो स्थानको स्टार बनाउन दक्षिणका फिल्मको भूमिका पनि छ ।

तेरे नाम (तमिलको सेतु)देखि वान्टेड (तेलेगूको पोक्करी), जुडवा (तेलुगूको हेलो ब्रदर), नो एन्ट्री (मलयालमको थलावट्टम), रेडी (तेलुगूको रेडी), बडिगार्ड (मलायलमको कलम)सहित धेरै फिल्म सलमानले साउथबाट ल्याएका थिए । अक्षयको राउडी राठौर (तेलूगुको विक्रमा कुर्डु) र अजय देवगणको सन अफ सरदार (मर्यादा रमान्ना)को उल्लेख पनि यहाँ सान्दर्भिक हुन्छ ।

साउथका ओरजिनल स्टारहरु अहिले हिन्दी भाषामा नयाँ फिल्म दिन तयार भए पनि आगामी दिनमा पनि अधिकारिक रिमेकको प्रक्रिया रोकिने छैन ।

बलिउडमा पछिल्ला दिनमा चलिरहेका गसिपलाई विश्वास गर्ने हो भने तमिलको ‘रत्नासन्ना’मा अक्षय कुमार, ‘मास्टर’मा सलमान खान, ‘विक्रम वेधा’मा ऋतिक रोशन र सैफअलि खान, ‘कैथी’मा अजय देवगण, ‘अन्निया’मा अभिषेक बच्चन र रणवीर सिंहलाई देख्न सकिन्छ । साथै आदित्य रोय कपुरलाई ‘थडियान’मा देख्न सकिनेछ ।

व्यापार विश्लेषक अतुल मोहनले बलिउडतर्फ लक्षित गर्दै अब नौटंकीको दिन सकिएको भन्दै आएका छन् । उनी भन्छन्, ‘बलिउडका फिल्म महंगा भइरहेका छन्, तर उत्पादन मूल्य भने छैन । साउथको एउटा फिल्मले ३०० करोडसम्मको मूल्य देखाउँछ । श्रेणी बदलिएको छ । लकडाउनपछि ढाँचा फेरिएको छ । साउथको रिमेक राइट हाम्रा लागि शून्य भएका छन् । हामी सजिलो बाटोमा हिंडिरहेका छौं । अगाडिको बाटो चिप्लो छ ।’

बीबीसी हिन्दीबाट