नेप्सेमा उच्च उतारचढाव, उच्च कारोबारमा हाइड्रोपावरले गरेको ‘लिड’

२५ साउन, काठमाडौं । पछिल्लो केही साता लगातार उच्च वृद्धि देखिएको सेयर बजारमा गत साता भने स्थिर जस्तै देखिएको छ । सातामा बजार परिसूचक नेप्से ०.३९ प्रतिशतको सामान्य वृद्धि देखिए पनि बजारमा तीव्र उतारचढाव देखियो ।

बढ्दो बजारमा केही ‘स्पेकुलेटिभ’ प्रवृत्ति हावी हुँदा न्यून चक्र पूँजी भएको केही हाइड्रोपावर कम्पनीको सेयर मूल्य उच्च दरमा बढेको छ ।

सातामा चार कारोबार दिन मात्रै खुलेको बजार एक दिन उच्च अंकको गिरावट हुँदा ती कारोबार दिन बढेर बन्द भएको छ । साताभरि समग्रमा बजार परिसूचक नेप्से १०.७६ अंकले बढेर २७६६.३८ को बिन्दुमा बन्द भएको छ ।

गत साता बिहीबार २७५५.६२ को बिन्दुमा बन्द भएको नेप्से यो साता पटक–पटक २८ सयको बिन्दु पार गरे पनि त्यसभन्दा माथि रोकिन सकेन ।

साताको पहिलो कारोबार दिन नै २८०६.६९ को बिन्दुसम्म पुगे पनि २७९६.३८ को बिन्दुमा बन्द भयो । मंगलबार नेप्सेमा एक कारोबार दिनमा अहिलेसम्मकै उच्च १४५.०६ अंकको गिरावट हुँदा उक्त दिन पनि नेप्सेले २८१५.९४ अंकको उच्च बिन्दु कायम गर्दा २६४४.८६ अंकको न्यून बिन्दु कायम गरेको थियो । न्यून बिन्दुभन्दा केही माथि बिन्दुमा बन्द भएको छ । मंगलबार नेप्से २६५१.३२ को बिन्दुमा बन्द भयो ।

मंगलबार उच्च गिरावट भएको नेप्सेमा बुधबार एकै दिन १०८.३५ अंकको ‘बाउन्स ब्याक’ भयो । बुधबार ‘इन्ट्राडे’ मा २६३०.६६ सम्म झरेको नेप्से सोही दिन २७५९.६७ अंकमा पुगेर बन्द भयो ।

बिहीबार तीव्र चतारचढाव देखिएको नेप्सेले पटक–पटक २८०० को बिन्दु पार गरे पनि २८०० माथि रोकिन सकेन । उक्त दिन २८११.१६ को उच्च बिन्दुसम्म पुगेको नेप्सेले सोही दिन २७४४.८७ को तल्लो बिन्दु कायम गरेर २७६६.३८ को बिन्दुमा बन्द भयो ।

नेप्सेमा सामान्य वृद्धि हुँदा कारोबार पनि सकारात्मक देखिन्छ । गत साता ५ कारोबार दिन नै कारोबार हुँदा नेप्सेमा ९५ अर्ब ५३ करोड ८६ लाखको सेयर कारोबार भएको थियो । यो साता आइतबार सार्वजनिक बिदा हुँदा चार दिन मात्रै कारोबार भयो ।

चार दिनमा नेप्सेमा ८२ अर्ब ७१ करोड ३१ लाखको सेयर कारोबार भएको छ । गत साता प्रतिकारोबार दिन औसत करिब १९ अर्ब ११ करोडको कारोबार भएकोमा यो साता प्रतिदिन औसत करिब २० अर्ब ६८ करोडको कारोबार भएको छ ।

यो साता बजारमा अन्य, व्यापार, हाइड्रोपावर, उत्पादन तथा प्रशोधनमूलक उद्योग, लगानी र होटल तथा पर्यटन क्षेत्रका कम्पनी लगानीकर्ताको रोजाइमा परेका छन् । यी क्षेत्रका कम्पनी समावेश भएको उपसूचक वृद्धि हुँदा, बैंकिङ, विकास बैंक, वित्त कम्पनी, लघुवित्त लगायत कम्पनीको सेयर मूल्य गिरावट भएका छन् ।

नयाँ सूचीकृत हाइड्रोपावर कम्पनीमा लकइन नखुल्दा सेयर सप्लाई कम हुने र ट्रेडरलाई मूल्यमा कर्नरिङ गर्न सहज हुने गर्छ । त्यस्तै साना पूँजी भएका लघुवित्त र वित्त कम्पनीको समेत सेयर सप्लाई कम हुँदा कर्नरिङ गरेर मूल्य बढाउन सहज हुने भएकाले सीमित अवधिमा धेरै प्रतिफल खोज्नेहरू समूह नै बनाएर यस्ता कम्पनीमा लगानी गरिरहेका छन् ।

तर, यो साता भने सेयर मूल्य कर्नरिङ भएको भन्दै संसदमा समेत आवाज उठेपछि त्यसमा केही फरक प्रवृत्ति देखिएका छन् । केही उच्च पूँजी भएका कम्पनी पनि सेयर मूल्य बढ्ने शीर्ष कम्पनीमा छन् ।

एउटा मूल्यमा पुर्‍याएपछि उक्त कम्पनीबाट सेयर बिक्री गर्ने र पुनः अर्को कम्पनीमा त्यसरी नै कर्नरिङ गर्दा उक्त समूहको कम्पनीको सेयर मूल्यमा पनि धेरै उतारचढाव भएको छ भने सेयर कारोबार रकम समेत उच्च छ ।

