एमसीसी उपाध्यक्ष क्यामरुन नेपालमा, भोलि कार्यान्वयनको घोषणा हुँदै

१२ भदौ, काठमाडौं ।  अमेरिकी मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन (एमसीसी) का उपाध्यक्ष क्यामरुन एस. एलफोर्ड नेपाल आइपुगेका छन् ।

एमसीसीको कम्प्याक्ट अपरेसन विभागका प्रमुख रहेका एलफोर्ड नेपालमा एमसीसी कार्यन्वयनमा जाने अघिल्लो दिन काठमाडौँ आइपुगेका हुन् ।

क्यामरुन अर्थ मन्त्रालयमा हुने एमसीसी कार्यान्वयनको औपचारिक कार्यक्रममा सहभागी हुनेछन् । बुधबार अर्थ मन्त्रालयमा नेपाल र अमेरिकी अधिकारीहरुबीच ‘लेटर अफ एक्सचेन्च’ मार्फत एमसीसी कार्यान्वयनको घोषणा गर्ने तयारी छ ।

‘नेपालसँगको एमसीसी सम्झौताको सुरुवातको अवसर पारेर एमसीसीका सम्झौता कार्य-सञ्चालनसम्बन्धी उपाध्यक्ष क्यामरुन एलफोर्ड नेपालको भ्रमणमा आउनु भएको छ। नेपालको नेतृत्वदायी भूमिका रहेको यस एमसीसी सम्झौताको प्रगतिबाट अमेरिकी सरकार उत्साहित भएको छ,’ काठमाडौंस्थित अमेरिकी दूतावासले भनेको छ, ‘नेपालमा एमसीसीको कार्य अवधिभर बृहत्तर सरोकारवालाहरू, नेपालका सरकारहरू र राजनीतिक दलहरूको निरन्तर सहयोगबाट मात्र यो सम्भव भएको हो । यस सम्झौताको सफल कार्यान्वयन सुनिश्‍चित गर्न एमसीए-नेपालसँग साझेदारी गर्न हामी प्रतिबद्ध छौँ।’

दूतावासले एमसीसी सम्झौताका लक्ष्यहरू समयमै हासिल गर्न संलग्न सबैले लगनशीलताका साथ काम गरिरहेको पनि जनाएको छ ।

यसपछि एमसीसी कार्यावन्यनको पाँच वर्षे अवधि सुरु हुनेछ भने सहमतिअनुसार समयमा एमसीसी परियोजना सम्पन्न नभए त्यसको सम्पूर्ण खर्च नेपाल सरकारले बेर्होनुपर्नेछ सहमति छ ।

‘एमसीसी परियोजना कार्यान्वयन गर्ने मिलेनियम च्यालेन्ज एकाउन्ट (एमसीए) नेपालको सञ्चालक समितिको बैठकले ‘इन्ट्री इन्टु फोर्स’ को मिति तय गरेको थियो । एमसीएको बोर्डमा पर्यवेक्षक रहेका एमसीसीका प्रतिनिधि पनि सकरात्मक भएपछि लेटर अफ एक्सचेन्ज’ मार्फत एमसीसी कार्यन्वयनको घोषणा हुन लागेको हो,’ उच्च कूटनीतिक स्रोतले भन्यो, ‘त्यसका लागि एमसीसीको मुख्यालयबाटै परियोजना अघि बढाउँदा हुन्छ भन्ने सकारात्मक सन्देश आएको थियो ।’

आयोजनाहरूको ठेक्काको प्रक्रिया र जग्गा अधिग्रहणका सूचना प्रकाशित गर्ने क्रम शुरु भएको छ ।

नेपाल र अमेरिकाबीच पाँच वर्षअघि हस्ताक्षर भएको एमसीसी कम्प्याक्टको एमओयूअनुसार अमेरिकाले नेपाललाई ५० करोड अमेरिकी डलर अर्थात् करिब ६० अर्ब रुपैयाँ अनुदान दिनेछ भने नेपालले पनि एमसीसी परियोजनाको लागि आफ्नो तर्फबाट १३ करोड डलर अर्थात् करिब १७ अर्ब लगानी गर्नुपर्ने छ ।

सम्झौतामा नेपालको सदनबाट पारित हुनुपर्ने उल्लेख भएपछि विवाद उत्पन्न भएको थियो । लामो समय विवादमा फसेको एमसीसी नेपालको संसदले अनुमोदन गरेको १८ महिनापछि बुधबारदेखि कार्यान्वयनमा जाने भएको हो ।

उनी फर्किएलगत्तै अमेरिकी सिनेटको वैदेशिक मामिला तथा एप्रोप्रिएसन कमिटीका सदस्य सिनेटर क्रिस भान होलेन पनि सेप्टेम्बरको पहिलो हप्ता नेपाल आउने कार्यक्रम तय भएको छ ।

यसअघि गत जुलाईको दोस्रो साता अमेरिकी सहायक विदेशमन्त्री डोनाल्ड लु पनि नेपाल आएका थिए ।

एलर्फोडले नेपालमा अमेरिकी सहयोगमा सञ्चालित एमसीसी र अन्य परियोजना तथा स्थानीय सांस्कृतिक महत्वका क्षेत्रमा भ्रमण गर्नेछन् ।

साथै, प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डसहित प्रमुख राजनीतिक दलका नेताहरूसँग भेटघाट गर्ने कार्यक्रम समेत रहेको छ ।

उनी १५ भदौमा कतार हुँदै अमेरिका फर्किने कार्यक्रम रहेको छ ।

को हुन् क्यामरुन ?

मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेशन (एमसीसी) का कम्प्याक्ट अपरेसनका उपाध्यक्ष अल्फोर्ड आर्थिक वृद्धिमार्फत गरिबी घटाउनका लागि एमसीसीको हस्ताक्षर अनुदान लगानी वाहक सबै कम्प्याक्टहरूको निरीक्षण गर्छन् ।

अल्फोर्डले निजी र सार्वजनिक क्षेत्रमा २० वर्षभन्दा लामो समय काम गरिसकेका छन् । उनी फेब्रुअरी, २०२१ देखि अप्रिल, २०२२ सम्म एमसीसीको उपाध्यक्षसँगै जनरल काउन्सिल र कर्पोरेट सेक्रेटरी थिए । साथै, कानुनी र नीतिगत मामिलाहरूको निर्देशक बोर्ड र वरिष्ठ व्यवस्थापनका सल्लाहकारको भूमिकामा समेत उनले काम गरेका थिए ।

त्यसअघि उनले अमेरिकी बैंकमा अन्तर्राष्ट्रिय बैंकिङका लागि वरिष्ठ सल्लाहकारका रूपमा काम गरेका थिए । यस भूमिकामा उनले ग्लोबल बैंकिङ समूहलाई कानुनी समर्थन र नीति निर्देशन गर्ने गर्थे ।

अमेरिकी बैंकमा काम गर्नुअघि अल्फोर्डले अमेरिकी सरकारको विकास वित्त संस्था ओभरसीज प्राइभेट इन्भेस्टमेन्ट कर्पोरेशनका महत्वपूर्ण भूमिकाहरूमा काम गरेका थिए ।

यो क्षेत्रमा आउनुअघि उनले अल्फोर्ड अन्तर्राष्ट्रिय कानूनी फर्म ‘जोन्स डे’मा वकीलको रूपमा काम गरेका थिए ।