रोल्पा नगरपालिकामा प्राविधिक पढ्ने विद्यार्थीको कमी, छात्रवृत्तिको रकम नै खर्च हुन सकेन

३१ भदौ, रोल्पा । “रोल्पानगर, एक घर एक रोजगार” नारा दिएर रोल्पा नगरपालिकाले सुरु गरेको प्राविधिक छात्रवृत्तिमा विद्यार्थीको आकर्षण देखिएको छैन ।

रोल्पा जिल्लामै पहिलोपटक प्राविधिक शिक्षा अध्ययनका लागि छात्रवृत्ति उपलब्ध गराउन थालेको नगरपालिकाले कोटा अनुसार विद्यार्थी नपाउँदा हरेक वर्ष लक्षित कोटाको झण्डै आधा रकम फिर्ता हुने गरेको छ ।

निःशुल्क प्राविधिक शिक्षा अध्ययन गर्न चाहने, नगरभित्र बसोबास गर्दै आएका र प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण गरेका विद्यार्थीलाई नगरपालिकाले सो छात्रवृत्ति दिने गर्दछ । हरेक वर्ष १०० जना विद्यार्थीलाई उक्त छात्रवृत्ति दिने भनिए पनि विद्यार्थीको आकर्षण नहुँदा तोकिएअनुसारको कोटा पूरा भएको छैन । वितेका ६ वर्षमा उसले ६०० विद्यार्थीलाई उक्त प्राविधिक छात्रवृत्ति वितरण गर्ने लक्ष्य राखे पनि यस अवधिमा जम्मा ३२६ जनाले मात्रै छात्रवृत्तिमा अध्ययन गरेको नगरपालिकाको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।

प्राविधि जनशक्ति उत्पादन गर्ने भन्दै नगरपालिकाले स्थानीय सरकार गठन भएको सुरुको वर्षदेखि नै छात्रवृत्तिको व्यवस्था गरेको हो । २०७४ सालमा ५५ जनाले छात्रवृत्ति पाएकोका थिए । त्यसपछिका दुई वर्ष ५१÷५१ जनालेमात्रै छात्रवृत्ति पाएका थिए । सुरुका दुई वर्ष सिभिल इन्जिनियरिङ विषयमा छात्रवृत्ति दिएको नगरपालिकाले तेस्रो वर्षदेखि अन्य विषयमा समेत छात्रवृत्ति विस्तार गरेको थियो ।

२०७७ सालमा डिप्लोमा इन सिभिल इन्जिनियरिङमा २२ जना, पशुविज्ञानमा १६ जना, बाली विज्ञानमा १४ जना, प्रि–डिप्लोमा सिभिल इन्जिनियरिङमा ४ जना गरी जम्मा ६२ जना थिए । यसैगरी २०७८ सालमा सिभिल इन्जिनियरिङमा १९ जना पशुविज्ञानमा १४ जना, बाली विज्ञानमा १० जना, सूचनाप्रविधिमा १६ जना गरी ५९ जनाले छात्रवृत्ति प्राप्त गरेका थिए ।

यस वर्ष नगरपालिकाले सिभिल इन्जिनियरिङमा १४ जना, पशुविज्ञानमा १५ जना, बालीविज्ञानमा ८ र सूचनाप्रविधिमा ११ गरी जम्मा ४८ विद्यार्थीलाई छात्रवृत्ति वितरण गरेको छ ।

नगरपालिकाले इन्जिनियरिङ, पशुविज्ञान, बालीविज्ञान, नर्सिङ, वनविज्ञान, आयुर्वेद, फुड एण्ड टेक्नोलोजी र अटो मोबाइल विषयमा अध्ययन गर्न चाहने विद्यार्थीहरुबाट आवेदन माग गरेको थियो । नगरपालिकाको आह्वानअनुसार इन्जिनियरिङ, पशुविज्ञान, बाली विज्ञान र सूचना प्रविधि विषय अध्ययन गर्नेहरुले मात्रै छात्रवृत्तिका लागि आवेदन दिएको नगरपालिकाको भनाइ छ ।

नगरपालिकाले प्राविधिक छात्रवृत्तिका लागि पहिलो वर्ष ४० लाख विनियोजन गरेको थियो । त्यसयता उसले हरेक वर्ष ३० लाखका दरले बजेट विनियोजन गर्दै आए पनि लक्षित कोटा अनुसार विद्यार्थी उपलव्ध नहुने समस्या भोग्दै आएको छ ।
नगरपालिकाले सम्बन्धित शिक्षण संस्थाहरुले लिने सम्पूर्ण शुल्क व्यहोर्ने गर्दछ । जस अनुसार सिभिल इन्जिनियरिङ अध्ययन गर्ने विद्यार्थीले प्रतिसेमेष्टर ३२ हजारका दरले छात्रवृत्ति पाउने गर्दछन् । पशुविज्ञान, बाली विज्ञान र सूचना प्रविधि अध्ययन गर्ने विद्यार्थीलाई नगरपालिकाले वार्षिक २० हजारका दरले छात्रवृत्ति उपलव्ध गराउँदै आएको छ ।

‘नगरभित्रका शिक्षण संस्थामा पठनपाठन हुने विषय अध्ययनका लागि विद्यार्थीहरुमा चासो देखिए पनि बाहिर गएर अध्ययन गर्नुपर्ने विषयमा उनीहरुमा चासो देखिएन’ रोल्पा नगरपालिका शिक्षा युवा तथा खेलकुद शाखा प्रमुख कर्णबहादुर पुनमगरले भने, ‘प्राविधिक अध्ययनप्रति विद्यार्थीको रुचि नभएर पनि छात्रवृत्तिको लक्षित कोटा पूरा नभएको हुनसक्छ ।’

‘राम्रो अंक लिएकाहरु विज्ञान तथा अन्य प्राविधिक विषय अध्ययनका लागि जिल्ला बाहिर जाने चलनले पनि नगरपालिकाको छात्रवृत्तिले उनीहरुलाई आकर्षण गर्न सकेको छैन,’ पुनमगरले भने ।

रोल्पा नगरपालिका भित्रका शिक्षण संस्थाहरुमा सिभिल इन्जिनियरिङ, पशु विज्ञान, बालीविज्ञान र सूचना प्रविधि विषयमा पढाइ हुने गर्दछ । सिभिल इन्जिनियरिङ विषयको डिप्लोमा र प्रि–डिप्लोमा बालकल्याण माविले पढाउने गर्छ भने पशुविज्ञान, बालीविज्ञान र सूचना तथा प्रविधि सीटीईभीटीको आंगिक शिक्षालय रोल्पा प्राविधिक शिक्षालयले पढाउने गर्दछ ।

नगरपालिकाको छात्रवृत्तिमा अध्ययन गरेका विद्यार्थीहरुले पढाइ पूरा गरेपछि १ वर्ष नगरपालिकामा स्वयंसेवा गर्ने गरी नीति ल्याउने तयारी नगरपालिकाले गरेको छ ।