‘यो वर्ष विश्वभर आर्थिक मन्दी, अर्को वर्ष सुधार’

१७ माघ, काठमाडौं । सन् २०२३ मा विश्वभर अर्थतन्त्र मन्दीमा रहने प्रक्षेपण बहुराष्ट्रिय निकाय अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ) ले सार्वजनिक गरेको छ । यद्दपि कोषको प्रक्षेपण केही साता अगाडि विश्व बैंकले सार्वजनिक गरेको प्रक्षेपणको तुलनामा भने आशावादी देखिन्छ ।

कोषका अनुसार सन् २०२३ मा ग्लोबल ग्रोथ २.९ प्रतिशत रहने अनुमान छ । यसअघि विश्व बैंकले १.७ प्रतिशत मात्र आर्थिक वृद्धिदर हुने अनुमान गरेको थियो । आईएमएफका अनुसार यस वर्ष मन्दीमा जाने अर्थतन्त्र आगामी वर्ष सन् २०२४ मा भने ३.१ प्रतिशत वृद्धिदर प्राप्त हुनेछ । सन् २०२२ मा ग्लोबल ग्रोथरेट ३.४ प्रतिशत थियो ।

सन् २०२३ मा विश्वको ठूला अर्थतन्त्र भएका मुलुकहरु बढी मन्दीमा जानेछन् । जसले समग्र विश्व अर्थतन्त्र मन्दीमा आउने भएको देखिएको छ । अमेरिकाको वृद्धिदर यस वर्ष १.४ प्रतिशत मात्र रहने छ । युरोपको औसतः शून्य दशमलव ७ प्रतिशत मात्र रहने छ । मध्यपूर्वी एसियाको अर्थतन्त्र ३.२ प्रतिशतले बढ्दा एसियाका विकाससिल मुलुकहरुको अर्थतन्त्र ५.३ प्रतिशत रहने भएको छ ।

नेपाल, भारतसहितका मुलुक यसै समूहमा छन् । ल्याटिन अमेरिका र क्यारेवियन मुलुकहरुको वृद्धिदर १.८ प्रतिशत र अफ्रिकाको ३.८ प्रतिशत मात्र रहने आईएमएफको प्रक्षेपण रहेको छ ।

विश्व अर्थतन्त्रको ग्रोथ सन् २००० देखि सन् २०१९ को बीचमा ३.८ प्रतिशतको औसतमा थियो । यस वर्ष सो औसतभन्दा पनि तल ओर्लिने अनुमान आईएमएफले गरेको हो । कोभिड–१९ महामारीबाट उठ्दै गरेको विश्व अर्थतन्त्रलाई रुस–युक्रेनले नराम्रो धक्का दिएको छ । यसको असर वर्षभर नै भोग्नु पर्ने देखिएको आईएमएफले जनाएको छ ।

यस वर्ष मुद्रास्फीति औसत ६.६ प्रतिशत रहने अनुमान छ । सन् २०२२ मा विश्वले मुद्रास्फीति ८.८ प्रतिशत थियो । सन् २०२४ मा भने ४.३ प्रतिशतमा आउने देखिएको छ ।

नेपालमा ५ प्रतिशतको वृद्धिदर

यस आवमा नेपालमा भने ५ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धिदरको अनुमान आईएमएफले गरेको छ । यो केही अगाडि विश्व बैंकले गरेको प्रक्षेपणमा नेपालको वृद्धिदर ५.१ प्रतिशत रहने अनुमान गरेकोमा दुई निकायको मिल्दोजुल्दो प्रक्षेपण आएको हो ।

यस वर्ष भारतमा ६.१ प्रतिशत, भुटानमा ४.३ प्रतिशत, बंगलादेशको ६ प्रतिशत, पाकिस्तानको ३.५ प्रतिशत, श्रीलंकाको माइनस ३ प्रतिशतको वृद्धि हुने अनुमान आईएमएफले जनाएको छ । माल्दिभ्सले ६.१ प्रतिशतको वृद्धिदर प्राप्त गर्नेछ ।