यो साताभरि नेप्सेका उपसूचकमध्ये अन्य उपसूचक सर्वाधिक ११.९४ प्रतिशतले बढेको छ । यस्तै विशाल बजार र साल्ट ट्रेडिङ गरी दुई कम्पनी मात्रै रहेको व्यापार उपसूचक ५.५० प्रतिशतले वृद्धि हुँदा हाइड्रोपावर ४.७२ प्रतिशतले बढेको छ ।

यस्तै उत्पादन तथा प्रशोधन उपसूचक ३.९१ प्रतिशतले वृद्धि हुँदा लगानी उपसूचक २.०५ प्रतिशत, होटल तथा पर्यटन उपसूचक १.८६ प्रतिशतले बढेको छ ।

यता वित्त कम्पनी उपसूचकमा सर्वाधिक ६.२३ प्रतिशतको गिरावट हुँदा बैंकिङ उपसूचक ४.८० प्रतिशत, विकास बैंक उपसूचक २.६१ प्रतिशत र लघुवित्त उपसूचक पनि २.९२ प्रतिशतले गिरावट भएको छ । धेरै उपसूचकमा वृद्धि देखिए पनि बजारलाई लिड गर्ने बैंकिङ उपसूचकमा नै ठूलो गिरावटले नेप्से भारी अंकले बढ्न सकेन ।

यो साता बजारमा कुल ८२ अर्ब ७१ करोड ३१ लाखको कारोबार हुँदा त्यसको करिब एक तिहाइ कारोबार हाड्रोपावर कम्पनीको मात्रै छ । हाइड्रोपावर कम्पनीहरूको मात्रै २१ अर्ब १ करोड १६ लाखको कारोबार भएको छ । जुन कुल कारोबारको ३०.२४ प्रतिशत हो ।

यस्तै वाणिज्य बैंकहरूको सेयर करिब १०.७१ प्रतिशतले हुने ८ अर्ब ८५ करोड ९६ लाख र अन्य उपसमूहको ९.८८ प्रतिशतले हुने ८ अर्ब १७ करोड ८.२९ लाखको कारोबार भएको छ ।

लगानी र वित्त कम्पनी पनि कारोबारका हिसाबले अगाडि देखिएका छन् । लगानी उपसमूहका कम्पनीको सेयर ८.८५ प्रतिशत अर्थात् ७ अर्ब ३२ करोड ६ लाख, वित्त कम्पनीको ९.९८ प्रतिशत अर्थात् ७ अर्ब ४२ करोड ९९ लाखको कारोबार भएको छ ।

साताभरि सबैभन्दा धेरै सेयर कारोबार हुने कम्पनी हिमालयन रि–इन्स्योरेन्स छ । कम्पनीको सेयर यो साताको ४ कारोबार दिनमै ५ अर्ब २६ करोड ९३ लाख पुगेको छ ।

यस्तै शिवम् सिमेन्टको २ अर्ब ५० करोड २२ लाख, सानिमा माई हाइड्रोपावरको १ अर्ब ८५ करोड २ लाखको कारोबार भएको छ । नेपाल इन्फ्रास्ट्रक्चर बैंकको १ अर्ब ७१ करोड ८ लाखको कारोबार भएको छ । हाइड्रोइलेक्ट्रिसिटी इन्भेस्टमेन्ट एन्ड डेभलपमेन्ट कम्पनी हो । यसको मात्रै १ अर्ब ५८ करोड ४३ लाख रुपैयाँको सेयर कारोबार भएको छ ।

सेयर मूल्य धेरै बढ्ने शीर्ष तीन कम्पनीका सेयर सप्लाई र पूँजी कम भएका कम्पनी छन् । यो साता सबैभन्दा धेरै सेयर मूल्य बढेको कुथेली बुखारी हाइड्रोपावर कम्पनीको सेयर सप्लाई १ लाख कित्ता मात्रै छ । कम्पनीको पब्लिक सेयर २ लाख ४४ हजार कित्तामध्ये योजना प्रभावित स्थानीय र कर्मचारीलाई जारी गरिएको आईपीओको लकइन खुलेको छैन । कम्पनीको सेयर मूल्य सातामै ४६.२९ प्रतिशतले बढेको छ ।

त्यसैगरी एक सातामा सगरमाथा जलविद्युत कम्पनीका सेयर मूल्य २५.७३ प्रतिशतले बढेको छ । २५.२३ प्रतिशत सेयर मूल्य बढेको माथिल्लो मैलुङ खोला जलविद्युत कम्पनीको साधारण सेयर ३० लाख कित्ता मात्रै छ ।

यता सेयर मूल्य घट्ने हिमालयन लघुवित्त अग्र स्थानमा छ । जसको मूल्य १७ प्रतिशतले घटेको छ । १० प्रतिशत ब्याजदरको सानिमा बैंक ऋणपत्रको मूल्य १६.९२ प्रतिशतले घटेको हो ।

सेयर मूल्य धेरै घट्ने शीर्ष १० कम्पनीमा ४ वाणिज्य बैंक नै छन् । एनएमबी बैंकको सेयर मूल्य १२.७४ प्रतिशत, सिटिजन्स बैंक १२.३७ प्रतिशत, माछापुच्छ«े बैंक १०.०४ प्रतिशत र नेपाल इन्भेस्टमेन्ट मेगा बैंकको सेयर मूल्य ९.४४ प्रतिशतले घटेको हो ।